________________
અર્થ : બાળક ૧, વૃદ્ધ ૨, નપુંસક ૩, કાયર ૪, જડ ૫, રોગી ૬, ચોર ૭, રાજાનો અપરાધી (અપકારી) ૮, ઉન્મત્ત ૯, અદર્શનીય કુરૂપ (ઇંદ્રિયહીન) ૧૦, દાસ ૧૧, દુષ્ટ ૧૨, મૂઢ ૧૩, અસ્થિર ચિત્તવાળો ૧૪, જંગ-ચંડાળાદિ નીચ જાતિવાળો ૧૫, ઉપદ્રવ કરનાર ૧૬ અને ભય પામેલ ૧૭ આટલાને શિષ્ય કરવાનો નિષેધ કર્યો છે. (૩૫૯-૩૬૦)
(૨૩૩) દશ સંજ્ઞા
आहार १ भय २ परिग्गह ३,
मेहूण ४ तह कोह५ माण६ माया७ य ।
लोभे८ ओघे९ लोगे१०, दस सन्ना हुंति सव्वेसिं ॥ ३६१ ॥
-
=
અર્થ : આહાર સંજ્ઞા ૧, ભયસંજ્ઞા ૨, પરિગ્રહ સંજ્ઞા ૩, મૈથુન સંજ્ઞા ૪, ક્રોધસંજ્ઞા ૫, માનસંજ્ઞા ૬, માયાસંજ્ઞા ૭, લોભસંજ્ઞા ૮, ઓઘસંજ્ઞા ૯ તથા લોકસંજ્ઞા - આ દશ સંજ્ઞા સર્વ જીવોને હોય છે. (૩૬૧) સોળ સંજ્ઞા (ઉપર જણાવેલી દશ ઉપરાંત છ)
सुह ११ दुह १२ मोह १३ सन्ना, वितिगिच्छा१४ चउदसे मुणेयव्वा ।
सोके१५ तह धम्मसन्ना१६, सोलसए हुंति मणुएसु ॥ ३६२ ॥
૧૬
અર્થ : સુખસંજ્ઞા ૧૧, દુઃખસંજ્ઞા ૧૨, મોહસંજ્ઞા ૧૩, વિચિકિત્સા (સંદેહ કરવાની ટેવરૂપ ચૌદમી) સંજ્ઞા ૧૪, શોકસંજ્ઞા ૧૫ તથા ધર્મસંજ્ઞા આ સર્વ મળીને સોળ સંજ્ઞાઓ મનુષ્યને વિષે હોય છે. (૩૬૨) (૨૩૪) વનસ્પતિકાચમાં જણાતી દશે સંજ્ઞા रुक्खाण जलाहारो१, संकोयणिया भएण संकोइ२ । નિયતંતુન્હેં વેરૂં, વસ્તું વી પહેાંરૂ / રૂ૬૨ ॥ इत्थिपरिरंभणेण कुरुबगतरुणो फलंति मेहुन्ने४ । तह कोहनस्स कंदो, हुंकारो मुयइ कोहेणं५ ॥ ३६४ ॥
રત્નસંચય ૦ ૧૬૬
