Book Title: Jain Dharmni Prachin Ane Arvachin Sthiti
Author(s): Buddhisagar
Publisher: Shankarlal Dahyabhai Kapadia
Catalog link: https://jainqq.org/explore/023009/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23 jagajIvanadAtA ja mana-a ! smaNArthe temanA pitAzrI = unAI taraphathI bheTa jaina dharmanI prAcIna arvAcIna sthiti. lekhaka, coganiSTha muni mahArAja zrImad buddhisAgarajI. pragaTa kartA zaMkaralAla DAhyAbhAI kApaDIA, suprITenDanTa zrI jaina zvetAMbara mU, pU. beDa"ga-amadAvAda, mUlya 0-2-00 Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrImada buddhisAgarajI graMthamALA caLyAMka ra8 jaina dharmanI prAcIna arvAcIna sthiti. giniSTha muni mahArAja zrImad buddhisAgarajI, pragaTa kartA, zaMkaralAla DAhyAbhAI kApaDIyA, suprITenDanTa zrI jaina zvetAMbara mUrtipUjaka boDIMga, amadAvAda, AvRti bIjI prata 1000. saMvata 1870, sane 1813. amadAvAda, dhI DAyamaMDa jyubilI prinTIMga presamAM parIkha devIdAsa chaganalAle chApyuM. --~mUlya rU. 02-0 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zeTha jamanAdAsa jeThAbhAi. kIkAbhaTanI pALa, amadAvAda, bay Art Printing Works, Fort. Page #5 -------------------------------------------------------------------------- Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zeTha jamanAdAsa jeThAbhAI zrI jaina zvetAMbara mUrtipUjaka beDIMgane sadAnA upayo: mATe rU. 15000 nA makAnanI udAra sakhAvata karanAra, A zeThane janma saMvata 1888 nI sAlamAM zA. jeThAbhAI jecaMdane tyAM thayo hato. temane eka bhAI bhagubhAI urphe raNachoDabhAI tathA eka bahena nAme parasana che jeo hAla hayAta che. zeThane atyAra sudhImAM traNa strIo thaI temAMnI koI hayAta nathI tathA saMtatimAM traNa dikarA ane eka dikarI, temAMthI moTA be dikarA nAme jagajIvana tathA kAlIdAsa anukrame cada ane bAra varSanI ummare devaloka pAmyA hatA, ne eka dikare nAme caMdulAla tathA eka dikarI nAme caMpA hAla hayAta che. caMdulAlanI ummara Azare varSa navanI che. zeThanA pitAnI sthiti sAdhAraNa hatI ke teo aphINune dhaMdho karatA hatA. zeTha jamanAdAsa paNa pahelAM pitAnI sAthe aphINanA dhaMdhAmAM 20 varSanI ummare joDAyA hatA ne te dhaMdhAmAM teo potAnI buddhi ane hoziyArIthI ghaNuM AgaLa vadhyA hatA ne ghaNIja vepAra kuzala thayA hatA. A pachI temaNe saMvata 1922 nI sAlamAM zA. raNachoDadAsa jamanAdAsanA nAmanI peDhI udhADI je hAla hIrAlAla raNachoDanA nAmathI cAle che. - A zaDe pAlItANA, gIranAra, sametazIkhara tathA paMcatIrtha gere sthaLonI ghaNI vakhata yAtrA karI che. je je sthaLe teo yAtrA navA jatA tyAM ghaNu garIbene paisA, anAja, kapaDAM vigere ApatA ke keLavaNInAM khAtAne madada karatA. A zeThanI dayAnI tIvratA ja che. A zeThe borDIMgane rUpIA paMdara hajAra rU. 15000) makAnanI udAra sakhAvata karI che. taduparAMta teoe rU. 20000 Azare cakalAMone dANu nAkhavAmAM, garIbone sahAya ApavAmAM 1 vidyArthIone skolarazIpa vigere ApavAmAM kharcelA che. eka Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vakhata AkhA zaheranA bhikhArIone 80 maNane zIro karI jamADyA hatA. hAla paNa teo ghaNI vakhata zaheramAM rakhaDatAM lulAM, laMgaDAM, AMdhaLAM tathA azakta garIba lokone ekaThA karI lADavA, kapaDAM, anAja vigere vahece che. kharekhara AvA khUNe khAcare bharAI rahelA nIrAdhAra manuSyone gupta dAna denArA vIrarane thoDA ja haze , ApaNe atyAre jenomAM je paisA kharacAtA joIe chIe ane sakhAvate joIe chIe tenA karatAM A zeThanI sakhAvate judA ja prakAranI ane hAlane jamAne jotAM amUlya mAlama paDaze. teoe vaiSNava beDIMgane rUA. 800 nI madada karI hatI. temaja vaLI hamaNuM lagabhaga be varasa thayAM rU. 15000) nI rakama sArA mArge vAparavA kADhelI che jemAMthI hAla zA, jagajIvana jamanAdAsa jeThAbhAI prajAhitArtha davAkhAnuM e nAmanuM davAkhAnuM ratanapiLamAM kholyuM che. A davAkhAnAne lAbha dareka mANasa laI zake che. e rIte A zeTha pitAnI jIMdagImAM lagabhaga rU. 50000 nI sakhAvata karI che. dhanavAne hajAro rUpiyAnI sakhAvata kare e svAbhAvika che paNa lAkha rUpiyAnI puMchamAMthI pacAsahajAra sArA mArga kha. cenAra te AvA vIralA keIkaja haze. dhanya che AvA narane! A zeThane sakhAvatanA kAmamAM dareka rIte temanA laghu baMdhuM bhagubhAI u raNachoDabhAI sanmati Ape che, baDagane makAna apAvavAnA tathA davAkhAnuM kaDhAvavAnA kAmamAM zeTha manubhAIe temanA bhAIne sArI madada karI che. chevaTa zeTha jamanAbhAI tathA bhagubhAIne kuTuMbanI dareka rIte vRddhi thaI teo sukha zAMti ane vaibhavamAM AbAda thAo ane temane hAthe AvAM ghaNuM sukRta kAryo thAo evuM kharA aMtaHkaraNathI IcchuM chuM. zeTha jamanAdAse A pustakanI dvItIyAvRtti chapAvavAmAM je sahAyatA ApI che tene mATe temano A sthaLe AbhAra mAnuM chuM. - ' ! pragaTakartA - Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA. AryAvartamAM IMglIza sarakAranA nyAyapriya zAktara zAsanathI jainene zAMtine zvAsa levAne samaya prApta thayo che ane jaina dharmanI ArAdhanAmAM anukala sAdhane prApta thayAM che. Aja kAraNathI rAjA e paNa dharmanI ArAdhanAmAM zAnti pracAraka hovAthI meTI zAntimAM "zrIranAdhimAnarAntirmavatu" e maMtra vaDe jaina caturvidha saMdha, pANIka pratikramaNadi prasaMge rAjAne zAMti thAo ema uparane maMtra bolIne darzAve che. IglIza sarakAranA rAjya pratApe jainene dharmano pracAra karavAmAM kaI viM nAMkhI zakatuM nathI. AvA zAna samayamAM jene pitAnAM dharmanAM pustakone bhaMDAramAMthI bahAra kADhavA lAgyA che. sAdhuo ane sAdhvIo dharmazAstromAM kathelA upadezane phelAvavA prayatna kare che. potAnI pUrve apUrva jhAherajalAlI hatI tene vicAra karavAne ane aitihAsika dRSTithI tene duniyAne khyAla thAya te mATe pustaka racIne bahAra pADavAne zubha prasaMga prApta thayo che. ' . ' - jenenI prAcIna ane arvAcIna sthiti saMbaMdhI vicAra karavAne jaina sAkSare aneka prakAranI zodhakhoLa vagerethI prayatna karI rahyA che. dareka dharmanI prAcIna ane arvAcIna sthiti jANavAthI aitihAsika jJAnamAM vadhAre thAya che. saMsAramAM je je dharmavALA oe pitAnI unnati karI che teoe avazya itihAsane abhyAsa karyo che. darekanI unnatino AdhAra etihAsika jJAna upara che. pitAnA dharmanI prAcIna sthiti jANavAthI darekanA manamAM pitAnA dhamanI geravatA saMbaMdhI abhimAna utpanna thAya che ane samAna Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthitine sudhAravAne viveka prApta thAya che. prAcIna ane arvAcIna sthitinA aitihAsika jJAnathI unnati ane avanatinA hetuone samya rIte jANI zakAya che ane avanatinAM kAraNene tyAga karIne unnatinA upAyane Adara karI zakAya che. jaina dharmanA prAcIna ane arvAcIna itihAsathI jaine jo vAkepha thAya te teo pitAnI unnati karavAmAM AgaLa vadhI zake ane avanatinAM kAraNe kusaMpa ajJAna vagerethI dUra rahI zake ityAdi kAraNone dhyAnamAM leI jenenI prAcIna ane arvAcIna sthiti jaNAvavA mATe jJAnazakti mujaba kaI jainone jaNAvavA vicAra thaze ane tethI jenenI prAcIna ane arvAcIna sthiti nAmanuM laghu pustaka racavAnI pravRtti thaI zrI RSabhadeva bhagavAnathI zrI mahAvIra prabhu sudhI triSaSTi zalAkA purUSa caritra vagere granthomAMthI itihAsa maLI Ave che. zrI mahAvIra prabhuthI te Aja sudhInA gurnAvalI vagere aneka granthabhAthI ItihAsa maLI Ave che. jemAM zvetAMbara ane digaMbara e bannene paripUrNa ItihAsa haju sudhI bahAru Avyo nathI. jina dharmanA itihAsa upara ajavALuM pADe evA ghaNA grantho bahAr paDaze tyAre jenA prAcIna itihAsa upara ajavALuM paDaze. jaina dharmanA aneka gAne ItihAsa bahAra Ave evI zedhaka pravRtti kare che ane tethI AzA che ke bhaviSyamAM jaina dharmanA pUrNa ItihAsa jJAna pratApe duniyAne ghaNuM jANavAnuM maLaze ane jenenI prAcIna ane arvAcIna sthiti para vicAra karavAnA ghaNuM sAnukula sage prApta thaze. - vartamAna samayamAM amane jaina dharmanuM aitihAsika jJAna prApta karavAne je je pustake maLyAM tenA AdhAre jenI prAcIna ane arvAcIna sthiti AlekhavAnuM thayuM che. bhaviSyamAM jaina dharmanA Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aitihAsika jJAnanA prAkaTaSathI bhaviSyanA sAkSara lekhakAne dhaNuM jANuvAnuM maLe ane jainAnI prAcIna tathA arvAcIna sthiti saMbadhI paNa jANavAnu maLe ema saMbhava che. jaina dharmanA prAcIna itihAsa, tIthaeNgADa, jaina tattvArtha, paTTAvalIo, gurvAvalIo, prabaMdhA, vidvatnamAlA, zAstrA, trA, anya darzanInAM zAstrA, zaMkarAcArya, rAmAnuja, vallabhAcArya vagere anya dharma pravartakA vagerenAM caritrA vageretu avalAkana karIne amee jaina dharmanuM aitihAsika jJAna prApta karI jainAnI prAcIna ane arvAcIna sthitinuM Alekhana karavA prayatna karyAM che, tApaNuM kahevu paDe che ke jeneAnI prAcIna ane arvAcIna sthitinuM jJAna thavAne paripUrNa sAdhanAnA abhAve asateSa jAhera karavA paDe che. jainAnI prAcIna ane arvAcIna sthitinuM citra dvAravAne amArUM A nhAnuM pustaka thoDuM ghaNuM jana samAjane upayAgI thaI paDaze ema dhAravAmAM Ave che ane tethI amArI mahenatane lAbha vAcakAne maLaze e svAbhA vika che. jenAmAM zvetAMbarAmAM ceArAsI gaaenI utpatti thaI che te saMbadhI paTTAvalIo joie teTalI amArA jovAmAM AvI nathI. jeneAnA itihAsika granthA ke zrI vIra prabhuthI te seALamA sattaramA zataka sudhInA je prAcIna bhaDArAmAM gupta haze te amArA jovAmAM AvyA nathI. digaMbarAmAM mULa sadha kASTAsaMdha, mAyurasadha, drAviDasadha vagere ghaNA sA utpanna thayA che; tenI paTTAvalIo hajI bahAra nahIM paDelI hovAthI te amArA jovAmAM AvI nathI. vid ratnamAlA nAnArNava prastAvanA vagere chApelA keTalAka granthAnu amAe vAMcana karyuM che tethI temanA saMbadhI kaIka lakhavA prayatna karyo che. jaitAnI prAcIna ane arvAcIna sthAta saMbaMdhI vicAro hajI Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ghaNa amArA jANavAmAM che chatAM paripUrNa lakhI zakAyA nathI, temaja tasaMbaMdhI vicArone anukrame goThavIne lakhI zakAyA nathI. jenAmAM sAkSaro ghaNA che. A laghu pustaka vAMcIne teo je pitAne sujatA vicAro jaNAvaze te have pachInI AvRttimAM temanAM upakAra sAthe sudhAre vadhAre karavAmAM Avaze. chavAyegathI je kaMI bhUla thaI hoya tene vidvAne pramANusaha jaNAvaze te temano upakAra mAnavAmAM Avaze. jenI paDatInAM je je kAraNe ame e darzAvyAM che te saMkSepathI jaNAvyAM che. jenI paDatInAM kAraNone aitihAsika daSTithI jaina vidvAne vA jainetara vidvAne jaNAvaze ane te je amane egya lAgaze te temanA nAmanI yAdI sahIta have pachInI AvRttimAM dAkhala karavAmAM Avaze. jenI prAcIna ane arvAcIna sthiti saMbaMdhI bhaviSyamAM amane je kaMi vizeSa pramANe maLaze te prasaMgopAtta jaNAvavAmAM Avaze. amArI alpa buddhi ane nhAnA mukhe moTI moTI vAta karavA jevuM amee sAhasa karyuM che ! vidasajajanene prArthanA ke teoe amArA para kRpA karI je kaMi samANu yuktio temane suje te amane jaNAvaze. Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3OM na jainadharmanI prAcIna arvAcIna sthiti. ane cholI, tamaya mahAvIraM yuvarAja | 1 jainadharmaprasRtyartha likhAmi lekhamuttamam // 1 // anAdi kALathI AryAvartamAM jainadharma pravartI rahyo che ane tethI aneka jIvonuM kalyANa thayuM che. vartamAnamAM thAya che ane bhaviSyamAM thaze. jainadharmanI upayogitA. AkhI duniyAnuM kalyANa thAya evA jainadharmanA AcAra ane suvicAro che. jaina dharmamAM dayAnA siddhAMtane mukhya mAnavAmAM Avyo che. duniyAmAM jeTalA dharma hAla vidyamAna che ane bhaviSyamAM jeTalA thaze temAM dayA eja mukhya che. AryAvartamAM dayArUpa divya gaMgAne pragaTAvanAra jainadharma che tethI janadharmanI keTalI badhI upayogitA che e saheje siddha thAya che. jainadharma AryAvarta lokone aneka prakAre ucca sthitimAM lAvavA uttama prayatna karyo che. AryAvarta dezanI bhUtakALanI aitihAsika bInA tarapha daSTi pheMkIe to temAM jainadharma utamottama bhAga bhajave che te saheje jaNAze. bhAratavAsIonI AryatAnuM saMrakSaNa karanAra jainadharma che. Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 2 ) jainadharmanI prAcInatA. jainadharma anAdikALathI che, jainadharmanA pUrve dhaNA dezeAmAM phelAve hatA. zrI RSabhadeva svAmInA vakhatamAM hiM'dustAna ane aphagAnistAna, turkastAna, cIna-mahAcIna, tAtAra vagere dezAmAM jainadharmanA pracAra hatA. bharatanuM hiMdustAnamAM rAjya hatuM, ane khAhubalInuM ahulI deza athavA aphagAnistAna vageremAM rAjya hatuM. bharatanA nAmathI hiMdustAnanuM bhAratadeza evuM nAma paDayuM che. bharatanA putra sUryayazA jyAre bhArata dezapara rAjya karavA lAgyA tyArathI sUryavaMzanI sthApanA thai ane sAmayazA rAjAnA vazamAM utpanna thaelA kSatriyA potAne caMdrava'zI tarIke jaNAve che. zrI RSabhadeva bhagavAna pachI bharatarAjA sUryayazA rAjA vagere dhaNA pATa sudhI jaina rAjAoe jainadharmanA phelAvA karyAM ema zrI zatruMjaya mAhAtmya granthamAM jaNAvyuM che. navamA suvidhinAtha ane dazamA zItalanAthanA samayamAM jainadharma pALatA evA brAhmaNeAe peAtAnI AjIvikA Adi aneka hetuothI vedezanA sUtrAmAM pheraphAra karIne brAhmaNa dharmanI sthApanA karI. zItalanAthathI vIzamA munisuvratasvAmI sudhInA tIrthaMkarAnA vakhatamAM jainadharmanI paripUrNa jhAhIjhalAlI hatI. zrI munisuvrata svAmInA vakhatamAM zrI rAmacaMdra, lakSmaNu, rAvaNu, vAlI ane sugrIva vagere jaina rAjAe vidhamAna hatA. rAvaNu rAjAe laMkA vagere dezAmAM jainadharmanA phelAvA karyAM hatA ane te hiM'sAmaya yajJa karanArA lokone yajJamAM vighna nAMkhatA hatA tethI hiMsAmaya yajJa karanArA lAkA tene sakSasa tarike oLakhatA hatA. rAvaNu rAjAe aSTApada parvatapara zrI RSabhadeva prabhunI pratimA AgaLa nATaka karyuM hatuM ane bhaktinA baLe tIrthaMkara nAma karma upAjyuM hatuM. rAvaNe eka vakhate zrI zAntinAtha prabhunI pratimA AgaLa ghaNI vidyA sAdhI hatI. A uparathI samajAze ke pahelAM Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 3 ) lAkheA varSapara lakA vagere dezAmAM jainadharmanI pUrNa jhAheAjhalAlI hatI. vAlI, sugrIva, hanumAna, hanumAnanA pitAzrI pavanarAjA ane janakarAjA vagere jainadharma pALatA hatA ema jaina rAmAyaNa vAMcatAM spaSTa mAluma paDe che temaja zrI zatruMjaya mAhAtmya grantha vAMcavAthI paNa mAluma paDe che. zrI rAmacaMdranA vakhatamAM vimAna vagerenuM bhAratavAsIone jJAna hatuM. zrIpAla rAjAnA caritaparathI mAluma paDe che ke pUrva asaMkhya pUvApara dhaNA dezeAmAM jainadharma pravartatA hatA. zrIpAla rAjA kAMdhyu vagere dezAmAM gayA hatA te vakhate paNa tyAM jaina dharmanAM mandirA hatAM. zrIpAla rAAe je rUSabhadevanI pratimAnuM ujjayinImAM pUjana karyuM hatuM te pratimA hAla mevADamAM