Book Title: Jain Darshanma Karmwad
Author(s): Chandrashekharvijay
Publisher: Kamal Prakashan Trust
Catalog link: https://jainqq.org/explore/023034/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dazeLAmAM kavAra -ZzaukharAvajayajI Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamala ) prakAzanA che jainadarzanamAM karmavAda munizrI candrazekharavijayajI Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzaka : kamala prakAzana 5082 2 bIje mALe gAMdhI roDa amadAvAda-1 lekhaka paricaya : siddhAnta mahodadhi, saccAritracUDAmaNi A. bhagavantImadvijayapremasUrIzvarajI mahArAjA sAhebazrInA vineya munizrI candrazekharavijayajI mUlya 150 prathama saMskaraNa : nakala 5000 vi. saM. 2024 vasaMta paMcamI sarvAdhikAra surakSita mudraka : jayaMtilAla sI. zAha AcArya prinTIMga presa pANI daravAjA mArga - vaDodarA Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzakIya kamala prakAzana (pablika TrasTa) be kAryo kare che. (1) prAcIna jainazAstra granthono thato vinAza aTakAvIne A granthonuM punarmudraNa kArya karIne emanuM AyuSya vadhArI devAnuM paheluM maMgaLamaya kArya. pa. pU. munirAja zrI candrazekharavijayajInI saMpUrNa dekharekha nIce A kAryo ane jhaDapI vegathI karI rahyA chIe. jema jema amane jJAnakhAtAnI saMghagata ke vyakitagata rakamo maLe che tema tema ame zAstragranthonuM punarmudraNa kArya karatA rahIe chIe. Aja sudhImAM ame upadeza rahasya (saMskRta) grantha (mU. rU. 10-00 po. kharca judo) tathA upamiti bhavaprapaMcA kathA ( saMskRta ) no prathama vibhAga (mU. rU. 15-00) prakAzita karyA. have pachI tenA dvitIya vibhAganuM punarmudraNa kArya AraMbhavAnI amArI maMgaLa bhAvanA che. A AyojanathI ame be viziSTa lAbho joI rahyA chIe. (1) zAsagranthone jIvanadAna (2). jJAnadravyanI aDhaLaka rakamanA bhAvI zakayA durupayoganuM nivAraNa ane eno suMdaramAM suMdara viniyoga. jJAnakhAtAnA vahIvaTadArone amArI vinaMti che ke teo A saMsthA mATe jJAnakhAtAnI vadhumAM vadhu rakama phALavI Ape. Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (2) adyatana zailimAM jainadharmanA zAsrIya ciMtanane pustako dvArA kamala prakAzana ApanI samakSa rajU kare che. A sAhitya : ApaNAM bALakomAM mAnavatAnI suvAsa mahekAve che yuvakomAM sadAcArano prema pragaTAve che. prauDhAne AdhyAtmika jIvananA pUjArI banAve che. ApaNI pUjaya saMsthAne adababharI vinaMti rajU kare che. bIjAM ghaNAM ghaNAM pustako lakhAine taiyAra paDayAM che paraMtu pustakomAM rokANa pAmatAM nANAMbhaMDoLanA abhAve jhaDapI gatithI enuM prakAzana thai zakatuM nathI amArI saMsthA ApanI pAse bhavya udAratAnI apekSA rAkhe che. e mATe eka yojanA ahIM rajU kare che e yojanA dvArA Apa amArI saMsthAnA kuTuMbIjano avazya banI zako e hetuthI A saMsthAnuM pablIka TrasTa (rajI. naM. i 1541) paNa karavAmAM AvyuM che; AthI baMdhAraNanI kalama 15 B mujaba dAnavIrone karamukitano lAbha prApta thaI zake che. yAjanA rUA. 11801 zrutasamuddhAraka 5001 zrutarakSaka za. saMsthA taraphathI prakAzita thanArAM tamAma arvAcIna pustakomAM amArI saMsthAnA kuTuMbIjana tarIke ame Apano ullekha karIzuM. Apane amArI saMsthAnAM Aja sudhImAM prakAzita thayelAM tamAma arvAcIna pustako bheTa karIzuM. vizeSa mAhitI mATe Avedana patro maMgAvI leA. prakAzita sAdhanAnI pagadaMDIe 2=00 2=00 zaraNAgati virAganI mastI 1=00 UMDA aMdhArethI... 1=00 adhyAtmasAra 5=00 rUA. 2501 zrutabhakata rUA. 1001 zrutAnurAgI pustakA gurumAtA virATa jAge che tyAre vaMdanA 2=00 2=00 2=00 mahApaMthanAM ajavALAM 2=00 jaina darzanamAM karmavAda 1=50 TrasTI maMDaLa Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arvAcIna prakAzana vibhAgamAM amArI saMsthAnA kuTuMbIjano zeThazrI zAtidAsa khetasI cerITebala TrasTa taraphathI kamala prakAzanane jhaDapI prakAzana banAvavA mATe je viziSTa sahAya maLI che tene atre ame tajJatAthI yAda karIe chIe. zrutasamuddhAraka : rU. 1001 zeThazrI zAMtidAsa khetasI cerITebala TrasTa zrutAnurAgI : rUA. 1001 * zrI mAMDalikabhAi je. jhaverI * zrI subodhacandra lAlabhAI * zrI kavaralAla hIrAlAla pArekha Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vikAsanuM mahAbhiyAna prakAza ane aMdhakAra. A be sivAya vanamAM ke upavanamAM, jagatamAM ke jIvanamAM bIjuM kayuM tatva astitva dharAve che? nA. koI ja nahi. prakRtinI godamAM prakAza ane aMdhakAra ja saMtAkUkaDI rame che. maryalokanA mAnavonA jagatamAM ya e ja be - vArApharatI - AvyA kare che; sanAtana kALathI. ane...e mAnavanA jIvanamAM ya prakAza ane aMdhakAramAMthI ja koIne koI jovA maLyA kare che. ApaNe mAnava jIvananA prakAza ane aMdhakAranI ahIM vAta karIzuM. kALI mAjhama rAta. kajajalazyAma aMdhakAra.1 thAkyo pAkyo je koI sparyo che A aMdhakArane...e ghasaghasATa UMdayo che. Aje paNa bhISaNa aMdhakAra yugano mAnavagara ghararara...ghararara nasakorAM bolAvato UMghI ja rahyo che. gADha nidrA ! svapnavihoNI kuMbhakarNa nidrA! aMdhakAra yugane e kuMbhakarNane jagADavA game teTalo koI DhaMDhoLe; kAne jaIne rADa pADe; paNa te na UThe te na ja UThe. na UThato Avo aghorI mAnava e aMdhakArayugano avala kuMbhakarNa che. paNa... paNa samaya cAlyo ja jAya che. paLa paLanAM jaLa kALarAjanI aMjalimAMthI TapakatAM ja rahe che. Tapa...Tapa...Tapa. ane... ho phATe che. aMdhakArayugano aghorI mAnava ghora nidrAnI godamAM UMdhI laine potAno thAka ocho kare che. have gADha nidrA svapnavatI bane che. 1 ghora mithyAtva - anAdi mithyAtva 2 maMda mithyAtva - mArgAnusArIbhAvanI prApti Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nidrAdhIna e mAnava khyAbanI duniyAmAM laTAra mAravA nIkaLI paDe che. suMdara majAnAM che svapna... eka ekathI caDiyAtAM... paNa svapna e svapna ja che. satya e satya ja che. svapnanA AgAkhAna pelesa karatAM satyanI nAnakaDI parNakuTira ghaNI ja AvakAradAyinI. ho phATayAnA samayano A svapnadRSTA enI najare pasAra thatAM jatAM svapnone svIkArI le che satya, potAnA dimAgathI; ene AliMgana de che UchaLatA dilathI. khvAbanI duniyAno e rAjA ghaDIbhara to mastAna banI jAya che. paNa svapna e svapna che. satya e satya che. beno abheda kadI na thaI zake. nahi to pachI svapnanA lADuthI ja peTa na bharAI jAya? svapnanI AgathI makAna saLagI na jAya ? nimittajJo kahe che ke svapna paNa amuka kALe satya banI zake che... A eka moTo AzAvAda to kharo ja. kALarAjanI aMjalimAMthI paLa paLanAM jaLa dharatI upara DhaLatAM ja jAya che. ane... paroDha thAya che. 3 svastha mAnava jAgrata thAya che. jAgRti e ja jIvana. nidrA e maraNa. "kUkaDe kUka"nA madhura sUrothI kUkaDo jAgRtinAM maMgaLa vadhAmaNAM de che. mAnavano aghora aMdhakAra yuga pUrNa thayo. prakAza yugano AraMbha thayo. svapnonI duniyAnI sarahada vaTAvI gaelo mAnava AMkho khole che; coLe che ; maTamaTAve che. e navI ja duniyA jue che. svapnanI mahelAto alopa thaI jAya che. satyanI duniyAnI cAra divAlo, paramAtmAno phoTo, bArI bAraNuM, vagere dekhAya che. tanamanane galagaliyAM bolAvI de tevI gAdI upara hajI e mAnava ughADI AMkhe sUto che. 3 samyagdarzananI prApti. 4 saMsAramAM vasavATa. Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAgelo...chatAM sUto che. AMkhe AMkha satyane nihALe che. ene nA kabUlavA mathatA manane eka joradAra thapATa lagAve che. bIjI ja paLe e mana satyanI vasamI kabulAtane ? kabUlI le che. paNa... paNa koNa jANe kema? hajI tana to e gAdImAM ja paDayuM che. kevo visaMvAda! mAnava jAgyo chatAM sUto rahyo che ! paNa...thoDI ja paLo jAya che. ane ekAeka pelo mAnava beTho thai jAya che. AMkho coLe che, bagAsAM khAya che...ALasa maraDIne kAMIka svastha thaI jAya che. paNa...hajI saMtoSa thato nathI. jAgato mANasa bhale have sUto nathI. paNa besI kema rahyo che ! jAgato ane chatAM besI rahelo? aDadho ja UThayo !!! paroDhanI ja paLonAM jaLa hajI Tapakaye jAya che, kALarAjanI aMjalimAMthI Tapa...Tapa...Tapa. ane...besI rahelo jAgrata mAnava saphALo Ubho thaI jAya che. tana manane galagaliyAM karAvI detI gAdIno e parityAga karI de che. prabhAtiyAM gAtI gAtI rUmajhuma karatI cAlI jAya che, panihArIo ghara mUkIne pAdara bhaNI hAlya, hAlya" karatAM cAlyA jAya che, dharatI putro ghara choDIne khetara bhaNI; baLadonAM pUMchaDAM masaLatAM... bALako cAlyAM jAya che, ghara tyAgIne zALAbhaNI. sahu gharamAMthI nIkaLe che. pelo beThelo mAnava gAdImAMthI nIkaLe che tyAre. 5 dezaviratibhAva. 6 sarvaviratidharma - saMsAra parityAga. Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kema jANe mAnavanA jIvananI kRtinA gItamAM pelI prakRti tAla daI rahI na hoya! kALarAjanI aMjalimAMthI paLa paLanAM jaLa hajI TapakayAM jAya che Tapa...85...Tapa. ane... hajAra hajAra kiraNe prakAzato sUrya pragaTa thAya che dUradUranA aMtarikSamAM. ane...Ubhelo mAnava ekadama khaMkherI nAkhe che ALasane. e kadama uThAve che..cAlavA mAMDe che. cAlyo jAya che UMce ne UMce sUrya, gaganamAM ! cAlyo jAya che AgaLa ne AgaLa mAnava bhuvanamAM ! pakSIo killola karatAM UDe che tribhuvanamAM. taruparNo khakhaDATa macAve che upavanamAM! koyala TahUkAra kare che vananikuMjamAM. mAnavanI prayANayAtrAne prakRtie savamukhe biradAvI che. eka prazna thAya che ke A kuMbhakarNo-A svAstho -A sUtelA-beThelA ane chevaTe UThelA jAgrato-ane chevaTe kUcakadama karI jatA A narabaMkAo bAjAmAM paDelA bIjA anaMta kuMbhakarNone kema DhaMDhoLatA ja nathI ! emanI niMda kema uDADatA nathI? pelA svasthone kema jagADatA nathI ? pelA sUtelA beThelA jAgratone kema calAvatA nathI? pote cAlavA lAgyA ke basa. Itizam !! mahadAzcarya! paNa... A Azcarya lAMbuM TakatuM nathI. bezaka, ghaNAe to AjubAju joyA vinA potAnI kUcakadama AraMbhI dIdhI che. paNa temAMnA keTalAkane juo. juo; pelA khUNe jAo.. AsapAsanA sahune sAda daI rahyA che jAgRtino ! kuMbhakarNone DhaMDhoLIne UThADavA mathI paNa rahyA che. UThe ke na UThe e bIjI vAta che. zAbAza keTaluM suMdara ! jAgelo eka UMghatA anekone jagADavA mathI rahyo che. DUbatA anekonAM bAvaDAM jhAlI rahyo che. 7 paramAtmapadanI prApti 8 sAmAnya kevalI Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pragaTI cUkelo eka dIpa potAnI zatazatajyotathI jagavI rahyo che bUjhelA seMkaDo dIpakone !. e sAcuM ke jAgelA sahu bIjAne jagADI na zake. paNa e ya eTaluM ja sAruM ke jAgelo ja bIjAne jagADI zake. DUbatAne to alamasta taravaiyo ja tArI zake. bIjA bacelA to jAtane saMbhALIne pAra UtarI jAya ne to ya ghaNuM samajo. hA, jagADavAnI, tAravAnI ke dIpa jalAvavAnI bhAvanA sahune hoya; paNa sahunAM e kAma nahi. e to zUrA narabaMkAnAM ja kAma ! mAnava eTale AtmA. aMdhakArayugano e mAnava eTala taddana bahirmukha mAnava, saMsAranA sukhomAM ja rAcato mAcato; ane vagara kAraNe ya koInAM ghara lUMTato-phADato. saMsAranAM sukhomAM bhAna bhUlI cUkelo, potAnA AtmAne ane jagatanA jIvone jovAnI AMkho khoi beThelo koI paNa mAnava aMdhakAra yugano ja mAnava che. pAko kuMbhakarNa che. paNa jaina tattvajJAna jorazorathI pukArIne kahe che ke AtmA ja paramAtmA banI zake che. ane ethI ja bhAvamAM paramAtmA bananAro Ajano ke gai kAlano e kuMbhakarNano AtmA eka vAra pelI kajajalazyAma rAtrimAMthI nIkaLI jAya che. enA jIvanamAM paho phATe che. aMdhakAranI tIvratA ghaTI jAya che. maMda maMda prakAza have e aMdhakAra sAthe hAtha milAve che. A tribheTe rahelo mAnava bhAvamAM je satyone sarvAge AliMgavAno che e ja satyonAM e ahIM svapno jAe che. ane enA darzane bhAre khuzI anubhave che. kALa vahyo ja jAya che. AtmAno saMsAra cAlyo jAya che. paroDhiyuM thAya che. pelA mAnavanA jIvanamAMthI ajJAnano aghora aMdhakAra nestanAbUda thAya che satyanI duniyAnuM ene sAcuM darzana thAya che. paNa koNa jANe kema e hajI Ubho thaI jato nathI; re! beTho paNa thato nathI. zI khabara? zuM pelI gADha nidrAnI ane pelI svapnonI duniyAnI prItanI surAnA pyAlA khUba DhIMcyA che; Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ enI koI gherI asaramAM gherAI rahelo haze? satyane jovA-jANavA chatAM ene AMbavAnI kAyaratA ! ! paNa thoDo kALa pasAra thAya che ane pelI kAyaratAmAM jabbara kApa paDe che. eka AMcako mArIne AtmA beTho thaI jAya che. vaLI thoDo kALa pasAra thAya che ane AtmA potAnA gADha saMskAronI dharatImAM kaDAko bolAvI de che. dharatI kaMpe che. mAnavAtmA Ubho thaI jAya che. have Ane mAnava na kahevAya. mahAmAnava ja kahevo joIe. hato e prAraMbhamAM adhamAtmA; paNa jyAre paho phATayo tyAre banyo sujanAtmA; paroDha thayuM tyAre banyo attarAtmA; beTho thaI gayo tyAre thayo parAkramAtmA; ane have banyo. sarva saMgaparityAgAtmA ! pUrNa parAkramamUrti ! kevI lAMbI vaNajhAra cAlI jAya che evI agaNita parAkrama-mUnionI ! AmAM je keTalAka mahAparAkramI hovA sAthe atyata parAtharasika hoya che teo aneka bIjAone jagADatA jAya che, ane kone jIvana bakSe che; anekonAM AMsu lakhIne sAMtvana Ape che; anekonA dilanA dujhatA ghAva rUjhavIne ene malamapaTTA paNa kare che. je cAlavA lAgyA te badhA ya AtmA nahi, antarAtmA ja nahi, parAkramAmAM ja nahi, paNa paramAtmA kahevAya che. paNa temAM je bIjAone paNa jagADatA gayA, besADatA, UThADatA, calAvatA gayA te to evA paramAmAM kahevAya che jemane jaina paribhASAmAM tIrthakara " kahevAmAM Ave che. A pustakamAM karmavAdanuM je nirupaNa karavAmAM AvyuM che te karmavAda bhUtakALamAM agaNita tIrthakara-mAtAoe kahyo hato. chellAmAM chello lagabhaga pacIsaso varSa pUrve tIrthakara bhagavAna mahAvIre kahyo hato. jaina darzanamAM "izvara" jevuM koI anAdikAlIna zAzvata svataMtra tatva nathI. jaina darzana to dareka AtmAmAM IzvarIya tatvano svIkAra kare che. je AtmAo pUrvokata kuMbhakarNa nidrA, svapnastha avasthA vagerene tyAgatAM tyAgatAM A vinAzI saMsAranI mahobbata sarvathA tyAgI de ane e saMsArano Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parityAga kare che te badhA AtmAo Izvara svarUpa paramAtmA banI zake che. pharaka eTalo ja ke keTalAka mukhyatve potAnI jAtanA vizuddhIkaraNamAM otaprota thaIne Izvarapada prApta kare che jyAre keTalAka-bahu thoDA-romaromathI jagatanuM paNa kalyANa jhaMkhe che ane te mATe bhagIratha puruSArthano jaMga khelI nAkhe che. paramAtmA bhagavAna mahAvIrano AtmA paNa eka vAra kuMbhakarNa aghora nidrAmAM jarUra hato. paNa "navasAra-talATI'nA emanA jIvanamAM paho phATayo; pachI te ja jIvanamAM sadaguruno yoga thatAM e AtmAnA jIvanamAM paroDha thayuM. AtmA antarAtmA banyo. paroDha eTale jAgRti. paNa A jAgRti paroDhanI che eTale emAM pharI jhokAM paNa AvI jAya e khUba ja saMbhavita che bhagavAna mahAvIranA antarAtmAnA jIvananA e paroDhamAM paNa ghaNI vAra evAM jhokAM AvyAM ane gayAM. jAgIne, besIne, Ubho thaI gaelo e AtmA pharI pAcho nidrAdhIna jIvanamAM pheMkAI gayo ! sahunA jIvananA AdhyAtmika vikAsamAM AvI uthalapAthalo to thatI ja rahe. evA AMcakAo to AvatA ja rahe. tejImaMdInA vAyarA to satata vIMjhAtA ja rahe. paNa eTalA mAtrathI akaLAI javAnI ke hatAza thaI javAnI kazI jarUra nathI kemake jAgRti 10 ja mahAna che. eka vAra paNa jAgRtine pAmo. pachI kadAca game te thAo. toya tamArI paramAtmA dazA aphara banI rahI che. bhagavAna vIrano AtmA paNa evI aneka pachaDATo khAI cUkayo. eNe sarvotkRSTa rAjavaibhavanA jIvana paNa AliMgyAM ane ghorAtighora du:kho paNa anubhavI lIdhAM. 9 punaH punaH mithyAtva prApti. 10 samyakatva 11 cakravattapada 12 sAtamAM nArakanAM duHkha Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 utkRSTa sadAcAranA svAmI saMta paNa banyA ane nIcalI kakSAnA zithilAcArI vepadhArI bAvA paNa banyA. paNa aMte paramAtmapadanI varamALA emanA kaMThe AropAI gaI. nayasAranuM jIvana e paroDhanuM jIvana hatuM. yugane koI gaNatuM nathI. gaNatarI te prakAzayuganI ja hoya ne! nayasAranuM jIvana eTale prakAza saMvatsara ! tyAra bAda agaNita jIvano pAmIne viziSTa koTinA paccIsamAM jIvanane e AtmA pAme che. du:khamaya ane pApamaya jagatanuM darzana karatAM enI AMkho raDI UThe che. aMdhakAramaya jagatane prakAza devA aMdhakArane cIrI nAkhavo ja rahyo, pahelo potAne ane pachI jagatane. ghara tyAga-tapanA tAtA puruSArthanA e vAghanakha pahere che. ane sattAvIsamA jIvanamAM betAlIsa varSanI uMmare saMpUrNa aMdhakArane bhedI nAkhIne e AtmA pUrNa prakAza prApta kare che. te vakhate jagatanA jIvo upara coMTI gaelAM kALAM DIbAMga kArmika aNuonA jaththAne nihALe che. e aNunA sarjana ane visarjananI prakriyAne paNa jANe che, ane enI pracaNDa tAkAta nIce cagadAelA jIvonI kAramI karuNatA paNa juve che. jagatanA khUNe khUNe karuNAmayI mAtA bhagavAna mahAvIra phare che. sahune samajAve che. kArmika aNuonA phoTa visphoTanuM vijJAna, sarjana-visarjananuM tattvajJAna ! paramAtmA bhagavAna mahAvIre karmanuM je vijJAna kahyuM temAMnuM ja kAMIka mAtra -biMdu jeTaluM-A pustakamAM rajU karavAmAM AvyuM che. ApaNe sahu karmanA tatvane sArI rIte jANIe, enA visarjananI prakriyA samajIe ane e prakriyAne vegIlI banAvIne AtmA maTI, antarAtmA banIe; antarAtmA maTIne paramAtmA banIe e ja abhilASA. 