________________
हैमलघुप्रक्रियाव्याकरणे ॥ २ ॥ अवर्णस्येवर्णादिनैदादरल् १।२।६
अवर्णस्य इवर्णउवर्णवर्णलवर्णैः सह एत् ओत् अर् ઉદ્ રુચે શાશા પુરા
અવર્ણને ઈ વર્ણ ઉ વણે ઋ (#) વર્ણ છું (ટ્ટ) વર્ણોની સાથે એન્ ઓત્ અર અલ્ એ પ્રમાણે આદેશ થાય છે. જેમકે- વર્ણની એટલે ૪ કે મા બરાબર ફુ વર્ણ એટલે શું કે શું આવેલ હોય તે બન્નેને બદલે , બેલાય છે. એ જ રીતે 5 વર્ણની બરાબર ઉ વર્ણ આવેલો હોય તો તે બનેને બદલે ગો બેલાય છે. તે જ રીતે ૩૫ વર્ણની બરાબર છે કે 28 આવેલ હોય તે તે બન્નેને બદલે ઘર બેલાય છે. 5 વર્ણની બરાબર ૪ વર્ણ એટલે સ્ત્ર કે આવેલા હેય તે તે બન્નેને બદલે અન્યૂ બેલાય છે. દેવ + ફ = દેવેન્દ્રક દેવામાં ઈન્દ્ર અથવા દેવામાં ઈન્દ્ર સમાન.
यथासख्यमनुदेशः समसख्याकानाम्આ +છું તવ + = = તારૂ આ.
+ ૩ = ન્ = ગંગા નદીનું પાણી १ जलतुम्बिका न्यायेन रेफस्योर्ध्वगमनम्
મા + 8 મહા + ૠષિ મહર્ષિ = મેટા સાધુ પાણીમાં તુંબડું ઉપર રહે તેમ આ ન્યાય વડે રેફનું ઉદર્વગમન થયું.
જ + તવ + ઝુકાર તવકાર = તારો વૃકાર