kezarIyAnAtha ane levAnAtha tarIke oLakhAya che. arakhI samudranA meTAmAM temaja ratnAgiri taraphanA parvatAmAM jaina madirA hatAM te saheje siddha thAya che. kAMkaNu dezanA mukhya nagara muMbai pAse AvelA agAsI gAmamAM zrI muni suvrata svAmInI pratimA che te zrI muni sutrata svAmInA vakhatanI che ema anumAnathI siddha thAya che. koMkaNu dezanA rAjA pahelAM jainadharmI hatA. koMkaNu dezamAM paDelAM hajArA jaina sAdhu vicaratA hatA tathA kAMkaNu dezanA parvatAmAM AvelI guphAomAM jainamuniyA vasatA hatA, ema zrInizItha sUtranI cUrNAM vagerethI siddha thAya che. zrI nizItha cUrNImAM kAMkaNu dezanI guphrAmAM rahelA sAdhuonuM vivecana karavAmAM AvyuM che. dakSiNa dezamAM antarikSanI mUrti che ane te rAvaNa rAjAnA vakhatanI che ema antarikSa pArzvanAthanA kalpamAM lakhavAmAM AvyuM che. zrImuni sutrata svAmIe siddhapura, bharUca vagere ghaNA dezAnA nagarAnA lokAne pratikSeAdha ApyA che. eka vakhata teo bharUcamAM gheADAne yajJamAM hAmavAmAM AvatA hatA te vakhate dheADAnuM saMrakSaNu karavA siddhapurathI vihAra karIne bharUca padhAryAM hatA ane hAma karanArAone dhyAnAA Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadeza ApIne ghaDAne bacAvyo hato tethI hAla adhAvadha tIrtha e nAmathI jaina AcAryo zrI bharUcane oLakhe che. zrI munisuvrata svAmI pachI zrI naminAtha thayA temanA vakhatamAM jaina dharmane sArI rIte phelA thayA hatA. pATaNa pAse AvelA cArUpa gAmanA bhaga vAnanA ahevAlathI zrI naminAtha prabhunA samayamAM jinapratimAo ghaNI bharAvavAmAM AvI che evuM spaSTa samajAya che. zrI neminAtha pachI ghaNuM varSe bAvIsamA zrI neminAtha tIrthakara thayA temanA vakhatamAM zrI kRSNa ane pAMDavo jainadharma pALatA hatA. ema jaina mahAbhArata, zrIkRSNa carita vagere grothI siddha thAya che. zrI neminAtha prabhunA upadezathI zrI kRSNa samyakatva jJAnanI prApti karI hatI ane te AvatI covIzImAM bAramA tIrthaMkara thanAra che. zrI pAMca pAMDavoe siddhAcala parvata para aNasaNa karyuM che ane tyAM mukti gayA che temanI yAdI tarIke siddhAcala parvatapara hAla paNa temanI pAMca mUrti-derI vagere dekhavAmAM Ave che. pAMDavonI strI dropadI jainadharma pALatI hatI. zrI pAMDava caritamAM bhAgIrathInuM nAma gaMgA nadI kayA kAraNathI paDayuM te spaSTa rIte jaNAvavAmAM AvyuM che. pAMca pAMDa ane kairenuM yuddha thayuM te vakhate ghaNA dezanA jana rAjAoe yuddhamAM bhAga lIdhe hatA. zrI kRSNa rAjAe hajAre purUSone jaina sAdhuo tarIke banAvavAmAM sahAya karI che. zrI kRSNanA bhAI gaja sukamAle zrI nemiprabhu pAse dIkSA aMgIkAra karI hatI. zrI neminAthanA samavasaraNamAM zrI kRSNa eka vakhata aDhAra hajAra sAdhuone vaMdana karyuM hatuM. A uparathI samajavAnuM maLe che ke pUrva samayamAM jaina rAjAoe AryAvartamAM jainadharmanA sadAcAra ane vicAre phelAvavA atyaMta prayatna karyo che. zrI neminAtha carita tathA triSaSTizalAkA purUSa carita vagere grothI te vakhatamAM ghaNuM jaina rAjAo hatA ane hindu Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAnamAM cAra varNa jainadharma pALatI hatI ema siddha thAya che. zrI neminAtha bhagavAnanA vakhatamAM sAMkhya dharmane pracAra hatA ane te vakhate veda dharmane mAnanArA RSi vagaDAmAM rahetA ema siddha thAya che. vasiSTha rAmAyaNa ane mahAbhArata vagere anya darzanIonA gro vakhate paNa jainadharma hatuM ane te vakhate jaina muniyo hatA ema siddha thAya che. zrI neminAtha tIrthaMkara pachI lagabhaga corAzI hajAra varSanA Azare zrI pArzvanAtha tIrthaMkara thayA. zrI kAzI dezanA rAjA azvasena ane vAmA rANInA putra zrI pArzvanAtha hatA. AjathI sattA vizaso varSa pahelAM zrI pArzvanAtha thayA hatA. zrI pArzvanAthanA vakhatamAM hindusthAnamAM jyAM tyAM jena rAjAonuM rAjya hatuM. tAtAra, tIbeTa, aphagAnisthAna vagere dezamAM paNa jainadharma pravartato hate. brAhmaNa, kSatriya, vaizya ane zudra e cAre varNa jainadharma pALatI hatI. zrI pArzvanAtha prabhunA samayamAM dhIme dhImo vedadharmane pracAra vadhyA karatuM hatuM. zrI pArzvanAthe kamaThagIne bodha Ape hato. zrI pArzvanAtha carita, kalpasUtra vageremAM zrI pArzvanAtha ane kamaThogInA saMvAdane ramujI citAra jovAmAM Ave che. zrI pArzvanAtha prabhue sametazikhara parvata para aNasaNa karyuM hatuM temanA pahelAM ghaNA tIrtha karee sametazikhara parvata para aNasaNa karyuM hatuM tethI jainamAM sameta zikharane eka pavitra tIrtha tarIke mAnavAmAM Ave che. vividha tIrthakalpa nAmanA granthamAM sametazikhara parvatanuM mAhAmya sArI rIte darzana vyuM che. zrI pArzvanAthanA gaNadharo ane sAdhuoe hindusthAna vagere dezomAM jainadharmano upadeza ApIne aneka manuSyone zubha mArgamAM vAjyA hatA. zrI pArzvanAthanuM citte sarSa che. sapane takSa kahe che. takSanA ciMthI pArzvanAthanA anuyAyIo e tarIke pitAne oLakhAvanAra tAjAtinA rAjAo thayA teoe uttara dezamAM pitAnuM rAjya sthApyuM Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane te tArNavaMzanA lake vahANavaDe amerikAmAM gayA ane tyAM eka meTA 4 bhunA ci tarIke temanA anuyAyI tarIke da lA mATe sarSa kotarI kADhaye ane padmAvatInA nAka kAtarI kADhI tenuM citra IglIza pustakamAMthI amoe dekhyuM che. gAMdhI viracaMda rAghavajIe te citra dekhyuM che tethI pUrve amerikAmAM jaina dharma prasaryo hate ema siddha (InDIana rIvyu vaeNlyuma 14 ) thAya che. aitihAsika daSTithI pAzcAtya vidvAne zrI pArzvanAtha nAmanA tIrthakara thayA ema siddha kare che ane tene isAro TeDarAjasthAna vageremAMthI maLe che. zrI pArzvanAtha prabhue vagaDAmAM eka bagIcAmAM suMdara, prAsA damAM zrI neminAtha ane rAmatInI jAna citarI hatI te dekhI ane tethI temanA manamAM ghaNe vairAgya thayuM. A uparathI ApaNane jANa vAnuM maLe che ke pahelAM AryAvartamAM citrakaLAnuM bahu uMcA prakAranuM jJAna vidyamAna hatuM. zrI pArzvanAtha prabhu pazcAta aDhIse varSa pachI magadha dezamAM kSatriya kuMDa nagaramAM siddhArtha rAjA ane vaidehI trizalAne tyAM zrI vIra prabhune janma thayo. zrI viraprabhue trIza varSa gRhasthAvAsamAM gALyAM hatAM. temanA pitA siddhArtha rAjA ane mAtA trisalA kSatriyANI jainadharma pALatAM hatAM ane teo pitAnA nagaramAM jaina derAsaromAM utsa karatAM hatAM. zrIvIra prabhune janmanI sAthe traNa jJAna hatAM. dIkSA lIdhA bAda temaNe ghaNuM dezamAM vihAra karyo hato. temaNe anArya dezamAM paNa chadmasthAvasthAmAM vihAra karyo hato. temaNe aneka upasargo, duHkho veThIne A bhAnuM dhyAna dharI kevalajJAna pragaTAvyuM hatuM. zrI vIra prabhue kevalajJAna prApta karIne agiyAra gatimAdi mahA vidvAna brAhmaNone upadeza ApIne jainadhama banAvyA tethI ekI vakhate mAlIsase brAhmaNoe Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 7 ) jaina sAdhunI dIkSA aMgIkAra karI hatI. zrI vIra prabhue AkhA hi dustAnamAM vihAra karIne khetAlIza varSe dharmanA upadeza dene karADA manuSyAne jainadharmIe banAvyA hatA. potAnA hAthe temaNe caiAda hajAra sAdhuone dIkSA ApI hatI ane peAtAnA hAthe chatrIza hajAra sAdhvIone dIkSA ApI hatI. temanA eka lAkha ne sAThahajAra zrAvako teA khAra vratadhArI hatA. ane traNulAkha cApanahajAra zrAvikAo te khAra vratadhArI hatI. te uparathI samajAya che ke, avirati zrAvakA ane zrAvikAo teA karADAnI sakhyAmAM hAvAM joie. zrI mahAvIra prabhunA samayamAM dhaNA dezanA rAjAe jainadharma pALatA hatA. kAzI ane kAzaladezanA rAjAe jainadharma pALatA hatA. vizAlAnagarInA ceDArAjA zrImahAvIra prabhunA mAmA thatA hatA temaNe zrAvakanAM khAravrata aMgIkAra karyA hatAM. sindhu deza taraphanA udayi rAjA ane ujjayinI arthAt mALavA dezanA ca'DapraghAtana rAjA jainadharma pALatA hatA. dazArNa dezanA dazArNabhadra rAjA jainadharma pALatA hatA. zrI mahAvIra prabhunuM chelluM cAturmAsa zrI pAvApurImAM hastipAla rAjAnI lekhakazALAmAM thayuM hatuM. pAvApurIne rAjA hastipAla zrI vIra prabhunA bhakta hatA. zrI mahAvIra prabhue AzA vadi amAvAsyAnI rAtrIe dehanA tyAga ryAM ane muktipada prApta karyuM te vakhate pAvApurImAM aDhAra dezanA rAjAe ke je mahAvIra prabhunA sevakA hatA temanI konpharansa bharAi hatI. temAM navamallakIjAtinA kAzI dezanA rAjA hatA ane navalez2ajAtinA kAzala dezanA rAjAe hatA e aDhAra rAjA vezAlInA ceTaka rAjAnA sAmatA hatA. temaNe zrI vIraprabhunA nirvANa mahAtsava karyo. magadha dezanA rAjagRhI nagarInA ceDA mahArAjA zrI vIraprabhunA paramabhakta hatA. zrI vIraprabhunA vakhatamAM nepAla pAse AvelA kapilavastu nagaranA zuddAdana rAjAnA putra mudde buddha dharma . Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ calAvyuM hatuM. jaina sAdhuoe gautamabuddhane samajAvyo hato paNa teNe pitAnA mata pramANe navo dharma pragaTAvyo. zrI viraprabhunA vakhatamAM AryAvartamAM jaina dharma, veda dharma, ane baddha dharma e traNa dharma vidyamAna hatA temAM te vakhate AryAvarta vagere dezomAM jainadharmane mukhyatAo pracAra hate. - vedadharmathI jainadharma prAcIna che. - zATAyanAcArya nAmanA eka prasiddha jainAcArya zAkaTAyana nAmanuM vyAkaraNa viracyuM che. pANini AcArya karatAM zAkaTAyanAcArya prAcIna che. pANini maharSie svaracita vyAkaraNamAM thoDukayatnatara rAva - narca ityAdika zAkaTAyananAM sU grahyAM che tethI pANIni maharSi karatAM zAkaTAyanAcArya prAcIna siddha kare che. zodhaka vidvAnonA mata pramANe I. pUrve be hajAra ane cAraso varSa pahelAM pANIni maharSi vidyamAna hatA tenI pUrve zAkaTAyana jainAcArya seMkaDo vA hajAre varSapara vidyamAna havA joIe. madrAsa ilAkAnI kelejanA prophesara mistara gustAva eparTa lakhe che ke pANini maharSie zAkaTAnAcAryane pitAnAthI prAcIna vyAkaraNakartA tarIke lakhelA che temaja temanuM (zAkaTAyanAcAryanuM) nAma Rgaveda ane zukala yajurvedanI pratizAkhAomAM ane yAskanA nirUktamAM paNa Ave che. . be padeva nAmane graMthakAra potAnA kalpadruma nAmanA granthamAM vyAkaraNa kartAonA nAmane je ka Ape che te kathI pANini RSi pUrve zAkaTAyanAcArya hatA ema siddha thAya che. . . . . . indrazcandraH kAzakRt snApizalI zAkaTAyanaH // pAbinyamane kanyA rAzi che !! Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A lekamAM pANini pUrve zAkaTAyanAcAryane spaSTa rIte jANuMvyA che. zAkyAyana, amara, jainendra, siddhahema, buddhisAgara, caMdraprabhA, vagere vyAkaraNanA banAvanArA jainAcAryo che. temAMnAM ghaNuM hAlamejuda che. kAnaDI bhASAmAM vyAkaraNano prathama grantha jene eja rame che. je dezamAM je vakhate je bhASA cAlatI hoya te vakhate teja bhASAmAM dharmazAstrane lakhavAno rIvAja pahela vahela jaina lekee amalamAM ANelo jaNAya che. zAkaTAyanAcArya pitAnA vyAkaraNanA pAkanA aMte maLamAsaghaadhipteH zrutakevalidezIyAcAryasya zAkaTAyanasyakRtau mevI zate saNe che. A lekhamAM mahA zramaNa saMdha ane zrata kevali dezIyAcAryasya e janenA pAribhASika saMskRta gharagaththu zabdo che. te uparathI siddha thAya che ke zAkaTAyanAcArya jaina hatA. purANonI pUrve jainadharma hato te purANothI siddha thAya che. bhAgavatamAM- nityAnubhUtanijalAbhanivRttatRSNA zreyasya tadracanayAcira suptbuddhaiH| . .. lokasya yokaruNayobhayamAtmaloka mAkhyAnamo bhagavate ruSabhAyatasmai / - te rUSabhadevane amArA namaskAra thAo. nityAnubhUta nija lAbhathI jenI tRSNa dUra thaI che evA rUSabhadeva che. ityAdi. brahmANDapurANamAM - ... nAbhistu janayetputraM marudevyA manoharam . . RSabhaM kSatriyazreSThaM sarva kSatrasya pUrvakam / Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (10) RSabhAd bhAratojajJe vIraputra zatAgrajaH abhiSicya bharataM rAjye mahA prAvRjyamAzritaH // yAhi. mahAbhAratamA: yuge yuge mahApuNyaM dRzyate dvArikApurI avatIrNo hariyaMtra prabhAsasasibhUSaNaH / revatAdrau jinonemi yugAdi vimalAcale RSINAmAzramAdeva muktimArgasya kAraNam // nAgapurANamAM darzayanvamavIrANAM surAsuranamaskRtaH / nItitrayasya karttAyo yugAdau prathamojinaH // zivapurAmA: aSTaSaSThisu tIrtheSu yAtrAyAM yatphalaM bhavet / AdinAthasya devasya smaraNenApi tadbhavet // gavAsiSThanA vairAgya prakaraNamAM- nAharAmo namevAJchA bhAveSu ca name manaH / zAntimAsthAtumicchAmi cAtmanaivajino yathA / nAgapurANamAM jainenA ahamaMtra saMbaMdhInuM mAhAsya jaNAvyuM che ke - akArAdi hakArAntaM mUrdhvAdhorepha saMyutam / nAdabindu kalAkrAntaM candramaMDala sannibham // etadeva paraM tattvaM yovijAnAti bhAvataH / saMsArabandhanaM chitvA sagacchet paramAMgatim // Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (11) nagarapurANamAM daza brAhmaNane jamADavAthI je phala thAya che te eka arihaMtanA sAdhune bhejana ApavAthI phaLa thAya che. zloka. nagarapurANe- dazabhi bhaujitai viprai yatphalaM jAyatekRte / munimahantabhaktasya tatphalaM jAyate kalau // RgvedamA. OM nagnaM sudhIraM dIgavAsasaM brahmagadai sanAtanaM upaimIvIraM puruSa mahanta mAdItyavarNa tamasaH purastAt svAhA // nana, dhAra, pIra, himara, , sanAtana, sAhitya varNavANA arthAta (kAtIta tIrthakara) evA arihaMtanA zaraNane prApta thAu chuM. OM trailokya praSTitAnAM caturvizati tIrthaMkarANAM / RSabhAdi varddhamAntAnAM siddhAnAM zaraNaM prapadye // (rugveda) artha -je RSabhadevane AdimAM laIne vardhamAna paryanta railokyA matiSTita cevisa tIrthaMkara siddha che temane zaraNe huM jAuM chuM. "OM namA'hanto RSabho" ( yajurveda) artha--arahaMta (pUjya) RSabhadevane namaskAra he, tathA je RSabhaM pavitraM puruhUtamadhvaraM yajJeSu nagnaM paramaM mAhasaM stutaM vAraM zatrujayaMta pazuriMdra mAhuritisvAhA ! uprAtAramindraM RSabhaM vapanti amRtArAmindaM have sugataM supArzva mindra have zakramajitaM tadvarddhamAna puruhUta mindra mAhuritisvAhA ! OM svastinaindro vRddhazravAH svAstinaH pUSA vizvavedAH svastinastAyo ariSTanemiH svastino bRhaspatirdadhAtu dIrghAyu stvAya blaayurvaashuyjaataayuH|| OM rakSa rakSa ariSTanemi svAhA / vAmadeva zAntyartha mupavidhIyate, mo'smAkaM ariSTanemi khAhA // (yajurveda. a. 25 maM. 29) Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 12 ) ityAdi jaina tIrthakaronI stuti vedamaMtromAM Ave che tethI vedamaMtrI banyA te pUrve jaina dharmanI astitA siddha thAya che. rUda vagerenI ghaNI zAkhAo tathA mULamatre naSTa thaI gayA che tethI tIrthakaranA maMtre hAla je vede che temAMthI ghaNuM upalabdha na thAya te temAM maMtra naSTa thayA te ja kAraNa samajavuM. jyArathI je je purANo banelAM che tenI pUrve jainadharma hato ema uparanA dRSTAMtothI siddha thAya che. zrI naMdisUtranA mUla pAThamAM mahAbhArata ane rAmAyaNanI vAta Ave tethI samajAya che ke naMdisUtra racAyuM te pUrve mahAbhArata ane rAmAyaNa hatAM. sanAtanIonA kahevA pramANe aDhAra purANo vyAse racyAM che. vyAsane thayAM pAMca hajAra varSa mAnavAmAM Ave che tethI sanAtanIonA purANanI mAnya tAthI pAMca hajAra varSa pUrve jenI astitAnI siddhi thAya che. Arya samAjamAM vyAsanAM banAvelAM aDhAra purANuM che ema mAnatA nathI tethI teo dareka purANu racAyAnI sAla judI judI Ape che te temanA mata pramANe paNa purANonI pUrve jainadharma hato ema purANanA keTalAka kethI siddha thAya che. vedamAM zrI RSabhadeva ane rASTinema vagere tIrthaMkaronAM nAma dekhavAmAM Ave che tethI veda racAyA te pUrve jainadharma hatuM ema siddha thAya che. cAra vedanI ghaNI zAkhAo naSTa thaI gaI che. mULa zAkhAo pAda vagere ghaNAM cAra vedamAMthI jatAM rahyAM che. je pAda, zAkhAo, sUtro vagere jatAM rahyAM che temAM jenA dharma saMbaMdhI vA tIrthakara saMbaMdhI RSi hakIkate lAvyA haze kAraNa ke hAla paNa temAMthI zrI RSabhadeva-ariSTanemi vagere nAme maLI zake che te naSTa thaelA bhAgamAM jaina dharma saMbaMdhI paNa kaMIka lakhavAmAM AvyuM haze. A uparathI kahevAne sArAMza e che ke cAra vedanI pUrve jainadharma hato. Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (13) jainadharmanI itihAsa daSTithI jovAmAM Ave to zrI RSabhadevanA patra bharata rAjAnA vakhatamAM cAra veda banelA hatA. cAra vedamAM jaina tatvajJAnanI vyAkhyAo hatI. navamA zrI suvidhinAtha ane dazamA zrI zItalanAthanA vacalA samayamAM veda dharmanI kRtiomAM, sUtromAM, saMhitAomAM, asaMyatioe gAlamela karI dIdhI tethI vedamAM pazuyajJa vagerenI zrutione pracAra thaze tyArathI jene cAra vedane mAnatA nathI. jaina tavAdarzamAM tathA ajJAnatimira bhAskara graMthamAM zrImad AtmArAmajI mahArAja vedanI utpatti saMbaMdhI je ItihAsa Ape che te vAMcIne tata saMbaMdhI abhiprAya bAMdhavAnI jarUra che. mIsIsa bIsenTa jainadharmane hindu dharmanI prAcIna zAkhA tarIke kahe che temAM mIsIsa bIsenTa bhUla kare che. hindu arthAta vedadharma ane jainadharma asalathI judA dharma che. mATe mIsIsa bIsenTe potAnI bhUlane sudhAre karavo joIe. zrI mahAvIra prabhunA samayamAM cAra vedo hatA ema kalpasUtrathI siddha thAya che. zrI mahAvIra prabhue agIyAra mahA samarthavidvAna gautamAdi brAhmaNane vedanA sUtronA AdhAre samyam artha samajAvI saMzaya TALIne temane coMmAlIsase brAhmaNo sahita dIkSA ApI pitAnA agIAra gaNadhare banAvyA hatA. zrI mahAvIra prabhunA vakhatamAM gautamabuddhano mata cAlato hato. nepAlanI taleTImAM AvelA kaMpilapuranA zuddhodana rAjane putra gata buddha hato. tenI mAtAnuM nAma mAyA hatuM. strInuM nAma yazodharA hatuM ane putranuM nAma rAhula hatuM. magadha dezamAM zrI mahAvIra prabhu upadeza detA hatA te vakhate gAtamabuddha paNa magadha dezanA anya nagaromAM upadeza deto hato. gotama traNa thayA che. eka buddha dharmanA calAvanArA gautamabuddha, bIjA zrI mahAvIra prabhunA ziSya gautama svAmI ane trIjA seLa padArthanI prarUpaNa karanAra gautama zrI maniSAt Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 14 ) sAgara koTInAM paMcAzatAlakSaiH zrI ajita nirvANaM tatazca trivarSArdha navamamAsAdhika dvicatvAriMza dvarSanyUnapacAzat koTilakSaiH sAgaraiH zrI vIranirvRttistato navazatAzItivarSA tikrame pustakavAcanAdi ( kalpasUtre ). zrI rUpanirvANuthI pacAsa lAkha koTi sAgaropame zrI ajIta nAtha nirvANu tevAra pachI traNa varSe sADA ATha mAsa ane etAlIza hajAra varSa nyUna evA pacAsa lAkha karoDa sAgarApame zrI mahAvIra nirvANa thayuM te upara navase'ne e'zI varSe pustakanI vAcanA thaI. keTalAka pAzcAtya vidyAnAe pUrve keTalAMka pustakAmAM jaNAvyuM hatuM ke buddha dharmamAMthI jainadharme nIkaLyA che paNa have te jANI zakayA che ke ema kahevAmAM bhUla thai che. yureApanA prophesara harmana jekobI, dAktara svAlI vagere vidyAnAe have kabula karyuM che ke buddha dharma karatAM jainadharma judA che ane Ahva dharma karatAM jainadharma prAcIna che. baiddha dharma te| zrI mahAvIra prabhunA vakhatamAM utpanna thayA che. Adha dharmanAM pustakAmAM jJAta putra vardhamAna arthAt mahAvIra prabhu saMbaMdhI lakhANa che. zrIjJAta putra vardhamAnanA amuka zrAvaka hatA te yuddhanA rAgI thayA vagere. zrI mahAvIra prabhunA vakhatamAM jaina kSatriya rAjAone meTA bhAga jainadharma pALatA hatA. vizAlA nagarInA ceDA rAjA ane ca'pAnagarInA kANIkanI mahAbhArata laDAi thaI hatI ane te banne rAjAe jainadharma pALatA hatA. vizAlA nagarInA ceDA mahArAjA zrI mahAvIra prabhunA mAmA thatA hatA. zrI mahAvIra prabhunA vakhatamAM kezImAre nAstika evA pradezI rAjAne pratikheASa dekha jainadharmI banAvyA hatA. zrI rUSabhapuranA bhadranada rAjaputre zrI vIra prabhu pAse dIkSA lIdhI hatI. zrI vIra prabhunI pAse rAjAnA putra atimuktakumAre khAlyAvasthAmAM dIkSA aMgIkAra karI hatI. temaja zreNikanA putrA-medhakumAra-naMoiSNu Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 15 ) abhayakumAra vageree dIkSA lIdhI hatI. zrI mahAvIra prabhunA mAtA ane pitA banne zrI trevIsamA pArzvanAtha prabhunA saMtAnIya sAdhunA zrAvaka ane zrAvikA tarIke hatA. zrI vIraprabhuthI pUrve thanAra zrI pArzvanAthanA pitAzrI azvasena e kAzIdezanA rAjA hatA te vakhatamAM jaina dharmanA dhaNA dezomAM pracAra hatA. zrI pArzvanAtha prabhunuM sarpala na hatuM tethI gaNA dezanA leAkeA temaja pUjaka tarIke potAne tAtkSavaMzI jaNAvatA hatA. zrI pArzvanAtha prabhunA pahelAM temanAtha prabhu thaelA che temaNe jainadharmanA sArI rIte pracAra karyAM hatA. khaMbhAta zrI sta Mbhana pArzvanAtha che tenA bibanA pAchalA bhAgamAM A pramANe lekha che. za. nastIrthakRte tIrthe varSeddIka catuSTaye ASADha zrAvako gauDo kArayet pratimAtrayam // jaina aitihAsika dRSTi pramANe A cAvIzInA naminAtha tIrthaMkaranA zAsana pachI 2222 varSa gaye chate ASADha nAmane gADa dezanA vAzI zrAvaka hatA teNe traNa pratimAe bharAvI. naminAtha tIrthaMkaranA 2222 varSa game A traNa pratimAjI bharAvyAM tene hAla 586662 varSa lagabhaga thai gayAM. A traNamAMnI eka pratimA pATaNa pAsenA cArUpa gAmamAM che, khIjI zrI pATaNamAM che ane trIjI kha'bhAtamAM sta'bhana pArzvanAthathI oLakhavAmAM Ave che. zrI AtmArAmajI mahArAje A saMbadhI hakIkata tattvaniya prAsAdamAM (patra 53334 ) mAmAM ApI che. marhuma mahArAjazrIe prabhAvaka caritra ane pravacana parIkSA e graMtheAnA AdhAre hakIkata lakhI che. jenA peAtAnA tIrthaMkarAnA saMvatsarAnA mUrtiyAnI upara lakhe che. A pramANe pratimAtA lekhA jotAM pAMca lAkha chAsI hajAra chasene khAsaDha varSa pUrve Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 1 ) jainadharma AryAM pALatA hatA. evuM siddha thAya che. jainadharmanI prAcInatA saMbadhI mathurAnA lekhA paNu ghaNI upa cAgI hakIkata pUrI pADe che. mathurAnI jinamUrtiparano prAcIna lekha. siddhaM / saM0 20 grAmA 1 / di 105 / koTTiyato gaNato vANiyato, kulato, vaparito zAkhAto, zirikAto, bhattito vAcakasya ayryasaMgha siMhasya nirvarttanaMdattilasya... vi-lasya koTuMbikiya jayavAlasya devadAsasya nAgadinasya ca nAgadinAye, ca mAtuzrAvikA dinAye dAnaM | i | vardhamAna pratimA. saMvat 20 uSNukAlanA prathama mAsa miti punema kraoNTika gaNa vANijyakula verI zAkhA zirikA bhAganA Aryasabasi'hanI pratiSTApelI zrI vardhamAna svAmInI pratimA che. nali vi. lasya kATuMbika jayapAlanA devadAsanA nAgadinanI nAgadinAne mATe A pratimA sthApI che. A lekhamAM je saMvata che te hindustAna ane siyIA dezanA madhya bhAgamAM rAjya karI gaelA kaniSTa rAjAnA che ema lAge che. khIjA zilAlekhA nIce pramANe cheH-- " namo arahaMtAnaM namo siddhAnaM saM. 60+2 gra, 3 di. 5 etAyepuvayerArakasya arthakakasaMghastasya ziSyAAtaye kogavarI yasya nirvatana caturvarnasya saMghasya yAdinnApaDimA (bho0 1) ga. (11) vaihikAyedatti " kaniSTa saMvata 9 mAM lakhAyelA zilAlekha. siddhaM mahArAjasya kaniSkasya rAjye saMvatsare navame ||9|| mAse pratha 1 divasa 5 asyAMpUrvAye koTiyato gaNato vANi Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 17 ) yato kulato vairito zAkhAto vAcakasya nAganaMdi sanivartanaM brahmadhUtuye bhaTimittassa kuTuMbiniye vikaTAye zrI vardhamAnasya pratimA kAritA sarvasattvAnaM hitasukhAye // te uparane lekha zrI mahAvIra prabhunI pratimA para kotarelo che. zrI mahAvIranI AThamI pATapara thaelA susthita nAmanA A cArye surimaMtra kaTivAra gaNIne kauTika nAmanA gaNunI sthApanA karI hatI. te gaNu ( gaccha)nA peTamAM cAra kula thayAM ke jemAM trIjA vANijya kuLanI vairI zAkhA hatI. kalpasUtranI sthavirAvalImAM-vANijya kuLa vairI zAkhA, kaeNTikagaNuM vagerenI hakIkta Ave che ane tenI sAthe mathurAnI TekarI parathI khodatAM nIkaLelA lekhe maLatA Ave che. te uparathI mathurA vagere nagarIomAM pUrve jainonI apUrva jhAhojhalAlI hatI te A uparathI siddha thAya che. pUrva dezanI nagarIomAM jaina pratimAo para pUrve lekho hatA te maMdiro ane pratimAone nAza thavAthI hAla jaina zilAlekho joIe teTalA maLI zakatA nathI. kAraNa ke paTanA vagere nagarIonI kharAbI jala pralaya tathA dharmayuddho vagerethI thaI che tethI te nagarIonA lekho maLI zakatA nathI keTalIka nagarIo to taNuI gaI che anedaTAI gaI che. khoda kAma ane zodha kAmathI AgaLa upara itihAsapara ajavALuM paDaze ema samajAya che. hAla jainanA prAcina zilAlekhonI zodha cAle che tethI bhaviSyamAM jainadharmanI prAcinatApara ghaNuM ajavALuM paDaze ema AzA rAkhI zakAya che. zreNika rAjAne pahelAM gautamabuddhanA upadezathI boddha dharmanI asara thaI hatI paNa pAchaLathI celaNa rANInA upadezathI ane zrI mahAvIra prabhunA upadezathI jainadharmanI pUrNa zraddhA beThI tethI te zrI vIraprabhunA Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (18) pUrNa bhakta banyA ane jaina dharmano phelAvo karavA temaNe ghaNe prayatna karyo hate. zrI vIra prabhunI pAse aneka kSatriya rAjAoe ane rAjaputroe dIkSA aMgIkAra karI hatI. abaDa tApase pAMcase tApase sahita zrI viraprabhunI pAse zrAvaka dharma aMgIkAra karyo hate. myuccha ArTa dezanA ArdrakumAra yuvarAje zrI vIraprabhu pAse AvIne jaina sAdhu dIkSA aMgIkAra karI hatI. metArya caMDAle dIkSA zrI viraprabhu pAse aMgIkAra karI hatI. tAtAra vagere deza taraphathI hindusthAna para svArIo lAvanAra sithiyana (zaka) lekee paNa jainadharma aMgIkAra karyo hato. zrI vIraprabhunA vakhatamAM zaka rAjAoe paNa jainadharma aMgIkAra karyo hate. arabastAna, IrAna, grIsa, mIsara, ane turkastAna vagere deze tarapha jainadharma phelAyo hato. zreNika rAjAnA putra udAyi rAjAe zrI vIraprabhunuM pitAne nagaramAM moTAmAM moTuM sAmaiyuM karyuM hatuM ema uvavAI sutrathI mAluma paDe che. zrI mahAvIra prabhue dehotsarga karatI vakhate soLa prahara sudhI bhAratavAsIone, dayA, satya, brahmacarya, puSya, ane pApa vagere aneka bAbata para upadeza dIdhuM hatuM. zrI viraprabhue cAre varNanA manuSyone dIkSA ApIne sAdhuo banAvyA hatA tathA cAre varNanI strIone dIkSA ApIne jaina sAdhvIo banAvI hatI. temanA vakhatamAM cAre varNa jainadharma pALatI hatI. nAta jAtanA bhedane dharmamAM gaNavAmAM Avate nahe. game te varNane manuSya jainadharma pALatA hate. cAlIza karoDa jaine zrI viraprabhunA samaya lagabhagamAM ane temanI pAchaLa be traNa sakA sudhI jainonI cAlIza karoDanI saMkhyA hatI. zrI vIraprabhu pachI sudharmAsvAmI paTTadhara thayA temanI pATapara jaMbusvAmI thayA. rAjagrahI nagarImAM rUSabha ane dhAriNInA putra jaMbusvAmI thayA. temaNe ATha Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 12 ) kanyAe sAthe pANigrahaNa karyuM hatuM. temane tyAM ceArI karavA AvelA prabhavA ceArane cArase navANu cAra sahita ane ATha kanyAe tathA temanAM mAtA pitA tathA peAtAnA mAtA ane pitAnI sAthe pAMcase sattAvIza sAthe navANu karADa sAnaiyAne tyAga karIne temaNe dIkSA aMgIkAra karI hatI. temanI paTTa paraparAe Arya suhastisari thayA. Arya suhastisUrinA vakhatamAM saMprati rAjA thayA. sapratinA pitAnuM nAma kuNAla hatuM ane kuNAlanA pitAnuM nAma azAka hatuM. zreNikanA putra kANIka hatA teNe rAjyagrahIneA tyAga karIne caMpA nagarImAM rAjyagAdI sthApI. kANIkanA putra udAyI thayeA teNe paTanA zahera vasAvyuM ane teNe tyAM rAjyagAdI sthApata karI-kANika ane udAyI jaina rAjA hatA. ane udAyInI gAdIpara paTanA zaheramAM navanada rAjAe thayA ane navanaMdanI gAdIpara jaina caMdragupta rAjA thayA ane tenI gAdIpara azeAka rAjA beThA. pahelAM azAka rAjA mAda hatA, pAchaLathI te jainadharma thayA hatA. prakhyAta cinAi musAphara hyu ensIMga lakhe che ke, azoke kAtarAvelA gAMdhAranA eka zilA lekhamAM evuM jaNAvyuM che ke agAu ahIM asa`gamAdhi sattva, manorahitaedhi sattva, zrI pArzvanAtha tIrthaMkara kheAdhi sattva thaelA che takSa zilAnA azokanA zilA lekhamAM jaineAnA trevIsamA pArzvanAthanuM nAma Ave che. laMbANuthI jovA IcchanAre lADaeN kanIMgahAmanI aMgrejI bhASAmAM racelI prAcIna bhUgALa jovI. AryahastinA upadezathI ujjayinImAM saMpratirAjAe jainadharma svIkAryAM. potAnA pitAmahanI pAchaLa sa'pratirAjAe hindanuM sArvabhAmatva svIkAryuM. saMpratirAjAe hindusthAnanI bahAra jainasAdhuone upadeza devA mATe zrI Aryasuhastine vinati karI. prathama anArya dezeAmAM vihAra karavA mATe ane anArya lokone Arya karavA mATe vIra purUSone sAdhuonA veSa paherAvI tathA sAdhuone Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (20) mAyA2 zimapI, 25||nistaan, rAna, turatAna, zrIsa, 25212tAna, TIbeTa, brahmadeza ane tAtAra vagere dezamAM mokalyA. teoe tyAM jaI anArya lekene jainadharmane upadeza daIne kharA Arya tarIke banAvyA ane tethI tyAMnA loko janasAdhuonI bhakti karavA lAgyA tathA dharmanA AcAra ane vicAramAM kuzala thayA. prabhAvaka carita graMthamAM A saMbaMdhI ullekha karavAmAM AvyA che temaja navatatva bhASyamAM A saMbaMdhI nIce pramANe ullekha che. eka divasa saMprati rAjA rAtrInA carama praharamAM sukhe uDIne dharma jAgarikAmAM A pramANe vicAravA lAgyo. pravartayAmi sAdhUnAM suvihAravidhitsayA / andhrAdyanArya dezeSu yativeSadharAna bhaTAn // 58 // yena vratasamAcAravAsanAvAsitojanaH / anAryopyannadAnAdau sAdhUnAM vartate sukham // 59 // cintayitvetthamAkAryAnAryAnevamabhASata / bho yathA madbhUTA yuSmAna yAcante mAmakaM karam // 16 // tathAdadyAta te'pyUcuH kurma evaM tatonapaH / tuSTastAna preSayAmAsa svasthAnaM svabhaTAnapi // 161 // sattapasvisamAcAra-dakSAn kRtvA yathAvidhi / prAhiNonnRpatistatra bahU~stadveSadhAriNaH // 162 // te ca tatragatAsteSAM vadantyevaM puraH sthitAH asmAkamannapAnAdi pradeyaM vidhinAmunA // 163 // dvicatvAriMzatA doSaivizuddhaMyadbhavennahi / tannaivakalpate'smAkaM