________________
શ્રી મહાવીરસ્વામી પરમાત્માનું સ્તવન
૧૭૭
તથા જે દુ૨ભવ્ય જીવો છે લાંબા કાળે મુક્તિ પામવાના છે તેમાં પોતાની પાત્રતા છે પરંતુ મુક્તિને અનુરૂપ ઉદ્યમનો અભાવ છે તેવા જીવોમાં ભવાભિનંદિપણું હોવાથી તેઓને મુક્તિ તરફનો પુરુષાર્થ સુઝતો નથી. આકરો પુરુષાર્થ કરીને પણ આત્મતત્ત્વ સંભાળવું જોઈએ. આવા જીવો પોતાની ભવિતવ્યતાના કારણે પોતાનું આત્મતત્ત્વ સંભાળતા નથી. તો હવે શું કરવું ? બીજો એક જ આ ઉપાય છે કે
“શ્રી અરિહંત પરમાત્માની સેવા જ મુક્તિદશાની નીકટતા પ્રાપ્ત કરાવશે. પરમાત્માની સેવાના આલંબને આ સાધક આત્મા પોતાની દુષ્ટતા (વક્રતા) ત્યજશે અને આરાધક બનશે. માટે શ્રી વીતરાગ પરમાત્માનું આલંબન ત્યજવા જેવું નથી. પરંતુ મજબૂત રીતે પકડવા જેવું છે. જેમ દોરડુ મજબૂત રીતે પકડ્યું હોય તો તારે જ છે. તેમ પ્રભુની સેવા પણ આ સંસારસાગરથી તારે જ છે. ॥ ૪ ॥ સ્વામી ગુણ ઓળખી, સ્વામીને જે ભજે, દર્શન શુદ્ધતા તેહ પામે II જ્ઞાન ચારિત્ર તપ વીર્ય ઉલ્લાસથી, કર્મ ઝીપી વસે મુક્તિધામે || ૫ ||
ગાથાર્થ :- જે સાધક આત્મા પરમાત્માના ગુણોને ઓળખી (હૃદયથી સમજીને) વીતરાગ પરમાત્માને જે ભજશે (આરાધશે) તે જ આત્મા સમ્યક્ત્વગુણની શુદ્ધતાને પામશે. સમ્યક્ત્વ પ્રાપ્ત થયા પછી જ્ઞાન ચારિત્ર તપ અને વીર્યના ઉલ્લાસભાવથી કર્મોને ઝીપી એટલે ખપાવીને તે ભવ્ય આત્મા સદાને માટે મુક્તિધામમાં જઈને નિવાસ કરશે. ॥ ૫ ॥
વિવેચન :- સ્વામી એટલે કે રાગ-દ્વેષ અને મોહ આદિ દોષો જેણે સંપૂર્ણપણે ક્ષય કર્યા છે એવા શ્રી અરિહંત પરમાત્મા, તે ભવ્યજીવોના ધર્મોપદેશ દ્વારા તારક હોવાથી શરણને યોગ્ય છે. તથા
