________________
ઉપરથી આપણે એટલું સમજવાનું છે કે ભેંસાશા વગેરે શેઠીયાઓની પાસે પહેલાં કરોડો અબજો સોનેયા અને રૂપિયા હતા. તેના આગળ અમેરિકા વગેરેના કરોડાધિપતિયો કંઈ હિસાબમાં નથી.
ચાંપાનેરમાં પૂર્વે વીસહજાર ઉપર શ્રાવકોનાં ઘર હતાં તે શહેરમાં કેઈ નવો શ્રાવક વસવા આવતું હતું તેને માટે એવો ઠરાવ હતે કે દરેક ઘરથી એક સોનૈયા અને એક ઈટ આપવી આ રીવાજથી માં વાસ કરનાર શ્રાવક થોડા વખતમાં ધનવાન બનતે હતા. સાંભળવા પ્રમાણે માંડવગઢ વા અન્ય કોઈ પ્રાચીન નગર કે જેની યાદી રહી નથી તેમાં કઈ શ્રાવકને ઘેર પુત્રને જન્મ થતાં દરેક શ્રાવકના ઘેરથી એક સોને ભેટણા તરીકે આવતે. સર્વ ઘરોથી આવેલા સોનૈયા તે પુત્રના નામે જમે થતા હતા અને તેથી તે ભવિષ્યમાં ધનવાન તરીકે રહી શકતા હતા. પૂર્વના જૈનો ઘણું ધનવાન હતા અને વિવેકી હતા તેથી ઉપર પ્રમાણે ઉત્તમ ઠરાવો કરી શકતા હતા.
પ્રતાપ રાણાના રાજ્યમાં રહેનાર ભામાશા શ્રાવકની પાસે કેરેડ રૂપૈયા હતા. પ્રતાપ રાણો કંટાળીને સિન્ધ દેશ તરફ જતું હતું તે વખતે ભામાશાહે પ્રતાપ રાણાને કહ્યું કે તમે પાછા વળો અને હિમ્મતથી લશ્કરને ભેગું કરે. પ્રતાપ રાણાએ કહ્યું કે સૈનિકને પગાર આપવા માટે હવે મારી પાસે ધન રહ્યું નથી. ભામાશાહે કહ્યું કે તમારા લશ્કરને બાર વર્ષ સુધી પગાર ખર્ચ વગેરે આપું તે પણ લક્ષ્મી ખૂટે નહીં એટલી લક્ષ્મી મારી પાસે છે. આ પ્રમાણે કહીને તેણે પ્રતાપ રાણાને પાછું વાળ્યો અને છેવટે ભામાશાની લક્ષ્મી વડે પ્રતાપ રાણાએ પાછું રાજ્ય મેળવ્યું. પૂર્વે લાખ વર્ષપર જેને વહા વડે અન્ય દેશોની સાથે વ્યાપાર ખેડતા હતા અને પરદેશમાંથી લક્ષ્મી લાવતા હતા. સૌથી પહેલાં આર્યાવર્તમાં વહાણો બન્યાં હતાં એમ જૈન ગ્રોથી સિદ્ધ થાય છે. ગુજરાતમાં છેલ્લામાં છેલ્લા વ