vastrapAtrAdi kiJcana // 164 // Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (21) AdhAkarmAdayazcAmI doSA itthaM bhavanti bhauH| . tacchuddhameva naH sarva pradeyaM sarvadaiva hi // 165 // na cAtrArthe vayaM bhUyo bhaNiSyAmaH kimpyho| svabuddhayA svata evocairyatadhvaM svAmituSTaye // 166 // ityAdibhirvacobhiste tathA tairvAsitA dRDham / kAlena jajJire'nAryA apyAryebhyo yathAdhikAH // 167 // anyeAzca tatorAjJA sUrayo bhaNitA ythaa| sAdhavo'ndhrAdidezeSu kiM na vo viharantyamI // 168 // sUrirAha na te sAdhu-samAcAraM vijaante| rAjJoce dRzyatAM tAvat kIdRzI tat pratikriyA // 169 // tatorAjoparodhena sUribhiH ke'pi sAdhavaH preSitAsteSu te pUrva vAsanAvAsitattvataH // 170 // . sAdhUnAmanapAnAdi sarvameva yathocitam / nItyA saMpAdayantisma darzayanto'tisaMbhramam // 171 // sUrINAmantike'nyedyuH sAdhavaH samupAgatAH / uktavanto yathAnAryA nAmamAtreNa kevalam // 172 // vakhAnapAnadAnAdi-vyavahAreNa te punaH / Aryebhyo'bhyadhikA eva pratibhAnti sadaiva naH // 173 // tasmAt sampratirAjenA' nAryadezA api prbho| vihArayogyatAM yAtAH sarvato'pi tapasvinAm // 174 // Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( rara ) zratvaivaM sAdhuvacanamAcAryasuhastinaH / bhUyo'pi preSayAmAsuranyAnanyA~stapasvinaH // 175 // tataste bhadrakA jAtAH sAdhUnAM dezanAzruteH / tatprabhRtyeva te sarve nizIthe'pi yathoditam // 176 // samaNabhaubhAviesu tesuM desesu esaNAihiM / sAhUsuhaM vihariyA teNaMte bhaddayA jAyA (nizIthacUrNI) evaM sampratirAjena yatInAM saMpravartitaH / vihAro'nAryadezeSu zAsanonnatimicchatA // 177 // (navatarUmANe) AjathI bAvIse varSa pUrve thaela-uparyukta sammatirAjAnI zAsanennatinI pravRtti vAMcIne konA manamAM sammati rAjA ane Aryasuhasti sUrine dhanyavAda devAne vicAra nahi Ave. abdha vagere anArya dezamAM vihAra karavA mATe sammati rAjAe sagavaDatA karyA bAda kharA sAdhu enAM ToLeToLAM vAraMvAra anArya dezomAM vicaravA lAgyAM ane anAryo have te Aryo karatAM adhika uttama che evA temaNe sUrinI AgaLa ugAre kADhayA. jenI saMkhyA zrI saMprati rAjAnA samayamAM cAlIza karoDanI hatI ema itihAsakAre jaNAve che. saMprati rAjAnA samayamAM mahamadaagara Izuno janma nahote brahmadeza-AsAma-TIbeTa-aphagAni stAna-IrAna-turkastAna-arabastAna ane laMkA vageremAM prasarelA jaina dharmathI jainenI saMkhyA cAlIsa karoDanI hoya emAM kaMI Azcarya nathI. TauDa rAjasthAnamAM TauDa sAheba ne buddha tarIke oLakhIne buddhanA nAmathI keTaluMka lakhe che. TauDa sAheba je jainadharma ane buddha dharmane bheda jANatA hatA te teo jainadharmane ane tIrthakarane buddha Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (23) tarIke oLakhAvata nahIM. temaNe jyAM buddhanI vyAkhyA ApI che tyAM jainadharmanI vyAkhyA samajIne temanA pustakamAMthI keTalAka utArA ApavAmAM Ave che. A sAthIyana leka jenadharmane pUjatA hatA. ToDe buddhadharmane pUjatA hatA evuM lakhyuM che ke te dezamAM jainadharma phelAyelo hovAthI jainadharmane pUjatA hatA. patra 64-geTe, tAkSaka, AsI, kAThI, rAjapAlI, hunsa, kAmArI, kAma nIA InsAithIka jAtenI caDAIothI Indu athavA caMdravaMzanA buddha (tIrthakara) nI bhakti dAkhala thaI. je jAtIoe hindusthAnapara caDhAI karI te jAtIomAM zrI pArzvanAtha ane viraprabhunA vakhatathI tIrthaMkaranI bhaktine upadeza dAkhala thaye hato. (ToDa rAjasthAna) patra 66-A samaya chellA buddha athavA mahAvIrane che. Ama TauDa sAheba lakhe che te uparathI khyAla Ave che ke TeMDa sAheba zrI pArzvanAtha, vIraprabhu tIrthakarane buddha tarIke oLakhe che; paNa temAM temanI bhUla thaI che vaLI ApaNe te jaNAvavAnuM eTaluM che ke temanA mata pramANe malAkAnI sAmudradhunIthI te kAspIyana sarovara samudra sudhI pahelAM jainadharma hato. pazcAta. jainadharmanI pAchaLa buddhadharma paNa dAkhala thaelo jaNAya che. pUrva dezanA Asi. tAlaka ane geTa leke buddhanI-tIrthaMkaranI pUjA karatA hatA. tevI rIte Asi. geTa vagere loke pitAnA vaMzanA sthApanAra tarIke satya bhAvArthamAM tIrthakarane pUjatA hatA. A saghaLA indu sAIthIka caDAI karanArA buddhadharma (tIrthakara dharma) pALatA hatA. ane tethI karIne snAnDInevIyana athavA jarmana jAte ane rajapUta vacce rItabhAta ane devakathAnuM eka sarakhApaNuM Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (24) teonI vIrarasa kavitAo sarakhAvavAthI vadhI jAya che." pUrve e jAtemAM jainadharma phelAyo hato. teo jainadharmane pUjaka hatA. pAchaLathI jainadharma pALanAra tarIke teo upadezanA abhAve rahI zakyA nahIM. hindusthAnanI kSatriya jAte pahelAM jainadharma pALatI hatI. sarve tIrthakare kSatriya jAtamAM avatarelA hatA. agnikULanA rAjA jainadharmI hatA-rAThoDamAMnI dhAMdula, bhA. DAIla, cAkkITa, duhurIyA, beka, bahurA, cAjIrA, rAmadeva, kAchIyA, hADiyA, bhAlAvAta, su, kATAIcA, muhalI, bhagadeva, mahAIcA, jezIMgA, marasIyA, jeTasIyA, jorAvaro vagere zAkhAo jainadharmavaMzI hoI zake che, ema TeDa sAheba kahe che. amAruM te mAnavuM evuM che ke zrI viraprabhunA samayamAM tathA zrI pArzvanAthanA samayamAM sUryavaMzI ane caMdravaMzI rAjAo jainadharma pALatA hatA. zaMkarAcArya thayA bAda dhIme dhIme caihANa vagere rAjAo hindu dharma pALavA lAgyA. hAlamAM je vaNika jaino che temAMnA keTalAka cauhANa vaMzanA che. keTalAka paramAra ane zizadiyA rajapUta che. keTalAka cAvaDA rajaputo che. e uparathI samajI zakAze ke jyAre jainadharmanI paDatIne prAraMbha thayo tyAre jainAcAryoe kSatriya ke je jainadharmamAM custa rahyA hatA teone temAMthI jUdA pADyA ane teoe vaNiga vRttithI pitAnI AjIvikA zarU karI. hAla tethI teo jaina vANiyA tarIke oLakhAya che. ozavALa vagere jAte rajaputa jaine che. - jyAre mahamada paigaMbaranI arabastAnamAM utpatti thaI te pahelAM arabastAnanA makkA zaheramAM jaina mUrtio hatI ane temAMnI keTalIka pratimAone mahuvAmAM lAvavAmAM AvI hatI. ema samakti parIkSAnA TabAmAM jaNAvavAmAM AvyuM che. takSazilA-gIjhanImAM zrI RSabhadevane staMbha hatuM ema mathurA tathA vizAlA nagarInA stUpa prasaMge Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (25) AvazyakanI TIkA vageremAM jaNAvavAmAM AvyuM che. TIbeTa tarapha paNa jainAcAryo gayA hatA ane jyotirvidyA vagerenI zodhakhoLa karatA hatA ema prati bhAse che. anya dezamAM jana mUrtio nIkaLe che tenuM kAraNa e che ke pUrve tyAM jainadharma pravartatA hatA. zrI haribhadra sUrinA be ziSya TIbeTamAM gayA hatA ema prabhAvaka caritramAMthI hakIkata maLI Ave che kAzmIramAM pUrve jainadharma hato evuM etihAsika kathAothI siddha thAya che. zrI sudarzanAnuM caritra vAMcatAM mAluma paDe che ke sudarzanA e laMkAnA rAjAnI putrI hatI ane tene jAtismaraNa jJAna utpanna thayuM hatuM tethI teNe jainadharma svIkAryo hato. nepALamAM bhadrabAhu ke je cauda pUrvanI vidyAo jANatA hatA te mahAprANuyAmanuM dhyAna siddha karavAne ghaNuM varSa sudhI tyAM rahyA hatA tethI nepAla, bhUtAna vageremAM jeno hatA ane temanAM maMdiro hatAM ema aitihAsika vRttAMtathI siddha thAya che. zrI viraprabhu pazcAt 214 base ne cAra varSe ASADhAcAryane ziSya avyakatavAdI niva thayo te vakhate rAjagRhI nagarImAM jainadharmI balabhadra rAjA rAjya karate hato teNe avyakatavAdIne ThapakAvI ThekANe ANe. nepAlanI AjubAjunA pradezamAM bhadrabAhu svAmInA vakhatamAM purNi pArzvanAthanuM maMdira hatuM tethI bhadrabAhu svAmIe kuTiMga maMtra pUrvokta pArzvanAthanA nAmathI banAvyo hato. himAlayamAM jaina tIrtha che tata saMbaMdhI nIcenA zlokathI nirNaya thAya che. citrezailevicitre yamakagirivare cakravAle himaadrau| zrImattIrthakarANAM prati divasamahaM tatracaityAni vande // 2 // himAlaya parvatamAM nepAlamAM pUrve jinamandira hatAM ema siddha thAya che. hAla te che ke nahIM tenI zodha karavAnI jarUra che. .. / Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (26) vividha tIrthakalpa nAmanA granthamAM lakhyuM che ke mArI chAyAvArtho mannadhAna zrIhari himAlayamAM chAyA pArzvanAtha. maMtrAdhirAja ane kuliMga pArzvanAthanuM tIrtha hatuM. bRhatakalpa vagere granthathI siddha thAya che ke khAsa apavAde ke jenuM AgamamAM varNana karavAmAM AvyuM che tevA kAraNoe jaina sAdhuo anArya dezamAM paNa vicarI zake che. TaDa rAjasthAna. patra 213-jyAre vallabhIpura nagarapara dhADa paDI tyAre tamAma vasa nArA nAsI gayA. ane vAlI saMdarAya ane nAdela vagere gAme bharUdhara dezamAM sthApyAM? A zahero hajI paNa jANavA joga che ane te badhAmAM jinadharma hajI sudhI che. te jainadharma vallabhIpUramAM jyAre jaMgalI loke hae karIne AvyA tyAre tyAM mukhya dharma hato. jene lokoe bacAvI rAkhelA hevAla pramANe A banAva sane 5ra4 mAM banyo hato. 224.-"vallabhIpura para hallo karavAmAM Avyo tyAre ekaso (jana) maMdiravALA, A zaherane trIzahajAra kuTuMba choDI cAlyA gayA ane temane AgevAna eka jaina dharmagurU hatuM. temanI pAchaLa pitAnA dharmanuM rakSaNa karavAne teo marUdhara (mAvADamAM) gayA. tyAM teoe saMdarAya ane bAlahI nAmanAM zahera baMdhAvyAM. vallabhI ane videza gamana karanArAone jainadharma hato." vallabhIpuramAMthI nAselA rAjAoe merI 1 TITeI pAse sAmaLAjI che ane tenI pAse be traNa gAuthI morI zaheranA khaMDeranAM cinha zarU thAya che. marImAM ekeka hAthanI lAMbI ane paNa maNunA AzarAnI ekeka ekeka iMTa khedatAM nIkaLe che. TIMToI gAmamAM morI pArzvanAthanI pratimA che te asala morI gAmamAM hatI. morI gAma ghaNuM prAcInakAlanuM hatuM. zAhabuddInagarI vagere bAdazAhanA vakhatamAM Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 7 ). nAmanuM zahera vasAvyuM ane te rAjAnA vaMzamAMthI bApA rAvaLanI utpatti thaI. vallabhIpuramAM be traNa vakhata humalAo thayA che ema siddha thAya che. te vallabhIpuramAMthI nAsIne morImAM gayelA rAjAo jainadharma pALatA hatA. A bAbatane ItihAsa jainagranthamAMthI nIkaLI Ave che. saMdarAyanA paMcAMgamAMthI ane jainagra mAMthI A bAbatanI ghaNI hakIkata maLI zake tema che te saMbaMdhI hajI ghaNu tapAsa karavAnI jarUra che. bApA rAvaLanA vaMzajoe citaDapara rAjya karyuM hatuM. citoDamAM zrI haribhadrasUri rahetA hatA te vakhatamAM tyAMne rAjA jenadharma pALatA hatA. pAchaLathI vedadharmIonuM jora vadhatAM bApA rAvaLanA vaMzajomAM vedadharma paga pesAro karyo te paNa temanA zizodiyA vaMzanA udepuranA rANAo vagere rajaputasthAnanA rAjAoe janAcAryone mAna ApavAmAM kaccAza rAkhI nathI. hAla paNa udepuranA rANuM taraphathI jaina sUrione sArI rIte mAna maLe che. bApA rAvaLanA vaMzaje asala jainadharmI hatA ema jaina granthathI siddha thAya che. tenA para humalo AvavAthI tene nAza thayo che ema kiMvadantIothI jaNAya che. murIpAsadarivaMDaLa e jagaciMtAmaNinA caityavaMdanamAM jaNAvelA pArzvanAtha te morI arthAta muharI gAmamAM hatA ema keTalAka vidvAne jaNAve che. ema paNa banyuM hoya ke vallabhIpurathI nAselA kSatriya rAjavaMzI jenoe parvatamAM AvelA mahurI gAmane Azraya karIne samarAvyuM hoya ane tyArathI temaNe sudharAvyAthI temanAthI khyAti vadhI hoya game tema heva paNa mahurI (merI) mAM kSatriya jaina rAjAo rAjya karatA hatA e siddha thAya che. tenI pAse AveluM zAmaLAjInuM deharuM jainenuM hatuM. ema jaina mandiranI zilpakalAnA vidhAnathI siddha thAya che. temAM thoDAM zatakAra vaiSNavoe mUrti besADI che. Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 28 ) merI (meArImAM thaelA) rAjAnI pachI mevADamAM gehaleATI vaMzanI sthApanA thai hatI te vaMzamAM paNa pUrve jaina rAjAo thaI gayA che. ane temanAM baMdhAvelAM mevADanI pAseAmAM hAla paNa janandirAnAM khaDIyarA che." 33 patra 655-mAgalanA temaja hinduonA itihAsamAM prakhyAta thaelA dhArUla khairanI sarahadamAM AvI ajAyabIo che. caiAhANAnI daMtakathAne TekA ApanArA zilAlekhA meLavavAne meM ghaNI mahenata karI paNa te nakAmI gai. ATaluM chatAM bhAgyayeAge mane junA rAjAonA sikkAe maLI AvyA hatA. je upara yuddha ane jainanI nizAnIe mAlama paDatI hatI. A uparathI samajI zakAya che ke pUrve kSatriya rAjAA jainadharma pALatA hatA. pUrve aneka brAhmaNA jainadharma pALatA hatA. ceArAzI jAtanA vANiyA gaNAya che. temAMthI ghaNI jAtanA vANiyAnI sthApanA karanArA jainAcAryAM hatA. sindha ane saiAvIra dezanA rAjAe jainadharma aMgIkAra karyAM hatA ema kalpasUtrathI siddha thAya che. dazANuM. bhadrarAjAe zrI vIraprabhunuM mAruM sAmaiyuM karyuM hatuM ane teNe sAdhupaNuM aMgIkAra karyuM hatuM. vihAra deza tA jainAnI jAheojalAlIvALA deza hatA. AsAma, jAvA, brahmadeza, ADhIyA vagere dezamAM pahelAM jainadharma hatA. kayA kayA dezamAM pUrve jainadharma hatA te tIrthAMnI siddhithI nakkI thAya che mATe te jaNAvavAne nIce pramANe zlokA lakhavAmAM Ave che. zrImAle mAlavevA malayajanikhile mekhale pIchalevA | nepAle nAhalevA kuvalayatilake, siMhale maithalevA // DAhAle kauzalevA vigalIta salile jaMgale vAtimAle / zrImatIrthakarANAM pratidivasamahaMtatra caityAni vande // 5 // Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (29) aMgebagekaliGge sugatajanapade satprayAge vilaGge / gauDecauDe mUrIDe varataradraviDe udriyANe ca paur3he // AdremAdre pulIMdre draviDakuvalaye kAnyakubje surASTra / zrImatIrthakarANAM pratidivasamahaMtatra caityAni vande // 6 // pAMcamA ane chaThThA zlokathI je je dezamAM tIrtho jaNAvyAM che te te dezamAM pUrve jainadharma hatuM ane karoDe manuSya jainadharma pALatAM hatAM ema siddha thAya che. - Arya suhastinA vakhatamAM te utsarga mArge anArya dezomAM jaina sAdhuo vicaryA hatA evuM pUrve jaNAvavAmAM AvyuM che. dakSiNa dezamAM jana rAjAonuM zrI vIraprabhu ane temanI pAchaLa vikramanA sAta ATha saikAo sudhI puSkaLa jora hatuM. zrI vikramanA pahelA, bIjA ane trIjA sakA sudhI te jainonuM puSkaLa jera hatuM. jenonI sAthe te vakhatamAM spardhA kare evA be hatA paNa brAddha karatAM jainonI vastI ghaNI hatI ane temaja jainadharma rAjAo paNa ghaNu hatA. | mIsIsa enIbesanTa jainadharma saMbaMdhI pitAnA bhASaNamAM jasuve che ke "AgaLa jaNAvyA pramANe dvIpakalpa (hindu) ne AkhA dakSiNa bhAgamAM thaIne nIce prasaratA jaina dakSiNa hindustAnamAM AvI pahoMcyA. madurA, tricInepalI ane dakSiNa hindusthAnanA bIjA ghaNA dezone teoe rAja pUrA pADayA che." A pramANe aitihAsika daSTithI jotAM jenuM pUrva ghaNuM jora hatuM ema siddha thayA vinA rahetuM nathI. jyAre hindusthAnapara sIthIyana lokenI svArIo AvI te vakhate hindusthAnamAM ghaNuM jena rAjAo hatA. kAThIyAvADamAM vallabhIpUrInA bhaMga pUrve ghaNuM jaina rAjAo hatA. kAThiyAvADamAM Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (30) valabhIpUrImAM jenAM