________________
પ્રા. ઉપદેશમાલાનો ગૂર્જરાનુવાદ
४८७
ત્યાગ કરી, પાંચ મહાવ્રતોનું અંતઃકરણના ભાવપૂર્વક રક્ષણ કરી, પાંચે ઇન્દ્રિયોના વિષયોમાં રાગ-દ્વેષ રહિત બની-સામાયિકમય બની કર્મરજથી સર્વથા મુક્ત બની અનુત્તર મોક્ષગતિને પ્રાપ્ત કરનાર થાય છે. (૨૧૩ થી ૨૧૭) આ પ્રમાણે સંક્ષેપથી મોક્ષ-કારણ સમજાવીને હવે વિસ્તારથી કહે છે
नाणे दंसणे-चरणे, तव-संजम-समिइ-गुत्ति-पच्छित्ते । दम-उस्सग्ग-ववाए, दव्वाइअभिग्गहे चेव || २१८।।
सद्दहणायरणाए, निच्चं उज्जुत्तं एसणाइ ठिओ । तस्स भवोअहि-तरणं, पव्वज्जाए य ज ( स ) म्मं तु ।।२१९।।
જીવાદિક તત્ત્વોનું જ્ઞાન-ભગવંતે કહેલાં તત્ત્વોમાં શ્રદ્ધા ક૨વી, આસવનો રોધ કરવારૂપ यारित्र, जार प्रारना तय, सत्तर प्रहारना संयम, सभ्य-प्रवृति३५ पांय समितिखो, નિવૃત્તિરૂપ ત્રણ ગુપ્તિઓ, દશ પ્રકારનાં પ્રાયશ્ચિત્તો, પાંચ ઇન્દ્રિયોનો નિગ્રહ કરવો, શુદ્ધ માર્ગના આચરણરૂપ ઉત્સર્ગ માર્ગ, દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર, કાળ અને ભાવરૂપ અભિગ્રહ, આ સર્વને વિષે શ્રદ્ધાપૂર્વક આચરણ કરવામાં આવે, તો તેનો જન્મ ભવસમુદ્ર તરવા માટે અર્થાત્ મુક્તિ મેળવવા માટે થાય છે. (૨૧૮-૨૧૯) તેથી વિપરીત વર્તનાર મંદધર્મવાળા અને પ્રમાદી શ્રમણોની ચર્ચા ૧૧ ગાથાથી કહે છે -
जे घर-सरण-पसत्ता, छक्कायरिऊ सकिंचणा अजया । नवरं मुत्तूण घरं, घरसंकमणं कयंतेहिं ।। २२० ।। उत्तमायरंतो, बंधइ कम्मं सुचिक्कणं जीवो । संसारं च पवड्ढइ मायमोसं च कुव्वइ य ।।२२१|| जइ गिहइ वय- लोवो, अहव न गिण्हइ सरीर-वुच्छेओ । पासत्थ-संकमोऽवि य, वयलोवो तो बरमसंगो ।।२२२ ।। आलावो संवासो, वीसंभो संथवो पसंगो अ । हीणायारेहिं समं, सव्वजिणिदेहिं पडिकुट्ठो ।।२२३ ।।
अन्नुन्न-जंपिएहि हसिउद्धसिएहिं खिप्पमाणो अ । पासत्थ-मज्ज्ञयारे, बलावि जइ वाउलीहोइ ।। २२४ ।।
