________________
( ૩૮ ) થાય, તેવો જવાબ કેઈ આપશે નહી. પૈસા કમાવા, છોકરાઓને વારસો આપી જ, ખાવું પીવું, સગાં સંબંધીના વ્યવહારિક કાર્યો કરી આપવાં, રેગી થઈ પથારીવશ થવું અને છેવટ મરણ આવે ત્યારે ચાલ્યા જવું. આ પ્રમાણે ધમાલમાં ને ધમાલમાં અંદગી ખલાસ થઈ જાય, છતાં આ જીવ તેમાંજ આંખો મીંચીને ચાલ્યા જાય છે. પૈસાની ઈચ્છાને છેડે આવતું નથી. હજાર થાય તો લાખ, લાખ થાય કોડ, ક્રોડ થાય તે અબજ, ખર્વ, મહાપર્વ, છેવટમાં રાજપદવી દેવલોકને ઈન્દ્રની પદવી સુધી પણ ઈચ્છાની પૂર્તિ નહી થવાથી સંતોષ થતો જ નથી. શ્રી ઉત્તરાધ્યયન સૂત્રમાં ઈચ્છા આકાશ સમાન બતાવી છે. આકાશનો પાર નથી તેમ ઈચ્છાને પણ પાર નથી. જે સંતોષને હાથમાં ગ્રહણ કરે તેજ ઈચ્છા અટકી પડે. -
એક કવિએ કહ્યું છે જે– જે દશ વીશ પચાસ ભયે. શત હુઈ હજાર તું લાખ મગેગી. કેડી અબજ ખર્વ અસંખ્ય, ધરાપતિ હેકી ચાહ લગેગી; સ્વર્ગ પાતાલકે રાજ્ય કરે તૃષ્ણા અધિકી અતિ આગ લગેગી, સુંદર એક સંતેષ વિના, શઠ તેરી તે ભુખ કબી ન ભગી.
આવી રીતે સંતોષ વિના ઇચ્છાની તૃપ્તિ થતી નથી. કદાચ સ્વયંભૂરમણ સમુદ્રને પાર પામી શકાય, પરંતુ લેભસમુદ્રને પાર પામે ઘણેજ મુશ્કેલ થઈ પડે છે, જેથી ઢંગધડા વિનાનું જીવન પૂર્ણ થઈ જાય છે. પિલ્ગલિક વસ્તુની પ્રાપ્તિમાં કેઈપણ પ્રકારને ખરો આનંદ છે જ નહી. આથી વસ્તુપ્રાપ્તિ કે ધનપ્રાપ્તિ ખરૂં સાધ્ય હોઈ શકે જ નહીં, કારણ કે તે નાશવંત સ્વભાવવાળું છે. ત્યારે આ બધી પ્રવૃત્તિ શામાટે? આ તમામ ધમાલ કેને માટે? આ બાબતનું અંતિમ લક્ષ્ય શું સમજવું?