traNasone sATha derAM hatAM ane eka vakhate sarva derAsaramAM ghaMTa vAgatA hatA. vikrama saMvatanI pUrve gujarAtamAM paMcAsarA ane vaDanagara e be jUnAM nagara hatAM ane tyAM thanArA rAjAo jainadharma pALatA hatA. vikrama saMvata pAMcase tevIsamAM gUjarAtanI gAdInA vaDanagaramAM dhruvasenarAjA rAjya karate hate. dhruvasenarAjA jainadharmI hatuM. tene putra maraNa pAmavAthI tene zeka thayo. tene zoka TALavAne vi. saM. para3 mAM dhruvasenarAjAnI samakSa kalpasUtranI sabhA madhye vAcA zarU thaI ema kalpasUtramAM lakhyuM che. vikrama saMvatanI pUrve bhadrabAhu thayA ane temaja vikramanI pelI sadimAM vajana svAmI thayA vajIsvAmInA vakhatamAM mahApurIne rAjA baiddhapakSamAM hata tene zrI vajIsvAmIe jainadharmI banAvyuM hatuM. mALavA, bhAravADa vagere dezanA rAjAo vikrama saMvata pUrve ghaNuM jainadharma pALatA hatA. dharmadAsagaNi mahArAja ke je zrI vIra prabhunA vakhatamAM vidyamAna hatA. te rAjAnA putra hatA. temanA dezamAM jainadharma prasaryo hatA. kAlikAcAryanA vakhatamAM mALavA, gujarAta, saiArASTra, lATa ane dakSiNa dezanA rAjAo jaina hatA ema temanAM caritrathI siddha thAya che. kAlikAcArya traNa thayA hoya ema samajAya che. gabhila rAjA ke je ujayinI nagarImAM rAjya karatuM hatuM ane jeNe kAlikAcAryanI bena ke je sAdhvI thaI hatI tene gardabhila rAjAe pitAnA antaHpuramAM (janAnakhAnAmAM) rAkhI hatI tethI kAlikAcArye irAna, turka sthAnanA zAhione belAvI soraTha dezamAM thaI lAdeza arthAta bharUca taraphanA dezanA rAjAone chatIne ujajayinInA gardabhilarAjAne harAvIne gAdIparathI bhraSTa karyo hato. te vakhatathI hindamAM zAkhI dezanA rAjAe arthAta zaka rAjAonuM jora vadhI paDayuM. keTalAka kALe vikrama rAjAe zaka vaMzane uccheda karI sArvabhauma rAjyanI sthApanA karI Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 31 ) zrI kAlakAcArye dakSiNa dezanA pratiSThAnapuramAM jenarAjA zatavAhananI samakSa pAMcamanI saMvatsarI hatI tenI cothanI saMvatsarI karI. prabhAvaka carita tathA nizIthacUrNamAMthI A bAbatanA pATho maLI Ave che. ApaNe atra eTaluM vicAravAnuM che ke kAlikAcAryanA vakhatamAM dakSiNa dezanI rAjadhAnIbhUta pratikAnapuramAM jana rAjA hatA ane dakSiNa dezamAM jainadharma pravartate hato. zrI pAdalipta prabhunA kULamAM skaMdilAcArya thayA temaNe gaDadezamAM vihAra karyo tyAMnA mukuMda nAmanA brAhmaNane dIkSA ApI. te vRddha hatA. vihAra karatA karatA te lATa dezanA lalAmabhUta bharUcamAM AvyA. te uMce svare gokhatA hatA tethI eka yuvAna sAdhue mazkarI karI ke A have vRddhAvasthAmAM gekhIne zuM mUzaLapha lAvaze. vRddha mukuMda munie ekaviza divasa sudhI sarasvatinI ArAdhanA karI ane devInI kRpAthI vRddhavAdI tarIke prasiddha thayA. temanI sAthe kAtyAyana gotrIya devapitA devazrImAtAne putra siddhasena brAhmaNa vAda karavA Avyo. vRddha vAdie siddhasenane harAvI dIkSA ApI kumudacaMdra evuM nAma ApyuM. temaNe sakala siddhAMtane abhyAsa karyo ane ujajayinI nagarInA vikramAditya rAjAne pratibodha ApIne jainadharmI banA jena thaelA evA vikramAditya rAjAe zrI siddhAcalajIne saMdha kahADayo hato. siddhasena divAkarasUri ujajAyanIthI vihAra karIne bharUcamAM AvyA hatA te vakhate tyAM baLAmatra rAjAno putra dhanaMjaya rAjA rAjya karato hato. teNe zrI siddhasena divAkara sUrinI pAse dIkSA aMgIkAra karI hatI. vikrama saMvatanA pahelA saikA sudhI te kSatriya jaina rAjAe dIkSA aMgIkAra karatA hatA ema prabhAvaka caritrathI siddha thAya che. siddhasena divAkarasUri dakSiNa dezanA pratiSThAnapUramAM svargagamanane pAmyA. zrI siddhasenadivAkaranA samaya sudhI to jainenI pUrNa jAhejalAlI hatI temanA vakhatamAM ghaNA kSatriya rAjAo uttara hiMdusthAna tathA Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 32 ) dakSiNa hindusthAnamAM jainadharma pALatA hatA. zrI vajrasvAmInA vakhatamAM hindusthAnamAM ghaNA jaina rAjAo hatA. zrI vasvAmInA vakhatamAM bhAvaDanA putra jAvaDazAhe zrI zatruMjaya tIrthanA udghAra vikrama sa'vat 108 mAM karAvyA hatA. jAvaDazAnA vakhatamAM kAThIyAvADa vagere dezapara grIsa, turkastAna, IrAna vagere dezanA mleccha leAkAnI ghaNI svArIe AvI hatI. paradezIe ghaNA jateAne pakaDI pAtAnA dezamAM lei gayA hatA ane tyAM gulAmagIrI karAvatA hatA. jAvaDazAhe jatene paradezamAMthI pAchA ANyA hatA. ToDa rAjasthAna nAmanuM pustaka vAMcavAthI A khAkhata jAvaDazA saMbadhI zatruMjaya mAhAtmyamAM nIce pramANe lekha che. bhagavAna mahAvIra svAmI iMdrane kahe che ke huM iMdra ! mArA pachI vikrama rAjA thaze ane te vikrama savata 108 nI sAlamAM jAvaDazA vajrasvAmInI sahAyathI siddhAcaLanA uddhAra karaze. eka vakhata gheADA khelAvavA nikaLelA jAvaDa gurUnI vANIthI arthane sAdhanArI AzAvelamAM derAro ane keTaleAka vakhata vahI gayA pachI bhAvaDa svargavAsI thaze eTale jAkhaDa peAtAnA zaheranu dharmanI peDe pratipAlana karaze pachI duSamakALanA mAhAtmyathI malenu lazkara peAtAnA baLathI jAvaDanA gAmeAne tAbe karI leze ane gAyA, dhana, dhAnya, chekarAM, rAM tathA uttama madhyama adhama leAkeAne seraTha, kaccha ane lATa vagere dezeAmAMthI leI jaI peAtAnA mulakamAM te male cAlyA jaze. tyAM te male badhA varNAne pAtApeAtAnA lAyaka kAmamAM joDI dei bahuja dhana ApI peAtAnA mulakamAM rAkho. te vakhate tyAM paNa saghaLI cIjonA vyApAramAM ziyAra jAvaDa dhana peTTA karaze ane Arya dezanI peTheja anAryuM dezamAM paNa peAtAnI jJAtine ekaThI karI vasAvI dharmavaMta rahI tyAM paNa amArUM deharUM baMdhAvaze. Arya anArya dezamAM vihAra karatA munivare| anukrame AnaMdasahita tyAM padhAraze eTale jAvaDa temane vAMdaro ane vakhANa sAMbhaLatI veLAe siddhAcaLanA mahimA uya prasaMge * pAMcamA ArAmAM jAvaDa tAmaneA eka tIthaeNnA Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (33) saMbaMdhI sAruM ajavALuM paDe che. vajasvAmInA vakhatamAM AryAvartamAM cAre varSo jainadharma pALatI hatI temaja te vakhate jaina rAjAo hovAthI AdezamAM rAjakIya jainadharma gaNAtuM hatuM. zrI mAvAdInA uddhAra karanAra thaze." evuM muni mukhathI sAMbhaLI jAvaDa AnaMda sahita munirAjane puchaze ke he gurU ! je tIrthone uddhAra karanAra jAvaDa thaze te jAvaDa bIje ke huM ja? upaga daI gurU kaheze ke jyAre puMDarIkagirinA adhiSThAyake jIvaghAta karaze, dArU mAMsa khAze ane te yakSe siddhAcaLa AsapAsa pacAsa jana (200 gAu) sudhI ujaDa karI nAMkhaze. kadi keI mANasa te sImAneja valoTI aMdara dAkhala thaze to tene mithyAtvI banI gaelo kapardI yakSa bahu guse lAvI mArI nAMkhaze. bhagavaMta yugAdi prabhu paNa apUjya rahevA lAgaze tevA bArIka vakhatamAM te siddhAcaLane uddhAra karavAne tuM poteja bhAgyazALI thaiza. mATe bAhubaLIe bhagavAnanA kathanathI karAvelA yugAdi prabhunI mUrtine tuM cakezvarI devInI bhakti karIne temanI pAsethI mAgI le, AvI rIte muni vacanone sAMbhaLIne gurUne namI rAjI thate jAvaDa potAne ghera jaI tarata prabhunI pUjA karI baLa vidhAna sahita halakA devone saMtoSI manamAM cakezvarI devInuM dhyAna dharato samAdhisaha mahinAnA tapane aMte cakezvarI prasanna thaI pratyakSa thaI mahApurUSane kaheze ke "he jAvaDa ! tuM takSazilA (gijanI) e jA ane tyAMnA jaina rAjA jaganmallane kahe eTale tenA batAvavAthI dharmacakanI AgaLa te arihaMta prabhunI mUrtine tuM dekhIza. pachI prabhue kahelo ane subhAgyathI jAheramAM AvanAro tuM mArI kRpAthI saghaLI rItanA dharmamAM sArarUpa tIrthane uddhAra karIza. amRta sarakhAM vacana sAMbhaLI hRdayamAM tenuM smaraNa karato te tarata takSazilAe jaze ane ghaNA bheTa/vaDe tyAMnA rAjAne prasanna karI devIe batAvelI pratimAne vAstu prIti sahita prArthanA karaze. pachI rAjAnI prasanatA meLavI dharmacaka najIka jaI bhakti pUrvaka pradakSiNA karIne samAhitapaNe jAvaDa tenI pUjA karaze. keTalIka vakhata vahI gayA pachI ujavaLa, suMdara ane prema pedA karanArI zrI Adi prabhunI mUrti pragaTa thaze. pachI te mUrti Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (34). samayamAM vallabhIpUrI nagarIne rAjA zilAditya janadharmI hate. vI. saM. 784 ane vi. saMvata 314 mAM mAvAdie zilAdityanI sabhAmAM baiThene parAjaya karyo. vIra saM. 845 ane vikrama saM. 375 mAM vallabhIpurIne bhaMga thayo. vi. saM. 477 mAM valabhImAM zilAditya ne paMcAmRtavaDe snAna karAvI, pUjI rathamAM sthApI utsava sahita takSazilAmAM laI jaze. pachI rAjAnI madada meLavI tyAM rahelA potAnA gAtrI ene sAthe laI ekAza karatA jAvaDa zatruMjaya tIrthanI sahAme te pratimAne lei jaze. rastAmAM ThekANe ThekANe dharatIkaMpa, mahAghAta, nirdhata, agni kepa vagere miththA dRSTivaMta jIvonAM karelAM vinone dura karato keTalIka mudate serAmAM jaze ane mahuve pahoMcI gAmane goMdare Theraze. - e vakhate agADI karIyANuM bharI je vahANo jAvaDe cINa mahAcINa (cIna ane mahAcIna) tathA bheTa dezabhaNI haMkArelAM hatAM, te pavanathI. tophAnamAM phasAI jatAM svarNa dvIpe jaze. agninA dAhathI khalAsI loka tenI aMdara sonAnI khAtarI karI te aDhAre vahANa sonAthI bharI deze; ane jAvaDanA sArA nazIbane lIdhe mahuvAmAM praveza karavAnA muharta vakhate ja tyAM AvI pahoMcaze. e vakhate eka purUSa tenI pAse AvI vadhA maNI deze ke "ahIM zaheranI najIkanA vanamAM zrI vajasvAmI nAmanA muni padhAryA che. eTalAmAM ja bIjo purUSa AvIne vadhAmaNI Apaze ke "pahelAM bAra varSa agAu haMkArelAM vahANe ke je guma thavAmAM ja khapyAM hatAM te vahANe kuzaLakheme senuM bharI ahIM AvI pahoMcyAM che." A bane vadhA maNuo maLatAM zeTha e vicAramAM paDe ke "e bemAMthI paheluM kayuM kAma karuM ?" emAM bharaDhaLa karI chevaTa e nizcaya para Avyo ke "pApathI pedA thanArI lakSmI kayAM ? ane puNyathI maLanArA pAvana munIzvara kyAM? mATe pahelAM munIzvaranAM darzana karI temanI dezanA sAMbhaLI pachI vahANanI khabara laIza." Avo vicAra karI dhanya AtmAvaMta jAvaDa mahotsavanaDe vajana sahita vanamAM jaI gurUne vAMdaze ane temanA mukhanI sanmukha bezI gura sukhane ze. Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 35 ) rAjAnA uparAdhathI dhanezvarasUrie zatruMjaya mAhAtmyanI racanA karI. tenA vakhatamAM auddA ane jatA. vacce moTA zAstrArthe thayA ane temAM mallavAdie AheAne harAvyA tethI pratijJA pramANe aiAne dezapAra thavuM paDayuM. vikrama saMvata pachI 137 ekasA sADatrIza varSa sudhI tA jeneAmAM zvetAMbara ane digaMbara evA be pakSa paDayA nahotA, vikramanA chaThThA zataka sudhI tA jaitAnu puSkaLa jora hatuM, ema mukta kaMThe kahevuM paDe che. vikrama saMvattA chaThThA saikA sudhI paNa hindu sthAnamAM jainadharma sArvabhAma dharma tarIke rahyA hatA. joke jaitAnI sAme Andre pratispardhI tarIke hatA teA paNa temenA karatAM jAnu puSkaLa jora hatuM. vikrama savanA chaThThA saikAmAM janAmAM zrI haribhadrasUri, zrI devardhigaNi kSamAkSamaNu jevA mahA vidvAn AcAryAM thayA. zrI devAdhagaNi kSamAkSamaNe vallabhIpUramAM vikrama sa. 510 mAM jainAgamAnA ulhAra karyAM. vikrama savanA sAtamA-AThamA-navamA-dazamA ane agiyAramA saikAmAM dakSiNa dezamAM jaina rAjAe rAjya karatA hatA. pazcAt dakSiNa dezamAM liMgAyata dharmanI sthApanA thai tethI dakSiNa dezamAM jainarAjAe ghaTavA lAgyA. vikrama savattA navamA saikAmAM kAnyakubja ( kanAja deza ) nI gAdIpara mArya vaMzamAM thayelA caMdragupta rAjAnA geAtranA yazAvamAM nAme rAjA hatA. tene Ama nAmanA putra hatA te gujarAtanA moDherA gAmamAM siddhasenasUrinA upAzraye AvyA ane siddhasenasUrinA ziSya appaTTi sAthe rahevA lAgyA. yazAvA~ marI gayA khAda tenI gAdIpara Ama rAjA thayA teNe bappabhaTTisUrine kaneAja dezamAM khelAvI potAnA gurU tarIke thApyA. siddhasenasUrie bappabhaTTine vi. sa. 811 mAM caitra vadi AThamanA divase AcArya padavI ApI. te vakhate gADa dezanI lakSaNAvatI nagarImAM zrI jaina dharmarAjA rAjya karatA Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (36). hate te rAjAne bappabhaTTasUrie upadeza ApIne jinabhakta banAvyA hatA. bappabhadinA upadezathI Ama rAjA po jaina thayuM. teNe gApagiri parvata para kAnyakunjamAM-satAraka nagara ane moDherAmAM janamadira baMdhAvyAM hatAM. moDherAnA maDhavANIyAo jainadharmI hatA. Ama rAjAnA putra bhejarAjAe jainadharma pALIne jainadharmanI unnati karI hatI. te vakhatamAM gujarAtamAM vanarAja cAvaDe jainadharmI hatA. te caityavAsi zIlaguNimUrine pitAnA gurU tarIke mAnatA hatA. vanarAja cAvaDo pATaNanI gAdI para beThe teNe jainadharmanI sArI rIte unnati karI. pATaNamAM paMcAsarA pArzvanAthanA maMdiramAM vanarAja cAvaDAne mUrti che. pacAsara nagaramAMthI pacAsarA pArzvanAthane pATaNamAM lAvanAra vanarAja hatuM. vanarAja cAvaDAnA vaDuAo zilAditya vagere jainadhamI hatA. pATaNanI gAdI para AvanAra vallabhInA rAjAnA vaMzajo cAvaDAvaMza tarIke gaNAvA lAgyA. tenA vaMzamAM mANasA ane varasoDAnA ThAkoro hAla vidyamAna che. gujarAtamAM chellAmAM chello solaMkI kumArapALa jaina rAjA thaze. gujarAtamAM vastupALa ane tejapALa e be dazAzrImALI jaina mahA pradhAne thayA. vikramanI teramI sadI sudhI gujarAtamAM ane dakSiNa dezamAM jaina rAjAo vidhamAna rahyA pazcAta jainadharma pALanAra rAjAo rahyA nahi. barjinathI udbhavelI bhASAo tathA kheDAyelI bhASAo. janathI mAgadhI bhASAno uddabhava thayo che. bhAgadhI bhASAmAM lakhAyelAM hAla hajAro pustaka maLI Ave che. pistAlIza Agame prakaraNa grantha ane caritra vigere hajAre jaina granthane mAgadhI bhApAmAM lakhAyelA dekhIne kone Ananda na thaI zake. AryAvartamAM jyAM sudhI bhAgadhI bhASAnA pratye raheze tyAM sudhI jainAcAryonI kIrti rahyA karaze. jethI pizAcI, rasenI, prAkRta vagere bhASAo vagere utpanna Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 37 ) thaI che. gujarAta dezamAM cAlatI gujarAtI bhASAnA pravartakA ja che ema aitihAsika dRSTithI siddha thAya che. saMskRta bhASAmAM prAcInamAM prAcIna jaina zAkaTAyana vyAkaraNa che tethI saMskRta bhASAmAM jaitAnA prathama hAtha che ema siddha thAya che. jenAe saMskRta bhASAmAM hajArA granthA lakhyA che te jesalamera, pATaNa, khaMbhAta, amadAvAda vagerenA jAnA bhaMDArA jovAthI mAluma paDe che. tr jainadharma sAhitya saMbadhI mIsIsa enIbesanTa nIce pramANe kahe che ke " jainadharma rAjAe pUrA pADayA eTaluja nahi paNa te tAmIla bhASAnA saMsthApaka hatA. tAmIla bhASAnuM vyAkaraNa je sarasa hayAta vyAkaraNeAmAM bahuja zAstrIya paddhati pramANe lakheluM che te paNa jaitAnI kRti che. pavanandInu lokapriya vyAkaraNa namAla temaja lAdIyara jainAnAM che. prakhyAta kavi tIluvaranu kurala je dareka dakSiNa hindusthAnanA rahevAzIne jANItuM che. te janAne grantha che ema kahevAya che, ane tenuM kAraNa e che