________________ 11 સમ્યગ્દર્શનને પામવા મિથ્યાત્વનો નાશ કરવો જરૂરી છે અને મિથ્યાત્વનો નાશ કરવા અસદ્ગહનો નાશ કરવો આવશ્યક છે. અસદ્ગહના મૂળમાં અનાદિકાલિન મિથ્યા વાસનાઓ છે. તે મિથ્યાવાસનાઓનું ઉમૂલન (જિનવચનના પરિશીલનથી પ્રાપ્ત થયેલા) તત્ત્વના યથાર્થ બોધથી થાય છે અને જિનવચનને યથાર્થ રીતે સમજવા માટે એની કષ-છેદ-તાપથી અને હેતુ-સ્વરૂપ-ફલથી પરીક્ષા કરવી પડે છે. તેના માટે મધ્યસ્થભાવ જરૂરી છે. તદુપરાંત, વિશ્વમાં અનેક પ્રકારના મતમતાંતર પ્રવર્તતા હોય ત્યારે આપણી બુદ્ધિને (વિપર્યાસાત્મક ન બને એ માટે - ભ્રમણાથી મુક્ત રહે એ માટે) નિર્મલ રાખવા પણ યથાર્થ તત્ત્વનો નિર્ણય મધ્યસ્થભાવથી જ કરવાનો હોય છે. વળી, અધ્યાત્મસાધનામાં આપણી ચિત્તની શુદ્ધિને જાળવવી અને ધર્મધ્યાનમાં રહેવું ખૂબ આવશ્યક હોય છે. એવા અવસરે ચિત્તશુદ્ધિધર્મધ્યાનને પામવા-ટકાવવા માટે, આપણી આજુબાજુમાં રહેલા વિશ્વમાં અનેક પ્રકારના લોકો રહેલા હોય છે, તેમાં ગુણવાન આત્માઓ પ્રત્યે પ્રમોદભાવ, શારીરિક-માનસિક રીતે દુઃખી જીવો પ્રત્યે કરૂણાભાવ, સર્વ જીવો પ્રત્યે મૈત્રીભાવ અને દુષ્ટ-ક્રૂર-અવિનયી જીવો પ્રત્યે મધ્યસ્થભાવ = ઉપેક્ષાભાવ રાખવાનો છે. આ પરિપ્રેક્ષ્યમાં પણ મધ્યસ્થભાવનાનો ઉપયોગ થાય છે. છે ચાર પ્રકરણમાં વિભાજિત આ પુસ્તકના... - પ્રથમ પ્રકરણમાં... અનુકૂળ અને પ્રતિકૂળ મધ્યસ્થભાવ અંગેની વિચારણા કરી છે અને તેની સાથે જોડાયેલા પ્રશ્નોના શાસ્ત્રાધારે જવાબ આપ્યા છે. પ્રતિકૂળ મધ્યસ્થભાવ દોષરૂપ છે. આજ્ઞાભંગ થતો જોઈને જે મધ્યસ્થતા ધારણ કરી મૌન રહે છે, તે અવિધિને અનુમોદન આપે છે