2024 poSa pUrNimA koThIpaLa jaina upAzraya vaDodarA li. candrazekharavijaya Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 karmavaicitryanuM darzana aNu-jagata 2 3 4 5 karmabaMdha jIva, jagata ane karma karmabaMdhanA cAra hetu 14 (1) svabhAvanirNaya -39 (2) sthitinirNaya -43 (3) baLanirNaya -57 (4) saMkhyAnirNapa -74 6 jaDazakita 7 Adhunika vijJAna ane karmavAda 8 jIvAtmAnAM be svarUpa : asalI ane nakalI 9 karmamukitano upAya kramadarzana : 1-10 11-20 21-25 26-37 3875 76-23 84-91 92-93 94-99 Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAptisthAna : somacaMda DI. zAha sughoSA' kAryAlaya jIvananivAsa sAme pAlItANuM navI : kAyamI ophisa To kamala prakAzana Co eTalAsa ejansIjha 5082/2 bIje mALe ratanapoLanA nAke gAMdhIroDa amadAvAda-1 jazavaMtalAla giradharalAla dozIvADAnI poLa amadAvAda sevaMtIlAla vI. jena 20, mahAjanagalI, pahele mALe jhaverI bajAra muMbaI-2 hasamukha pI. paTela rA-3300, levAzerI, amadAvAdI poLa, vaDedarA bhurAlAla paMDita sarasvatI pustaka bhaMDAra hAthIkhAnA, ratanapoLa amadAvAda Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainadarzanamAM karmavAda munizrI candrazekharavijayajI Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [1] karmavaicitryanuM darzana mitre, tamArI sAme huM keTalAka prasaMge rajU karuM chuM. tame tenI upara vicAra kare. "Ama zAthI banyuM?" "keNe karyuM?" eka moTuM zahera che. tene eka zAnta vibhAgamAM atyanta dhanADhya lokenI eka saMsAyaTI che. A saMsAyaTImAM vasata dareka mANasa vibhava-vilAsamAM masta che. re! sAhebane TomI kUtaro paNa khUba mejathI rahe che. ahIM eka vAra e ja zaherane bhAre garIba mANasa kaMIka maLavAnI AzAe AvI caDe che. bicAro keTalAya divasane e bhUpe haze ema UMDuM UtarI gaeluM enuM peTa kahI rahyuM che. lehI ane mAMsa te jANe kyAMya jevA ja maLatuM nathI. mANasa je mANasa chatAM sAva ja dIna hIna banI gaele che. enA paga dhrUje che, mAthe gaLA upara chUje che. dhIme pagale eka kampAunDanA daravAje e pahoMce. koI harAmakhora aMdara pesI na jAya te mATe sAhebe eka Araba rAkhyo hato. Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainadarzanamAM kama vAda harAmakhAranI vyAkhyA ATalI ja hatI. je zrIma`tasvajana nahi te harAmakhAra. Arama tADUkaceA ! "cale jAe yahAM se ! yahAM kucha nahi mIlegA." karyAM jAuM ? dhIrajane ya kAI hada hAya che. mArI dhIraja khUTI gaI che ! ' bhikhArI maneAmana khelyA. lamaNe hAtha daIne besI gayA. AMkhe aMdhArA AvatA hatA. AMkha sAme ane meAta nAcatuM dekhAtu. hatuM. e hasyA. ' jIvana karatAM A mRtyumAM avazya echI kaDavAza haze. kadAca kAMIka mIThu` paNa heAya teA nA nahi.' mAtanA paDachAyA jotAM ja ane janmanI yAda AvI. karoDapati pitAne tyAM janma ! Alyavaya ! ekalA lADakeDamAM pasAra thayuM ! yauvana ! ahA ! kevo vilAsa ! kevA vaibhava ! ane mAru ya kevu' behada 774 vatana ! koI vAte adhUrA nahi. rAja navA paTanA, rAja pikacara, rAja madhurajanI ! pachI enI najare AgaiA pistAlIza varSanI vayanA kALa ! eNe nIsAsA nAMkhI dIdhA ! vaibhavanA sUrya astAcala tarapha DhaLavAnI taiyArImAM joyA ! surA-sundarI ane sauMpattinI rasalelupatA e enA jIvanane raphedaphe karavA mAMDayuM. enuM kauTumbika sukha veraNacheraNu thaI gayuM ! enuM zArIrika sukha lathaDiyA khAvA lAgyuM. Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamavaicitryanuM darzana vaibhavane sUrya astAcalane aDI gaye! eka kaTipati zrImaMta bhikhArI bane! sahuthI tarachoDA ! badhI rIte nicevAI gaele eka mAnava pAuMnA kaTakA mATe karuNa svare yAcanA karato najare paDavA lAge. keIne laDakavA, keTalAyane jIgarajAna mitra, cAra dIkarAne bApa, sahuvA-sahuvihoNe bane ! AMkha sAmethI jIvananA sinemAnI sIrIala pasAra thaI gaI! tyAM eka joradAra phaTake baraDe jhIMkAye ! "harAmakhera kahIMkA, sAhebakA AnekA samaya he sUkA haya! kamabakhta ! tere pApase hamArA satyAnAza nakala jAyegA ! UThatA haya yA nahi?" kedhathI lAlapILo thaI gaele Araba sattAvahI sUre belyo. paNa have UThe e bIjA. UThIne javuM ya kayAM? mata nAcatuM nAcatuM najadIka AvatuM hatuM. bevakUpha, tu nahi UThegA karyo! te le," kahIne cAra IcanA parighavALe jADo DuMDe mAthe jhIMkI dIdho. cIsa pAData bhikhArI tyAM ja DhaLI paDaye ! parI phATI gaI. lehInuM khAbociyuM thaI gayuM. Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jenadarzanamAM kavAda samaDI ane gIdhanAM ToLAM AkAzamAM cakkara detAM nIce UtarI paDayAM. Araba gALe te cAlyA gaye. pakSIoe mijabAnI uDAvI. kUtarAone meja maLI. trIje divasa thayo. tyAM paDyuM hatuM mAtra hADapiMjara ! bIjo prasaMga bAra varSanI eka chakarI. atyanta rUpavatI; atyanta buddhimatI khUba ja vinItA; sarvane priya. eka divasa mAM upara cAThuM dekhAyuM. e vadhatuM cAlyuM. hAtha-paga vagere upara paNa evA cAThAM paDI gayAM. nadInA pUranA pANInI jema ekadama phelAI gayA ! sarvAge koDha vyApI gaye! keI sAme jotuM nathI; badhA ya vAtavAtamAM tiraskAre che. kALanI khIMTIe TAMgelAM seNalAMo dharatI upara tUTI paDe che, bhUmaMDaLa upara vaidyo che, DaoNkaTara che, hemIopathI, necaropathI ghaNI "pathI'e che, karInA pitA pAse ghaNe pise che. paNa kazuM ya kAma AvatuM nathI, sahuthI phiTakAra pAmatI, sahune aLakhAmaNI banatI karI gharanA eka khUNAmAM besI rahe che. maravAnAM vAMke ja pitAnuM jIvana pasAra karI rahI che. Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamacitryanuM darzana trIjo prasaMga peTe pATA bAMdhIne majUrI karatA pitA pitAnA putra mATe kAMIkane kAMIka bacAve che. emAMthI ekanA eka e putrane bhaNAve che. vRddhatva pitAne bhAre trAsa Ape che, kaI rIte taiyAra nathI enuM zarIra kAma karavA mATe. parantu ema gharamAM besI jAya te bhUkhamare AkhA kuTuMbane bharakhI jAya tenuM zuM! mana mArIne ya tana teDe che. jIvane samajAvIne ya jAtane ghasaDIne ja laI jAya che majUranI duniyAmAM ! AzAnA eka pAtaLA taMtue ja enuM jIvana TiMgAyuM che. "kAle dIkaro kamAte thaI jaze. basa pachI zAti, zAnti, zAnti. huM ane enI mA...beya nirAMtane dama kheMcIzuM." paNa bhaNavA jate dIkare chevAya che. keI zrImaMtanI chokarI enA rUpamAM mugdha thAya che. mA-bApa ghere pUruM khAvAnuM ya pAmatAM nathI ane dIkare hoTalamAM pArTIe uDAve che. sahazikSaNa, sinemA ane navalakathAonuM vAMcana enA jIvanane, tanane ane manane bicakAve che. mAtApitA gAmaDiyA lAge che. upakArI pelI chokarI ja dekhAya che. sukha enA saMga sivAya kayAM ya jovA maLatuM nathI. eka divasa Avyo. vRddha mAbApane eNe tyAgyA. ciThThI mUkIne cAlyA gaye !" Aja pachI have mAruM meM tamane jevA Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainadarzanamAM karmavAda nahi maLe. huM khUba sukhI jiMdagI jIvavA jaI rahyo chuM. tame mane pALyo-paSyo te badala upakAra." ciThThI vAMcatAM ja mAtApitA bebhAna thaI jAya che. bhAnamAM lAvanAra paise te ahIM che ja nahi. bhAnamAM lAve ya keNu? garIbanI vahAre deDe ya koNa? ThaMDe pavana deDate Ave che. emane jagADe che. jAgIne ya zuM karavAnuM? chAtI phATa rUdana kare che. have jIvavAnuM kenI AzAe? kenA AdhAre? jIvIne kAma paNa zuM che? dIkare te sukhI thayo ! chellI aMtaranI AziSa ApatAM mAtApitA esIDanI bATalI pI jAya che. ceAthe prasaMga eka keleja che. strImitrane pitAnA puruSamitre che, puruSamitrane potAnA strImitra che. eka strI ane eka puruSa saundarya ane saMpattinA AkarSaNe paraspara mehAya che. beya pitAnA vaDilone tiraskArIne lagnagraMthIthI baMdhAya che. beyane saMsAra cAlyA jAya che; jema tema karIne te. varSa upara varSa pasAra thAya che. dazakA upara bIje dazako ga. saMpattithI beya sukhI che. paNa eka vAtanuM bhAre duHkha che. badhAya sukhane cinagArI cApe evuM. hajI sudhI eka paNa saMtAna thayuM nathI. maTameTA niSNAta DaoNkaTaranI salAha lIdhI. jeNe je Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamacitryanuM darzana kahyuM te karyuM. priyatamAne badhuM ja karavAnI priyatame rajA ApI dIdhI. "hAya vAsanA !" pracaMDa puruSArtha khelAI gaye. paNa chatAM ya dhAryuM na thayuM. kALA mAthAne mAnavI hatAza thAya che. kapelA sukhanA attaranI bATalImAM viSTAne loce paDe che. lIlA-sUkA saMsAramAM saLagatI divAsaLI paDe che ! hajI eka nAnakaDo prasaMga - be lAkha rUpiyAnuM bhavya makAna che. vecavAnuM che. gharAka Ave che. sede thaI jAya che. makAna mAlika be lAkha rU.ne ceka laIne tijorImAM mUke che. rAta paDe che. Aga lAge che. ATha ja kalAkamAM AkhuM ya makAna baLIne bhaDathuM thaI jAya che. eka hase che. bIje bApekAra raDe che; cIse pADe che. jIvananI badhI ja kamANI-be lAkha rUpiyA-AMkha sAme saLagI jatAM joIne. mitro, A pAMce ya prasaMge tamArI najara sAme rAkhe ane kahe ke A badhuM keNe karyuM? AnI pAchaLa kenuM cAlaka-baLa kAma kare che? avaLI matinuM? avaLA puruSArthanuM ? bhale. paNa avaLI mati thaI kema? avaLe puruSArtha karyo kema? enI paNa pAchaLa kayuM adazya tatva kAma kare che? lAkaDAM phADate eka kare jamanIne herahiTalara zI rIte thaI gaye? eka vAra briTana Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainadarzanamAM kama vAda ane amerikA jevI mahAsattAone paNa dhrujAvI mUkavAnI AgabharI tAkAta enAmAM kayAMthI AvI gaI ? 8 mahAna citrakAra banavAnI tAlAvelIvALA chekarI samrATa nepeAliyana zI rIte khanI gayA ? ane A eya vizvanA mAMdhAtA enI badhI ja mAjI kANe dhULamAM meLavI nAMkhI ! emanA praca Da sAmarthya nA bhukko kANe karI nAkhyuM ! saMgIta samrATa AMkAranAthane paisAnAM phAphAM kema ? alamasta kustImAja gAmA kema sAva sukAI gayA ? bhAratanA yazasvI vaDApradhAna lAlakhahAdura zAstrI vaijJAnikAnI duniyA-raziyAmAM 'hArTa pheilyuAra' kema thaI gayA ? kAI paNa upacAra kema kAragata na nIvaDayA ? jenA rakSaNa mATe saMpUrNa takedArI rAkhavAmAM AvatI te vizvanA lADIlA--amerikAnA presiDenTa keneDInu bharamajAre khUna kema thayuM ? peAtAnI ja sajelI geALIe peAtAnuM ja khUna ! e vakhate gaphalata kayAM thaI gaI ? gAMdhIjInu... khUna geADasee kema karyu ? zA mATe ene khUna karavAnI avaLI mati sUjhI ? keANe e avaLI mati sujhADI ? lAkhA nirdoSa mAnavAne ubhAne ubhA saLagAvI mUkatI eTama-embanI Aga amerikAe zA mATe hirezImA-nAgA sAkI upara jhIMkI ? Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamacitryanuM darzana mArIne jIvavAnuM, jIvIne mUDIvAda phelAvavAnuM jaMgalI vijJAna keNe zIkhavyuM? mitre, A badhAya praznonA uttara Ape. je uttara Apazo tenI pAchaLa paNa e prazna che ke "e kema thayuM? e keNe kayuM? ene paNa uttara Ape. zuM Izvare kayuM? nA. nA. Izvara te paramakRpALu paramAtmA che. te AvuM na ja kare. te zuM emane ema kAraNa vinA ja A badhuM bane che? nA. nA. kAraNa vinA keIja kArya thatuM nathI. sarva kSetramAM ane sarva kALamAM mAnya A siddhAMta che. Aja sudhI emAM keI apavAda jovA maLyuM nathI. je kArya hoya tenuM kaIne kaI kAraNa te tevuM ja joIe. cAle tyAre, huM ja tamane A vAtonuM samAdhAna karI ApIza. - mitra, ATalI vAta to tamAre svIkArI ja levAnI raheze ke (1) paramakRpALu paramAtmA A jagatane bhraSTA nathI. (2) AtmA jevuM eka svatanna, sadAnuM-kadI utpanna nahi thayeluM, kadI nAza na pAmanAruM cetana tatva che. A dekhAtuM zarIra e AtmA nathI. enI aMdara AtmA che. mRtyu zarIranuM thAya che, AtmA kadI marato nathI. zarIranuM mRtyu thatAM ja AmAM anyatra cAlyo jAya che. navuM zarIra banAve che. ema karatAM karatAM keTalAka AtmA paramakRpALu paramAtmA bane che. TUMkamAM A jagata nitya che. AtmA nitya che, Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainadarzanamAM karmavAda A beya vAtane tamAre sArI rIte samajavI hoya te AtmavAda ane IzvarakatRtvavAda" ne lagatAM pustaka joI levA. ahIM tenI carcA karavA besIe te A viSaya badalAI jAya eTale A be vAtane svIkArIne ja ApaNe AgaLa vadhavAnuM raheze. mitro, jagatamAM je kaI ghaTanA bane che te badhAyanA mULa kAraNa tarIke koI hoya to te karma che. A karma e zuM vastu che? e jANavA mATe ApaNe enI bhUmikArUpe keTalIka vAto samajavI paDaze. pAyA vinAnI ImArata kevI? Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [2] aNu-jagata vizvamAM mULa te| e ja vastu vidyamAna che. bhUtakALamAM sadA A e ja tatvA hatA ane bhAvImAM paNa A ja e tatvA haze. emanAM nAma che. jIva ane jaDe. jIva eTale AtmA, cetana, puruSa. zarIramAM jIvanu astitva hoya teA ja ApaNe hAlI-cAlI zakIe. khAI-pI zakIe, harI-krI zakIe, vicArI zakIe, lakhI zakIe, bhASaNa karI zakIe. zarIramAM jIva na heAya te AmAnu kazuM ja na thAya. jIva jyAre zarIramAMthI jatA rahe che tyAre te vyaktinuM mRtyu thayu' kahevAya che. tenA te zarIramAM koI paNa kriyA dekhAya che kharI ? nahi ja. samatha vakatAnuM e mukha te vakhate kazu' ja kheAlI zakatuM nathI. samatha lekhakanA e hAtha lakhI Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 jainadarzanamAM kama vAda zakatA nathI, mahAjJAnInuM e bhejI jarAya kAma karatu' nathI; kemake e badhI kriyAnI pAchaLanuM cAlaka baLa tyAM nathI. tyAre jaDa eTale ? je jIva nahi te badhuM ya jaDa. zarIra pAte jaDa, makAna jaDa, kapaDAM jaDa, pena jaDa, pustaka jaDa, karansIneATa jaDa, jagatamAM jIvAnI sakhyA anata che. jaDanI sRSTimAM jaDanI saMkhyA paNa ana`ta che. jaDa be jAtanA che. eka vinAzI ane bIjuM avinAzI. ApaNe je jaDaneA upabhAga karIe chIe, je jaDa ApaNI najaramAM Ave che te badhu ya jaDa vinAzI ja che. e zivAyanuM` paNa ghaNuM jaDa dravya vinAzI che. have avinAzI jaDanA vicAra karIe. dhArA ke tamArI pAse amerikAnA vesTaminIsTara ekhI jevaDA eka mahAkAya paththara che. tenA tame be TukaDA karyAM. pachI te e TukaDAnA cAra karyA. pachI te cAra TukaDAnA ATha TukaDA karyAM. ema tame dareka TukaDAnA e be TukaDA karatAM jAe che. ema karatAM karatAM nAnakaDI kIDI jevaDA agiNata TukaDAo thaI gayA. have e nAnA TukaDAmAMthI eka nAnA TukaDA leA. tenA ya tame e TukaDA karyA. phrI e be TukaDAnA cAra TukaDA karyAM. ema karatAM AgaLa vadhatA ja raheA. chellAmAM chelluM-TukaDA karavA mATe zeAdhAyeluM-vaijJAnika zastra leA. pachI enAthI TukaDA karatA jAe|. aMte eka evI sthitie tame AvI jaze! ke pachI tame keAI paNa rIte chellA Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aNu-jagata 13 nAnAmAM nAnA TukaDAnA be TukaDA karI zake ja nahi. vaijJAnike kahe che ke jenA be TukaDA thaI zake nahi te chellAmAM chellA nAnAmAM nAnA TukaDAne paramANu kahevAya. jaina tatvajJAnamAM paNa A ja vyAkhyA karavAmAM AvI che. parantu vijJAnikoe te temanA zastrathI jenA be TukaDA na thAya tevA chellA nAnAmAM nAnA TukaDAne paramANu kahyo. jyAre jaina dArzanike kahe che ke jenI upara zastra prayoga thAya, je sUkSamadarzaka yaMtrathI joI zakAya te vastunA te aneka vAra aneka TukaDAo thatA ja rahe AthI ja vijJAnike e jene eka vAra paramANu (eTama) kahyuM hato te have tUTa che ane temAM IlekaTrona, proTena, ane have te proTona paNa zedhA che. jaina dArzanikenA mate te A projana paNa chelle aNu nathI. hajI enA ya anaMta TukaDA thaI zake che. eTale enA paNa agaNita vAra vibhAjana thatAM ja jAya ane sarvajJa draSTithI jyAre vibhAjana azakya banI jAya tyAre chellI vAra vibhAjita thayelA TukaDAne paramANu kahevAya che. A paramANu avinAzI che kemake vibhAjana thavA dvArA ene vinAza thato nathI, ene Aga kAMI karI zakatI nathI. samudranI bharatInAM pANInI thapATo paNa tyAM bicArI che; e avibhAjya paramANu upara base megATanane eTama bomba paDe teya ene kaMI ja na thAya. avinAzIne vinAza azakaya che. Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 jainadarzanamAM karmavAda AvA anaMta avinAzI paramANuomAMthI A jagata banyuM che. je karmanI ApaNe vAta karavI che te paNa amuka prakAranA paramANunA jaththArUpa che mATe ja ApaNe ahi paramANune vicAra karIe chIe. tamArI AMkha sAme je virATa makAna che te keTalA mALanuM baneluM che? cauda mALanuM? bhale. e cauda mALane dareka mALa keTalA eraDAne che? vIsa vIsa eAraDAne ? sAru. dareka oraDo keTakeTalI divAlane banyo che ? cAra cAra divAlane ? ThIka. dareka divAla keTalI iMTanI banelI che ? hajAre ? bhale. dareka ITamAM keTalI kAMkarI che? agaNita ja ne ? e dareka kAMkarImAM agaNita jhINuM jhINuM kAMkarIe che. e dareka jhINAmAM jhINI kAMkarImAM anaMta paramANu che. tamArA buzarTanA dareka tatumAM ananta paramANu che; tamArA khIsAmAM paDelI eka rUpiyAnI noTanA dareka bhAgamAM - anaMta paramANu che. TUMkamAM, jagatane kaI paNa dekhAte padArtha ananta paramANunA jaththAone ja bane che. makAna eTale ? anaMtaparamANunA agaNita jaththAone Dhagale ! navayauvanA eTale anaMta paramANunA agaNita jaththAne Dhagale ! Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 aNu-jagata paisA paNa e ja, pustaka paNa e ja, madhu* ya e ja. ahIM eka vAta samajI rAkhavI ke jema kAMkarInA Dhagale e vesTamInIsTara ekhInuM makAna nathI parantu kAMkarInA DhagalAnI IMTonA samUhanI divAlA--divAleAnA oraDA-eraDAnA samUhanA mALa ane ekaseA vIsa mALanuM e makAna banyuM che, tema mAtra paramANunA jaththA e kAMkarI, iMTa ke makAna nathI parantu chUTA chUTA paramANunA joDANA thavAthI je skadhA ane che te skandhAnAM kAMkarI, iMTa ke makAna vagere bane che. have zI rIte eka paramANunu.... khIjA paramANu sAthe joDANu thatu haze ? zI rIte eka jaththAmAM agaNita paramANuenAM saceAjana thatAM haze ? keAI paNa eka paramANu khIjA kAI paNu eka paramANu sAthe joDAI zake ke te mATe kAI cAsa zarata hAvI jarUrI che ? A badhA praznanene ApaNe have vicArIe. jaina dAnikA kahe che ke koi paNa jaDa dravyamAM vadhu, gaMdha, rasa ane spaza heAya che. kALA, lIlA, lAla, pILeA ke zveta e pAMca vaNu che. sugadha, dudha e gaMdha che. kaDavA, tIkhA vagere pAMca raseA che, ane snigdha-rukSa, zIta-uSNu; guru-laghu; mRdu-karkaza e ATha spaza che. paramANumAM pAMca vaNumAMthI keAI paNa eka vaNu, uparAkta e gadhamAMthI eka go~dha, pAMca rasamAMthI eka rasa ane ATha Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 jainadarzanamAM karmavAda sparzamAMthI niSpakSamAM kaI eka tathA zIta-uSNamane keIeka ema be sparza hoya che. paramANune laMbAI-pahoLAI, UMDAIke UMcAI hatI nathI, eka paramANu bIjA paramANu sAthe joDAya che temAM paramANunA varNa, gaMdha ane rasa kAraNa nathI banatA. paraMtu mAtra sparza kAraNa bane che. jema eka meTA TabamAM gaLInA raMgane eka kaNa nAMkhatA, be kaNa nAMkhatA, traNa kaNa nAMkhatA ema kaNa kaNa vadhu nAMkhatA jatAM dareka vakhate jude jude bhUre raMga banatuM jAya che. pahele kaNa nAMkhe tyAre khUba AchA bhUre raMga hA, lAkhe kaNa nAMkhyAM tyAre khUba ghere bhUro raMga hatuM, karoDame kaNa nAMkhyo tyAre vadhu ghere bhUre raMga hato. Ama pratyeka kaNa nAMkhatA dareka vakhatane bhUre raMga pUrvanA ke pachInA bhUrA raMga karatAM kAMIka paNa jude dekhAya che. e uparathI sAbita thAya che ke bhUrA raMganA kareDe, abajo are, anaMta prakAre che. A ja rIte bIjA badhA lAla vagere raMganA, be ya prakAranI gaMdhanA, pAMce ya prakAranA rasanA ane AThe ya prakAranA sparzanA darekanA anaMta bheda paDe che. eTale eka snigdhatA paNa anaMta jAtanI ! eka rukSatA ya anaMta prakAranI ema ATheya sparza anaMta prakAranA. ApaNe joyuM ke eka paramANu sAthe bIjA paramANunuM saMcajana thavAmAM varNa Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aNu-jagata gaMdha ane rasa te kAraNa banatA ja nathI. mAtra paramANune sparza ja kAraNa bane che. paNa paramANumAM to snigdha rukSamAM eka, tathA zIta-uSNamAMne eka-ema be yugalane ekeka sparza heya che. temAnuM snigdha-rukSa spazanuM yugala ja be paramANunA saMyojanamAM upayogI bane che. snigdhatAnI anaMta jAtane ApaNe eka guNa snigdhatA, be guNa sinagdhatA, traNa guNa nigdhatA ema anaMta guNa snigdhatAmAM vaheMcI nAMkhIe. e ja rIte rukSatAmAM ya eka guNa, be guNa, TheTha anaMta guNa rukSatA maLe. keI paramANumAM eka guNa snigdhatA hoya, keI paramANumAM be guNa snigdhatA hoya, kaImAM eka guNa rukSatA hoya te kaImAM anaMta guNa rukSatA hoya. Ama paramANunI be jAta thaI: snigdhatAvALA paramANu ane rukSatAvALA paramANu (1) have sajAtIya paramANu je baMdha thavAne heya te temAM eka zarata che ke te be paramANumAM je sajAtIya (sara) sparza heya tenA guNa vacce ochAmAM ochuM be guNanuM aMtara hovuM joIe. dA. ta. eka guNa snigdha paramANune traNa, cAra vagere guNa snigdha paramANu sAthe baMdha thAya. e rIte eka guNa rukSa paramANune traNa cAra vagere rukSa guNa paramANu sAthe saMbaMdha thAya. (2) have je vijAtIyaguNavALA paramANune baMdha thavAne hoya to tyAM beyanA guNa samAna saMkhyAnA hoya ke viSama Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 jainadarzanamAM karmavAda saMkhyAnA heya te ya baMdha thAya. cha guNa snigdha paramANu sAthe cha guNa ke ATha guNa rukSa paramANune paNa baMdha thaI zake. ahIM apavAda eTale ja samajavAnuM che ke eka guNa niSpa paramANu sAthe eka guNa rukSa paramANu baMdha na thAya. A uparathI samajI zakAze ke dareka paramANu dareka paramANu sAthe joDAI zakavAnI cegyatA dharAvatA nathI. jagatamAM evA ekeka paramANu paNa anaMta che ke jeo ke bIjA paramANu sAthe joDAyA nathI. A eka eka paramANunuM eka virATa jUtha bane che. uparanI zarata mujaba be be paramANunI joDAelI TukaDI paNa anaMta che. jemanuM bIjuM virATa jUtha che. Ama 33 paramANunAM joDalAM hoya che. evA ya anaMta joDalAMnuM eka virATa jUtha che. Ama 44, 5, 66 yAvat asaMkhya ane anaMta paramANunAM paNa gUMcaLAM che. je darekanuM virATa jUtha che. eka eka vadhatAM ApaNe, anaMtanI saMkhyA darekamAM hoya evA anaMta joDalAnuM jUtha joyuM. ahIM sudhInA tamAma jUtha, 1. A jUthane jaina paribhASAmAM vargaNa kahevAmAM Ave che. 2. AvI dareka TukaDIne caNuka kahevAmAM Ave che. 3. Ane vyaNuka kahevAya che. 4. Ane mahAvargaNa kahe che. Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aNu-jagata 19 tamAma gUMcaLA ke joDalAM ane temAMnA tamAma paramANuo emAMnAM kaI paNa, jagatanA keI paNa jIvane upayogamAM AvatAM nathI. emAMthI jagatanI kaI paNa cIja banAvI zakAtI nathI. kemake jagatanI kaI paNa cIja banAvavA mATe anaMta paramANunA jeTalA skUla jUthanI jarUra paDe che tenA karatAM A badhA jUtha vadhu skUlatA dharAve che, ahIM sudhInA saghaLAM ya jUthane ApaNe 1 naMbaranuM grupa kahIzuM. A rIte ApaNe 16 naMbaranA grupa sudhI javAnuM che kemake 16mAM naMbaranuM je grupa che temAMthI ja "kama" bane che. - have jyAre e pahelA naMbaranA grupanA chellA jaththAmAM jeTalAM paramANu che temAM eka vadhu eTalI saMkhyAvALA jagatamAM jeTalA jaththA che te badhA bIjA grupanI pahelI haroLamAM gaNAya. ema ekekI saMkhyA vadhuvALA jagatanA jaththAonI bIjI trIjI TheTha anaMtamI haLa thAya. A anaMtI haroLanuM bIjuM grupa thayuM. tyAra bAda ananta-saMkhyA vadhuvALA jaththAonI eka haroLa thAya, je trIjA grupanI pahelI haroLa kahevAya. pachI ekakI saMkhyA vadhe tema bIjI trIjI vagere haLa taiyAra thAya. ema ananta haroLanuM trIjuMcupa thAya. Ama 16 grupa bane che. 5. seLa mahAvargaNAo. 6. bIjI mahAvargaNA Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainadarzanamAM karmavAda pahelA grupanA paramANunI saMkhyA karatAM 16mA grupanA paramANunI saMkhyA ghaNI vadhu hoya ane teonA jaththA vadhune vadhu sUma thatA jAya eTale jagA ochI reke. A seLa grupamAM paheluM, trIjuM, pAMcamuM, sAtamuM vagere ekI saMkhyAnA gunA jaththAe kazAya upayogamAM AvatA nathI. jyAre bIjuM, ceAthuM, chaThuM vagere bekI saMkhyAnA grupanA jaththA bhinna bhinna upayogamAM Ave che. AmAM soLamAM naMbaranuM je grupa che te grupanA je anaMta paramANunA banelA ekeka evA anaMta jaththAo che tene kAmaNa jaze kahevAya che. have ApaNe mULa vAta upara AvyA. A grupanA jaththA pite jIva nathI, jaththAmAM paNa jIva nathI. je jIva nathI te jaDa che ema pUrve ja kahyuM che e mujaba A kAmaNa ja jaDa che e vAta siddha thaI. Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [3] jIva, jagata ane ka jenAmAM caitanya che te jIva che. A jIvanuM peAtAnuM svarUpa te ekadama zuddha che. enI upara koI paNa DAgha nathI. paraMtu je AtmA sAdhanA karIne rAga ane dveSanA saghaLAya vicAre vagerethI mukta thaI jAya che te AtmAne seALamA grupanA kAI paNa jaththA cAMTI zakatA nathI. je jIvamAM rAga dveSanA AMdolana utpanna thayA karatAM hAya te jIvane seALamA grupane jaththA ceAMTayA ja kare. rAga-dveSanA bhAvene ApaNe cuMbakanI upamA ApIe te seALamA grupanI rajakaNAne leAha-rajakaNu kahI zakAya. jyAM cuMbaka haiAya tyAM ja e rajakaNA khe'cAya, tyAM ja e cAMTI jAya ne ? je jIvAtmAe rAga-dveSane dUra kare che temanAmAM cuMbakIya zakti vinAza pAme che eTale temane seALamA grupanI rajakaNA kadI cAMTatI nathI. A jIvAtmAne ja paramAtmA kahevAya che.7 * AnA aMgenuM vizeSa varNana IzvarakatvavAdamAM joI levuM. Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainadarzanamAM kama vAda ApaNe te ahIM jIvAtmAone vicAra karavA che. emanAmAM te rAga-dveSanI AkaSa ka zakti paDelI ja che. eTale pelI seALamA grupanI leAha rajakaNe. enI upara satata coMTatI ja rahe che. eka samaya evA khAlI jatA nathI jemAM eka paNa leAha rajakaNa jIvAtmAne na coMTatI hAya. 22 koi paNa jIvAtmA manathI kAMIkane kAMIka vicAravAnu` kama tA karatA ja hAya, kayAreka kAIka vaLI meAMethI khelatA paNu hAya, ane zarIrathI sthUla ke sukSma-zvAse cchavAsAdinuM kama te cAlatu' ja hAya. are! kazuM ya sAruM na karavAnuM karma paNu chevaTe cAlatu' ja hoya, eTale Ama manathI, vANIthI ke kAyAthI kAMIkane kAMi kriyA (kama) cAlu ja rahe che. eka khAju rAga-dveSanI bhAvanAo, bIjI mAjI mana, vANI ane kAyAnI pravRttie. (sArAM-narasAM karmA) A e ya cuMkhake grupanA jaththAne AkatAM ja rahe che. AthI jIvAtmAmAM je anaMta jJAnane prakAza che, je darzana zakti che, je apUrva sukhAnubhUti che, je atula parAkrama che te badhuM dakhAya che; A seALamA grupanA jaththAthI DhaMkAya che. sUrya jema vAdaLathI DhaMkAya tema mana, vacana kAyAnAM karmI ( sArI ke narasI vRttipravRtti ) ne lIdhe seALamA grupanI rajakaNA kheMcAya che ane Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIva, jagata ane kama 23 jIvAtmA upara cAMTe che mATe ja vividha kAMthI khecAtI e rajakaNAne paNa kama kahevAya che. jIvAtmA kadI utpanna thayA nathI. e sadA pUrve hatA ja. (1) jo jIvAtmAne utpanna thatuM eka kArya mAnIe tA tene kartA--utpAdaka paNa mAnavA ja joie. te utpAdaka jo Izvarane AtmA kahIe te te IzvaranA AtmAnA ya keAI utpAdaka kahevA paDe. jo kAI khIjA IzvaranA AtmAne prathama izvarAtmAne utpAdaka kahIe teA keAI trIjo izvarAtmA paNa mAnavA paDe je bIjA IzvarAtmAnA utpAdaka hoya. Ama thatAM teA keAi aMta ja na Ave. eTale pachI kadAca A samAdhAna paDatuM mUkIne ema kahevAya ke jIvAtmAnA utpAdaka je pahelA izvaranA AtmA che te nitya che; te sadA heAya che; tene kAI unna karatuM nathI. ahI` prazna thAya ke Ama AtmAne nitya mAnavA tA paDayA ja ne ? uparathI eka utpAdaka tarIke IzvarAtmAne mAnavA paDacA te vadhArAmAM. enA karatAM jIvAtmAne ja nitya mAnI levAnu' ucita che jethI utpAdaka nitya IzvarAtmA vadhArAmAM mAnavA na paDe. (2) vaLI bIjI paNa eka dalIla che ke jIvAtmA jo utpanna thayA hAya te jyAre utpanna thayA tyAre te te zuddhaniSpApa ja hatA ne? te pachI tene TADha taDakAnAM, janma maraNanAM, rAga zAkanAM duHkheA kema veThavA paDe ? zuddhAtmAne duHkha zenuM ? ane jo zuddhAtmA paNa kAraNa vinA du:khI thatA hAya Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 jainadarzanamAM karmavAda te te dareka dhArmika jIvAtmAnI, zuddhAtmA banavA mATenI je sAdhanA che tene keI artha ja raheto nathI. kemake janma maraNadinA duHkhathI mukti meLavavA mATe ja tapa-tyAganI sAdhanA che. e sAdhanAthI zuddhAtmapada prApta thayA pachI paNa je saMsAramAM janma levuM paDe ane duHkha bhegavavA paDe te zuddhAtmapada meLavavA mATe, pratyakSa maLatAM sukhe cheDIne tyAga-tapanAM duHkha zA mATe veThavA joIe ? eTale A zuddhAtmA je utpanna thatuM hoya to te saMsAranAM duHkhomAM jhIMkAya ja nahi e vAta nizcita thaI jAya che. eTale have janmAdinA duHkhamAM jhIMkAte jIvAtmA zuddha na ja hoya e uparathI e vAta phalita thAya che ke jIvAtmA kadI utpanna thayo nathI. (3) vaLI jayAM kayAMya paNa ene janma thayo tyAre e azuddha ja hatuM, rAga-dveSanA bhAvathI yukta ja hate. vaLI enA je janma vagere thayA te paNa pelA seLamA grupanI rajakaNenA kAraNe ja thayA, (je vAta AgaLa jaNAvavAmAM Avaze ) te te rAga-dveSanA bhAve ane te rajakaNene saMgraha teNe kyAM karyo hato? Ane javAba eka ja hoI zake ke e janma pahelAM jIvAtmAe kayAMka janma lIdhe ja hate; jyAMnA jIvanamAM teNe karmone saMcaya karyo. vaLI tyAM paNa e ja prazna . thAya ke te pUrva janma teNe je karmathI meLavyo te karmane teNe kayAM saMcaya karyo hate? Ane paNa e ja uttara ApI Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIva, jagata ane karma 25 zakAya ke e pUrvanA paNa pUrva janmamAM e karmasaMcaya eNe karyo hate. Ama dareka janmanI pUrve e janmadAyaka karma mAnavuM ja paDe, ane e karmane utpAdaka pUrva pUrva bhava paNa mAnave ja rahyo. Ama yukiliDana kayu. I. DI. nI jema ahIM e vAta siddha thaI jAya che ke jIvanI utpatti kadApi keIe karI nathI. jIva te anAdinitya che. AnI sAthe sAthe bIjI e vAta paNa siddha thaI jAya che ke janma, jIvana ane maraNanI paraMparA jIvAtmAe jyAM pAmyA kare che te jagata paNa kadI utpanna thayuM nathI paraMtu e paNa anAdi-nitya che. (je jagata utpanna thayuM hoya te tenI utpatti pUrve jIvAtmAo janma-jIvana-maraNa kayAM pAmatA hatA e prazna thAya.) ane e sAthe trIjI paNa vAta siddha thaI jAya che ke jIvAbhA ane tenA jagatanuM utpAdaka je tattva che te karmane saga paNa anAdinitya che. TUMkamAM jIva, jagata ane karma traNe ya anAdinitya sAbita thAya che. bezaka, karma ane jagata satata parivartana pAme che paraMtu eka jAya to bIjuM avazya tyAM Ave ja. Ama pravAhanI dhArA te satata cAlu rahe ja che. have ApaNe e vAta vicArazuM ke A karmanI rajakaNe AtmA upara cUMTe che zAthI? TUMkamAM te eTaluM kahI zakAya ke rAga-dveSAdi bhAve ane mana-vacana-kAyAnI pravRttiothI karmane baMdha thAya che. paraMtu e ja vAtane have thoDI sUkSamatAthI vicArIe. Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [4] karmabaMdhanA cAra hetu seLamAM grupanI kArmika rajakaNe jIvAtmAne kayA kAraNe cuMTatI ja rahe che e vAta ApaNe A prakaraNamAM vicArazuM. bhagavAna jina tyAga-tapanI asAdhAraNa sAdhanA karIne potAnA AtmA uparanI ghAtaka karma rajakaNene dUra karI zakyA hatA. e kacaro dUra thatAMnI sAthe ja emanA AtmAmAM rahelo jJAnane prakAza ekadama pragaTI gaye. e prakAzamAM pate samagra vizvane ane bhUta-bhAvI vagere sarva kALanI sarva ghaTanAone jovA lAgyA hatA. ApaNane arIsAmAM eka sAthe aneka vastuo dekhAvA lAge che tema A vizvadarzanamAM temaNe sarva jIvAtmAnuM darzana karyuM. pite je uccatama Atma-sthitine pragaTa karI. e ja sthiti dareka jIvAtmAmAM apragaTarUpe paDelI che te ya joyuM. dareka jIvAtmA zuddhavarUpa paramAtmA ja che paraMtu seLamAM grupanI Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmabaMdhanA cAra hetu 27 kArmika-rajakaNathI enuM paramAtma svarUpa DhaMkAI gayuM che. enA ja pariNAme jIvAtmAo janma-maraNa vagere duHkhamAM ane kaMcana-kAminI vagerenA bhADutI-bhAsika sukhamAM palaTAyA kare che e satya paNa temane AtmasAt thayuM. jIvAtmAnA paramAtmasvarUpane DhAMkI denAra kArmika aNuo kyA hetuthI jIvAtmA upara ceTayA kare che te paNa temaNe sAthe sAthe joyuM ane parama kRpALu paramAtmAe ApaNane jaNAvyuM ke asuMdara kArmika aNuone cuMTatA rahevAmAM cAra kAraNe che. (1) hadayamAM satya pratyenA kaTTara pakSapAtane abhAva. (2) jIvanamAM satyanA jIvaMta AcaraNane abhAva. (3) jIvAtmAmAM utpanna thatAM rahetAM ataMdurasta khaLabhaLATa. 10 (4) mana, vacana ane kAyAnI pravRttio.11 mitro, A cAre ya vAtane vadhAre sArI rIte samajavI heya te tamAre tenA aMgenA bIjA pustaka jevA rahyAM kemake ahIM te ApaNe bahu ja saMkSepamAM A vAtanI spaSTatA karI levI che. tame e vAta te jANatA ja haze ke A jagatamAM satya ane asatya be ja tattva che. e be ya anAdikALathI che. jema asatyanuM tophAna anAdikALathI che tema tenI sAme satyanuM 8. mithyAtva 9. avirati 10. kaSAya 11. yoga Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 jainadarzanamAM karmavAda ahiMsaka yuddha paNa anAdikALathI cAlyA ja kare che. jagatamAM kayAreka satyanuM baLa vadhe che te kayAreka asatyanuM baLa vadhI jAya che. dareka jIvAtmAmAM paNa A ja rIte ekabIjAnuM baLa vadhatuM-ghaTatuM jovA maLe che. jyAM janma-jarA-maraNa vagere duHkha nathI, jyAM regenI bhayaMkara vedanAo nathI; jyAM kauTumbika kaleza nathI; jyAM strI, paise vagerenA kAraNe janmatAM svArthanI mArAmArIe nathI; tema ja temanA sukhanI bhrAnta kalpanAo nathI evuM eka sthAna che jene AtmAnI muktinuM pada kahevAya che. janma maraNa vagere badhAM ya jIvAtmAnAM baMdhane che. e enI gulAmInI dazA che. ene sukha maLe te ya te najarakedanA sukha che. paraMtu aphasanI vAta e che ke anAdikALathI A baMdhanamAM ja rahIne TevAI gaelA jIvAbhAne baMdhanamuktinA sukhanA bhedanI kalpanA karavAnuM paNa azakaya banI cUkayuM che. kaLiye pitAnI ja AsapAsa pitAnuM baMdhana pitAnI ja jAte UbhuM kare che evI ja rIte jIvAtmA pote ja rAga-dveSa ane ajJAnanA kAraNe janma-maraNAdinAM baMdhanI jALa gUMthe che. asatyane A ke kArame pakSapAta ! muktinA satyanI A kevI krura mazkarI! asatyanA kaTTara pakSapAtanI-eTale ke satyanA kaTTara pakSapAtanA abhAvanI-jIvaleNa dazAmAM jIvAtmA anaMtakALathI Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmabaMdhanA cAra hetu 29 phasAele rahyo. enA aMtaramAM kyAre paNa satya pratyeno sabhAna pakSapAta na jAge te na ja jA.12 ane A Aja kAraNe seLamAM grupanA kArmika aNuo dhasArAbaMdha AvatAM ja rahyA ane jIvAtmA upara coMTatAM ja rahyAM. mitre, A vAta uparathI tame samajI zakyA haze ke sAtvika sukhanA jharaNAnuM ugamasthAna te satyane kaTTara pakSapAta ja che. pakSapAta eTale pakSapAta. satyanuM AcaraNa kadAca tyAM na paNa hoya AcaraNa bhalene kadAca asatyanuM hoya paraMtu pakSapAta te satyane heya. satyanuM AcaraNa e jIvananI vastu che jyAre satyane pakSapAta e hRdayanI vastu che. paNa jIvAtmAe to AvuM paNa na karyuM. eNe te asatyanA AcaraNanA dAru DhIMce ja rAkhyA ane hRdayamAM paNa e asatyane ja suMdaramAM suMdara mAnI rAkhyuM.13 paNa eka samaya AvI lAge che jyAM jIvAtmAnI hadayanI sthiti palaTAya che. sadgurune ene saMga thAya che. e gane have saphaLa banavAno kALa paNa pAkI cUkI che. e khUba ja zAntithI sadagurune sAMbhaLe che. satya ane asatya be ya tatvanA bhedane sArI rIte samaje che. enuM aMtara halabalI UThe che. enA AMtara cakSu UghaDI jAya che. have asatya pratyenA kaTTara pakSa12 mithyAtvabhAva 13 mithyAtvayukta aviratibhAva Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jenadarzanamAM karmavAda pAtanuM jera enA hadayamAMthI tUTI paDe che; e satyane kaTTara pakSapAtI bane che. have enuM hRdaya zuddha thAya che. hadaya-parivartana janma pAme che.14 jenAM hadayanuM parivartana thAya enA ja jIvananuM sAcuM parivartana thAya. hRdayanA parivartana vinAnuM jIvana-parivartana azakaya che. sAcuM jIvana parivartana karavuM hoya te prathama hadayanuM parivartana anivArya che. eTale je jIvAtmA satyane kaTTara pakSapAtI bane che, tenuM hRdaya parivartana te thayuM eTale vahelAmAM vahelI take enI asara enA jIvana upara paDe che ane enuM jIvana paNa dhIme dhIme asatyanA AcaraNathI mukta thatuM jAya che; vadhune vadhu pramANamAM satyanA AcaraNane pacAvatuM jAya che. chevaTe jIvana paNa pUrNa satyamaya banI rahe che. hadayaparivartana pachI jIvana-parivartana te jhapATAbaMdha thavA lAge ja. parantu mitro ! kayAreka evuM paNa bane che ke hRdayaparivartana thaI jAya ane jIvana-parivartana thaeluM jovA na maLe. keTalAka saMga, keTalAka saMskAra jIvAtmAnuM jIvana parivartana zakya banavA detAM nathI. satyane kaTTara pakSapAta hRdayamAM jIvaMta banI javA chatAM AcaraNamAM satya utArI zakAtuM nathI. 