ke te janAnA zabda vApare che. te ahatA viSe lakhe che ane jaitAnA pAribhASika zabdonA upayAga kare che ane teTalA mATe te jainadharmanA hoya ema mAnavAmAM Ave che." A uparathI siddha thAya che ke mAgadhI, prAkRta, tAmIla-kAnI kenerI, zaiArasenI, pizAcI, ane gujarAtI vagere bhASAo janAthI udbhavI che. sa'skRta bhASAne jenAe vyAkaraNa Adi banAvIne sArI rIte kheDIne AryAvartanI bhASA sAhityanI unnati karI che. zAkaTAyana jainendra, siddhahaima, buddhisAgara, vagere jaitenAM saMskRta vyAkaraNA che. pANini vyAkaraNanA pahelAMnuM hAlamAM jaitAnuM zAkaTAyata vyAkaraNu gaNAya che. vikrama saMvat teranI sAlathI jenAe gujarAtI bhASA kheDavA mAMDI che. gujarAtI bhASAmAM jaitAnA sekaDA rAsAo vagerenAM pustakA maLI Ave che. temaja gujarAtI bhASAmAM lakhAyelA jainAnA gadya grA Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 38 ) paNa seMkaDo maLI Ave che. jenee aneka bhASAmAM aneka viSayane carcAne sAhitya granthane racyA che te have IMglIza sarakAranA zAnta rAjyamAM zAntinA samaye bahAra prakAzamAM AvavA lAgyA che. keneDI bhASAne janae bArase varSa sudhI khIlavI hatI ane temanI keneDI bhASApara vikrama saMvata pUrvenI sattA hatI. telaMgI bhASAnA sAhityamAM vadhAre karavAne janAe pUrve sAre bhAga Apyo che. jagabAtha taraphanA dezamAM jenuM pahelAM rAjya hatuM ane evuM sAMbhaLavAmAM AvyuM che ke jagannAthapUrImAM pahelAM jainatIrtha hatuM. zrI dhUlibhadranA vakhatamAM naMdarAjA thayo tyAre jenuM jora AkhA hindusthAnamAM hatuM. naMdarAjAo jaina dharma pALatA hatA. digaMbarAcAryoe aneka pustako lakhyAM che. muMbaI pAse AvelA vasaI taraphanA parvatanI hAramAM pUrva jananAM maMdira hatAM te bambara kulamAM zrIpAla rAjA utarelA te vakhatanA itihAsathI siddha thAya che. pUrve giranAra parvataparanI pratimA zrI kAzmIra taraphathI lAvavAmAM AvI hatI. zrI zatruMjya mAhAmya granya vAMcavAthI mAluma paDe che ke jeno AryavartamAM ghaNuM kALathI rahe che. saMkhezvara pArzvanAthanI mUrti ke je ghaNuM prAcIna gaNa vAmAM Ave che ane je zrI kRSNa ane zrI neminAtha prabhunA vakhatamAM vidyamAna hatI te pratimA parathI jenenI prAcInatA saheje siddha thAya che. kezarIyAjInI pratimA hAla mevADadezamAM AvI che. ane je pratimAnuM ujayinI nagarImAM zrIpAla rAjA ama mayaNAsuMdarIe pUjana karyuM hatuM te uparathI paNa jainadharmanI ghaNI prAcInatA siddha thAya che. "jenee sAhityamAM Apela meTe bhAga jenoe bhAgadhI, tAmIla, kAnaDI, pizAcI, prAkRta, saMskRta gujarAtI ane hindusthAnI vagere bhASAomAM aneka viSayonA gra Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (38) banAvyA che. temaja jaine e tattvajJAna, adhyAtmajJAna, kathAo, jIvanacaritre, aitihAsika vRttAMta, maMtra, taMtra, yaMtra, rasAyana, jyotiSa, vyAkaraNa, nyAya, alaMkAra, chaMda, dravya, caraNanuyoga, gaNitAnuyoga, cAritra ane vyApAra vagere aneka bAbatonA grantha lakhyA che. ' pUrve keTalAMka zataka upara rAzI Agame hatAM. hAla pistAlIza Agame che. pistAlIza Agama ane tenI TIkAo, vRttiyo, bhASyA, cUrNi ane niryuktiyo vagerene avalokavAmAM Ave te bhAratama jainadharmane dhanyavAda ApyA vinA anya dezIothI paNa rahevAya nahi. jainadharma sAhityanA grantho hAla anya dardInIonA dharma grantha karatAM ghaNuM che. jainadharmane pratipAdana karanArAM sUtro tathA grantho ghaNuM sarasa che. hAlamAM pAzcAtya vidvAnoe moTA bhAge vedadharma ane baddhadharmana pustako bahAra paDavAthI te tarapha lakSa ApyuM che paNa jyAre janadharmanA saMpUrNa grantha bahAra prakAzamAM Avaze ane te tarapha pAzcAtya vidvAnanuM lakSa kheMcAze tyAre jainadharmanI prasaMzAne avAja sarva dezamAM gAjI uThaze. zrI bhadrabAhue sUpara niryukti racI che. zrI umAsvAti vAcaka tatvArtha sUtra vagere pAMcase grantha racyA che tattvArtha sUtrapara vetAMbara ane digaMbaranA AcAryoe aneka TIkAo karI che temanA ghaNuM granthone nAza thaelo dekhavAmAM Ave che. zAkaTAyana vyAkaraNa ke jenI prazaMsA dakSiNa hindusthAnamAM ekI avAje thAya che tene banAvanAra jainAcArya che. jenendra vyAkaraNa jainenuM che. zrI hemacaMdra prabhue raceluM siddha haimavyAkaraNa hAla prasiddha che ane tenI prazaMsA cAre khaMDanA vidvAne kare che. buddhisAgara sUrie vikrama saMvat 1080 nI sAlamAM buddhisAgara vyAkaraNa banAvyuM che. matsyavAdI, siddhasena divAkara sUrie nyAya viSayanA uttama grantha lakhyA che. bhAratavarSanI prAcIna jAheralelInuM jemAM sArI rIte varNana che e zrI zatruMjaya Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 4 ) mAhAtmya nAmanA grantha che ke jenA kartA zilAditya rAjAthI pUjita zrI dhanezvara sUri che. zvetAMbara jainAcAryAe ane muniyAe dharma sabaMdhI ghaNA granthA racyA che. te saMbadhI ajavALuM pADanAra jainA gamalIsTa ke je jana zvetAMbara kAransa taraphathI bahAra paDayuM che tenuM avAkana karavuM. sikaMdara ane tenI pachInI sithiyana-musalamAna vageraeNnI svArIethI ghaNA jainagranthA naSTa thayA che. dharmayuddhe| vakhate ghaNA granthA naSTa thayA che ane ghaNA granthA bhaMDArAmAM chaThThuM thai saDI gayA che. jaina digaMbarAmAM paNa ghaNAM jainadharma saMbaMdhI pustako che. temanAmAM purANA che. jainadharmIoe racelAM pustako bahAra paDaze tyAre jainetara vidyAnA jainadharmanI uttamatA jANavA bhAgyazAlI banaze. tIrthA. jaina zAstrAmAM aneka pavitra tIthaeNnuM mAhAtmya jaNAvavAmAM AvyuM che. sarve tIrthAMmAM siddhAcala tIrthanI zreSThatA svIkAravAmAM AvI che. tIrthaMkalpa, vividha tIrthaMkalpa vagere granthAmAM jaina tIrthonI yAdI ApavAmAM AvI che. zatrujaya, giranAra, talAjA, AbujI, tAraMgA, rANakapura, sakhezvara, bhoyaNI, pAnasara, kezarIyA, aMtarikSajI, makSIjI, mAravADanI paMcatIrthI, pAvApurI, vaibhAragiri, azvAvameSa tIrtha, ane sammetazikhara vagere aneka tIrtho jenAmAM hAla vidhamAna che jaitAnAM hAla Azare nAnAM meTAM chatrIza hajAra derAM che ema saMbhaLAya che. jaina tIrthomAM prabhunI bhakti karavA mATe janA jAya che. tIrthagAIDa nAmanuM pustaka vAMcavAthI jaina tIrtho saMbadhI prakAza paDe che. kahevAnA sArAMza e che ke janAnAM tIrthaMthI jeteAnI prAcInatA, meTAi ane teenI unnatine khyAla AvI zake che. jainAe jina mandirA badhAvIne zilpakaLAne dhaNuM uttejana ApyuM Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. jenI prAcInakALamAM apUrva jAhejalAlI hatI te hAlamAM vidyamAna tIrthomAM rahelAM jaina maMdirethI pAzcAtya vidyAne joI zake che. bhAratavarSanA aitihAsika vRtAMttamAM joe ghaNo phALo Ape che. hinduonA yajJamAM pUrve pazuo hemAtAM hatAM te adharma rIvAjane haThAvIne dayAne phelAvo karanAra jainAcAryo hatA. ziSya-jenadharmanI caDatI ( unnati) upara pramANe avalokatAM mA luma paDe che. jenI paDatIne AraMbha kevI rIte thayuM te kRpA. karI jaNAvaze . gurU- he ziSya! caDatI ane paDatInAM kAlacakra duniyAmAM sarva vastu e para che. jenI caDatI che tenI paDatI che. eka vakhata AryAvarta yAne hiMdustAna dezamAM rAjakIya dharma tarIke jana dharma gaNAte hato. sarva rAjAo ane cAre varSo jainadharmanI ArAdhanA karatI hatI. te jainadharmane have prAyaH vaizya vyApArI vANiyA tarIke gaNAtI jAti pALe che. jainadharmanI paDatIne AraMbha vikramanI bIjI sadIthI digaMbara pakSamata nIkaLatAM ArebhA.janamAM zvetAMbara ane digaMbaro e be pakSamAM sAmAsAmI kaleza thavA lAgyo tethI jainAcAryonuM baLa ghaTavA mAMDayuM temaja Antarika dharmabheda vigrahathI teoe anya dharmIonI dhArmika hilacAla saMbaMdhI alpalakSa ApyuM. vikrama saMvat cAra bAramAM janemAM caityavAsa nAmane pakSa ubho thayo. zrIharibhadrasUrijInA samayamAM caityavAsanI vidyamAnatA hatI. vikrama saMvata bAramAM caityavAsanuM jora vizeSa prakAre haThavA lAgyuM. caityavAsIoe nigamapara vizeSa prema dekhADayo. caityavAsIoe Agamane bhaMDAromAM dAbI rAkhyAM hatAM. caityavAsI AcAryo ane tenA sAmA caityavAsIothI virUddha evA A-- Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 42 ) cAryo vacce ghaNA vivAde thayA. jainadharmarUpa dharamAM A pramANe matabheda thavAthI jainadharmIone sarvatra eka sarakhI rIte utsAha zraddhA vagerenA upadeza maLavA lAgyA nahi. caityavAsIenA sAmA rahIne potAnA mULa mArganuM rakSaNu karavAmAM jainAcAryAMnuM dhaNuM baLa vaparAI gayuM. vanarAja cAvaDAnA vakhatamAM caityavAsIonuM ghaNuM jora hatuM ane te vakhate te leAkAe caityavAsInI pramalatA vadhAravAne rAjAone paNa peAtAnA pakSamAM lIdhA hatA. lagabhaga eka hajAra varSa sudhI caityavAsIonuM jora rahyuM temanA vaMzamAM mAladeva mahAtmA, lADelA mahAtmA, mujapuranA mahAtmA, vAMkAneranA mahAtmA ane vAMkAneranI jataNI vagere gaNAya che. A pramANe paraspara matabheda vicahumAM jainAcAryAMnuM baLa kSINu thavA lAgyuM. AvI jainAcArye ane janasAdhuonI dazA dekhIne brAhmaNeAe vedadharmanA pracAra karavA prabaLa upAyA yeAjyA. hindusthAnapara anya dezIonI svArIe AvavAthI hindusthAnanA leAkAmAM azAnti vadhatI hatI. hindusthAnanA rAjAomAM paraspara sapa vadhavA lAgyA. kalyANInA bhuvA rAjAe vallabhInA jayazikharanI sAthe yuddha karyuM tyArathI jyAM tyAM paraspara laDAI zarU rahevA lAgI. dezamAM aMdhAdhudhI prasaravA lAgI. gujarAtanI gAdI para vikrama saMvat 802 nI sAlamAM pATaNamAM vanarAja cAvaDA beThA te vakhate gujarAta, kAThIyAvADa, lATa, mALavA, mevADa, kAnyakubja, mAravADa vagere dezAmAM jaineAnuM puSkaLa jora hatuM. vikrama saMvat 805 mAM dakSiNamAM zaMkarAcAryanA janma thayA. teNe vedharmanA pracAra karavA AraMbha karyAM. vikrama saMvat AThanI sa lamAM dakSiNa dezamAM kumArile jainadharmanu khaMDana karavA lakSa ApyuM. Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 3 ) kumArila ane zaMkarAcAryanA sAmA dharmayuddhamAM jaine ubhA rahyA te paNa teNe mALavAnA rAjAne pakSamAM lIdhe ane lokomAM veda dharmane pracAra thAya tevI rIte te vakhatanA lokonI AgaLa upadeza zailIne AraMbha karyo. zaMkarAcAryuM ke jainAcArya sAthe zAstrArtha karyo nahi paNa teNe vedadharmane pracAra thAya evAM pustako tathA ziSyo ubhA karyA. jainAcAryone cAra tarapha lakSa devuM paDatuM hatuM. eka te vedadharmI AcAryonI sAme, bIjI tarapha baiddhadharmi sAdhuonI sAme, trIjuM parasparanA matabhedenI sAme. ane ethuM pitAne dharma pracAra karavA bAbata. A pramANe cAra ThekANe lakSa rAkhIne jenAcAryoe pitAnA dharmanI saMrakSA karavA mATe upAya cAlu rAkhyA. vedadharmIonA upadezathI keTalAka rAjAo khullI rIte zivanA upAsaka thayA. jainadharmanA zuddhAcAra uttama niyama tarapha keTalAka tAmasa guNa rAjAone prema ghaTavA lAgyo. dArU mAMsanI chUTI vagerene teo vizeSa prakAre IcachavA lAgyA tethI rajoguNI vAsanAonI tRpti thAya te tarapha teonuM citta kheMcAyuM. keTalAka rAjAo jainadharma pALavA lAgyA te keTalAka vedadharmane mAna ApavA lAgyA. zaMkarAcArye vedane karmakAMDane viSaya have jene ane baiThe jJAnamArganA sAmA bhAna nahi pAme evuM samajI karmakAMDanI upekSA karI uttaramimAMsAne mArga pakaDaze. zaMkarAcArye baiddhadharmamAMthI keTalAMka tattvo grahaNa karyA ane upadeza devo zarU karyo tethI tenI pAchaLa thanAra rAmAnuja AcArya zaMkaranA advaita mata upara zata dUSaNuM nAmane granya ra ane zaMkarAcAryane pracchanna baiddha kahyA. zaMkarAcArye jainAcAryonI sAthe vAda karyo hoya evuM siddha thatuM nathI. zaMkara gnivijayamAM digaMbara sAdhunuM pAtra mUkyuM che, te beThuM che. kAraNa ke te zvetAMbara vA digaMbara sAdhu siddha thaI zakatuM nathI temaja zAMkara bhASyamAM zaMkarAcArye jainatanuM khaMDana karavA prAraMbha karyo che paNa teo Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 44 ) jainatattvane jANI zakayA nathI tethI teoe jainazAstrAthI jainatattvA samajyA vinA upara TAke jainatattvAnu khaMDana karavA mithyA prayAsa karyAM che. za'karAcAryanI pAchaLa dakSiNa dezamAM I. 1119 mAM draviDamAM bhUtapUrImAM rAmAnuja AcArya janmyA hatA. rAmAnuje za'karAcAryanA matanuM khaMDana karyuM ane keTalAka rAjAAne peAtAnA pakSamAM lIdhA. jainadharma pALanArA keTalAka rAjAone teNe peAtAnA dharmamAM dAkhala karyAM. jaina rAjAe jainadhama tajIne viSNudharmamAM dAkhala thayA, tenuM kAraNa e hatuM ke teo jainadharmanAM tattvAne samajI zakyA nahotA ane te vakhatamAM jainAcAryAmAM paraspara saMpa ane dhama jussA pragaTAvavA mATe upadeza paddhati joie tevI temane esatI Ave evI na hovAthI vedharmI enuM jora phAvava lAgyuM tethI cAre varNamAMthI ghaNA manuSyA hindudharma pALavA tarapha vaLyA ane tethI jainadharma pALanArAonI saMkhyAmAM ghaTADA thavA lAgyA. vikramanI agiyAramI sadImAM liMgAyata nAmaneA navA dharma sthApanAra basava nAmaneA eka brAhmaNa hatA. te vakhate dakSiNamAM bijala nAmanA jainadharmI rAjA rAjya karatA hatA. jainadharmI bijala rAjAne tyAM khasava matrI hatA teNe liMgAyata dharmanI sthApanA karI te vakhate brAhmaNa tathA jenAmAM dharma saMbadhI TaTA cAlatA hatA. zAlIvAhananA agIyAramA saikAmAM asare liMgAyata dharmanI sthApanA karI ane jainadharmI bijala rAane gAdIparathI uDADavA prayatna karyAM. bhImA nadInA kAMThe basave jainadharmI bijala rAsIne khArAkamAM jhera dIdhuM tethI rAjA tyAMja maraNa pAmyA zAlIvAhana zaka 1077mAM. je vakhate dakSiNa dezamAM jainadharmI khasava rAjA rAjya karatA hatA te vakhate guja rAtamAM jainadharmI jainAcAryaMne sAhAy karanAra siddharAja rAjA rAjya karatA hatA. bijala rAjAnA vakhata sudhI dakSiNu dezamAM jaitAnuM puSkaLa jora Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hatuM ane dakSiNamAM jenenI ja mukhya vasati hatI. vikrama saMvatanI teramI sadI sudhI gujarAta ane dakSiNamAM jaina rAjAo thayA. A uparathI ApaNe samajavAnuM ke rAjakIya dharma tarIke jainadharma vikramanI teramI sadI sudhI rahe. dakSiNamAM masura taraphanA bhAgamAM to pattaramI sadI lagabhaga sudhI jainadharmaja rAjakIya dharma tarIke gaNAto hato. musalamAnanA hindusthAnaparanA humalAthI lokomAM ajJAna bahu prasaryuM ane tethI lokomAM rajoguNa ane tamoguNanuM jora phelAvA lAgyuM tethI lokomAM hiMsA vagerene praveza thaye ane tethI jainadharmanAM sUkSma tatve tarapha lokonuM citta cuMTI zakayuM nahi ane te samayano lAbha laIne vedadharmI vaiSNava zaMkarAcAryo vagere pitAnA dharmamAM lokone baMdha besatA upadeza deIne pitAnA dharma tarapha vALavA lAgyA. AvI dazAmAM paNuM jainAcAryo pitAnuM baLa vAparavA mATe ane jainadharmanuM saMrakSaNa karavA mATe ghaNuM prayatna karatA hatA. vikramanI teramI sadI sudhI karNATakanA rAjAo jainadharma pALatA hatA. vi. bAramI sadImAM zvetAMbara ane digaMbarAcAryone pATaNamAM siddharAja rAjAnA darabAramAM zAstrArtha thayo