________________
પુદ્ગલ ગીતા
૫૫
બનાવે. તો પણ હે જીવ તેમાં તારૂં શું દ્રવ્ય છે ? તું ચેતન છે. આ સઘળું ય અચેતન દ્રવ્ય છે. મૃત્યુકાળે બધુ જ મૂકીને જવાનું છે. તારી સાથે કંઈ જ આવવાનું નથી માટે તેના ઉપરની મમતાને છોડ અને પોતાના આત્મ દ્રવ્યને સંભાળ. જે અનંતકાળ રહેનાર છે. તેના ગુણોનો ઉઘાડ કર. તારી સાથે રહેનારું સાચું તે દ્રવ્ય જ છે. તેના ગુણ ધર્મોને તું ઓળખ અને તેના ગુણો સાથે પ્રીતિ કર. ॥૭૭-૭૮૫
પુદ્ગલ ફુંકા કિલા કોટ અરુ, પુદ્ગલ ફુંકી ખાઈ । પુદ્ગલ ફુંકા દારૂ ગોલા, રચ પચ તોપ બનાઈ ।।૯।સંતો
પરપુદ્ગલ રાગી થઈ ચેતન, કરત મહા સંગ્રામ । છલ, બલ, કલ કરી એમ ચિંતવે, રાખુ અપનું નામ ૮૦ની સંતો
ગાથાર્થ : મોટો કિલો હોય કે મોટો કોટ હોય કે ઊંડી ઊંડી ખાઈ
હોય. પરંતુ આ સઘળી પુદ્ગલોની જ બાજી છે. પુદ્ગલોનું જ બનેલું છે. તેમાં આત્માનું કંઈ સ્વરૂપ નથી તથા જે કોઈ દારૂ ગોળા છે. વ્યવસ્થિત રીતે રચી પચીને (ઘડી ઘડીને) તોપો બનાવાઈ હોય. પરંતુ આ સર્વ પુદ્ગલ દ્રવ્યોની જ બાજી છે. હે જીવ ! તેમાં તારૂં કશું નથી. દારૂગોળા અને તોપો વાળુ રાજ્ય મળવાથી રાજી થવા જેવું કશું જ નથી.
પર એવા પુદ્ગલ દ્રવ્યો ઉપર રાગાન્ધ બનીને ચેતન એવો તું મોટી મોટી લડાઈઓ કરે છે. કપટ કરવામાં બળ વાપરીને તથા કલા કરીને (કોઈ વ્યવસ્થિત યોજના કરીને) બીજાનો પરાભવ કરવાનું તથા બીજાનો નાશ કરવાનું વિચારીને મનમાં તું યોજના કરે છે કે મારૂં નામ ઉંચું રાખું પણ તેમાં તારું કશું જ નથી ત સર્વ ૫૨દ્રવ્ય જ છે. II૭૯-૮૦ના
ભાવાર્થ : મોટો કિલો સર કરે અથવા મોટો કોટ જીતી લાવે અથવા મોટી ઊંડી ખાઈ ખોદી લાવે તો પણ હે જીવ ! તેમાં શું નવું આશ્ચર્યકારી