14 mithyAtvamukta-aviratibhAva. Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama madhanA cAra hetu 31 A eka khUba ja asahya sthiti che. je jIvAtmAe hRdaya ane jIvananI AvI visa`vAditAmAM phasaDAya che tee jIvaleNu manAvyathAnA bhAga ane che. satyanA prema jAge ane satyanuM jIvana na jAme e khUba ja duHkhada sthiti banI rahe che, jIvAtmAe satyanA pANI vinA mAchalI taraphaDe tema e AcaraNanA abhAve taraphaDatA heAya che. tamane eka vAta kahuM. eka mANasa che. trIsa varSanI uMmarathI rAja pacAsa sigAreTa phUMke che. e.sI varSanI mujhaga vacce ene kAi DokaTara maLe che. sigAreTanI bhayAnakatA enA hRyayamAM ThasAvI de che. bhAvImAM kensaranA bhayaMkara rAga thavAnI AgAhI kare che. pelA mANasane A vAta hRdayamAM kharAkhara jacI jAya che. paNa asAsa ke e sigAreTa cheADI zakate nathI. kemake varSoMnI kuTevanA saskAranA mULiyAM khUba ja U'DAM UtarI gayAM che. zArIrika sa'ce geA paNa evA banI gayA che ke jo sigAreTa na pIe te tenu' mAthuM ja ghUmavA lAge athavA te maLazuddhi thAya ja nahi. have zuM thAya ? AveA mANasa sigAreTa pIdhA vinA rahI zakatA nathI. AMkha sAme kensarane jIvaleNa vyAdhi ramI rahyo che. zArIrika asvasthatAnI kalpanAe tene becena banAve che. eTale te panAmAnu' ekasa gharamAM tA lAve che, paNa dhrUjatA hAthe; ekasamAMthI sigAreTa kADhe paNa che, paNa dhrUjatA hAthe; saLagAvIne mAMmA mUke che, paNa dhrUjatA hAthe; enuM aMtara Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kura jainadarzanamAM karmavAda phaphaDe che kensaranA roganI AgAhIthI; enI sAMgika lAcArI ene hatAza banAve che. mitro, tame joyuM ne ke hadayanuM parivartana thayA pachI paNa A mANasanuM jIvana parivartana thaI jatuM nathI. tethI ja AvI paristhitimAM phasAelA mANasanI manodazA keTalI badhI duHkhada bane che te jue. sigAreTa nahi pIvAnA satyane te kaTTara pakSapAtI ba; chatAM e satyane AcaraNamAM utArI na zake! A rIte je jIvAtmAe hRdayathI satyanA kaTTara pakSapAtI bane che temane asuMdara kArmika aNuonA melA pANIne dhasyA AvavA mATenuM pahelA naMbaranuM meTuM bAkeruM te baMdha thaI ja jAya che ane tethI te jIvAtmAnA taLAvamAM teTalA gaMdAM pANI AvatAM ochA to thaI ja gayAM; pachI je satya AcaraNamAM ya UtaryuM ane e rIte jIvana parivartana paNa thavA lAgyuM te te khUba majAnI vAta. pachI te bIjA naMbaranuM je meTuM bAkoruM che ke jemAMthI satyanA AcaraNanA abhAvane kAraNe kAmika ANunAM gaMdAM jaLa jIvAtmA upara dhasyAM ja Ave che-te ya baMdha thavA lAgyuM. jeTalA aMzamAM satyanuM AcaraNa teTalA aMzamAM e bAke baMdha. je pUrNa satyAcaraNa te pUrNa baMdha. paNa je jIvAtmAe hRdayathI satyanA kaTTara pakSapAtI banyA chatAM jIvanamAM satyane utArI zakyA nahi emane mATe te Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmabaMdhanA cAra hetu 33 mAtra paheluM ja meTuM bAkoruM baMdha thayuM. paraMtu bIjuM te ughADuM ja rahyuM. chatAM hadaya ane jIvana vaccenI AvI visaMvAditA lAMbe samaya TakatI nathI. jema bane tema jaladIthI e samaya AvI ja lAge che ke jyAre hRdayamAM UtareluM satya jIvanamAM paNa UtarI jAya che, seLamAM grupanA kArmika aNuone jIvAtmA upara caTavAnAM be kAraNe ApaNe vicAryA. have trIjuM kAraNa joIe. e che jIvAtmAmAM jAgatA keTalAka ataMdurasta khaLabhaLATa. 15 tapa-tyAganI bhavyatama sAdhanAthI je jIvAtmAe sajaja banyA nathI te tamAma jIvAtmAomAM keTalAka ataMdurasta khaLabhaLATo satata utpanna thatA ja rahe che. keTalIkavAra A saMgharSo ugra svarUpamAM dekhAI jAya che, bAkI sAmAnya rIte maMda svarUpe to haMmeza hoya ja che. jeNe saMsArano tyAga karyo che tevA saMte ke jeo hajI tapa-tyAganI prAthamika ke mAdhyamika kakSAmAMthI pasAra thaI rahyA che temane paNa AvA saMgharSo satata cAlatA hoya che. bhagavAna jine A saMgharSanA cAra prakAra batAvyA che. (1) krodhanA dhamadhamATa, (2) ahaMkAranA phUMphADA, (3) daMbhanA 15. krodha, mAna, mAyA, lebha. Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 64 jainadarzanamAM karmavAda prapaMca ane (4) sattA, saMpatti, sundarI, zarIra vagere uparanI Asakti.16 A cAre ya khaLabhaLATe bhayaMkaramAM bhayaMkara DAkumAM hoya che, bahu sukhI zrImaMtamAM heya che, atyanta buddhimAna gaNAtA mAnAmAM hoya che, sattAnA svAmIomAM hoya che, eka nAnakaDI kIDImAM ya hoya che ane saMtAnI duniyAmAM paNa amuka kakSA sudhI hoya che ! saMtemAM ya aNagamatuM thatAM krodhanI pAtaLI lAgaNI, vidvattAnuM ke tapa-tyAganuM sAdhAraNa abhimAna, atyanta unnata AdhyAtmika avasthA na pAmyA chatAM tevuM batADavAnI lAgaNI ke zarIra, bhakto vagerenA mamatvane bhAva hoya che. hA. je saMte bahu UMcI kahI zakAya evI AdhyAtmika sthitine pAmyA hoya temanAmAM ja A khaLabhaLATano aMza paNa jovA na maLe. A maMda saMgharSa paNa kayAreka bahu ja khataranAka nIvaDato hoya che. emAM jyAre ugratA AvI jAya che tyAre ghaNuM unnata sthiti pAmelA saMtane paNa te eka kSaNamAM nIce paTakI de che. A che kAmika aNunA gaMdA jaLane jIvAtmA upara pharI vaLavA mATenA trIjA bakarAnI kathA ! ahIM kayAreka evuM paNa bane che ke A bApherAmAMthI keTalIka vAra nirmaLa jaLa paNa pesI jAya che kharuM. 16 lebha. Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamabaMdhanA cAra hetu upa kemake keTalIkavAra krodha vagerenA khaLabhaLATe suMdara pariNAma lAvavA mATe jANIbujhIne dekhADavA paDatA hoya che. jemake vidyArthInI ALasa uDADavA mAtra dekhADavAmAM AvatuM saddagurune krodhabhAva. paraMtu AvA sArA kahI zakAya tevA khaLabhaLATa pramANamAM atya95 heAya che.17 have ApaNe cothuM kAraNa joIe. ApaNe mana, vANI ane kAyAnI tamAma pravRttiothI18 paNa kAmika aNuo AtmA upara cUMTAyA kare che. jemAM khaLabhaLATamAM sArA narasA be prakAra heya che tevuM ahIM paNa che. manathI keInuM zubha paNa vicArI zakAya che, vANIthI priya ane satya paNa belI zakAya che ane kAyAthI sAro vartAva paNa dAkhavI zakAya che. jyAre AvuM bane che tyAre je kAmika aNuo jIvAtmA upara cUMTe che te karyajanita sukhane anubhava karAve che. mitro, seLamA grupanA kArmika rajakaNone AvavAnAM cAra kAraNe ApaNe tapAsyAM. jIvAtmA e karuM taLAva che, ane uparanAM cAra kAraNe e taLAvamAM pANI AvavA mATenI naLIo che. kArmika aNuo e pANI che. e cAreya naLIomAMthI dharyuM ja Ave che jema jema jIvAtmA baMdhana-muktinI vikAsa 17 prazasta kaSA. 18 yoga. Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 jainadarzanamAM karmavAde yAtrAmAM AgekUca karate jAya che tema tema naLIonAM meM baMdha thatAM jAya che. sau prathama pahelI naLInI lAIna baMdha thAya che. pachI kramaza: bIjI, trIjI vagere naLInI lAIna paNa baMdha thatI jAya che. jema jema naLIo baMdha thatI jAya che tema tema navuM kAmika aNujala jIvAtmAnA taLAvamAM AvI zakatuM nathI. jUnuM jala tapa-tyAganA sUryathI zeSAtuM jAya che. aMte e taLAva sAvacekhuM thAya che. jIvAtmAnI A vizuddha sthiti e ja enA paramAtmasvarUpane AvirbhAva che. kAmika aNunAM tamAma AvaraNe dUra thatAM ja vizvajJAnane prakAza pragaTI jAya che. eTale mitro, AtmA uparathI karmANanI AkhI pheja dUra karavI hoya,ene jarA paNa jaze rahevA de na hoya te ApaNe be kAma karavAM joIe. (1) je na dhasAre cAlu che19 tene aTakAvI devuM joIe. (2) je karmANane jaththo AtmA upara AvI cUkyA che tene khAtmo bolAvI devuM joIe.21 jIvAtmAne taLAvanI upamA ApIne ApaNe A ja be vAta vicArI ne je naLIo che te karmANanA gaMdA jaLanA dhasArAnuM sAdhana che. paNa te naLIonAM meMne DaTTo mArI daIe te? no dhasAro baMdha ja thaI jAya. ane tyAra pachI 19 Azrava 20 saMvara 21 nirjarA. Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmabaMdhanA cAra hetu 37 tapa-tyAgane sUrya tapavA lAge eTale dhIre dhIre taLAvamAM AvI cUkeluM gaMdu pANI paNa sukAI jAya. eka nagara upara zatrusainya caDI AvyuM che ane zarUAtamAM ja je nAgarike gaphalatamAM rahI jAya te avazya keTaluMka senya aMdara pesI jAya. pachI dhIMgANuM mace tyAre prathama je bahArathI Avate dhasAro aTakAvavAmAM Ave ane pachI aMdara pesI gaelAne khatama karavAmAM Ave te ja vijaya maLe. Ama be kAma thAya tyAre tamAma karmANune nAza thAya. mitro, kayAre ApaNe satyanA pakSapAtanuM hRdaya parivartana karazuM? pachI kayAre e satyane AcaraNamAM utArIne jIvanaparivartana karazuM? pachI kayAre pelA cAre ya khaLabhaLATane zAnta karI daIzuM? ane pachI mana-vANI ane kAyAnI sahitakara pravRtti karatAM karatAM enAthI paNa nivRtta thaIne zuddhAtmasvarUpa pragaTa karazuM? kyAre Avaze mAMgathI khIcakhIca bharelI parama pavitra paLo ? Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamabaMdha have ApaNe ceDA AgaLa vadhIe. seLamAM gupanI kArmika rajakaNe jIvAtmA upara kayA kAraNethI dhasI Ave che te ApaNe hamaNAM ja joyuM. eka vAta te pUrve ja kahevAI gaI che ke jIvAtmAne sukha dukha vagere ApanAra tarIke Izvara jevuM kaMI svataMtra tatva che ja nahi. Izvara upAsya tattva tarIke jarUra che paraMtu enAmAM jagatkatRtva te nathI ja. have prazna thAya ke te pachI jIvAtmAne sukha duHkha, janmamaraNa, rega-zeka vagere keNa Ape che? sarvajJa bhagavAna jina kahe che ke e badhAM ya kAryo kArmika rajakaNe ja kare che. ApaNe AjanI vaijJAnika paribhASAmAM ema kahI zakAya ke kAmika rajakaNe e AjanA svayaMsaMcAlita yatre ja che. badhuM ya pahelAMthI ja nakakI thaIne geThavAI jAya che. pachI to e yatro ApameLe ja pitAnAM kAryo te te samaye karatAM rahe che. Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamabaMdha jyAre seLamAM grupanI rajakaNe jIvAtmA upara AvIne cUMTe che; eTale ke jIvAtmA sAthe baMdhAIne dUdha-pANInI jema ekarasa thaI jAya che tyAre ja te ja samaye e kArmika rajakaNamAM cAra vastuo nakkI thaI jAya che. jIvAtmAne kArmika rajakaNe baMdhAI ene artha ja e che ke jIvAtmAne kArmika rajakaNonI cAra paristhitio baMdhAI gaI. ahIM baMdhAvavuM eTale nakkI thayuM e sthUla artha laIne ApaNe AgaLa vadhIzuM. kaI eka jIvAtmAne rajakaNe coMTI ke tarata ja te rajakaNone svabhAva ( Nature ) nakkI thaI jAya che. te rajakaNane jIvAtmA upara rahevAne kALa (Period) nakkI thaI jAya che. te rajakaNonuM baLa (Power) nakkI thAya che ane te rajakaNenI saMkhyA (Quantity) nakkI thaI jAya che. (1) svabhAva nirNaya - je kaI rajakaNane jaththara3 jIvAtmAne ceTa tene svabhAva nakkI thavAmAM te rajakaNe cuMTavAmAM kAraNa zuM hatuM te mukhya hetu che. dhAro ke eka mANasa khUba zrImaMta che. kaMjUsa paNa eTalo ja che. A mANasanA baMgale keI garIba mANasa madada mATe Ave che. enI vAta paNa pele sAMbhaLo nathI ane ene dhakako mArIne kADhI mUke che. 22 prakRtibaMdha 23 skandha Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainadarzanamAM kama vAda have AvI dveSanI vRtti sAthe teNe manathI duSTa vicArA karyAM, vANIthI gALa bence, kAyAthI dhakko mAryAM te vakhate je kArmika rajakaNAne jaththA enA AtmA upara cAMTI gayA tenA svabhAva zu` nakkI thAya ? mitrA, taddana sIdhI vAta che ke AvI rIte bIjAne duHkha denAra mANasa pe te avazya duHkhI thAya. Aje nahi . / . kadAca kAle, A jIvanamAM nahi te| kadAca bhAvInA kAka jIvanamAM ! Ama e samaye cAMTatA kArmika jaththAne duHkha devAnA svabhAva nakkI thaI jAya che. A ja rIte koI ne sukhI karanAra AtmAne e vakhate cAMTatA kArmika jaththAnA sukha ApavAnA svabhAva nakkI thAya che. 40 mukhyatve ATha jAtanA svabhAvA che. temAMthI game te eka svabhAva te te cAMTatA kArmika jaththAnA nakkI thAya che. ApaNe te A ya svabhAva ane tenAM ATha kAraNeA kramazaH joI laIe. (1) sAcA jJAnI AtmAenI niMdA vagere karavAM, emanI sevA, stuti vagere na karavAM, satyanA prakAza ApatAM pustakA vagerenuM apamAna karavu, khahumAna na sAcavavuM; maLelI buddhinA durupayeAga karavA....Avu karatAM je kArmika jaththA jIvAtmAne cAMTatA haiAya tene svabhAva te jIvAtmAne jJAna nahi thavA devAnA nakkI thAya che. eTale ke mahenata karIne marI jAya te ya ene yAda na rahe, yAda heAya te ya bhUlI jAya vagere.24 24 jJAnAvaraNIya karma Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmabaMdha 41 (2) baherA, bebaDA, aMdha vagerene tiraskAravA, temane madada na karavI, temanI pratye dayA bhAva na rAkhave, maLelI AMkhe, kAna vagere Indriyone sadupayoga na karadurupayega kare... AvuM karatAM je kArmika jaththa jIvAtmAne ceTatA hoya tene svabhAva te jIvane bahere, aMdha, bebaDe vagere banAvavAne, ghora nidrA vagere ApavAnuM hoya che. 25 (3) jIvAtmA je bhautika sukha meLave che tenA pratyene gADha prema, te sukha na maLe te saLagI UThate bhayAnaka cheSa, atyanta vadhu svArthAntavRtti, sAcA saMte pratyeno arucibhAva, sajAtIya vijAtIya vagere to pratyenAM AkarSaNe AvA bhAve vakhate je karmANu caeNTe tene svabhAva jIvAtmAne mUMjhavavAne che. satyane pakSapAta, satyanuM AcaraNa vagerene aTakAvavAnuM kAma tathA vaiSayika sukhanuM AkarSaNa A karmANa kare che. (4) chate paise keIne dhana vagere devuM nahi, keInA lAbhamAM vigha karavuM, keInuM ahita karavuM, dhArmika AtmAone jAte pajavavA, sArA dAnAdi karanArAnI prazaMsA na karavI, dAna karIne pachI saMtApa karavo vagere. A vakhate je karmANa caeNTe tene svabhAva te jIvAtmAne bhikhArI banAvavAne, zrImaMta chatAM atikRpaNa banAvavAne, bhegasAmagrI hovA chatAM tene upayoga ja na thaI zake tevA gevALa banAvavAno hoya che. 27 25 darzanAvaraNIya karma 26 mehanIya karma 27 antarAya karma Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainadarzanamAM karmavAda (5) bIjAne sukha-zAnti ApavI ke asukha athavA azAnti ApavAM vagere. A vakhate baMdhAto kamaja e jIvAtmAne sukha-zAti ke asukha-azAnti Ape che. je Ape te pAme.28 (6) jIvanane bhAga ke tethI vadhu bhAga pasAra thaI jAya te vakhate jevI sArI ke narasI vRtti pravRtti hoya te mujaba te vakhate cuMTatA keTalAka karmANane e svabhAva nakkI thAya che ke tenI rUe mRtyu pAmIne jIvAtmAne vividha gatiomAM janma levuM paDe che ane tyAM tene jIvana pasAra karavuM paDe che. 29 (7) dareka samaye jIvAtmAne je karmANa cuMTe che temAMnA keTalAka karmANane svabhAva jIvAtmAne bhAvamAM amuka jAtanuM zarIra, tenA hADakAMnuM amuka jAtanuM baMdhAraNa, tenI amuka prakAranI AkRti, tenI sArI ke narasI cAla, AMkha vagere IndriyanI prApti ane tenI ucita ke anucita sthAne gaThavaNa, saubhAgya ke daurbhAgya, suMdara svara ke apriya svara, AdeyatA ke anAdeyatA vagere ApavAnA aneka nirNaya thatAM ja rahe che. 30 (8) keTalAka coMTatA karmAo jIvAtmAna rUpa, vidvattA, kuLa, baLa vagerenA ahaMkArane lIdhe tene bhAvamAM halakI jAtimAM janma ApavAne svabhAva prApta kare che. jyAre te rUpa vagerenA nirahaMkArane lIdhe, ke tenA sadupagane lIdhe ceMTatA karmANa te 28 vedanIya karma 29 AyuSya karma 30 nAma karma Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmabaMdha 43 jIvAtmAne gauravabharyA kuLa vagere sthAne ApavAno svabhAva prApta kare che.? * Ama jIvAtmA upara dhasyA jatA karmANanA ATha svabhAvemAMthI game te eka svabhAvane nirNaya te te ja coMTatAnI sAthe ja thaI jAya che. mitre, svabhAvane artha te tame samajI gayA ne ! svabhAva eTale prakRti. ApaNe nathI belatA ke A mANasane svabhAva te jarA jarAmAM kodha karavAnuM che ! amuka mANasane svabhAva khUba ja udAra che. amuka strIne svabhAva bahu ja belakaNe che ! basa, e ja rIte jIvAtmAne coMTatA karmANanA upara kahyA mujaba te te kAraNe te te svabhAve nakakI thAya che. eTale jyAre paNa te karmANa jera karaze tyAre pitAnA svabhAvane te anusaraze ane jIvAtmAne e sthitimAM mUkaze. ApaNe karmAne svabhAva-nirNaya vicAryuM. have karmAne sthiti-nirNaya joIe. (2) sthiti nirNaya je je samaye jIvAtmAne karmANanA je je jaththA cuMTe che temane jema svabhAva-nirNaya te ja samaye thaI jAya che tema temane sthiti-nirNaya paNa tyAre ja thaI jAya che. 31 gotra karma 3ra sthitibaMdha Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainadarzanamAM kama vAda sthitinA niNaeNya eTale te karmANunA jaththA keTalA kALa sudhI jIvAtmAne cAMTI rahevAnI zakti dharAve che tenA niNaeNya. 44 kAi karmANunA jaththA AMkhanA palakArAthI ya echA kALa sudhI rahe, keAi vaLI e-pAMca divasa rahe, kAi pAMca-pacAsa ke pAMcase varSa sudhI rahe, te kAi lAkhA karADA varSa sudhI rahe. ane koI jaththA teA vaLI agaNita vaSa~nA kALa sudhI rahevAnI zakti paNa dharAvatA hAya. tame kadAca mane eka prazna karazeA ke amuka eka karmANunA jaththA cAMTayA. tenA svabhAva kensaranuM jIvaleNu duHkha ApavAnA nakkI thayA, ane tene sthiti-niNaeNya eka hajAra varSa che. te zu jevA te karmANunA jaththA cAMTayA ke tarata ja- tyArathI mAMDIne-eka hajAra varSa sudhI te jIvAtmAnA zarIramAM kensaranuM darda lAgu thai jAya ! enI jiMdagI pAMca ja varSanI bAkI haiAya te te jIvana pUrNa karyAM bAda e jyAM jyAM janma le tyAM tyAMnA badhA kheALiyAmAM bAkInA 995 varSa sudhI kensaranu* darda cAlune cAlu ja rahe ? A praznanu' samAdhAna khUba dhyAna daIne sAMbhaLajo. ahIM mAre tamane e vAta karavAnI che. pahelI vAta te e che ke sAmAnyataH te karmANunA jaththA cAMTatAnI sAthe ja peAtAne nizcita thaelA svabhAva khatAvavA lAgatA nathI. keTalAka kALa sudhI te| e jaththA emane ema taddana zAnta paDI rahe che, Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 41 karmabaMdha dhAro ke tame kahyuM tema eka karmANanA jaththAne rahevAne kALa eka hajAra varSane nakakI thaye che te temAMnA dhAre ke dasa varSa te te karmANu zAnta ja paDI rahe. tyAra pachInA bAkI rahetA kALamAM potAne je svabhAva nizcita thaelo hoya tene pragaTa kare. tamane A vAta dAkhalo ApIne samajAvuM. mANasa kerIne rasa khAya che. have te rasa peTa bharIne khUba-khAdhe. A ati rekanA kAraNe tene avazya vAyu thavAno che. paraMtu kerIne rasa peTamAM jatAMnI sAthe vAyu thato nathI. be aDhI kalAka te rasa emane ema peTamAM paDI ja rahe che. tyAra pachI ja vAyunuM ajIrNa thAya che. mitra, karmANane tame eka prakArane TAIma bomba ja kalpI le. bomba phoDavAnA sthAne TAIma bamba goThavI dIdhA pachI e taratane tarata phUTatuM nathI paraMtu je samaya nakkI karI rAkhele heya te ja samaye-kalAke, be kalAke, ke pAMca kalAke-te phUTe che. have tame e vAta samajI gayA haze ke karmANano jIvAtmA upara rahevA mATe jeTalA kALa-nirNaya thAya che tenA be vibhAga paDe che. temAM keTalAka kALa zAntine kALa rahe che ane bAkIne kALa svabhAvane pace batADavAne kALa hoya che. karmANa eTale TAImabemba. keTalAka samaya zAnta paDI rahete, ane pachI dhaDAkA sAthe phATI nIkaLatA. 