hato ane temAM digaMbarone parAjaya thayo hato. digaMbara AcAyoe je dakSiNa dezamAM anya dharmIonI sAthe zAstrArtha karavAmAM AtmabaLa vAparyuM hota te sAruM gaNata. paraspara banne komanA AcAryoe parasparanuM khaMDana karavAmAM AtmabaLane upayoga karyo tethI veda dharmIonI sAthe ubhA rahevAmAM ane temanI sAthe Atma viryane upayoga karavAmAM te vakhatamAM jainAcAryoe lakSa dIdhuM nahi ane tethI bannenI hAni thavA lAgI. zvetAMbara AcAryoe pUrve caityavAsIo sAme bAtha bhIDI hatI. te vakhatano lAbha laIne vedadharma AcAryoe mAthuM uMcuM karyuM hatuM temaja vikrama saMvatnI teramI sadImAM vetAMbara jainemAM kharatara, Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaDagaccha, tapAgaccha, punamIA, AgamikacetravAla Adi ghaNuM gaccha utpanna thayA ane te vakhate dareka gacchanA AcArya svamata pratipAdanamAM pitAnuM AtmabaLa vAparyuM paNa teoe saMpa karIne aneka upAsethI anya dharmIo sAthe ubhA rahevuM e tarapha lakSa dIdhuM nahi. teramA saikAmAM arthAta vikrama saMvata bArasenI sAlamAM ghaNuM gacche utpanna thayA te vakhate vartamAnakAlapara daSTi denAra sarva AcAryomAM zreNa, kalikAlasarvajJa, mahA prabhAvaka zrI hemacaMdrAcArya hatA. temaNe sADA traNa kroDa kSekanI racanA karI. temaNe zrI kumArapAla rAjAne jainadharmI banAvyuM. temaNe jainadharmane punarUddhAra karavAne ane rAjakIya janadharma banAvavA bhagIratha prayatna karyo hato. janadharmamAMthI anya dharmamAM gaelA rAjAone temaNe punaH jainadhama banAvavA udyoga karyo ane temAM te kumArapAla rAjA vagerene jainadharmI banAvI ghaNe aMze phAvyA. temanA AtmAne karoDa karoDa vAra vaMdana thAo. pUrvanI peThe kSatriya rAjAo sadA jaina rAjAo tarIke rahe ane rAjAonA vaMzamAM thanAra rAjAnI paraMparAma jainadharma sadA kAla rahe evI zrI hemacaMdra prabhunI dhAraNA hatI paNa te temanI pAchaLa bara AvI nahi. tAMbaromAM sarve AcAryomAM gacchanI mAnyatAnA bhede saMkucita daSTi hevAthI ane temaja digaMbaromAM mUlasaMgha, kASTIsaMdha, mAthurIsaMdha, vagerenA matabhedathI eka bIjAnA khaMDanamAM Atmazaktine vyaya thavA lAgyA ane paraspara saMpIne jaina dharmamAMthI bhraSTa thanAra lekane janadharmamAM punaH lAvavAno vicAra karavAne sarva gacchanA AcAryonI mahA sabhA maLI zakI nahi ane tethI vikramanI caudamI sadImAM jainadharma te rAjakIya dharma tarIke rahyA nahi. hAya!! keTalI badhI khedanI vAta. vikrama saMvata tenI sAlamAM vastupALa ane teja pALa e be jaina pradhAne thayA temaNe jaina dharmanI jayapatAkA phara Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (47) kAvI. vikrama saMvata soLasenI sAlamAM zrI hIravijayasUri mahArAja thayA. temaNe akabara bAdazAhane pratibodha Ape. temanA vakhatamAM zrI dharmasAgarajI upAdhyAye kharatara Adi anya gacchanuM khaMDana karyuM hatuM tethI kharatara tapAgaccha Adi gacchanA AcAryo tathA zrAvakone paraspara sArI rIte saMpa tathA saMbaMdha rahI zakyo nahi. jemAcAryo potAnA jainadharma rUpa gharamAM gacchanA bhede paraspara vivAda karIne pitAnA AtmavIryane kSaya karavA lAgyA. pitAnI dharma sattAne keTalo badhe vistAra hatuM te saMbaMdhI paraspara saMpanA abhAve jenenI mahAsabhA bharIne jainacAryo ane sAdhuo vicAra karI zakyA nahi te paNa teoe jainadharmanuM sAhitya vadhAravA je Atmabhoga Ape che tene te kadi upakAra bhUlI zakAya tema nathI. ApaNA pUrvAcAryoe je je zubha kAryo karyo che te ApaNe kadi na bhUlavAM joIe paNa je bAbata saMbaMdhI temaNe lakSa na dIdhuM, (game te kAraNothI) te te bAbatene to jaNAvavI joIe. digaMbara jainonuM dakSiNamAM ghaNuM jora hatuM. AkhA hiMdusthAnamAM kula vastI trIza karoDanI gaNAya che temAM madrAsa ilAkAnI vastI traNa karoDanI che. IsvIsananA pahelA saikAthI te dazamA sekA sudhI madrAsa ilAkAmAM jainenI puSkaLa vastI hatI. jenoe madurA pAMDaya vagere dezone rAjA pUrA pADayA che. I. sa. nA dazamA saikAmAM ziva ane jene vacce dharma saMbaMdhI spardhA cAlI. AjanI mAphaka kevala dharma carcA cAlatI hatI ema nahi paraMtu te vakhate yuropIyana dezamAM banyuM che tema madrAsa ilAkAmAM paNa te dharmayudde khunakhAra thayAM hatAM. zaiva ane jaina vacce dharmayuddha thayAM ane tenuM pariNAma e AvyuM ke te bhAgamAM vasanArA hajAre jene rIbAvI rIbAvIne bhAravAmAM AvyA ane jemanuM manebala nirbala hatuM teo anya Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (48) dharmamAM (zaivadharmamAM) vaTalAI gayA ane bAkI rahyA temane dAsa banAvavAmAM AvyA. ane AvA dAsa jevA banelA asalanA jaino ke je hAla phakta temAMnA keTalAka navakAra jANe che ane pitAne asala jainadharma che ema jaNAve che. A lekone perIA kahe che ane temanI bhadrAsa ilAkAmAM sAThalAkhanA Azare saMkhyA che. A bAbatane itihAsa zo purAvo Ape che te ApaNe tapAsIe. hAlAsya mAhAmya nAmano prAcIna tAmIla granthanA 68 mA prakaraNamAM A pramANe jaNAvavAmAM AvyuM che ke jJAnapUrNa nAmanA eka yuvAna ziva saMnyAsIe ATha hajAra drAviDa jana sAdhuone pitAnA matamAM A pramANe lIdhA. pAMDaya dezanA rAjAnI rANI ane mukhya pradhAna kulabaMdhana te yuvaka saMnyAsI pAse jaIne kahevA lAgyA ke jaina sAdhuone ukheDI nAkhe. kAraNa ke teo nagna jAya che. teenA hAthamAM mora pIMchIo rAkhe che ane vedanI nindA kare che. te saMnyAsI bane jaNane ziva maMdiramAM laI jAya che te mUrtine udde zine kAMIka kahe che ane zivanI zI IcchA che te jaNAvavAne vinati kare che. te nagna jaina sAdhuo sAthe vAdavivAdanuM kaheNa svIkAre che. te rAjA pAse jAya che. pitAnA granthanA pavitrapaNAnI agni ane jalathI kasoTI kADhavAnI zarata kabula kare che temAM te hArI jAya che ane tenuM pariNAma bhogavavuM paDe che. ghaNA jaina sAdhuone kApI nAkhavAmAM Ave che. keTalAkanAM mAthAM ghANuomAM pIlavAmAM AvyAM ane bIjAonI cAmaDI ziyAla, kaDI, kutarAo ane zikArI pakSIonA bhakSya tarIke pheMkavAmAM AvyAM. jeo nirbala mananA hatA teo A kaseTImAMthI bacavAne hindu thaI gayA. A bAbata madurAmAM AvelA menAkSI nAmanA maMdirane lagatA pavitra sarovaranI divAla upara cinnelI che. temAM digaMbara AcAryo Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 49 ) e zailI pasaMda karI che ane te lIpara teo marI gayA che ane keTalAka tA dhANIomAM pIlAi muA che. bAkI rahelA madrAsanA jainA ekadama atyAranA jevI adhama dazAe AvI pahoMcyA na hatA paNa vakhata jatAM tyAMnA asalI jainA sAthenA sabaMdha ucca kAmanA hindu dharmanA kAraNuthI baMdha karavA lAgyA. ane A sthiti lAMbA vakhata sudhI cAlavAthI teo dAsa jevA perIA jAta tarIke ALakhAvavA lAgyA. Aje tee dhaNI yAjanaka sthitimAM potAnA dahADA pasAra kare che. hiMdusthAnanuM impIrIyala gejheTIyara lakhe che ke chellA saikAnA aMta sudhI tee uMcI jAtanA dAsa tarIke rahetA AvyA che. eka khrIsti lekhaka lakhe che ke keTalAka saikAnA julamathI temanAmAMthI manuSyapaNuM kADhI nAkhavAmAM AvyuM che. evI sthiti thai che. temAMnA hajArAne prIsti dharmamAM vaTalAvavAmAM AvyA che, te asalathI jaina hatA ema jaNAve che. hAla teonI AvI sthiti thai che. dakSiNa dezamAM pUrve cAre varSAM jainadharma pALatI hatI temAMnI perIA nAmanI koi pahelAM cAra varNa paikInI varNa hatI teone hinduAe nIca tarIke gaNyA. hAla teo sudhArIne asalanI peThe kharA jenA tarIke banAvavA prayatna karavAnI jarUra che. zaMkarAcArya, rAmAnujAcArya, madhvAcArya ane vallabhAcAryanA prayatnathI nirmULa mananA ajJAna jenA potAnA dharmanuM jJAna nahIM hovAthI hindudharmamAM bhaLI javA lAgyA. vallabhAcAryanA panthamAM je vaiSNava vANiyAe che teonA vaMzajo asala jainadharma pALatA hatA. vIzAezavALa, dazAzrImAlI, vizAzrImAlI, pAravADa vagere ceArAthI jAtanA vANiyAnI sthApanA janAnA AcAryAMthI thai che.temanAM nAma nIce pramANeozavALa, zrImAlI, zrI zrImAla, lADa, dApAravADa, vIzApAravADa, Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (50). dazAdezAvADa, dezAvADa, agravAla, gurjara, bhAgairavAla, dadu puSkaravAla, aitivAla, harasorA, suraravAla, pIlIvAla, bhuMgaDA, khaMDAIlavAla, lADavANiyA, lADavA, dehIlavAla, kehadaravAla, seheravAla, jAelavAla, mAnatavAla, kATIvAla, keraTAvAla, cehetrAvAla, sonI, sejavAla, nAgara, bhADa, Dha, julaherA, kapila, khaDAyatA, barUrI, dazorA, bAMbhaDavAla, nagudrA, karabarA, bagIvarA, mevADA, narasiMgapurA, khAtaravAla, charaNavAla, bhAravAla, AracitavALa, bAbaravAla, zrIgeDa, ThAkaravAla, paMcamahAla, haravAla, sIrakerA, bAIsa, sukhI, kavAla, vAyaDA, tereTA, bAtabaragI, lADIsAkA, vedanArA, khIcI, gurA, bAhAhara, jALA, padamerA, meherI, dhAkaravAla, maMgorA, gaelavADa, terATA, kAkaliyA, bhArIjA, aDorA, sArA, bhuMgaravAla, maMDAhula, bApumA, bAgrIA, DIMDorIyA, baravAlA, sohAravAla, nAgerI, vaDanagarA, mAMDaliyA, ane pAMcA vagere corAzI jAtanA vANiyAo ghaNAkharA te pitAnA gAma, gotra, sAkha vagerenA nAmathI prasiddha gaNAya che. ezA nagarImAM rahenAra kSatriya hatA te jaine thayA tyAre ozavALa gaNAyA. zrI jinadattasUrie savAlAkha rajapUtane jana banAvyA. zrI jinadattasUrie moDherAnA dazahajAra rajapUtane jaina banAvyA. jeo herAnA hatA teo paradezamAM javAthI moDha vANiyA gaNavA lAgyA. jinadattasUrinA pahelAM moDherAmAM moDha vANiyA jenI hatA. vikrama saMvata 217 baso sattaramAM lohAcArya agrehA nagaranA lokone jaina dharmamAM lIdhA teo agrehA nagaranA rahevAsI hovAthI agravAla tarIke prasiddhine pAmyA. hindu sthAnamAM agravAla vANiyAnI vizeSa vasti che. temAMnA keTalAka jaina, che ane keTalAka baso varSa lagabhagathI vaiSNava vagere dharmamAM dAkhala thayA che. vIzA zrImAlI vANiyA pUrve mAravADamAM zrImAlanagara ane bhAva kavinA vakhatathI bhinnamAla tarIke prasiddha pAmelA nagaramAM Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 11 ). hetA hatA. zrImAla purANamAM vizA zrImAlI vagerenI utpatti ApI che te jUThI che. mahAlakSmI zrImALIonI kuLadevI hatI paNa lakSamIdevInI jamaNuM bAjumAMthI utpanna thayA te vizA ane DAbI bAju mAMthI utpanna thayA te dazA vagere gappa purANu lakhIne lekamAM beTI mAnyatA phelAvavA prayatna karyo che. kAraNa ke dazAzrImAlInI utpatti vastupAlanA vakhatathI thaI che. zrImAlanagaranA rAjA ane kSatriyane jainAcArya pitAnA jaina dharmamAM dAkhala karyA tyArathI teo zrImAla nagaranA nAme zrImali vANiyA tarIke prasiddha pAmyA. A bAbatamAM jaina grantha sArUM ajavALuM pADe che. vastupAlanA vakhatamAM vastupAla ane tejapAlanA pakSamAM rahenArA vizA zrImAla vANiyAo, dazA zrImAlI tarIke gaNavA lAgyA tenI jana granthothI sAbItI thAya che. zrImAla nagarane cheDIne keTalAka zrImAlI vANiyAo maMDAvaDamAM gayA tyAM bhaTTI, cahuvANa, gheTa, geDa, gehIla, hADA, jAdava, makavANuM, paramAra, rAThoDa ane tharAdarA rajaputene janAcAryoe pratibadhI jaina banAvyA ane te paNa zrImALI vaNika vagere tarIke vyApAra karavAthI gaNAvavA lAgyA. pUrve kSatriya jaina hatA. ane kSatrioja vyApAra karavAthI vANiyA gaNavA lAgyA. kSatrinAM keTalAM kula che te atra saMbaMdhoge prasaMge pAtta kahevAmAM Ave che. chatrIza kulamAM kSatriyone samAveza thAya che-tathA 1 sUryavaMzI, 2 caMdravaMzI, 3 jAdava, 4 kacchavAhA, 5 paramAra, 6 tuvAra, 7 cahuvANa, 8 selaMkI, 2 chiMda, 10 sIlAra, 11 AbhIvara, 12 dahimA, 13 makvANu, 14 gurUo (gohIla), 15 gahIlota, 16 cAvaDA, 17 parihAra, 18 rAvarAThoDa, 18 devaDA, 20 TAMka, 21 siMdhava, 22 aniga,23 etika, 24 pratihAra, 25 dadhikhaTa, 26 koraTapAla, 27 koTapAla, 28 huNa, 28 hADA, 30 goDa, 31 kamADa, 32 ja8, 33 dhyAnapAla, 34 nibhAvara, 35 rAjapAla, 36 kAlachara. e Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (para ) pramANe kSatriyanAM chatrIza kuLa che. temAM ghaNAM kuLe pUrve jainadharma pALatAM hatAM. pAchaLathI veda dharmanuM jera thatAM temAMthI bacelAone jainAcAe alaga karyA ane teo vyApAra karavAthI vANiyA gaNAvA lAgyA. paramAranI zAkhA pAMtrIsa, rAThoDanI zAkhA tera, jAdavanI zAkhA vIza, cahuvANanI covIza zAkhA, solaMkInI sAta zAkhA vagere kulenI zAkhAo jANavI. ' uparanA chatrIza kuLamAM huna ane jaTa jAtinA kSatriyo mATe keTalAka vidvAnane evo abhiprAya che ke huna jAta asala hindusthAnanI bahAra rahetI hatI. huna lekoe hiMdusthAnanI bahArathI AvI keTalAMka varSa kAzmIramAM rAjya karyuM temaja temAMnA keTalAka yuropa jaI vasyA. temane tyAM paNa aMgrejImAM hana athavA huna kahe che temaja temane vasAvelo prAMta "hunagarI" athavA "haMgarI " ne nAme AsTriyA dezamAM hAla prakhyAta che. temaja jaTa leka yupamAM jaI vasyA tene jaTalAMDa eTale ja deza nAma ApyuM." A bAbatamAM ame pUrNa vicAra karyA vinA amAre mata ApI zakatA nathI paNa eTaluM te zatruMjaya mAhAmya vagere prAcIna jaina granA AdhAre kahevuM paDe che ke kSatriya leke pUrve hAlamAM manAtA hiMdusthAnanI bahAranA dezapara rAjya karatA hatA. zrI RSabhadevanA putra bharatanuM hAlamAM hindusthAna tarIke prasiddha dezamAM rAjya hatuM ane temanI ayodhyAmAM gAdI hatI. temanA putra sUryayazA rAjA thayA tyArathI ayodhyAmAM sUryavaMzanI sthApanA thaI. IrAna, arabastAna, AphrikA, yuropa, turkasthAna ane aphagAnisthAnane pahelAM bahula deza kahevAmAM Avato hato ane tyAM zrI RSabhadevanA putra bAhubalInuM rAjya hatuM. zrI RSabhadevanA putro paikI keTalAkanuM vitADhaya parvata para rAjya thayuM. ayodhyAnI gAdI para sUryavaMzI rAjAo rAjya karavA lAgyA ane temanI gAdI para ayodhyAmAM zrI Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 53 ) munisuvratanA vakhatamAM dazaratha rAjAnA rAma putra thayA. zrI bAvIsamA neminAtha jAdavavaMzamAM thayA. jJAtavaMzanAmanA kSatriya kulamAMthI mahAvIra prabhu thayA. zrIRSabhadeva vagere tIrthaMkarAnA izvAku vaMza hatA. pUrve sarva tIrthaMkarA kSatriyAnA kulamAM janmyA hatA. mahAbhAratanA yuddha vakhate ghaNA kSatriya rAjAe hAlanA gaNAtA hindusthAnanI bahAra rahetA hatA ema jainamahAbhAratathI siddha thAya che tethI kAlAMtare keTalIka jAtA yurApa tarapha gaI hoya teA te banavA ceAgya che. hAla jyAM ATalAMTika mahAsAgara che tyAM pUrve deza hatA. jalanA ThekANe thala thAya che ane thalanA ThekANe jala thAya che AvA niyama bhustara zAstrathI siddha thAya che tethI pUrvanA vakhatanA dezAmAM ghaNA pheraphAra thaI gayA che. bharata rAjA thayA pachI A dezane bhAratakhaMDa tarIke kahevAnI rUDhi cAlatI hatI. bhAratakhaMDamAM Arya deza ane anArya dezo hatA. bhAratakhaMDamAM anArya dezeA ghaNA hatA. Arya dezamAM rahenArane Arya kahevAmAM AvatA hatA. asalathI AryAM A dezamAM vasatA hatA. teo kai anya dezamAMthI A dezamAM AvyA nathI paNa asalethI A dezamAM rahetA hatA ema jainazAstranA AdhAre siddha thAya che. Arya dezapara anya