________________
(૩૦૫) સર્વ જીવોનો સામાન્ય સ્વભાવ सव्वे वि दुक्खभीरू, सव्वे वि सुहाभिलासिणो जीवा । सव्वे वि जीवनपिया, सव्वे मरणाओ बीहंति ॥ ४९३ ॥
અર્થ : સર્વ જીવો દુઃખથી ભીરૂ (બીકણ) છે, સર્વ જીવો સુખના અભિલાષી છે, સર્વ જીવોને જીવન પ્રિય છે અને સર્વ જીવો મરણથી ભય પામે છે. (૪૯૩) (છતાં તેને અનુસરતા-દુઃખ ન પ્રાપ્ત થાય ને સુખ મળે, એકાએક મરણ પામવું ન પડે પણ સુખી સ્થિતિવાળું જીવન લંબાય એવા કારણો સેવતા નથી એ ખેદનો વિષય છે.) (૩૦૬) હિંસાનો પ્રતિકાર - તેનું નિવારણ
મુશ્કેલ છે. मेरुगिरिकणयदाणं, धन्नाणं जो देइ कोडिरासीओ । इक्कं च हणइ जीवं, न छुट्टइ तेण दाणेण ॥ ४९४ ॥
અર્થ : જે માણસ એક જીવને હણે અને પછી તે હિંસાનું પાપ દૂર કરવા માટે મેરૂપર્વત જેટલા સુવર્ણનું દાન કરે તથા ધાન્યના મોટા કરોડો ઢગલાનું દાન કરે, તો પણ તે મનુષ્ય તે દાન વડે હિંસાના પાપથી છૂટતો નથી. (૪૯૪)
(૩૦૦) જીવદયાનું માહાભ્ય कल्लाणकोडिजणणी, दुरंतदुरियाइविग्यनिठ्ठवणी । संसारजलहितरणी, इक्का चिय होइ जीवदया ॥ ४९५ ॥
અર્થ ઃ માત્ર એક જીવદયા (અહિંસા) જ કરોડો કલ્યાણોને ઉત્પન્ન કરનારી છે, દુરંત પાપ અને વિદ્ગોનો નાશ કરનારી છે, તથા સંસારરૂપી સમુદ્રને તરવામાં નૌકા સમાન છે. (૪૯૫) (જીવદયાની અંદર બીજા સર્વ ધર્મોનો ઓછે વધતે અંશે સમાવેશ થઈ જ જાય છે.)
રત્નસંચય - ૨૧૨