33 abAdhAkALa Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainadarzanamAM karmavAda have ahIM bIjI vAta e samajavAnI che ke karmANane je zAtikALa che temAM te karmANanA svabhAva vageremAM ghaNuM badhA pheraphAra thavAnI bhAre maTI zakayatAo UbhI thAya che. je karmANane svabhAva dukha ApavAne nizcita thaye hato te ja karmANane svabhAva sukha ApavAnuM paNa banI jAya. sukha devAnA ravabhAvavALA karmANane duHkha devAnA svabhAvamAM palaTa thaI jAya; vagere vagere jAtanA AkhA ne AkhA svabhAvanA pheraphAre enA zAnti-kALamAM thaI zake che. e ja rIte ene eka hajAra varSane sthiti kALa hoya temAM ya meTI vadhaghaTa thaI jAya tevuM paNa te zAnti-kALamAM bane. e sivAya enA baLamAM paNa meTI tejI maMdI belAI jAya. eTale e keI niyama rahetuM nathI ke je svabhAva, je sthiti, je baLa vagerenA nirNayo karmANu cuMTatI vakhate thayA te kAyama ja rahe. nA nahi ja. emAM te dharakhama pheraphAre zAnti kALamAM thaI zake che. mATe kensaranA roganuM duHkha ApavAne svabhAva tathA tene eka hajAra varSane kALa-nirNaya-be ya mAM. ghaNI badhI tejI maMdI AvI zake che. mitra ! tame amerikAnA sauthI vadhu zrImaMta gaNAtA rokaphelaranI AtmakathA vAMcI che? temAM temaNe potAne pukhta vayamAM AvelI mAMdagInI vAta lakhI che. e mAMdagI emane khUba ja asahya nIvaDI hatI. keTalIya rAta te temaNe jarAya AMkha mIMcyA vinA pasAra karI hatI. eka vAra e khUba trAsI gayA. emaNe DaoNkaTarane UdhaDo laI Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmabaMdha nAkhe. je aDapheTamAM AvyA te badhA ya ne dhamakAvI nAkhyA. prema" "prema nI vAta karanArane "prema" kayAM gaye? kema keI mArA duHkhane bhAgIdAra thatuM nathI ? eka rAtanI vAta che. sahu sUI gayA che. mAtra rekaphelara jAge che. pathArImAM paDyA paDyA e vicAre caDe che. "ATaATalI saMpatti mArI pAse chatAM, sArAmAM sArA DaoNkaTare mArI sevAmAM rokAyA hovA chatAM, kaI paNa vAtanI kamI na rahevA chatAM, mAruM duHkha na jAya ? A te kevI vAta? Aja sudhI huM ema ja samaje chuM ke jagatamAM pase ja aMtima vastu che. jenI pAse paise heya ene duHkhanuM svapna paNa na Ave, paisAthI e dhAre te kharIdI zake ! huM eka ja nahi, AkhI duniyAnA loke A mAnyatAne kAraNe pase meLavavAne bhISaNa puruSArtha karI rahyA che. paNa paNa Aje huM A zuM anubhavuM chuM? paise hovA chatAM mArA ekalAnuM duHkha paNa na jAya ! eha! to paisAnuM A pAgalapana zA kAmanuM! ene meLavavA khAtara to meM rAta ne divasa joyA nathI, mArA jIvanamAM paNa huM khAsa kaze bhega-vilAsa anubhavI zaka nathI. kRpaNa mANasa tarIke huM khUba ja vikhyAta banyo chuM. ane kena pasInA utArIne, lehI nIcovIne je pasa bhege karyo te badhe ya-bhege maLIne paNa mAruM AjanuM Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jenadarzanamAM karmavAda duHkha dUra na karI zake te pachI saMpatti pAchaLa mArI deTa e mArA jIvananI gaMbhIramAM gaMbhIra gaNI zakAya evI bhUla che. kheraje banyuM te banI gayuM. paraMtu A rAtrie hamaNuM ja huM paramezvaranI sAkSIe enuM smaraNa karIne saMkalpa karuM chuM ke jo huM A duHkhamAMthI mukta thAuM te mArI saMpattinuM chUTe hAthe dAna karuM. mArA jevA saMpattimAna mANasa paNa chate DokaTare e je ATalI yAtanA veThe te bicArA garIba mANasenI te zI dazA thatI haze! na maLe DaoNkaTara, na maLe auSadha !" mitre, joradAra saMkalpanA baLe kamAla karI nAkhI. AgAmI kSaNemAM duHkha ApavAnA svabhAva-nirNayavALA coMTelA je karmANuo bhayaMkara trAsa ApavAnA hatA te A zubha saMkalpanA baLe sukha ApavAnA svabhAvavALA thaI gayA ! paLo AvatI gaIjene jeno samaya pAkate gaye te te karmANane TAIma-emba phUTate gaye ! paNa have enA dhaDAke rekaphelara rADo nathI pADatA...ghasaghasATa UMghe che ! savAranA sAta vAgyA sudhI UMdhyA ja karyuM. sahu cakita thaI gayA. rekaphelaranuM jIvana palaTAI gayuM. ati kRpaNa tarIke nAmAMkita banelA rekaphelara mahAdAnavIra tarIke paMkAyA. Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 49 karmabaMdha Ama jyAM sudhI karmANanA TAImabamba phUTatA nathI tyAM sudhImAM te emane Akhone Akhe svabhAva, emane sthitinirNaya, emanuM baLabadhAyamAM-moTA pheraphAro thaI zake che. dhAre ke eka mANasa dayALu hatA ane paramAtmAnI khUba prArthanA karate hato. te vakhate te teNe bahu ja sukha Ape tevA svabhAvanA karmANane jaththo meLavyA. paNa hajI e jaththAne TAImabemba phUTa nathI, hajI tene zAntikALa cAle che e samayamAM A mANasa kaI kharAba se baDe caDI gayo. ane dAru vagere DhIMcavA lAgyA, durAcArI banyA. enI A pravRtti pelA sArA svabhAvavALA karmANanA jaththAne meTa phaTake mArI de. e ja karmANa have duSTa svabhAvavALA eTale ke bhAre trAsa ApanArA banI javAnA. vaLI je e karmANane sthitinirNaya dasa varSa sudhIne haze to have kadAca pacAsa varSane thaI jAya. eTale dasa varSa sudhI sukha ApavAnA svabhAvavALA karmANa have ene pacAsa varSa sudhI bhAre dukha ApavAnA svabhAvavALa banI jaze. e TAImabemba phUTe teTalI ja vAra. A ja rIte eka duSTa mANasa anIti, kapaTa, kare che. pitAnA svArtha khAtara bIjAnuM jarAya zubha Icchato nathI. bezaka, A vakhate karmANane je ja ceTe te vividha duHkha ApavAnA svabhAvane ja hoya. paraMtu enA zAntikALa daramiyAna e mANasa dharmagurunA saMge raMgAya che. pitAnAM pAponuM prAyazcitta kare che. AkhuM jIvana sadAcAramaya banAve che. Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainadarzanamAM karmavAda have pelA duHkha devAnA svabhAvanA karmANa sukha devAnA svabhAvavALA banI jAya. eTale jyAre e karmANane pheTa thaze tyAre have te duHkha nahi detAM sukha ja devAnAM. Ama svabhAva, sthiti, baLa vagere ghaNuM ghaNuM pheraphAra zAntikALamAM thaI zake che. ahIM eka vAta khyAlamAM rAkhavI ke evA paNa keTalAka karmANa hoya che je bahu ja sakhata rIte jIvAtmAne cUMTI gayA hoya che. jIvAtmA upara cAMTatA badhA ja karmANanA jaththA eka sarakhI rIte coMTatA nathI. keTalAka te jANe jIvAtmAne sparzIne ja rahyA hoya evI rIte coMTayA hoya che; jANe ke lokhaMDanA kaTakAne aDelI seya 34 keTalAka vaLI jIvAtmAnI sAthe vadhu sakhata rIte cUMTe che. jANe ke lokhaMDanA kaTakAne ane seyane bhegA karIne deraDAthI kacakacAvIne bAMdhI dIdhA.35 keTalAka vaLI jIvAtmA sAthe khUba ja gADha rIte cUMTe che. lekhaMDamAM seyane TIpI TIpIne jaDI devAmAM Ave tema. keTalAka karmANa te jIvAtmA sAthe sAva ekameka thaI gayA heya che.37 lekhaMDane ane seyane sAthe gALI nAkhatAM be ya eka rasa banI jAya tema. 34 pRSTha 35 bahu 36 nidhatta 37 nikAcita Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmabaMdha 51 AmAM je karmAe pahelahAra karI te coMTatA hoya che temanAmAM te temanA zAntikALa daramiyAna pheraphAre thaI zake che. paNa cethA prakAranI rIte je karmANanA jaththA jIvAtmA sAthe ekarasa thaI gayA che te jaththAnA svabhAva, sthiti, baLa vagere nirNayamAM kaze ja pheraphAra thaI zakato nathI. je sAro svabhAva hoya to sAro ja rahe; se varSane sthiti nirNaya hoya te se varSane ja sthiti nirNaya rahe, karmANanuM je baLa hoya teTaluM ne teTaluM ja temAM rahe. mitra! tame pUchaze ke Ama banavAnuM kAraNa zuM? ene javAba e che ke jIvAtmA jyAre karmANu le che tyAre-te karmANa letI vakhate tenA mananA sArA ke narasA bhAve keTalA jeramAM uchALA mAre che te upara A vAtane nirNaya thAya che. dhAre ke dasa mANaso eka divasamAM dasa vyaktinuM khUna kare che. have pratyeka mANase ekeka vyaktinuM khUna karyuM eTale Ama te badhA sarakhI hoLamAM mukAya. paraMtu khUnanA ya prakAre hoya che. kaI e gaLuM dAbIne khUna karyuM, keIe khaMjara mArIne karyuM, keIe vaLI e vyaktine aMgaaMganA kaTakA karI nAkhyA ! keIe mAthuM chuMdI nAkhyuM ! khUnanI vividha rIte uparathI ApaNe khUnI mANasanA mananA bhAvone Aveza kalpI zakIe chIe. aMgaaMganA kaTakA karI nAkhanArane manobhAva atyanta vadhu hiMsaka hoya e kalpanA jarA ya asthAne nathI. bIjI vAta. dasa mANase judI judI sakhAvata kare che. Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainadarzanamAM karmavAda eka mANasa parANe baso rUpiyA Ape che, bIje hoMzathI Ape che. trIjo base ApavAnA sthAne bArase ApI de che, je khUba ja ullAsamAM AvI jaIne pitAnI se rUpiyAnI jIvananI AkhI bacata ApI de che. ahIM paNa judA judA mane bhAva vyakata thAya che. bhale cothA mANase se rUpiyA ja ApyA paraMtu tene mAnasika bhAva sauthI vadhu zreSTha gaNAya. Ama sArAM ke mAThAM kAryo karatAM je bhAvAveza hoya che tene kAraNe te vakhate cUMTatA karmANane prakAra nakkI thAya che. sAmAnya bhAvAveza, karmANane mAtra cUMTADe; jyAre sArA kAmane ati bhavya bhAllAsa ane kharAba kAmane ati bhayaMkara manebhAva karmANane AtmA sAthe ekarasa karI nAkhe. A rIte sArA ke duSTa svabhAvanirNayavALA je karmANa ekarasa thAya che temanA zAntikALamAM ApaNe kazuM ja karI zakatA nathI. e TAImabemba te emane zAtikALa pUro thatAM phUTIne ja jaMpavAnA. keTalAka mANasone mAnamaratabA na joItA hoya, tenAthI nAsatA bhAgatA hoya to ya temane tevAM mAnasanmAna levAnI pharaja paDe tevA saMyogomAM avazya mukAI javuM paDe che, keTalAkane badhuM sukha hovA chatAM saMta banIne duHkha veThavAnI tIvra tamannA hoya che, te jIvana pAmavA mATe talapApaDa thaI gayA hoya chatAM te jIvanane teo pAmI ja na zake ane gharamAM rahIne vaibhava Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmabaMdha 53 mANavAnI pharaja ja paDI jAya tevuM bane che. AvA badhA prasaMge mATe ApaNe evuM anumAna karIe te te kadAca beTuM nahi gaNAya ke A mANase sukha ApavAnA svabhAvavALA karmANane jaze jyAre meLavyuM haze tyAre ati bhavya bhAvalAsapUrvaka meLavyuM haze mATe ja tenuM te karma jIvAtmA sAthe ekarasa thaI gayuM che. ane te have te ne te ja svarUpamAM tenI sAme AvI UbhuM che. bhagavAna mahAvIranA jIve potAnA pUrvanAM jIvanamAM bhayaMkara mane bhAva sAthe evI gaMbhIra bhUlo karelI ke te vakhate je karmANane ja coMTI gaye te temanA AtmA sAthe ekarasa thaI gayuM. pachI te e karmANanA zAntikALamAM emaNe ati bhavya sAdhanAo karI, ati ugra tapa tapyA.badhuM ja karyuM paNa chatAM pelA duHkha devAnA svabhAvavALA karmANane svabhAva vageremAM kaze ja pheraphAra na tha te na ja thaze. kemake te karmANane cuMTavAne prakAra chellA-cothA naMbarane hato. eTale A badhI vAtane nirNaya e Avyo ke jIvAtmA sAthe ekarasa thaI gaelA kArmika aNunA jaththAnA svabhAva vageremAM tenA zAntikALamAM paNa ApaNe kaze pheraphAra karI zakatA nathI. jyAre te sivAyanA-jIvAtmAne mAtra aDIne TelA, baMdhAelA ke vadhu jAma thaI gayelA-karmANamAM te temanA zAntikALa daramiyAna ApaNe ghaNA pheraphAre karI zakavA saMpUrNa rIte samartha chIe. hA, e karmANanA jaththAne paNa Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 jainadarzanamAM karmavAda zAntikALa pUrNa thaI jAya pachI te temAM ya ApaNe kaze pheraphAra karI zakIe nahi. A uparathI ApaNe eka vAta khUba ja sArI rIte samajI levI joIe ke jena dArzanikono karmavAda e gAmaDAnI DezIone vAda nathI ke vAtavAtamAM karamamAM haze te thaze. evI niSkriyatAnI vAto kare. karmavAda te bhavya puruSArthavAda che. e te ApaNane zIkhave che ke karmANanA zAntikALamAM badhI ja vAta tamArA hAthamAM che. tame dhAre tevA pheraphAra karI zakavA samartha che. jIvananA pUrvakALamAM aNasamajathI keI duSTa mANasenI sebate caDI javAthI je azubha vRtti-pravRttio karI nAkhI, te vakhate karmANanA je jaththA cuMTI gayA emanA bhale duHkha devAnA svabhAva-nirNaya thayA; paraMtu have te karmANanA zAntikALamAM je tame bhavya sadAcAranuM pAlana karavA lAgI jAo, tamane suMdara mati prApta thaI jAya, te te badhAya karmANanA AkhA ne AkhA jaththA sukha devAnA svabhAvavALA thaI jAya. duHkha devAnA svabhAvavALA keTalAka jaththA, je tamArI bhavya sadAcAritAnA jhapATAmAM pUrepUrA na AvI jAya te temane duHkha devAne svabhAva kAyama rahe paNa tene sthiti nirNaya te tUTI ja paDe, dasa varSa duHkha devAne badale have be ja varSa duHkha de, emAM ya vaLI joradAra cIsa paDAvavAnuM tenuM baLa tUTI jAya te e duHkha khUba ja haLavuM banIne Ave. e ja rIte sukha devAnA svabhAvavALA karmo vadhu baLavAna paNa banI jAya. lakSAdhipatinA Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmabaMdha papa jIvananuM sukha ApavAne tene svabhAva, have saMbhava che ke karoDapatinA jIvananuM sArivaktApUrNa sukha Ape. Ama kharAba kAma karanAranI ghaNI badhI bhUle devAI jAya, ane ghaNAM badhAM suMdara phaLe jovAnuM uttama sadabhAgya tene prApta thAya. A ja rIte UlaTuM paNa samajavuM. jIvananA pUrvakALamAM eka mANasa khUba ja sadAcArI heya paNa pAchaLathI te duSTa kAme karavA lAgI jAya te tenI pUrva jIvananI dharakhama kamANu dhULamAM maLI jAya. sukha devAnA svabhAvavALA karmANanA je jaththA teNe meLavyA hatA te have temanA zAtikALamAM thaI gaelI duSTa pravRttione kAraNe duHkha devAnA svabhAvavALA thaI jAya, ane sukha devAnA svabhAvavALA ene e ja svabhAvamAM rahyA hoya te paNa bahu sAmAnya prakAranuM, echA kALanuM sukha ApanArA banI jAya. mitro ! sArA karmANanA zAntikALanI eka ja bhUla dharakhama kamANIne dhULamAM meLave, duHkhada karmANunA zAntikALamAM thanAruM eka paNa suMdara kAma kadAca bhAvImAM jAganArI bhayAnaka Apattione cInagArI cAMpIne khatama karI nAkhe. A hakIkatane lIdhe ja sarvajJa bhagavAna jinanA anuyAyIo sadAcAranA ucca paMthe prayANa kare che, ghera tapa-japanI sAdhanA kare che, atyanta zuddha brahmacarya pALe che, saddagurunI Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56 jenadarzanamAM karmavAda sevAmAM parAyaNa rahe che, "jagatanA sarva jI sukhI thAo. sukhI thAo." evI maMgaLa bhAvanAthI ejasvI rahe che. bhUtakALanA agaNita jIvanamAM je asaMkhya bhUla thaI gaI che ane tene kAraNe karmANane je jaththA coMTayA che temane A zAntikALa cAle che. hajI te TAIma beo phuTayA nathI; te e bhayAnaka honAratane dUra karavA athavA to e honAratane jema bane tema vadhu haLavI karI devA mATe zakya teTalI vadhu uttama vRtti-pravRttithI khIcokhIca bharapUra A mAnavajIvana banAvI devuM joIe. mitre ! tamane kahI cUka chuM ke keTalAka karmANanA jaththA bhavya ke bhISaNa bhAvAvegathI jIvAtmA sAthe eka rasa thaI gayA che temanA zAntikALamAM paNa kaze ja pheraphAra thaI zakatA nathI. paNa AvuM te bahu ja ceDA karmANanA jaththAmAM bane che. kemake bhavya zubha bhAve ke bhISaNa azubha Avege kyAreka ja Ave che eTale sAmAnyataH te evA ja ghaNuM karmANuo che jemanA zAtikALamAM dharakhama pheraphAre zakya banAvI zakAya. ATalI vAta pachI have tamane samajAyuM haze ke jaina darzanane karmavAda e gAmaDAnI DezIone bhAgyavAda nathI, e niSkriyavAda paNa nathI. e te che ati unnata puruSArthavAda! Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmabaMdha 57 jenadarzananA karmavAdane je buddhisAt kare che tene puruSArthavAda AtmasAt thAya che. dareka sAce jaina bhavya puruSArthanI gItAne racayitA vyAsa muni che. (3) baLanirNaya 38 dareka samaye jIvAtmAne cuMTatA karmANanA svabhAvanirNaya ane kALanirNayanI ApaNe vicAraNA karI. have e karmAnA baLane vicAra karIe. jeNe pitAnuM vizuddha svarUpa prApta karyuM nathI, je hajI azuddha che, jenI upara karmANuonA jaththA paDayA che, te jIvAtmAne dareka samaye navA navA karmANunA jaththA cuMTatA ja rahe che. jUnA karmANanA jaththAonA TAImabemba pitApitAne samaya pUro thatAM phuTatAM rahe che; jIvAtmAne tenI vyApaka asare dekhADe che ane pachI jIvAtmA uparathI kharI paDe che; AkAzamAM verAI jAya che. have dareka samaye navA karmANanA je jaththA vaLagatA rahe che tenA baLano paNa te ja samaye nirNaya thaI jAya che. jIvAtmAnA manabhAva upara ja baLane nirNaya thAya che. jagatamAM jema kIDInuM baLa, makeDInuM baLa, bakarInuM baLa, gAyanuM baLa, sAMDhanuM baLa, ziyALanuM, siMhanuM, bALakanuM, yuvAnanuM, sipAInuM, vaDApradhAnanuM pramukhanuM, yunenA mahAmaMtrInuM 38 rasabaMdha (anubhAgabaMdha) Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 jainadarzanamAM karmavAda baLa; ema agaNita jAtanAM baLe heya che tema dareka karmANanA jaththAmAM paNa vidhavidha baLe hoya che. je manane bhAva heya tevuM karmANamAM baLa paDe. AvA agaNita baLone cAra vibhAgamAM vaheMcI nAkhavAmAM AvyAM che. khUba ja maMda kahI zakAya tevAM badhAM baLane pahelo vibhAga maMda kahI zakAya tevAM badhAM prakAranAM baLane bIje vibhAga ugra kahI zakAya tevAM badhAM baLono trIjo vibhAga ane khUba ja ugra kahI zakAya tevAM badhAM baLAne ce vibhAga. ApaNe A vibhAganA naMbarethI ja baLanI vAta karIzuM. eka naMbaranuM baLa, be naMbaranuM baLa, traNa naMbaranuM baLa ane cAra naMbaranuM baLa.39 dhAre ke eka mANasa ekadama ujaLAM kapaDAM paherIne lokone ThagavAno dhaMdho kare che; bahu ja saphatathI ene dhaMdhe cAle che, dhUma paisA kamAya che, ane A kamANInuM e khUba gaurava le che. AvI anyAyI kamANIthI prApta thaelA bhega vilAsanA jIvanamAM e khUba ja AnaMda mANe che. ene emAM kazuM ja khoTuM lAgatuM nathI; enuM ene jarA ya duHkha nathI. AvA manabhAvavALe mANasa karmANanA je jaththA le te duHkha ApavAnA svabhAvavALA he ya e te taddana sahaja che, 38 eka sthAnaka, be sthAnaka, traNa sthAnaka ane cAra sthAnaka-rasa Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmabaMdha - 59 ane duHkha paNa be pAMca varSanuM nahi paNa so-base ke pAMca varSanA lagAtAra garIbIne ja duHkha Ape e paNa niHzaMka hakIkata che. enI sAthe sAthe khUba ja ugra lAgaNIne duSTa manebhAva hovAthI e karmANamAM cAra naMbaranuM ja baLa taiyAra thAya. eTale jyAre ene garIbInuM duHkha maLaze tyAre e garIbI sAmAnya nahi hoya paraMtu bhayAnaka bhUkhamarAnI ja garIbI haze. je vastu jene maLI te vastune te vyakita sadupayoga na kare te te vastu ghaNAM samaya sudhI chinavAI jAya che. AMkha maLI paNa ene upayoga strIonA sandarya jovAmAM ja vizeSa karyo to te jIvAtmAne kIDI, mAMkaDa vagerenAM LiyAM levAM paDe ke jene AMkha ja nathI. kAna maLyA paNa tene upaga alIla gIta sAMbhaLavAmAM ja karyo che jene kAna ja nathI te saMkeDA, vIMchI ke tIDanA janmArA ja levA paDe. sundara rUpa maLyuM paNa ene bhAre saTTo khelI nAkhe che jene rUpa ja nathI, jenA aDhAre vAMkAM che tevA UMTanA Liye ja dhakelAvuM paDe. sattA maLI tene ahaMkAra jAge ane sadA akkaDa thaIne ja rahaye, keIne ye kadI na nahi ene tADanuM jhADa ja banavuM paDe je sadA akakaDa ja rahe che, namavA dhAre te ya pachI namI na zake. mitro ! A badhuM ya duHkha ApaNe ja UbhuM karIe chIe. ApaNI ja bhUle ApaNe upara karmAne coMTADe che ane e bhUlenI pAchaLanA mane bhAve mujaba e karmANanA kALa ane baLane nirNaya thAya che. keI bIjAne doSa deze nahi; game tevA Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainadarzanamAM karmavAda duHkhamAM ane kadI garva karaze nahIM game tevA vibhamAM. sadA duHkhamAM adIna bane ane sukhamAM alIna bane te ja tame tamArI jAtane svastha rAkhI zake ane jagatanA dukhiyArA jIvane jovAnI AMkha meLavI zako. have ApaNe mULa vAta upara AvIe. jema mananA ati duSTa bhAve kamaNumAM cAra naMbaranuM baLa taiyAra kare che tema mananA ati zubha bhAva paNa karmANamAM cAra naMbaranA baLanuM sarjana kare che. pachI jyAre e zubha karmANane TAImabeo phUTe che tyAre bhautika sukhonI aDhaLaka sAmagrIonA khaDakalA upara besavAnuM saubhAgya prApta thAya che. comerathI mAna sanmAna maLatAM rahe che. zArIrika Arogya vagere paNa khUba ja sArAM maLe che. A ati ugra zubha ke azubha bhAvamAM jeTalI maMdI Ave teTaluM karmoNumAM baLa ochuM Ave pachI te traNa naMbaranuM ke be naMbaranuM paNa baLa Ave. keTalIka vAra mANasanI buddhi ane keTalAMka duSTa kAryo karavAnI sApha manA kare che te paNa saMge tene tema karavAnI pharaja pADatA hoya che. evuM kArya karatAM e mANasanuM aMtara khUba raDatuM hoya che. AvA vakhate e mANasa duSTa kArya kare che eTale duHkha devAnA svabhAvavALA ja karmANa taiyAra thavAnA; parantu e karmANane kALa ati alpa nakkI thAya ane baLa te sAva Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmabaMdha ochuM-mAtra eka naMbaranuM ja-nizcita thAya. eTale jyAre A karmANane TAImabeo phUTe tyAre tene se DIgrI jeTale sAdhAraNa tAva Ave ane eka kalAkamAM jate paNa rahe. mitra ! karmANane svabhAva te game te nakkI thAya, duHkha devAne ke sukha devAne mUrkha rAkhavAne ke jJAnI banAvavAne; aMdha banAvavAnuM ke dekhate banAvavAne; sukhamAM pAgala banAvavAnuM ke svaratha rAkhavAnee bahu moTI vAta nathI. khUba mahattvanI vAta te e karmANanA kALanirNayanI ane baLanirNayanI ja che duHkha Ave paNa alpakALamAM ja jatuM rahe ane vaLI sAva dUbaLuM duHkha hoya te duHkha bhalene AvyuM; teTalA mAtrathI gabharAI javAnI jarUra nathI. tema sukha AvyuM paNa alpakALamAM ja jatuM rahe ane te sukhamAM ya kAMI dama na heya te sukha mAtrathI rAjI thaI javAnI paNa jarUra nathI. duHkha bhalene eka miniTanuM hoya paNa cIse paDAvI de tevuM baLavAna hoya te ? trAsa thaI jAya ne ? sukha bhalene madhyama kakSAnuM hoya paNa AkhuM jIvana akhaMDita cAlyuM jatuM hoya te vAhavAha thaI jAya ne? mATe jeTaluM mahatva karmANanA kALa ane baLanA nirNayanuM che, teTaluM mahattva svabhAvanA nirNayanuM nathI. kALa ane baLane nirNaya jIvAtmAnI ugra, maMda vagere mAnasika lAgaNIo upara ja avalaMbe che. e lAgaNae ja enA niyAmaka che. mATe Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainadarzanamAM karmavAda duSTa lAgaNIo ugra na banI jAya ane zubha lAgaNIo dubaLI na rahI jAya enI khUba ja kALajI karavI ghaTe. tamane hamaNAM ja kahyuM ke karmANune zAnitakALa e e bhavya AzAspada kALa che ke te kALa daramiyAna ApaNe ApaNA kALAM bhAvInI zakyatAne taddana bhUMsI zakIe ane zakavatI jIvananI bhavyatAnuM sarjana paNa karI zakIe. paraMtu e mATe ApaNe bhUtakALanI bhUle ceTelA duHkhada svabhAvavALA karmANane svabhAva sukhada banAvI devuM joIe. kadAca te na bane te ya te karmANane khUba ja lAMbe kALa nirNaya ane be traNa ke cAra naMbarane baLa nirNaya to toDI ja nAkhavuM joIe. re ! je mananA zubha bhAvanA sImADethI deTa mUkIne ApaNe enA parvata zikharanI Toce pahoMcI jaIe te e duHkhada karmANanuM cAra naMbaranuM baLa be ke traNa naMbaranuM thaIne ya na aTake, eka naMbara sudhI nIce UtarIne ya na ja pe. are ! eka naMbaranuM baLa paNa kadAca tUTI jAya. sAva ja dUbaLAM karmANa bicArA jIvAtmAne vaLagI rahe. AvA karmANunA TAImabekhane zAntikALa pUro thAya tyAre te bicArA jIvAtmAne zuM duHkha batADI zake ! duHkha batADavAnuM baLa sAva ja marI paravArI gayuM che tyAM ! bhayaMkara ajagarane mahinAo sudhI bhUkhe rAkhavAmAM Ave che tenuM badhuM ja vikarALa baLa tUTI ja jAya ne? pachI kadAca ene chUTo paNa mUkavAmAM Ave to ya te zuM karI zake ! dekhAvane ja ajagara ! bAkI te mAkhIne ya uDADI na zake teTale nirbaLa ! Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kama adha 63 eTale AvA sAva ja khaLahIna thaI gaelA karmANunA TAImaemba jyAre phuTe tyAre zuM thAya ? kazuM ja nahi. re ! teA pachI e TAImaembane ' kuTacA ' ja kema kahevAya ? e tA * kusa thaI gaye| ja kahevAya.40 6 A vAtane jarA vadhu spaSTatAthI samajAvuM. eka mANuse peAtAnA bhUtakALamAM evI bhUla karI ke jethI te vakhate tene cAMTelA karmANunA svabhAva tene ' kutaro ' manAvavAneA nakkI thA. pachI te mANasane keAI dharmAMgurunA saMgathI sanmati jAgI ane te pote vaibhava-vilAsane tyAgIne sata banyA. e jIvanamAM eNe aneka jIvAtmAone edha ApyA; enI bhAvanAe AsamAnane AMkhavA lAgI. AthI evu... khanyuM ke vividha duHkhA devAnA svabhAvavALA ghaNA karmANunA te teNe AkhAne AkhA svabhAva ja pheravI nAkhyuM; acUka sukha ApavAnA svabhAvavALA banAvI dIdhA! paNa koNa jANe kema, peluM kUtarA khanAvavAnA svabhAvavALuM karyuM tenA sIdhA jhapATAmAM na AvatAM mAtra jorathI athaDAyuM. AthI tene svabhAva te na pharyAM paNa tenAmAM je khaLa hatuM te badhuM ja nIkaLI gayuM. A mANasa mRtyu pAmIne pharI mANasa thayA. emAM pelAM aLahIna karmANune TAimaemba phuTace.... eTale ke phusa thayA ! e mANasa pharI mANasa tarIke ja janmyA. pele TAImaeAmba 40 pradezAya Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 jainadarzanamAM karmavAda ene kUtare na banAvI zako. kemake e phuTa na hate paNa kusa thaI gaye hate. e mANase e TAImabombanuM baLa pUrve teDI nAkhyuM na hota te e TAImabemba jyAre paNa phuTata tyAre te je jIvanamAM heta te jIvanamAM mRtyu pAmIne tarata kUtarInA peTamAM te jIvAmA cAlyo jAta ane kUtarAnuM LiyuM pitAnI AsapAsa taiyAra karavA lAgI jAta. Ama ApaNA sukhaduHkhanA anubhavakALamAM dukhada svabhAvavALA ghaNA ghaNA TAImabamba kusa thatA ja rahe che. kemake pUrve temanuM baLa ApaNe zubha lAgaNIonA jorathI sAva teDI nAkhyuM hatuM. e ja rIte ApaNuM sukhaduHkhanA anubhavakALamAM sukhada svabhAvavALA ghaNA TAImabe... paNa phusa thatA ja rahe che. kahevAya sukhane denArA karmANa; parantu sukhane te paDachAye ya jovA na maLe, sukhanuM svapna ya na Ave kemake temanuM baLa pUrve ApaNe azubha lAgaNIonA jorathI sAva teDI pADayuM hatuM. sukha ke duHkha vagerenA je anubhave thAya te te jenA baLa tUTyA nathI tevA ja karmANuo dvArA thAya kemake te karmANuo evA TAImabemba che ke je emano TAIma (zAntikALa) pUrNa thatAM ja kuTe che, mAtra kusa thatA nathI. eka daSTAnta ApIne A vAta vadhu spaSTa karyuM. eka mANase kerIne rasa peTa bharIne khAdhe. pachI tene zAtikALa pUro thatAM ja vAyunA ajIrNane dhaDAke thaye! ane te peTa pakaDIne revA lAge! AnuM nAma TAImabamba phUTa ! honArata Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmabaMdha paNa je te zAntikALamAM te mANasa agamacetI pAmI gayA hatA ane teNe sUThane eka meTe phAko laI lIdhe heta ? kerInA rasanA lecA te peTamAM rahI ja jAta parantu temAMthI je ajIrNa thavAnuM hatuM te na ja thAta. AnuM nAma TAImabeo kusa thaye! . bezaka, rasanA lecA te beya sthitimAM kAyama che. paraMtu ekamAM te pitAnuM tephAna pragaTa kare che, bIjAmAM e tephAna naSTa thaI jAya che. paNa eka vAta te beyamAM samAna che ke e rasanA cA maLamAM rUpAntara te pAmyA ane e rUpe bahAra nIkaLI paNa gayA. tamane gItAjInI pelI paMkti yAda che ke, "TeluM karma bhegavyA vinA te nAza pAmatuM ja nathI?"41 A vAtane artha tame have barAbara samajI gayA ne? keTalAka karmANa kuTavA dvArA ApaNe vyavasthita rIte anubhavavA paDe jyAre ghaNuM karmANa te baLahIna banI jatAM phusa thavA rUpe pasAra karI devA paDe. paNa badhAyane phuTavA rUpe ke phusa thavA rUpe anubhavavA te paDe ja. ' A paMktine sAco artha sarvajJa bhagavAna jina karI zakyA che. kemake karmANanA TAImabambanuM phuTavAnuM ane kusa thavAnuM tattvajJAna emaNe ja AtmasAt karyuM che. je dareka karmANa phuTate ja hoya te to kadI paNa koI paNa jIvAtmA vizuddha svarUpe prApta - 41 nA bhukta kSIyate karma ka95kAzitarapi. Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainadarzanamAM karmavAda karI zake ja nahi; kemake te kadI paNa karmANanA jaththAthI mukta thaI zake ja nahi. eka karmANane ja phuTa ane dhAre ke jIvAtmAne mANasa banAvavAne tene svabhAva hatuM eTale jIvAtmA mANasa banI gaye. Ama thatAM te karmANane ja te phuTIne vinAza pAmI gaye paNa mANasa banele jIvAtmA evA te bIjA karmANanA abajo TAImabeo meLavate ja jAya che, ane dareke dareka TAImabe... je A rIte kuTIne ja kharate heya te te koI aMta ja na Ave. eka TAImabemba kuTe ane lAkha TAImabemba taiyAra thAya ! mATe TAImabombane "kusa" karavA dvArA nAza karavAno siddhAnta svIkAra ja rahyo. AthI eka kuTele TAImabemba mAnavajIvana Ape paNa te mAnavajIvanamAM te karmANanA agaNita TAImabeo kusa thaIne paNa kharatA ja rahe eTale saMpUrNa karma mukta avasthA eka vakhata avazya prApta thAya. raziyA, amerikA vagere mahAsattAoe aDhaLaka eTamabekha, hAIDrojana beo nathI banAvyA? have je kuTayA vinA tene aMta ja na hoya te te game tyAre samagra vizvane saMhAra ja thaI jAya ne ? te pachI niHzastrIkaraNanA lazkarI karArane vicAra karavAne artha ja na rahe. A vicAra che tyAre ja thaI zake jyAre e vinAzaka bambanI phUTayA vinA ja phusa karI zakavAnI koI zakyatA hoya. Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmabaMdha ane tema ja che. niHzastrIkaraNanA karAra thAya ke tarata ja e vinAzaka bebanuM baLa tAranA je saMdhAnamAM che e saMdhAna chUTAM thaI jatAM ja vinAzaktAnuM enuM baLa tUTI jAya eTale e emba pitAnA svarUpamAM akabaMdha hovA chatAM enI bhayAnakatA sAva ja naSTa thaI jAya. Ama e badhA beo phusa thAya. vizvane enI vinAzaka henArata kadI nahi jovAnuM parama saubhAgya prApta thAya kemake bAmbane nAza te thaye paNa kuTIne nahi, kusa thaIne. Ama vartamAnamAM ApaNe je mAnavajIvanane anubhava karIe chIe te anubhava jIvAtmAne mAnavanuM LiyuM ApavAnA svabhAvavALA kamaNunA TAImabombanA phuTavAnA kAraNe che. jyAre ApaNe pazu vagerenA jIvanane ApavAnA svabhAvavALA karmANunA TAImabombane paNa hAla vinAza karIe chIe paNa tene phusa karIne. mATe ja ApaNane atyAre mAnavanA LiyAnI jema pazu vagerenAM LiyAM levAM paDatAM nathI. beo phuTe temAM ya tene vinAza che, kusa thAya temAM ya tene vinAza che ja. vinAza pAmyA vinA karmANanA jaththA jIvAtmA uparathI kadI khasatA nathI e hakIkata che. gItAjInuM e vacana A ja rIte paramasatya che. Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainadarzanamAM kama vAda mitra ! karmANunA zAntikALamAM e TAimaeAsthyanu` maLa tADI nAkhavAnI eka pracaNDa tAkAta ApaNAmAM che. ApaNe e tAkAtathI duHkhada karmANunA khaLa teADI nAkhavAnI taka jatI na karavI joie. hAlanA enA zAntikALamAM ja A taka jhaDapI zakAya. Ta ahI sAthe sAthe tamane eka bIjI paNa vAta karI dauM. jo A vAta na karuM teA saMbhava che ke tamArA magajamAM khIjA aneka praznane AvatI kAle UbhA thatA ja raheze. karmANanA zAntikALamAM jema ApaNe emanA svabhAvane palaTo karI zakIe, jema enA khaLamAM ApaNe bhAre meTI tejI-maMdI lAvI zakIe tema e karmANuonA phUTavAnA niNI ta thaelA TAImamAM najIkanA pheraphAra paNa karI zakIe. eTale ke kAle phUMTanArA TAImamemma Aje atyAre phUTI jAya tevI sthitimAM paNa tene mUkI zakIe. sAmAnyataH te karmANunA TAimabeAmba enA niIta thaelA kALe kuTe che, parantu jIvAtmAthI eka evA paNa prayatna thatA jAya che ke jethI e emma vahelA paNa kuTI jAya.42 paNa Ama thavAmAM sAmAnyataH te| kAine kAi mAhya nimittanI jarUra paDe kharI. tamane dAkhalA ApIne A vAta samajAvIza. dhArA ke eka mANasa zAntithI peAtAnA gharamAM beThA che. meAjathI reDiyA 42 udIraNA karaNa Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama khadha 69 sAMbhaLe che, hAthamAM garamAgarama cAnI rakAbI che. e ja vakhate ekAeka koI mitra Ave che ane tene kahe che ke, "jaladI mArI sAthe cAla." pelA tarata taiyAra thaIne mitranI lAvelI meTaramAM esI jAya che. meTarane ekasIDanTa thAya che. pelA mANasanI khAparIne chuMdA thai jAya che. te marI jAya che. ahIM e vAta vicAravAnI che. eka tA ema ja kahI zakAya ke te mANasanuM AyuSya pUruM thavA denAra karmANunA TAimabeAsthyaneA nAza thavAne samaya thaI gayeA hateA mATe ja tene mitra levA AvyeA. te gayA ane tenu mRtyu thayuM. parantu mitrA ! bhagavAna jina kahe che ke haMmeza evu' anatuM nathI ke amuka thavAnuM hatuM ja mATe ja eNe Ama karyuM ke tema karyu ! hA, kayAreka ja AvI cAkkasa sthiti sahaja rIte geAThavAelI hAya che ane jIvAtmA te mujaba AgaLa vadhatA hoya che. sAmAnyataH te jUduM ja khanatuM heAya che. eTale ke je vastu je kALe sahaja rIte khanavAnI zakayatA nathI evI vastu kRtrima rIte te kALe ja anI jAya che. eTale ke jo A mANasa meTaramAM gayA ja na heAta te te gharamAM beThA beThA jIvatA ja hAta. kemake enA jIvanakALanA kaNu teA hajI pAMca varSa cAle eTalA paDayA ja hatA. paNa AvuM nimitta UbhuM thai gayu. eTale dhIme dhIme kharIne pAMca Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 70 jainadarzanamAM karmavAda varSa pUrA thanArA jIvanakALanA karmANa eka sAthe AMkhanA palakArA jeTalA kALamAM ja kharI gayA ! kemake e karmANane joradAra dhakko lAgyo ! covIsa kalAka sudhI ghaDiyALa cAlyA ja kare eTalI cAvI eka ja dhaDAke pUrI thaI gaI! AMcako lAgavAthI. eka kalAka sudhI dhImI dhImI baLIne khalAsa thAya tevI lAMbI mUkelI kAthInI dorI eka ja miniTamAM baLI gaI! gUMcaLuM vALIne saLagAvavAthI. dasa miniTe ja koThI khAlI thAya te rIte khullA mukelA aDadhA, naLe be ja miniTamAM koThI khAlI karI nAkhI ! A naLa khullo karI devAthI. - bIja laIe, eka mANasa regathI khUba pIDAya che. peTamAM sakhta ne thAya che. ghaNuM DaoNkaTaranI davA karI. keme ya sAruM thatuM ja nathI. pachI koI salAha Ape che ke, "ramezabhAInI davA karo enI jazarekhA bahu sArI che." pele mANasa ramezabhAInI paDIkI le che. mahinAonI vedanA eka ja kalAkamAM taddana zAnta thaI jAya che ! zAthI Ama banyuM ? kadAca ahIM paNa ema kahI zakAya ke e ja vakhate sukha zAnti devAnA svabhAvavALA karmANa phuTavAnA hatA ane e ja vakhate ramezabhAInI davA thaI mATe Ama banyuM. Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmabaMdha 71 hA jarUra Ama kahI zakAya. paraMtu AvuM te kavacita ja bane che. ATaluM badhuM cekakasa gaNita dareka vAra heya ja te niyama te nathI paNa tevuM te bhAgye ja bane che. sAmAnyataH te ema ja bane ke DaoNkaTara ramezabhAIne yaza devAnA svabhAvavALA karmANane bamba phUTI jaIne ramezabhAIne satata yaza apAvate hato e vakhate je A mANasanI vedanA zAnta na thAya te ramezabhAInA yazanuM zuM thAya? ene to yaza tyAre ja maLe jyAre enI vedanA zAnta thAya. eTale rameza bhAInA yaza denArA TAIma bee pelA mANasanA sukha denArA TAIma beane vahelo phADI nAkhe. je hakIkatamAM be mAsa pachI ja kadAca phUTavAne hate. Ama dUranA kALamAM phUTanArA sukha ke duHkha devAnA svabhAvavALA karmANane beo vahelA kALamAM ghaNI vAra phUTI jAya che; je tene koI nimitta maLI jAya . zrImaMtane dIkaro rASTrIya caLavaLanA bhAre tophAne vacce UtarI paDIne duHkhanA vAvaLamAM nathI jhIMkAte ? hajI kalAka pahelAM te e ghaNe AnaMdamAM hatuM ane have ekadama jelamAM! pagamAM lokhaMDI beDI ! sImenTa mizrita roTalAnuM bhejana! zAthI banyuM ? jelanA duHkha ApavAnA karmANane TAIma beo phUTI gaye tethI te ! paNa ahIM ema nahIM kahevuM ke e TAImabemba phUTavAne kALa AvI gaye eTale ja e Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainadarzanamAM kama vAda kha'galAmAMthI doDI gayA! nA. nahi ja. kahevuM teA e joI e ke e baMgalAmAMthI doDI gayA mATe ja je TAImAmba najIkanA kALamAM phUTavAnA na hatA tene teNe phADI nAkhyA. * 72 paMDita javAharalAla naherU rASTranA vaDA pradhAna hatA tyAre kAMgresa keTalI saddhara hatI ! ane pachI ! keAMgresamAM e ja badhA sabhya| ha|vA chatAM enu' nAvaDuM DUbatuM kema cAlyuM ? Ane uttara eka ja che ke naherUjIne yaza ApavAnA svabhAvavALA TAImaemba phUTI cUkelA hatA, te teA ja sAka thAya jo kAMgresa saddhara rahe. Aje indirA gAMdhInA evA TAimakhAmbha nathI mATe koMgresa ke Akhu` rASTra-enA apayazanA TAImAmbanA phUTavAnA kAraNe--avamUlyana vagere duHkhAnI gartAmAM jhIMkAtuM ja gayuM che ! Ama eka jIvAtmAnA sArAM ke narasAM phaLa ApatAM TAIma embanA phUTavAthI enA samadhanA aneka jIvAtmAonA dUranA kALamAM phUTavAnI zakayatAvALA TAImae|| vahelA phUTI jAya ane sAru` ke mAThuM phaLa khatADI de. ekanA pApe aneka nirdoSa DUbe. ekanA dharma aneka pApIo paNa tare. mitrA ! tamane eka satyaghaTanA kahu. gaMgAnadImAM eka Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmabaMdha 73 heDImAM pacAsa sahelANIo beThA hatA. UMDA pANImAM heDI AvatAM ja vamaLamAM phasAI ane cakkara cakkara ghumavA lAgI. keme ya karIne vamaLamAMthI bahAra na nIkaLe. aMte eka dharmAtmAe vicAryuM ke nakkI kaI duSTa mANasa A heDImAM have joIe jenA pApe badhA phasAyA che mATe ene dUra karavAmAM Ave te heDI vamaLamAMthI bahAra nIkaLI jAya. A mATe teNe bIjI heDI lAvI. be heDI vacce pATiyuM goThavyuM. vArApharatI darekane pelI hoDImAM mekalavAmAM AvyuM. emAM jyAM eka mANasa pelI heDImAM gayo ke tarata bAkInA ogaNapacAsa mANasane laIne heDI UMdhI vaLI gaI. badhA DUbI gayA. zuM thayuM? ekanA pApe nahi paraMtu ekanA AyuSyanA bahu baLavAna karmANanA kAraNe ja bAkInA badhAyanAM AyuSyanA karmANa dhIme dhIme nAza pAmatA hatA. paNa jyAM pelAne dUra karyo ke tarata ja bAkInA badhAyanA AyuSyanA karmANuo eka paLamAM kharI paDyA. ane badhA ya mRtyu pAmI gayA ! kevI addabhuta ghaTanA ! AmAMthI ApaNane spaSTa dekhAya che ke eka jIvAtmAnA karmANanI asara bIjA jIvAtmAo upara paNa paDe che. e ja rIte bahAranA jaDa nimittonI asara paNa jIvAtmAnA karmANa upara paDe che te paNa ApaNe ekasIDanTanA prasaMgathI ane DaoNkaTara ramezabhAInI davAnA prasaMgathI joyuM. Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 jainadarzanamAM karmavAda zuM brAhmI khAvAthI mANasanI buddhi vadhatI nathI ? zI rIte te banatuM haze! A rIte te ke brAhmInA tae jIvAtmA upara rahelA te karmANa upara asara karI ke je jJAna ApavAnA svabhAvavALA hatA. temane TAImabemba vahele phUTavAne na hato te have vahelo phUTI gaye! mitre ! A badhI vAta uparathI ApaNe eTaluM ja nakkI karavAnuM che ke karmANune zAtikALa eTale praca7 puruSArtha jaMgane kALa. ane bAhya nimitte eTale meDA phUTanArA TAImabeone vahele phADI nAkhavAnI tAkAta dharAvatAM baLavAna ta ! je A be vAta ApaNane barAbara samajAI jaze te jaina darzananuM nigUDha tattvajJAna ApaNuM hAthamAM AvI jaze. jagatamAM ane ApaNuM jIvanamAM banatI ghaTanAo pAchaLa kAma karatuM karmanuM gaNita barAbara samajAze. A sUjha je prApta thaI jaze te jIvana jabbara palaTe khAze-sadAcAra, sadvicAra ane saducAra pratye viziSTa prema jAgIne jIvana AkhuM ya sat banI jaze; saMtanuM banI jaze. saMkhyA nirNaya atyAra sudhImAM ApaNe eMTatA karmANane svabhAva karyo? kALa keTale? ane baLa keTaluM ? e traNa vAta vicArI. have cuMTatA karmANanA jaththAnI saMkhyA keTalI? te vAta vicArIe. 43. pradezabaMdha Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama baMdha sarvatra ThAMsIne bharelA paramANunA ane tenA jaththAnA 16 grupanI zarUAtamAM ApaNe vicAraNA karI gayA. temAM ApaNe e joyu ke seALamA grupanA koI paNu jaththA anaMta paramANunA ja anele heAya che. eTale cAMTatA paramANune saMkhyA-niNaeNya teA tarata thaI zake che ke cAMTatA karmAMNunA kAI paNa jaththAmAM anaMta paramANue ja hoya che. 75 ahIM jIvAtmAne cAMTatA karmANa aMgenI cAre ya vAtA pUrI thAya che. sUMThanA lADunuM deSTAnta laIne A cAre ya vAta ApaNe vicArIe. sUMThanA lADune svabhAva zuM? tenA kALa keTaleA ? tenu khaLa eTale ke tene rasa kevA ? tenuM vajana keTaluM ? A cAra prazna pUchIe teA enA javAbe A rIte ApI zakAya ke sUThanA lADune svabhAva peTanA gesane dUra karavAnA che; A sUThanA lADu paMdara divasa sudhI (ke eka mAsa sudhI) sArA rahI zake; ane rasa ekadama tIkhA che; ane enu vajana se grAma (ke deDhasA grAma) che. A sUMThanA lADumAM jema cAra vAta vicArI tema karmANunA jaththA mATe ApaNe cAre ya vAta vicArI gayA. Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaDazakti mitro ! kamane aNuonuM kevuM pracaMDa sAmarthya che e te have barAbara jANyuM ne? saghaLA ya jIvAtmA upara karmANuonA tharanA thara jAmelA che. je A bAhya jagata dekhAya che te badhA ya sAthe sIdhe ke gharane paNa karmANane saMbaMdha te khare ja. AkAzamAM sUrya ane caMdra khUba ja samayasara pitAnuM kAma karyuM ja jAya che ane bhUleka upara tUTI paDatA nathI temAM ya ApaNA karmANane prabhAva te khare ja. sAgara mAjhA mUkato nathI te ya jIvAtmAnA karmANunA kAraNe vananI Aga vizvamAM vyApatI nathI; AkhI duniyAne DubADI de teve varasAda varasato nathI; AkhA vizvane pitAnA piTamAM samAvI de e rIte dharatIkaMpa thatA nathI; mAsAmAM badhI vIjaLIe tUTI paDatI nathI. A badhI ghaTanAonI Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaDazakti 77. pAchaLa saghaLA ya jIvAtmAnA karmANuo bhAga bhajave che. jIvAtmAonA jIvanane TakAvI rAkhavAnA joradAra svabhAvavALA karmANanA TAImabeo kuTayA hoya tyAre badhA ya zI rIte mRtyunI honAratamAM dhakelAI jAya ! hA. kayAreka sAgara paNa maryAdA mUke che, kyAreka dharatI paNa kaMpI UThe che, kayAreka vIjaLI paNa kyAMka kaDAkA karatI tUTI paDe che...e badhuM amuka ThekANe ane amuka samaye ja thAya che. enuM kAraNa paNa e ja che ke e sthAnanA ane e samayanA jIvAtmAonAM jIvana jhaDapathI paravArI javAnuM nirmANa thayuM hoya che. TUMkamAM, samagra vizvanuM saMcAlana karavAmAM karmANuone bhAre meTe hise che. tamane kadAca prazna thaze ke je IzvaranuM kArya che te tame karmANune seMpI dIdhuM ? karmANa te jaDa che! jaDamAM te ATalI badhI zakti hoI zake? 'mitra ! puTanikayuganA mAnave A prazna kare che e te mAre mana khUba ja AzcaryanI bInA che! tame maLazuddhi mATe parageTIva gALI kayAreka le che? peTamAM bhegA thaelA maLane UMcakIne bahAra pheMkI devAnI tenI tAkAta kevI joI che? tame jAte be hAthethI je kAma karI na zako te kAma A goLI karI nAkhe che. goLI te jaDa ja che ne ? Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainadarzanamAM kama vAda bIjI vAta karu. cappu jaDa che ne ? aDADA jo tamArA zarIre jarA jorathI. jIvAtmA ' e ' karI mUke che ne ? elA, cappu jaDa nathI ? chatAM eNe jIvAtmA upara kevI jabbara asara karI ! che. maracAnI vAta karI. e paNa jaDa ja che ne ? paNa jo ene bhuko tame jIbha upara mUkeA ke tarata AMkhamAMthI pANI nIkaLavA lAge. kevuM jAdu ! tame je zabda khele che te paNa jaDa che. mATestA yantrAmAM ene pakaDI zakAya che. A jaDa zakhsanI paNa keTalI tAkAta che ? koI tamane, 'kUtarA ' kahe te ? keNu lAlapILA thaI jAya che ? koNa hAtha ugAme che ? koNa sAmI cAra suNAvI de che ? jIvAtmA ja ne ? ane jo koI, ' sajjana ' kahIne sAdhe teA ? tame kevA mAyALu dekhAva kareA, keTalA namra mane, keTaluM saujanya dAkhave| ? A badhuM koNa kare che? jIvAtmA ja ne ? konA kAraNe ? jaDa zabdanA ja kAraNe ne ? are ! jue A pradIpa cazmA utArI nAkhe tA ? kAMI ja na vaMcAyane ? are ! vAMcavAnu vAMcIne jJAna karavAnuM kAma te AtmAnuM ja che. jyAM AtmA nathI tyAM AMkha ane cazmA badhuM ya hAya te| ya te AMkha ane caramA bhegA maLIne ya vAMcI zaktA nathI. paherAvAne koI maDadAnI sArI AMkhe cazmA ! Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaDazakti te pachI cazmAM kADhI nAkhavAnI sAthe ja pradIpa kema vAMcI zakate nathI? ane pachI pharI camA AMkhe lagAvI detAM pradIpa kema vAMcavA lAgI jAya che ! cazmA te jaDa che ne ! chatAM jIvAtmA upara keTalI joradAra asara che ke e AMkha upara caDe ke tarata karmANane dhakko lAge ane AMkha uparathI UtarI jAya ke tarata aMdhAruM thaI jAya ! bIjI vAta le. A ajayanuM zarIra tamane dekhAya che ne? te zarIranI aMdara AtmA che ne? zarIra pote te AtmA nathI ja ne ? sAruM. have ajayane A thAMbhalA sAthe deraDAthI bAMdhI devAmAM Ave ane pachI ene kahevAmAM Ave che. "ajaya ! tuM deDa jeuM." e vakhate ajaya ApaNane kaheze ke "mane deraDAthI bALe che te zI rIte deDuM?" te vakhate huM ajayane kahIza ke, "bhAI tuM eTale jIvAtmA, tane eTale ke jIvAtmAne jyAM doraDe bAMdhyuM che? deraDuM te jaDa che enAthI kAMI jIvAtmA baMdhAtuM haze? tuM ja kahe che ne ke jaDanI zI tAkAta che ke e jIva jevA jIvane kAMI karI zake? tane nahi paNa tArA zarIrane ja meM bAMdhyuM che ne ? te je "tuM" che te bhale deDI jAya. deraDuM ya jaDa che, zarIra paNa jaDa che. e be ya bhegA maLIne tene jIvane bAMdhI zake kharA?" mitre ! ajya bicAre zuM belaze ? ene kabula karavuM ja paDaze ke deraDuM ane zarIra jaDa chatAM tenAthI jIva baMdhAI zake Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainadarzanamAM karmavAda che. te A rIte zarIranI paNa aMdara rahelA, jIva sAthe ekameka thaI gaelA karmANa paNa jaDa che chatAM tenAthI jIva baMdhAI zake che, emAM have koI Azcarya thavuM na joIe. spaTanika yugamAM jaDanI zakti viSe zaMkA karavI eTale tamAre vijJAnamAM zaMkA karavI, tame mAruM lakheluM, "vijJAna ane dharma" pustaka joze to temAM tamane jaDanI zakti aMgenA vaijJAnika manta jANavA maLaze. tamane tarata ja thaze ke zI acinya tAkAta che A jaDamAM ! vijJAna jagate paNa jaDanA acinya sAmarthyanA camakArA ApaNane batADayA che ne ? jagatanA be ta che; jaDa ane cetana. temAMnA jaDa jagatamAM vijJAne keTalAka vikAsa sAthe che. jaina dArzaniko te jaDanI anaMta zaktione khullaMkhullA jaNAve che. eTaluM ja ke te zaktionA temaNe upayoga ke prayoga nathI karyA kemake tenI pAchaLa temaNe ghera hiMsAnAM tAMDava khelAtAM joyAM che. jainadarzana AtmAnA vikAsane ja mahatva Ape che. jaDanA saMyegothI paNa leko je AnaMda prApta kare che te AnaMda to jIvamAM ja paDe che. kerImAM AnaMda nathI bharyo, paNa kerI khAnAra jIvamAM AnaMda paDayo che. A svayaMbhU AnaMda jaDanA koI paNa nimitta vinA ya anubhavI zakAya che. tethI ja te sahaja-nirapekSa siddhi meLavavA mATe jIvAtmA upara lAgelA karmANanA jaththAone nestanAbUda karI devAnI prakriyAne ja temaNe batADI ane jaDa jagatanA camakArA tarapha upekSA karI. paraMtu jaDanI asAdhAraNa zaktinI vAte te temaNe karI ja che. Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaDazakti 81 have komyuTaranI vAta karuM. TATA InsTITayuTamAM chanu lAkha rUpiyAnuM eka komyuTara yaMtra AvyuM che. te phakta paMdara sekaMDamAM hajAre guNAkAra, bhAgAkAranA javAba ApI de che ! saravALA bAdabAkI karavAnI enI gati te AthI paNa ghaNI vadhu che. mitra! jemAM jIvana aMza paNa nathI te jaDa yaMtranI zakti te juo. are! eka komyuTarane pUchelA praznanI tamane vAta karuM. pachI tamane svapnamAM paNa e vicAra nahi Ave ke kamaNu te jaDa che e zI rIte jIvAtmAnA jagatanuM sarjana ke visarjana karI zake ? eka sajjane komyuTaranI salAha levA pUchyuM ke, "mArI pAse be ghaDiyALa che. eka te sAva ja baMdha paDI gayeluM che, jyAre bIjuM roja dasa sekaMDa pAchaLa jAya che; phakta dasa sekaMDa. te mAre kayuM ghaDiyALa mArA kAMDe bAMdhavuM?" mitre ! ke prazna lAge che? tamane te sAva mUkhatAbharyo ja lAgato haze. kemake eka ghaDiyALa jyAre sAva ja baMdha paDI gayuM che ane bIjuM cAlatuM ghaDiyALa phakta dasa sekaMDa pAchaLa jAya che tyAre taddana svAbhAvika vAta che ke bIjuM ghaDiyALa ja pAse rAkhavuM joIe. kema ? tame Ama ja kahe ne ? paNa mitra ! je yaMtramAM jIvAtmA nathI e yaMtre A praznane e javAba Ape ke mAnavanuM bhejuM paNa te javAba jhaTa te na ja ApI zake. Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainadarzanamAM karmavAda - te komyuTare pelA sajjanane kahyuM ke, "emAM zuM pUchavAnuM hatuM ? je ghaDiyALa baMdha paDI gayuM che te ja tamAre kAMDe bAMdhavuM joIe kemake baMdha ghaDiyALa dara bAra kalAke eka vAra sAce samaya batADaze jyAre dasa sekaMDa pAchaLa jatuM ghaDiyALa te bAra varSe (bAra kalAka pAchuM jaIne) eka ja vAra sAce samaya batADaze !!!" ke gajaba javAba ! jaDanI ja zakti che ke A badhI? AmAM te jIvAtmAnuM koI sIdhuM cAlaka baLa nathI. jyAre jaDa karmANanI zakti pAchaLa te jIvAtmAnuM baLa kAma kare che. kemake ekalA karmANa kAMI ja karI zakatA nathI. raziyAmAM jaDayaMtra AkhAne AkhA pustakanA vividha bhASAmAM bhASAMtara kare che, paMdara AMkaDAne paMdara AMkaDAthI guNatAM tene je javAba Ave te eka miniTamAM komyuTara ApI de che. ApaNane te gaNita karatAM khAsse eka kalAka to lAge ja. te ya kadAca javAba cheTe paDI jAya. amerikA ane raziyAnA vijJAniko svayaMsaMcAlita rekeTa avakAzamAM choDe che. pravega zALAmAM beThA beThA teo jaDa kiraNane te rekeTa tarapha choDe che. te kiraNe tyAM jaIne rokeTanA kAryonuM saMcAlana kare che. rekeTanA kUtarAne khAvAnuM paNa te Ape, khAvAnuM baMdha paNa te kare, uMghADI paNa te de ane jagADe paNa te jaDa kiraNe ja Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaDazakti je kareADA sAthenuM amerikAnu` lazkara raziyAnA rAkeTAne khatama karavA khaDe page AkAzamAM UbhuM che te ya jaDatu* ja lazkara che ne ? 83 meleA have jaDanI zakti mATe AnAthI vadhu mAhitI ke sAbiti tamAre joie che ? tA have tamane evA koI saMdeha rahyo nathI ne ke karmANu tA jaDa che tenAmAM jIvAtmAne puruSa maTADIne strI banAvavAnI, jIvADavAnI, mAravAnI, rASTranA pramukha manAvavAnI, pramukhapadethI ekAeka utArI pADavAnI, aMdha banAvI devAnI vagere vagere pracaNya zaktie zI rIte sabhave ? eTale jaDanI pAchaLa IzvaranuM preraka kartRtva te| have mAnavAnuM na ja rahyuM ne ? nahi ja ne ? bahu suMdara. Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [7] Adhunika vijJAna ane karmavAda mitro ! lekene Adhunika vidyA upara aMdhavizvAsa che mATe ja A prakaraNa kheluM chuM. Ajane kaI prayogavIra je kamane siddhAntane maMjUrI Ape te arvAcIna mAnavane e vAta jhaTa gaLe UtarI jAya che. temAM ya vaLI e prayogavIra paradezane hoya to te pachI vAra ja na lAge. pANIne ghUMTaDe je jhaDapathI gaLe Utarate hoya che ! enAthI ya vadhu vegathI paradezI pragavIranI vAte ene samajAI jAya. tame paNa e ja AdhunikatAnA upAsaka arvAcIna mAna che ne ? cAle tyAre, ApaNe have paradezanA prayogavIra elekajhAMDara kenenane sAMbhaLIe. A sajajana vazIkaraNavidyAnA aThaMga upAsaka hatA. emaNe vazIkaraNanA ghaNA prayoga karyA che. e prAgothI emane je kAMI jANavA samajavA maLyuM te badhuM temaNe dha pAvara vIdhIna" nAmanA pustakamAM lakhyuM che. . e pustakanA seLamAM prakaraNamAM vazIkaraNavidyAthI jIvAtmAnA pUrvajanmanI ane purnajanmanI emaNe siddhi karI che. Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adhunika vijJAna ane karmavAda 85 e prakaraNa ughADatAM ja temaNe kahyuM che ke, "eka samaya e hatuM ke jyAre ghaNA varSo sudhI purnajanmane siddhAnta mArA mATe eka bhayAnaka svAnasAme banI rahyo hato. te vakhate huM A siddhAntane toDI pADavA mATe satata prayatnazIla rahete. te vazIkaraNavidyAne niSNAta hato eTale ghaNI vAra aneka vyaktio upara vazIkaraNavidyAnA prayAga karato raheto ane temane ghaNI ghaNI vAte pUchate paNa hatA. paraMtu jyAre paNa koI vyakti mane tenA pUrvajanmanI vAta karatI tyAre huM temanI vAtane sakhta rIte vADI nAkhata. paNa aphasesa ! jyAre mArA ghaNA badhA prayogomAM e ja vAta punaH punaH AvavA lAgI tyAre te mATe paNa mAnavuM ja paDayuM ke, jarUra purnajanma jevI ke vastu astitva dharAve che."44 AgaLa vadhatAM e ja seLamAM prakaraNamAM zrI elekajhAMDara kenene bahu spaSTa zabdomAM e vAta kahI che ke vartamAna 44. For years the theory of reincarnation was a nightmare to me and I did my best to disprove it and even argued with my trance subjects to the effect that they were talking nonsense. and yet the years went by, one subject after another told me the same story inspite of different and varied conscious beliefs. in effect until now, well over a thousand cases have been so investigated and I have to admit that there is such a thing as reincarnation. Power Within - Page 170 Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 86 jainadarzanamAM karmavAda kALanuM jIvana jIvate kaI paNa mANasa potAnA vartamAna jIvanamAM je kAMI sukha ke duHkhanI lAgaNI anubhave che tenAM kAraNe hakIkatamAM to pUrva janmamAM ja paDelAM hoya che. e kAraNe ane te mANasanA vartamAna jIvanamAM jovA maLatAM AghAta ane pratyAghAtenA kAryo vacce koI setu jarUra che jene pUrvanA dezanA lake "karma" nA nAme oLakhAve che. ghaNA mANase potAnA vartamAna jIvanamAM vAraMvAra trATakatI ApattionAM kAraNone samajI zakatA nathI paraMtu pUrvajanmano siddhAnta e kAraNe zodhI Ape che. zuM sukha ke zuM duHkha-be ya kAryonAM kAraNe te avazya che pachI te kAraNe jIvAtmAnA vartamAna jIvanamAM jovA na maLe to janmAktaramAM te hoya ja.45 bAIbalamAM veranA viSayamAM siMha aMgenI je vAta Ave che, ke "have te siMha vaira levA mATe zAnta paDe rahIne temanI 45. This study explains the scales of justice in a very broad way showing how a person appears to suffer in this life as a result of something he has done in a past life through this law of action and reaction known iu the East as 'Karma' as to which a certain newspaper gives very interesting delineation day by day at the time of writing. Many a person cannot see why he suffers one disaster after another in this life, yet reincarnation may reveal atrocities commited by him in lives gone by. Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adhunika vijJAna ane karmavAda rAha jete besI raheze." A vAtane karmanA ja tatvajJAna svarUpe sarakhAvI zakAya. vaLI zuM A vAta bAIbalanA te vicAra upara prakAza nathI pAtharatI ke, "jevuM mANasa vAve tevuM laNe." A jIvanamAM paNa pAme ane pUrvajIvanamAM vAvelAM karmonAM phaLa paNa A jIvanamAM pAme. bAIbalanI e rajUAtamAM je paNa (also) zabdane prayoga karavAmAM Avyo che te janmAtaranAM karmane ja siddha A vidyAnA niSNAto seMkaDo prayoganA anubhava pachI evuM sacoTa rIte mAne che ke chaThThA naMbaranA atyanta UMDA vazIkaraNa prayogathI pUrvajanmanI vAta siddha thaI jAya che ane tethI to vartamAnakALanA gUMcavaNabharyA aneka praznone ukela lAvI zakAya che. evA aneka mAne che jeo jAtajAtanA bhayethI sadA pIDAtA hoya che. AvA mANase e bhaya vagerenI granthinI pIDAnAM kAraNe ukelI zakatA nathI kema ke temanA vartamAna 46. The biblical version of Vengence as a lion shall lie in wait for them (Eccl. 27, 28 ) can be interpreted as Karma. Does it not throw light on the Biblical passage " As a man sows so shall he also reap '(Gal, 6, 7) where the secret lies in the word " also' Probably implying that he not only reaps what he sows in this life but that which he has sown in former lives.-Power Within. P. 171 Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainadarzanamAM karmavAda jIvanamAM tenAM kAraNe temane maLatAM ja nathI. ahIM je vazIkaraNa vidyAne Azraya levAmAM Ave ane chaThThA naMbaranuM vazIkaraNa temanI upara saphaLa thAya te temanA pUrvajanmanI smRtio khaDI thaI jAya ane temAMthI vartamAnakALanI bhaya grathionAM kAraNe pakaDI zakAya. Ajane buddhivAdI mAnava mAne ke na mAne paNa A siddhAta upara te A lekee aneka mAnavanI mAnasika yAtanAo sAva maTADI dIdhI che. elekajhAMDara kenene potAnA pustakamAM A aMgenA prayoga rajU karyA che. ApaNe ahIM mAtra be ja prAge joIzuM. eka mANasa hatA. te kaI divasa liphaTamAM Utarate nahi kemake tene liphaTa paDI javAne khUba ja bhaya hate. eka vakhata te eka hineTisTanI pAse gaye. potAnI saghaLI vAta karI hineTisTe badhI pUchaparacha karI; parantu tenA vartamAna jIvanamAM te te bhayanuM koI kAraNa jovA na maLyuM. pachI tene suvaDAvI devAmAM AvyuM, ane UMDuM vazIkaraNa karavAmAM AvyuM. pUrva janmanI smRtio jAgatI gaI temAM eka vAra teNe potAne cAInIjha janarala tarIkenuM jIvana jIvate kahyo. eNe kahyuM ke, "huM khuba UMcA makAna uparathI akasmAtuM paDI gayo ane mArI parI phATI gaI. tatkALa mAruM mRtyu thaI gayuM." ATaluM sAMbhaLIne te hiTiTe tene uThADI mUkaze. ane tene kahyuM ke, "cAInIjha janarala tarIkenA tamArA jIvanamAM Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adhunika vijJAna ane karmavAda, uparathI nIce paDI javAnI je ghaTanA banI che enA daDha saMskAre tamArAmAM paDI gayA e ja saMskAro tamane Aje liphaTa sAthe nIce paDI javAnI bIka jAgrata karyA kare che. bIjo eka bAIno kiraso che. te bAI pANIthI khuba gabharAtI hatI koInadI, samudra, taLAva ke kUvA pAse jatI na hatI. te paNa e himneTisTane maLI. tene paNa teNe suvaDAvIne pUrvajanmanI smRtio khaDI karavAnuM cAlu karyuM. emAM ene eka eve pUrvajanma pakaDAze jemAM te strIne jIvAtmA rema dezamAM puruSa gulAma tarIkenuM jIvana jIvate hato. tyAM koI aparAdhane kAraNe tenA page sAMkaLe nAMkhIne tene UMDA pANImAM utAravAmAM AvyuM. te mANasa pANImAM gUMgaLAIne marI gaye. A ghaTanA uparathI himneTisTe te bAIne nakkI karI ApyuM ke pANI pAse jatAM je bhaya lAge che te bhayanA saMskAra tenA pUrvajanmamAM baddhabhUla thaI gayA hatA. A sivAya gabharATanuM bIjuM koI kAraNa nathI. mitre ! jainadArzanike AtmA, pUrva janma, punarjanma ane karmanI je vAtane niHzaka rIte mAne che te vAtane Aja sudhI te yuropIya dharmomAM koI sthAna ja na hatuM. paNa have te A aMgene uhApoha buddhimAna jagatamAM thavA lAgyo che. have e lako vicAra kare che ke, "AtmA che ke nahi? A jIvana pachI koI jIvana che ke nahi? ke pachI ahIM ja ApaNe sarvathA Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainadarzanamAM kama vAda vinAza thaI jAya che ? jo tema na thatuM hoya tA mRtyu pachI ApaNuM zuM thAya che ? 47 90 jemanI upara UMDA vazIkaraNanA pracega karavAmAM AvyA che emAnAM ghaNAne AtmAnI satyatA ane nityatA mATe praznA karavAmAM AvyA hatA. tyAre te badhAe bahu sApha zabdomAM e vAta karI che ke, "ame jIvAtmA maratA ja nathI, ame te zAzvatakALa sudhI rahIe chIe. tamArI meATI duniyAne A zabdAthI ame ghaNI mahAna satya vAta kahevA mAgIe chIe ke AtmA amara che. 48 pUrvajanmanI vAta karatI vyaktie kahe che ke, " tame amane kadAca pUchaze ke, "AtmAnu' amaratva e zuM vastu che ? 47. To turn for the moment to a wider aspect of reincarnation, where we die? are we extinct? what happens after death? There are great questions, and to-day they are engaging the attention of men as never before in the history of world. Power Within - Page 173 48. We do not die! We live on through the ages into eternity. The voice is the instrument whereby, we, the Greater world, can make known unto you the great truths of Eternity in language form. Power Within - P. 174 Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adhunika vijJAna ane karmavAda 91 te ame tamane kahI zuM ke maryAdAnuM mRtyu e ja enuM amaratva che."49 A viSayamAM te ghaNuM ghaNuM tamAre jANavuM joIze. e mATe tame mAruM lakheluM "vijJAna ane dharma" nAmanuM pustaka joI leze te tamane khuba ja saMtoSa thaze. ahIM te mAre tamane eTaluM ja jaNAvavAnuM che ke bhagavAna jine jIvAtmA, karma ane pUrvajanma, punarjanmanI je vAte karI che tene AjanA vaijJAnika prayogavIra mAnavA lAgyA che. temaNe have AtmAnuM astitva svIkAryuM che, ene nitya paNa kabUlyo che. enI upara karmanI asarone paNa niHzaMka rIte kabulI che. ahIM te ApaNe eTaluM ja kabulavAnuM che ke bhagavAna jinano karmavAda Aje gaMbhIratA sAthe vicArAI rahyo che. 49. What is eternity ? Immediately the answer comes, " Eternity means the cessation of limitation." Power Within - P. 174 Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [8] jIvAtmAnAM be svarUpa : asalI ane nakalI karmavAdane vicAra zarU karatAM ja ApaNe joI gayA ke jIvAtmA e hakIkatamAM te paramAtmA ja che. enuM pitAnuM asala svarUpa te taddana zuddha che. paraMtu enI upara seLamAM grupanI kArmika rajakaNanA tharanA thara jAmavAne lIdhe tenuM asala svarUpa dabAI gayuM che ane nakalI svarUpa dekhAvA lAgyuM che. jIvAtmA svayaM paramAtmA che. tenA asalI svarUpamAM tene koI nAma nathI, gAma nathI, kazuM ja nathI chatAM tenA nakalI svarUpamAM te yogeza kahevAya che, muMbaIne vatanI kahevAya che. anaMta sukhasvarUpa duHkhI kahevAya che. sarvathA nirogI regI kahevAya che. piote puruSa na chatAM puruSa kahevAya che, pote strI na chatAM strI kahevAya che, bhikhArI na hovA chatAM bhikhArI kahevAya che. A rIte jIvAtmAnA be svarUpa judA pADanAra pelI kAmika rajakaNe ja che, jyAre e badhI ja rajakaNe AtmA uparathI dUra thaI jAya che, kharI paDIne pharI AkAzamAM verAI jAya che tyAre ja jIvAtmAnuM paramAtmabhAvanuM asalI svarUpe pragaTa thAya che, Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvAtmAnAM be svarUpa asalI ane nakalI 93 ApaNe pUrve jeI gayA ke seLamA grupanA karmANa jyAre cUMTe che tyAre ja tene svabhAva nirNaya che. sAmAnyataH tenA ATha svabhAve hoya che. jIvAtmAne (1) ajJAnI banAvavAne (2) aMdha banAvavAnuM ke pramAdI vagere banAvavAne (3) saMsAranA sukhamAM sAva pAgala banAvIne svArthI banAvavAne, jazekhI banAvavAne, kAma-krodhI banAvavAnuM ke rAgadveSI banAvavAne (4) kRpaNa, draridra, parAdhIna ke durbaLa vagere banAvavAne (5) zarIra-sukhI ke duHkhI banAvavAne (6) janma-jIvana ke mRtyuvALe banAvavA, (7) zarIra, indri, yaza-apayaza, saubhAgya vagerethI yukta banAvavAne (8) UMca ke nIcakuLavALe banAvavAne. paNa jyAre A AThe ya svabhAvavALA badhA ja karmAeAnI jIvAtmA uparathI jaDa UkhaDI jAya che tyAre jIvAtmA pote paramAtmA bane che ane pachI tenA pitAnAmAM ja karmANuthI dabAI gaelA ATha mahAna guNe pragaTa thAya che. (1) te pUrNajJAnI bane che (2) pUNadazanI bane che (3) sarvathA rAga-dveSAdi vinAne bane che (4) pUrNa parAkramI vagere bane che (5) pUNe sukhI bane che (6) avinAzI bane che (7) arUpI bane che (8) ane vilakSaNa prakAranI siddhi prApta kare che. Ama karmANune nAza thatAM paramAtmA bananAra jIvAtmA pitAnI atibhavya sahajadazAne prApta kare che. 50 agurulaghu sthiti Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [] karmamuktine upAya mitro ! karmavAda upara ApaNe ThIka ThIka vicAraNuM karI. saghaLA ya jIvAtmA upara karmANanuM prabhutva che te paNa joyuM. samagra vizvanuM saMcAlana karmANa kare che te ya vicAryuM. A eka moTI Aphata che ke anaMta sukhasvarUpa jIvAtmAne A rIte kamarAjanI sattAmAM rahevuM paDe ane janma maraNanA rega zakanA duHkhamAM jhIMkAvuM paDe. A khuba ja AghAtajanaka bAbata te kharI ja. vaLI e karmarAja khuza thaIne jANe ApaNane rASTrapatinuM siMhAsana Ape ke eDranka kArnegIne putra banAve te ya zuM? enI najara keda te kharI ja ne ? evA najara kedanA lAkha sukha paNa DAhyA mANasane mana te rAkha samAna ja ne ? A karmANanI cuMgAlamAMthI chUTavuM zI rIte ? che keI kamane mahAta kare tevI cIja jagatamAM? che ke mADIjAye ke je karmarAjanI chAtIne pitAnA vAghanakhathI cIrI nAkhe! ene maDaduM karIne dharA upara DhALI de! Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamuktine upAya Ane uttara eka ja che ke karmanI sAme vijayavaMtI laData ApI zakanAra tattva te eka mAtra dharma che. mAtra e dharmarAja karmarAjane khAme lAvI zake. zuM che e dharma ? mitre ! sAre AcAra, sAre vicAra ane sAre uccAra e dharma che. sarvathA sArA AcAra-vicArane rAkhanArA saMte kahevAya che je Aje paNa bhAratanI bhUmine pAvana karatA eka gAmathI bIje gAma phare che. emane keI gharabAra nathI, keI parivAra nathI, kaMcana kAminInA e tyAgI hoya che, IndriyenA e vijetAo hoya che, sArI ke mAThI kaI paNa paristhitimAM teo pitAnA cittanI samatulAne jarA paNa gumAvatA nathI. keI paNa jIvanI manathI paNa teo hiMsA karatA nathI, kadI jUTha belatA nathI, cerI te svapnamAM ya na kare, mithunane te vicAra paNa na kare ane kaI paNa vastu upara temane mamatva na hoya. AvuM khuba ja kaSTI jIvana jIvatA saMte kamarAjanA sinyane bhayaMkara khuDade belAvatA ja rahe che. paraMtu jeo ATalI badhI-pUrNatAne pAmelI-ahiMsA vagere pALI zakatA nathI teo paNa aMzataH ahiMsA vagere pALe che ane gharabArI tarIkenuM gRhastha jIvana jIvatA jIvatA paNa karmANanA bhukkA belAvatA rahe che. Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainadarzanamAM karmavAda paraMtu keTalAka te vaLI aMzataH ahiMsA vagere paNa pALI na zake evA jIvAtmAe hoya che. A loko saMto ane sadAcArI gRhasthAnA jIvananI khUba khUba prazaMsA kare che, emanI khUba sevA kare che ane pite evuM bhavya jIvana pAmavA mATe kAyara che e bAbatane svIkArIne aMtarathI raDyA kare che. A traNe ya kakSAnA AtmAe karmarAjanA kaTTara zatrue che. ahiMsA vagere dharmonuM sevana karanArA ane e dharmonuM evI paristhitine kAraNe sevana na karavA chatAM e dharmonA kaTTara pakSapAtIo karmANanA TheranA Therane Aga lagADatA rahe che. mitre ! sadAcAranA dharma pratyene kaTTara pakSapAta e ja karmANanI chAtIne UbhIne UbhI cIrI nAkhavA mATenuM prathama ane prabaLa zastra che. e pachI jema upara uparanI sAdhanAo prApta thatI jAya tema baLa vadhatuM jAya. paNa jene e sAdhanAo zakya ja nathI te AtmA paNa gharamAM rahevA chatAM ya je saMta ane sadAcArI gRhasthanA jIvanane aMtarathI aMjali arpate rahe to te paNa karmANanI cuMgAlamAMthI vahelAmAM vahelI take mukta thAya. eTale badhA zreSTha kakSAnA gaNAtA dharmone meLavI ApanAre ane badhA zreSTha dharmonI sAdhanAne saphaLa banAvanAre je koI dharma hoya te te sadAcArIone "namaskAra karavAne dharma che. jene badhA prakAranA sadAcArIo tarapha AdarabhAva jAge che te AmAM ja potAnA jIvananI kAmavRttio ane Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma muktine upAya azubha pravRttiothI mukta thavAnuM virATa baLa prApta kare che ane eka vakhata te jIvAtmA paNa pitAnI suMdara vinamratAnA kAraNe sadAcArInI uttama kakSAmAM AvI jAya che. mitre ! tame paNa karmANunI bhIMsamAMthI mukta thavA IcchatA che te tamAre paNa zuddha AcAra, vicAra ane uccAranI jIvana sthitine pAmelAone aMtarathI namaskAra apa joIe. karmANanA bharaDAmAMthI mukta thavA mATe Aja ke AvatI kAla saMta banavuM ja paDaze. paraMtu saMta banavA mATe Aje ja ane atyAre ja koI saMtanA sAcA sevaka banI javuM paDaze. karma e kevI jaDa zakti che te have tame sArI rIte samajyA che enuM sAmrAjya jIvAtmA upara sadA kevuM phelAeluM che ane e keTaluM bhayaMkara che te tame jANI zakyA che. te have tame mAnava jIvananuM mUlya samajI zakaze? mitre ! have tamane ema te satata lAgyA karaze ne ke game te paLe, game tyAM, game te sthitimAM ApaNane jhIMkI devAnI pracaMDa tAkAta ApaNane ceTelAM karmozumAM ja rahelI che? (1) mATe kaI paNa duHkhada sthiti AvI paDe tyAre have pachI koI paNa bIjI vyaktine deSa na detAM jAtanI bhUlene ja deSa deje ke jeNe duHkha devAnA svabhAvavALA karmANane jIvAtmA upara caTADI dIdhA ! - jo tame A rIte tamArI jAtane ja gunahegAra TharAvavAnI sAcI kaLA zIkhI leze to game tevA duHkhada prasaMgamAM tamAruM Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 98 jenadarzanamAM karmavAda citta cakAve nahi caDe, saMgone gaLe nahi de, koI paNa vyakti upara humalo nahi kare. (2) ane jyAre sukha denArA karmANanA TAImabeo kuTayA hoya tyAre tamAre e vicAra karo ke A karmANa paNa temane kALa pUre thatAM ja sukha ApavAnuM baMdha karaze mATe eka dI A sukho paNa cAlyAM javAnAM che mATe tene zAzvata mAnIne temAM pAgala banI javAnI kazI jarUra nathI. Ama Aje jagatanA zrImate, sattAdhIze vagere zrImaMtAInA ke sattAnA sukhamAM je rIte chakI jAya che te rIte tame chakI jaze nahi. zuM sukha ke zuM duHkha-be ya mAM tamArI citta sthiti eka sarakhI ja raheze. * jyAre A rIte tame svastha banaze tyAre tamane jagatanuM darzana karavA mATe AMkhe maLaze. karmathI pIDAtA lokonI bhayaMkara dazA jovA maLaze. karmanA gunhAmAM sapaDAelA dukhitanI cIcIArIe tamArA kAne athaDAze, emanI karuNa kathanIe tamane sAMbhaLavA maLaze...ane e vakhate tamArAM aMtara raDI UThaze; tame e dukhitenA sukha khAtara tamArI saMpatti nyocchAvara karI devA UbhA thaI jaze. emanI jhuMpaDIe deDI javA tamArA paga utAvaLA thaI jaze. jene karmanuM tattvajJAna samajAya che ane je puruSArthavAdane jIvanamAM AtmasAt kare che te ja svastha rahIne anekonA sukhanI kALajI karI zake che. * Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmamuktine upAya mitre ! bhagavAna jine batAvela karmavAda AkhA jagatamAM phelAya ane je sahu ene samaje te je niSkiya hoya te sakriya banI jAya, je duHkhamAM poka mUkIne raDate hoya te zAnta thaI jAya; sukhanA kALamAM je "kIsIkI paravA nahi" nuM jIvana jIvate hoya te cetI jAya ane jAtanI paravAha karavAnI mAMDavALa karI sahunI ciMtA karavA lAgI jAya. sahu eka bIjAne cAhavA lAge, sahu eka bIjAne samajavA lAge. sahu sakriya banI jAya, sahu sadAcAranA saMtapaMthe prayANa AdaravAnI bhAvanAvALA banI jAya. jagata AkhuM sadAcArInuM bane. durAcAra ke duSTa vicAra kayAM ya jovA na maLe. jagatanI e maMgaLamayI avasthA jevA mATe cAlo AjathI ja, atyArathI ja, ApaNI jAtane maMgaLamayI banAvIe. kemake jagatane ja eka avibhAjya aMza ApaNI jAta che. jAtathI ja satanA jIvanane AraMbha thAya. ane e ja sat vyApatuM vyApatuM jagatamAM vyApI jAya. sarva jIve sukhI thAo. sava jIve karmavAdane jANe. sava che puruSArthamUrti bane. ma cha saMtanA sAcA sevaka ano. Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have pachI? le munizrI candrazekharavijayajI 1. anatanAM pAtro : mUlya 2-00 bhagavAna mahAvIradeva ane temanA samakAlIna ogaNIsa AtmAone anulakSIne A pustaka lakhAyuM che. ajaya ane saMjaya nAmanA be kAlpanika pAtro magadhanA mArgo upara pharatA rahe che ane tyAM kaIne kaI pAtrane samparka thAya che. pachI e pAtra jainadharmanA keI viziSTa tattvajJAnanI chaNAvaTa kare che. A pustakanA keTalAMka pAnAM to eTalI badhI karuNatAthI chAI gayAM che ke Apa kayAMyane kayAMya AMkhe azrubhInI karyA vinA rahI ja na zake. ra. vijJAna ane dharma : mUlya : 5-00 vaijJAnike e hajI Aje je siddhAntane ke je vicArene apanAvyA te badhA ya bhagavAna mahAvIradeva te aDhI hajAra varSa pUrve ja kahI cUkyA hatA. AvI cAlIsa bAbate upara ahIM prakAza pheMkavAmAM AvyuM che. game te dharmaSI paNa A granthanI yukti-prayuktiothI ane aMgrejI pustakonA sAkSIbhUta sacoTa avataraNethI ThaMDe paDI jaze. bhagavAna mahAvIradevane bhAvabharI vaMdana apI deze. 3. mahAbhiniSkamaNuM : mUlya 2-00 pUnA jIvanane khUba ja upayogI nIvaDe tevuM ciMtana maMthana A pustakamAM ThAMsIne bharavAmAM AvyuM che.. Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - lakhazrInA prakAranA 1 sAdhanAnI pagadaMDIe 2 garANAgati ke virAganI mastI je UMDA aMdhArethI ... adhyAtmasAra bhAvAnuvAda 6 rUmotA virAra jAge che tyAre 8 vaMdanA 9 mahApaMthanAM ajavALo 10