________________
શ્રી દેવચંદ્રજી કૃત ચોવીશી ભાગ : ૨
ગાથાર્થ :- મેં ભૂતકાળમાં ધર્મનું આચરણ ક્યારેક ક્યારેક આચર્યું છે પણ લોક ઉપચારથી જ આચર્યું છે. તથા ક્યારેક ક્યારેક શાસ્ત્ર અભ્યાસ પણ કર્યો છે પરંતુ માનાદિ માટે અને ધનાદિને પ્રાપ્ત કરવા માટે, તાત્ત્વિક શુદ્ધ શ્રદ્ધા તથા આત્મભાવનાના અવલંબન વિના ઘણો ધર્મ કર્યો છે, પરંતુ આવું હોવાના કારણે મારૂં કાર્ય ક્યાંય સિદ્ધ થયું નથી માટે હે પ્રભુ ! મને તમે તારો. ॥ ૩ ॥
૧૭૪
વિવેચન ઃ- કદાચ અહીં કોઈ આવો પ્રશ્ન કરશે કે તેં ભૂતકાળમાં આવશ્યક ક્રિયા કરવા રૂપે ઘણું ધર્મ આચરણ આચર્યું છે તે તારૂં આચરણ જ તને તારશે. પરમાત્માને વિનંતિ કરવાની કંઈ જ જરૂર નથી. તેવું કોઇ પૂછે કે કોઇ કદાચ ન પણ પૂછે તો પણ હું ઉત્તર આપું છું કે
ગતભવોમાં મેં જે ધર્મ આચરણ કર્યું છે તે સઘળુંય લોકઉપચારથી જ કર્યું છે. મારૂં ધર્મકાર્ય દેખીને લોકો કેમ રાજી રહે. લોકો મને ધર્મી તરીકે લેખામાં ગણે. પ્રભાવનાદિ પ્રાપ્ત થાય. લોકો મારા ઉપર રંજિત રહે તે માટે ઘણું ઘણું મેં કર્યું છે. પરંતુ આ સર્વલોકો મારા ઉપર પ્રસન્ન રહે. લોકોમાં ધાર્મિકપુરુષ તરીકે મારી ગણના થાય ઇત્યાદિ વૈરી એવા મોહરાજાના ભાવથી ભરેલો બનીને મેં આ કાર્ય કર્યું છે તેના જ કારણે મેં લોકરંજન માટે જ આ સઘળું ધર્મકાર્ય કર્યુ છે. તે મને તારનાર બન્યું નથી.
વિષાનુષ્ઠાન, ગરલાનુષ્ઠાન, અને અનનુષ્ઠાનરૂપે ધર્મની ભાવના વિના ધર્મનાં કાર્યો મેં ઘણાં ઘણાં કર્યાં છે. તથા ઉચ્ચગોત્ર અને યશનામકર્મ આદિના વિપાકોદયે ઉંચા કુળમાં જન્મ્યો. યશસ્વી બન્યો. એટલે મારો મોભો સાચવવા શાસ્ત્રોનો અભ્યાસ પણ કંઈક કંઈક કર્યો. શાસ્ત્રો ભણ્યો, શાસ્ત્રોના યથાર્થ અર્થ પણ જાણ્યા. અધ્યાત્મભાવના પૂર્વક સ્પર્શજ્ઞાનના અનુભવ વિના મેં આ સઘળો શ્રુતાભ્યાસ કર્યો.
