________________
આરિપચ્ચખાણ પયને
૧૦૭
મરણ મરવું નક્કી કર કે જેથી ઉદ્ધગજન્ય જન્મમરણ અને નાક વેદનાએ ફરીફરી સહન ન કરવી પડે. ૪છા આવે ઉપદેશ સાંભળતાં દુઃખ ન થાય તે માટે શું ચિંતવવું તે દર્શાવે છે.
પંડિતમરણ ઈચ્છનાર શું સંભારે? ન ઉપssફ તુવર તે હવો લહાવો નવો किं किं मए न पतं संसारे संसरंतेणं ॥४८॥
દુઃખ ઉત્પન્ન થાય તે મુનિજને રાગદ્વેષની પરિણતિ મંદ મંદતર મંદતમ કરતા રહી આત્મસ્વભાવમાં રમણ કરતાં રહી તટસ્થતાથી જોયા કરવું અને વિશેષ કરી વિચારવું કે આ સંસારમાં ભ્રમણ કરતાં મેં શા દુઃખ નથી ભેગવ્યાં? પરવશપણે આવા દુઃખે અનંતવાર ભેગવ્યાં છે, તે પણ આત્મ કલ્યાણ થયું નહિ; તે હવે સ્વવશ બનીને તે દુખે સ્વસ્થતાથી સમભાવે અનુભવી આત્માનું કલ્યાણ કરવાને અવસર પ્રાપ્ત થયેલ છે, ત્યારે તું શા માટે ખેદ કરે છે? ૪૮ આમ જન્મમરણ કરતાં વેદનાજ સહન કરી એમ નથી, પરંતુ સંસારમાં વર્તતા સર્વ પદાર્થો પણ આહારરૂપે ગ્રહણ કરવા છતાં આત્માને તૃપ્તિ થઈ નથી તે જણાવે છે. संसारचकवालंमि सव्वेऽविय पुग्गला मए बहुसो। आहारिया य परिणामिया य नाहं गओ तित्तिं ॥४९॥
અનેક જન્મ કસ્તાં કરતાં ચૌદરાજ્યલોકમાં રહેલા સર્વ પુદ્ગલે આહારરૂપે મેં અનેક વખત ગ્રહણ કર્યા; તે પણ મારો આત્મા હજુ સુધી તૃપ્તિ પામે નથી; હવે
