________________
૫૦
પડશીતિ નામા ચતુર્થ કર્મગ્રંથ સાસ્વાદન માર્ગણાએ સૂક્ષ્મ અપર્યાપ્તા વિના ઉપરના ૭ જીવભેદ કહ્યા તે આ પ્રમાણે :- સાસ્વાદન ગુણઠાણાવાળા જીવો કંઈક વિશુદ્ધ પરિણામવાળા હોય છે. તેથી ભવસ્વભાવે સૂક્ષ્મ એકેન્દ્રિયમાં ઉત્પન્ન થતા નથી. અને છ અપર્યાપ્તા જીવોમાં સાસ્વાદન આ રીતે હોય—આ ભવ પૂર્વે મનુષ્ય કે તિર્યંચના ભવમાં ઉપશમ સમકિત પામ્યા પહેલા એકેન્દ્રિય વિકલેન્દ્રિય કે તિર્યંચ પંચેન્દ્રિયનું આયુષ્ય બાંધ્યું હોય પછી અંતે ઉપશમ સમકિત પામે, ઉપશમસમ્યકત્વ ત્યાં વમી સાસ્વાદન ભાવ પામે અને સાસ્વાદન ગુણઠાણું લઈ ૬ અપર્યાપ્તામાં ઉત્પન્ન થાય. તેથી સાસ્વાદન માર્ગણામાં છ અપર્યાપ્તા ઘટે. સંજ્ઞી પર્યાપ્ત જીવ ઉપશમ સમકિત પામીને સાસ્વાદન પામે તેથી સાસ્વાદન માર્ગણામાં ૭ જીવભેદ ઘટે. લબ્ધિ પ. બાએકમાં દેવપણામાંથી સાસ્વાદન ગુણસ્થાનક સહિત ઉત્પન્ન થાય છે. આ પ્રમાણે બાસઠ માર્ગણાઓમાં જીવસ્થાનક દ્વાર પૂર્ણ થયું
માર્ગણાને વિષે ગુણસ્થાનક" पणतिरि चउ सुरनिरए, नरसन्नि पणिंदि भव्व तसि सव्वे । इगविगल भूदगवणे दुदुएगं गइ तस अभव्वे ॥१९॥
શબ્દાર્થ નરરિ - મનુષ્યગતિ સંજ્ઞીમાં | મૂવો – પૃથ્વી, પાણી, અને
| વનસ્પતિ તરિ - ત્રસકાયમાં | જરૂતર - ગતિ=સ (તઉ-વાઉ)
ગાથાર્થ - તિર્યંચગતિમાં પાંચ ગુણસ્થાનક, દેવ નરકગતિમાં ચાર ગુણસ્થાનક, મનુષ્યગતિ, સંજ્ઞી. પંચેન્દ્રિય, ભવ્ય અને ત્રસકાય માર્ગણામાં સર્વ ગુણસ્થાનક હોય છે. એકેન્દ્રિય, વિકલેન્દ્રિય પૃથ્વીકાય, અપકાય અને વનસ્પતિમાં બે-બે ગુણસ્થાનક-ગતિ=સ (તેલ, વાઉ) અને અભવ્યમાં એક જ ગુણસ્થાનક હોય. (૧૯).
