________________
જૈનદર્શનમાં કમ વાદ
બીજી વાત કરુ. ચપ્પુ જડ છે ને ? અડાડા જો તમારા શરીરે જરા જોરથી. જીવાત્મા ‘ એ ’ કરી મૂકે છે ને ? એલા, ચપ્પુ જડ નથી ? છતાં એણે જીવાત્મા ઉપર કેવી જબ્બર અસર કરી !
છે.
મરચાની વાત કરી. એ પણ જડ જ છે ને ? પણ જો એને ભુકો તમે જીભ ઉપર મૂકેા કે તરત આંખમાંથી પાણી નીકળવા લાગે. કેવું જાદુ !
તમે જે શબ્દ ખેલે છે તે પણ જડ છે. માટેસ્તા યન્ત્રામાં એને પકડી શકાય છે. આ જડ શખ્સની પણ કેટલી તાકાત છે ? કોઈ તમને, ‘કૂતરા ’ કહે તે ? કેણુ લાલપીળા થઈ જાય છે ? કોણ હાથ ઉગામે છે ? કોણ સામી ચાર સુણાવી દે છે ? જીવાત્મા જ ને ?
અને જો કોઈ, ‘ સજ્જન ' કહીને સાધે તેા ? તમે કેવા માયાળુ દેખાવ કરેા, કેટલા નમ્ર મને, કેટલું સૌજન્ય દાખવે। ? આ બધું કોણ કરે છે? જીવાત્મા જ ને ? કોના કારણે ? જડ શબ્દના જ કારણે ને ?
અરે ! જુએ આ પ્રદીપ ચશ્મા ઉતારી નાખે તા ? કાંઈ જ ન વંચાયને ? અરે ! વાંચવાનુ વાંચીને જ્ઞાન કરવાનું કામ તે આત્માનું જ છે. જ્યાં આત્મા નથી ત્યાં આંખ અને ચશ્મા બધું ય હાય તે। ય તે આંખ અને ચરમા ભેગા મળીને ય વાંચી શક્તા નથી. પહેરાવાને કોઈ મડદાની સારી આંખે ચશ્મા !
