________________
કર્મબંધ
ઓછું-માત્ર એક નંબરનું જ-નિશ્ચિત થાય. એટલે જ્યારે આ કર્માણને ટાઈમબેઓ ફૂટે ત્યારે તેને સે ડીગ્રી જેટલે સાધારણ તાવ આવે અને એક કલાકમાં જતે પણ રહે.
મિત્ર ! કર્માણને સ્વભાવ તે ગમે તે નક્કી થાય, દુઃખ દેવાને કે સુખ દેવાને મૂર્ખ રાખવાને કે જ્ઞાની બનાવવાને; અંધ બનાવવાનું કે દેખતે બનાવવાને; સુખમાં પાગલ બનાવવાનું કે સ્વરથ રાખવાનેએ બહુ મોટી વાત નથી. ખૂબ મહત્ત્વની વાત તે એ કર્માણના કાળનિર્ણયની અને બળનિર્ણયની જ છે દુઃખ આવે પણ અલ્પકાળમાં જ જતું રહે અને વળી સાવ દૂબળું દુઃખ હોય તે દુઃખ ભલેને આવ્યું; તેટલા માત્રથી ગભરાઈ જવાની જરૂર નથી. તેમ સુખ આવ્યું પણ અલ્પકાળમાં જ જતું રહે અને તે સુખમાં ય કાંઈ દમ ન હેય તે સુખ માત્રથી રાજી થઈ જવાની પણ જરૂર નથી.
દુઃખ ભલેને એક મિનિટનું હોય પણ ચીસે પડાવી દે તેવું બળવાન હોય તે ? ત્રાસ થઈ જાય ને ?
સુખ ભલેને મધ્યમ કક્ષાનું હોય પણ આખું જીવન અખંડિત ચાલ્યું જતું હોય તે વાહવાહ થઈ જાય ને?
માટે જેટલું મહત્વ કર્માણના કાળ અને બળના નિર્ણયનું છે, તેટલું મહત્ત્વ સ્વભાવના નિર્ણયનું નથી. કાળ અને બળને નિર્ણય જીવાત્માની ઉગ્ર, મંદ વગેરે માનસિક લાગણીઓ ઉપર જ અવલંબે છે. એ લાગણએ જ એના નિયામક છે. માટે