dezanA lAkA caDhI AvyA teo paNa Arya hatA ane keTalAka anArya hatA. A pramANe amArI mAtA che. have vicAravAnuM eTaluM che ke chatrIza kulanA kSatriyA vagere cAre varNo vikramanA navamA zataka lagabhaga jainadharma pALatI hatI paNu zaMkarAcArya pazcAt vedadharmIonuM navamA saikA pazcAt jora vadhavAthI cAre varNo vedadharma pALavA lAgI ane vikramanA pantaramA saikA pachI veda dharmIenuM ghaNuM jora vadhavAthI vedadharma te hindusthAnanA rAjakIya dharma tarIke gaNAvavA lAgyA tethI musalamAna vagere sarva hindavAsIonA meATA Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 54 ) bhAga vedadharmI hAvAthI vedharmane hindudharma tarIke kahevA lAgyA. hindusthAnanA ghaNA lokomAM vedadharma paLAtA hovAthI vedadharma te pannaramA saikA lagabhagathI hindudharma tarIke prasiddha thayA paNa te vedadharma pUrve hindudharma tarIke oLakhAtA nahatA. kAraNa ke vikramanA chaThThA saikA sudhI tA hindusthAnanA sarva lokono mukhya dharma jainadharma hovAthI jainadharma teja hinduonA mukhya dharma gaNAtA hatA ane jainadharmaja hindusthAnanA Aryadharma gaNAtA hatA. jainazAstrAmAM sAdhune trac ane sAdhvIone brA tarIke kahevAnA sutrAnA AdhAre rIvAja hatA. sthAnakavAsIemAM sAdhvIone hAla paNa jJAo kahevAnA rIvAja che. jenA pUrve Arya dezanA vAsI hovAthI sarca tarIke gaNAtA hatA. kSatriya rAjAe ane kSatriyAmAM vedadharmanA dhaNA pracAra thayA bAda jainAcAyaryAe jaina rahelA kSatriyAne vedharmiM kSatriyAthI judA pADayA ane te vyApAra karavAthI vANiyA gaNAvavA lAgyA. kahevAnA sArAMza e che ke vIzA zrImAlI vagere pUrve rajaputA hatA. vIzA zrImAlImAMthI dazA thayA ane dazAmAMthI pAMcA vANiyA thayA che. kSatriyAne vedadharmI banAvavAmAM brAhmaNAe tene mAMsa dArU pIvA vagerenI chUTa ApI ane eTalA sudhI kahevA lAgyA ke mAMsanuM bhakSaNa karavuM. mRgayA ramavA e tA kSatriyAnA dharma che. hindustAnamAM paradezIonA humalAthI ajJAna ghaNuM prasaryuM tethI kSatriyA ane kSatriya rAjAone joitu hatu. ane vaide kahyuM tenI mAka brAhmaNoe mUkelI chUTathI ghaNA kSatriya rAjA ane kSatriyAe veda dharma svIkAryAM ane tethI jainAcAryAe jaina tarIke rahelA kSatriyAne mAMsabhakSI dArUpAnI kSatriyAthI bhinna samAja tarIke karyAM, temAM ghaNAM kAraNeA haze kAraNake te vakhate te kevI sthitimAM mUkAyA haraze tenA hAla game teTalAM anumAneAthI vicAra karIe te paNa tenA pUrNa khyAla AvI zake nahi. jainAcAye(e Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAkhyA hatA temAM temaNe nA vakhatathI sImAe (55) kSatriya ane kSatriya rAjAone jana dharmanI zraddhAmAM sthira karIne dArUpAna mAMsAhArI chatAM zreNika rAjAnI peThe avirati samyagadaSTi jene tarIke rAkhyA heta to kSatriya ane kSatriya rAjAo jana tarIke kAyama rahyA heta paNa A bAbatamAM temaNe zA mATe lakSya na dIdhuM tenuM kAraNa samajI zakAtuM nathI. zrI neminAthanA vakhatathI cAre varNomAM jana dharma ane vedadharma e be dharma pravartatA hatA. vedadharmIoe jene upara zaMkarAcArya vagerenA vakhatamAM julma gujAravAmAM bAkI rAkhI nathI ema zaMkaradigavijaya vagerethI mAluma paDe che. dharmanA nAme jaina rAjAoe ane jaina kSatriyoe kadi anya dharmIo sAme taravAra ugAmI nathI ema itihAsathI siddha thAya che. vedadharmIonuM jera thavAthI mAravADa vageremAM rahelA kSatriya jainone vyApArI kema tarIke pheravI nAkhavAmAM jainAcAryoe te vakhatane anusarIne lAbha dekhyo ema temanA kRtya uparathI mAluma paDe che. kadApi ema paNa banI zake ke kSatriya janee pitAnI meLe vyApAra karIne iMglIzonI peThe zAMta jIvana gujAravA vaNigravRtti svIkArI heya. keTalAka aNasamaju vidvAne kahe che ke jainAcAryoe kSatriyone vANiyA banAvI dIdhA tethI musalamAnenuM jora phAvyuM ane vaLI vizeSamAM kaye che ke-je vedadhamane pAcho jhuMDa na pharo heta te jainAcAryonI dayAnA upadezathI bAyelA banelA kSatriya musalamAnanI sAthe dezanuM rakSaNa karavA - martha thAta nahi. A saMbaMdhI prakhyAta gurjara kavi dalapatarAma DAhyAbhAI pitAnA jJAtinibaMdha nAmanA pustakamAM lakhe che ke - "AgaLanI vakhatamAM ghaNuM rAjAo jainadharmI thayA hatA. te ghaNuM jIvadayA manamAM lAvIne pitAnuM rAjya jate paNa laDAI karavA hAtA nahi. pachI paradezIoe AvIne teonI jamIna dabAvI Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (56). lIdhI tyAre jainadharmI rAjAonI ghaNI nindA thavA lAgI tathA jainadharmane paNa nukazAna lAgyuM. (je gAmamAM hiMsAnI manA hatI tyAM thavA lAgI) pachI prajA tathA rANIoe rAjAone bALapaNathI jainadharmathI dUra rAkhavAnI tadabIra karI ane laDAI karavAthI kSatrI upara paramezvara prasanna thAya evuM je dharmamAM lakheluM hoya te (vedadharma) rAjAne gya che evuM saiAe dhAryuM. tyAre kSatrInA hAthamAM kAMI paNa mUlaka rahe." A uparane kavi dalapatarAmane phakare vAMcavAthI lekamAM evI mAnyatA phelAya che ke jene potAnuM rAjya jAya te paNa dayAthI te javA de che ane laDAI karatA nathI, paNa kavi dalapatarAma tathA mahIpatarAma vagerenI jene mATe karelI kalpanA A jUThI che ane nIce pramANe daSTAMta ApIne kavi dalapatarAmanI jUThI kalpanAne havAmAM uDAvI devA taiyAra chIe. prathama zrI mahAvIra svAmInA vakhatamAM arADha dezanA vagere ghaNuM kSatriya rAjAo jainadharmI hatA. zrI mahAvIranA mAmA ceTaka rAjA ke je vizAlA nagarInA rAjA hatA. temaNe zrAvakanAM bAravrata dhAraNa karyA hatAM. teoe jaina keNika rAjAnI sAthe bAra varSa sudhI mahAbhArata yuddha karyuM hatuM. kSatriyanA dharma pramANe kSatriya rAjA kAraNa prasaMge yuddha kare tene A mahAvIra svAmInA vakhatano dAkhale jaNAvyo. temaja zrI mahAvIra svAmInA vakhatamAM custa jainadharmI zreNika ane ujajayinInA caMDa pradyatana jaina rAjA vacce yuddha thayuM hatuM te vakhate lAkha kSatriya yuddha karatA hatA. kSatriyanA dharma pramANe yuddha karanArA teo jaine hatA. have vicAra karo ke kavi dalapatarAmanuM kahevuM keTalI badhI bhUlathI bhareluM che. azaka rAjA chevaTe jaina thaye hato tenA putra kuNAle paNa kAraNa prasaMge kSatriya dharma pramANe yuddha karyA hatAM. jainadharmI saMprati rAjAe paNa Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (57) kSatriya dharma pramANe kAraNa prasaMge yuddha karyA hatAM. upara pramANe jaNAvelA jaina rAjAonuM jainadharma pALavAthI kSatriyapaNuM cAlyuM gayuM nahatuM. kumArapALa rAjA paramanI hatuM. teNe musalamAna bAdazAha vagerenI sAthe yuddha karyA hatAM. zilAditya rAjA jainI hato teNe paradezIonA humalA sAme yuddha karI svadezanuM rakSaNa karyuM hatuM. zilAdityanI gAdIe AvanAra jayazikharI rAjA pAchaLathI zivadharmI thayA hatA, teNe vallabhIpuranuM rAjya khoyuM hatuM, ane tene putra vanarAja hatA, teNe zIlaguNasUri nAmanA caityavAsI muni pAse jaina dharmanI tAlIma lIdhI ane tenA pratApe gujarAtane rAjA thayA. A zuM batAvI Ape che!!! zIlaguNasUrinA upadezathI te jaina rAjA thayo. "je rAjAo janadhana thAya te laDe nahi ane bAyelA thAya" evuM uparanAM daSTAMte ApavAthI have koI mAnI zake tema nathI. gujarAtanA pradhAna vastupAla ane tejapAla vANiyA hatA. teo prabhunI pUjA karIne potAnA dezanA rakSaNa mATe yuddha karatA hatA. te vakhate jainAcAryo ghaNuM hatA. have vicAra karo ke jaina dharmathI kSatriyoe rAjya bAyuM ema kevI rIte kahI zakAya? alabatta koI rIte kahI zakAya nahi. jaina kSatriya rAjAo ane kSatriye jyAM sudhI jainadharma pALatA hatA tyAM sudhI teoe kadI pitAnuM rAjya khoyuM nathI, kAraNake teo apramAdI ustAda saguNI, ane nirbasanI rahetA hatA. pRthurAja cauhANa ane jayacaMda rAnI vedadharmI hatA. temanA vakhatamAM musalamAnee hindusthAnanuM rAjya lIdhuM paNa jaina rAjAonA vakhatamAM koInI jamIna gaI evuM prAyaH itihAsathI siddha thatuM nathI. ATaluM lakhavAnuM kAraNa e che ke jaina dharmathI kSatriya ane kSatriya rAjAo ni:satva banyA hatA evo kavi dalapatarAme je AkSepa karyo hato ane tethI janadharmane kalaMka lAgavAne prasaMga maLatuM hatuM tene parihAra karyo. Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 5 ) jaina dharmamAM pUrve cAre varNo hatI te cAre varNo peAtAnA guNakarmAnusAra pravRtti karatI hatI ane jaina dharmane yathAzakti pALatI hatI. zrI AtmArAmajI mahArAja svakRta tattvaniNaeNya prAsAda nAmanA granthamAM jaNAve che ke brAhmaNu jainAe dharmanu adhyayana karavuM ane amuka maMtra gaNavA. kSatriya jatAe dezadharmanA rakSaNArthe kSAtra dharma pramANe vartavu ane amuka matra gaNavA. vaizya jenAe vyApAra-hunnarakaLA vagerethI AvikA calAvavI ane amuka matra gaNavA, DheDa vagere zUdra jetAe amuka mAtra gaNavA ane sevAthI AjIvikA calAvavI. AcAra dinakara vagere prAcIna granthAmAM cAre varNanA jaitAnAM mRtyA jAvyAM che. dakSiNu karNATakamAM keTalAka digaMbara jaina brAhmaNe tarIke hAla vidyamAna che. upadezataraMgiNI nAmanA granthamAM dhA DheDa vagere nIca zUdra jainAnA sadhA siddhAcalanI yAtrAe AvyA hatA, te sabaMdhI ullekha che. amArA vAMcavAmAM eka jAne grantha AvyA che ane temAM lakhyuM che ke TreDa vagere atyaMta zUddha jAnA jinamandiramAM uMca varNanA jainAe darzanArthe javuM ke nahi eve prazna che te uparathI siddha thAya che ke. pUrve keTalAMka zatakapara zUdra jaineA hatA ane temaNe baMdhAvelAM jaina madirA hatAM paNa pAchaLathI temanI upekSA vagere aneka kAraNeAthI teo hindudharma pALavA lAgyA ane zUdra hindu tarIke hAla temanA vajo vidyamAna che. prasaMgeApAtta A pramANe vivecana karAyuM. have mULa viSaya tarapha vaLavAmAM Ave che. cAra varNamAMthI kSatriyA ke jeee viz vRtti svIkArI hatI. teja hAla vidhamAna che temAMthI eTale ceArAzI jAtanA vANiyAo paikI ghaNI jAtanA vANiyAe vaiSNava vagere dharmamAM brAhmaNA vagerenA upadezathI dAkhala thayA. kapAla, khaDAyatA, Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 59 ) gujaravAla, nAgara, jAreALA, dizAvAla, puSkaravAla, meADha, lADa, seAnI, vaDanagarA, ane pAMcA vagere vANiyAo asala jaina hatA. vaDanagaranA vANiyAone nAgara vANiyA kahevAmAM Ave che. vikramanA chaThThA sai kAmAM vaDanagaranA nAgara vANiyAe parama jaina hatA. bharUca taraphanA dezane asala lATa deza kahevAmAM AvatA hatA. lATamAMnA TaneDa thAthI lADa vANiyA gaNAvA lAgyA. zrI siddhasena divAkara sUri tathA zrI hemacaMdra vagerenA vakhatamAM lADa vANiyA jainadharmI hatA. pAchaLathI teo vaiSNava dharmamAM gayA. rAMdera suratamAM lADavA nAmanA vANiyAe che te mAravADanA jaina rajaputA hatA. tee dukAlathI vaTapadra (vaDAdarA) mAM AvyA ane tyAMnA karoDAdhipati jaitAe tene lADavAmAM maheArA ghAlIne jamADayA tethI teo lADa jaina vANiyA tarIke prasiddha thayA. keTalAka kahe che ke te hajAmamAMthI jaina thayA che paNa e vAta satya lAgatI nathI. te punnaramA saikA lagabhagamAM jaina graMthAmAMthI temanI jAtinuM nAma nIkaLe che. panyAsa zrI AnaMdasAgarajIe vRndAravRttinI eka prati lADuvA vANiyAe traNaseA varSa pUrve lakhAvI evA purAvA raju karyAM che. te leAkAnI sAthe jamaNamAM keTalAka ozavALa vagere leAkeA suratamAM vAMdhA le che paNu te ceAgya nathI ema suratamAM ceAmAsuM rahelA sAdhu maMDale sa. 1966 nI sAlamAM sadha samakSa TharAva karyAM che. seAnIvANiyA asala jaina hatA ane te mAravADanA zrImAla nagaramAM rahetA hatA. jainAcArye tene jainA banAvyA hatA. tee suvarNa saMbaMdhI kArya karavAthI sAnI kahevAyA. teoe jainadharmanAM mandirA badhAvyAM che. pAlItAAmAM sAnInI adhAvelI TuMka hAla vidhamAna che. saMgrAma sesanIe sAnAthI bhagavatI sUtranI prata lakhAvI hatI. gujarAtamAM theADAM zataka pUrve teo jaina hatA. paNa khaseA varSe lagabhagathI tee vaiSNuva vagere Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 6 ) dharmamAM dAkhala thayA che. iDara vagere zahera-gAmamAM keTalAka seAnIonA hajI jainAnI sAthe dharma saMbaMdhI tathA khAvApIvA sabaMdhI vyavahAra che. maNiyAra vANiyA paNa pUrve jaina hatA paNa pAchaLathI vaiSNavadharma pALavA lAgyA. pAMcA vANiyA tA dazA zrImAlImAMthI nAtarA vagerenA kAraNathI judA paDayA. dezAvALa vANiyAmAMthI sA varSe pUrve ghaNA jainadharmamAM rahyA hatA. dizAvADa nAmanuM bhAravADamAM gAma hatuM tyAMnA rajaputAne jainAcAryoe jaina vANiyA banAvyA hatA. bhaThThI, ca uvANu, gAhIla, paramAra, ane rATheDamAMthI jainAcAryae bhAvasAra banAvyA teonA jainadharmamAM bhAva sArA hatA mATe te bhAvasAra gaNuAyA. (jAvaDazAcarita pariziSTa ) upara pramANe jainAcArcIe, kSatriyA anya dharmoMmAM badalI javAthI temAMthI keTalIka kSatriya jAtAmAMthI kSatriyeAne vaNika tarIke banAvyA arthAt vyApAra karIne gujarAna calAvanArA banAvyA. sIsAdIA rajaputa tarIke amadAvAdanA keTalAka nagarazeThIyAnA vaMzajo ALakhAya che tenI hakIkata zAMtidAsa zeThanA rAsamAM chapAvavAmAM AvI che. ezIyA nagarI ke je mAravADamAM AvI che temAM pahelAM lAkhA manuSyA vasatAM hatAM. te nagarImAM zrI mahAvIra pazcAt ogaNasAThe varSe zrI ratnaprabhasUri mahArAja padhAryAM. temanA upadezAdinA pratApathI AzIyA nagarInA rAjA jainadharmI thayA ane tyAMnA traNa lAkha ane cArAzIhajAra manuSyAe jainadharma svIkAryAM. ane te loko ozavALa kahevAyA. zrI ratnaprabhasarijI ezIyA nagarIthI vihAra rIte lakhI jaMgala nAmanA zaheramAM gayA ane tyAM daza hajAra manudhyeAne jaina banAvyA. zrI vIra prabhunA nirvANu bAda zrI ratnaprabhasUrine khAvanamA varSamAM AcArya padavI maLI. ezIyA nagarImAM saMprati rAjAnA vakhatanI mUrti che. Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 6 ) rAmAnujAcAryanA vakhatamAM ane madhvAcAryanA vakhatamAM dakSiNa, drAvADa, karNATaka vagerenA ghaNuM jaino vaTalAIne vaiSNava dharmamAM dAkhala thayA ane vallabhAcAryanA vakhatamAM gujarAtane ghaNuM jene vaTalAIne vaiSNava dharmamAM dAkhala thayA. (rAmAnuja vallabhAcArya vagerenA caritothI A vAta jANavAmAM Ave che.) dazAlADa, vIzAlADa, gujara, moDha, dazAdezAvALa vagere ghaNI jAtanA vaNike pahelAM jaina hatA temAM keTaleka bhAga hAla vaiSNava tarIke pitAne oLakhAve che. saM. 1866 nA caitra mAsamAM suratamAM vaiSNavonI sabhA maLI hatI te vakhate mAdhavatIrtha zaMkarAcArya sAthe vaiSNavone jhaghaDo cAlato hato. te vakhatanI sabhAmAM eka paMDite kahyuM hatuM ke "mAdhavatIrtha zaMkarAcArye amArI sAthe virodha na karavo joIe kAraNa ke ame e kaMI vedadharmIone vaiSNavo banAvyA nathI paNa hAla je cAlIza lAkha vaiSNavo che teonuM maLa tapAsIe to pUrve te jene hatA. amArA bApadAdAoe jainane vaTalAvIne vaiSNavo banAvyA che tethI zaMkarAcAryo te khuza thavuM joIe. A vacanathI amArA jana baMdhuoe samajavuM joIe ke ApaNuM jainAcAryonA gacchanA Adi kalaha ane kusaMpathI ApaNe keTalA badhA jainene khoyA che teno khyAla karo ane ApaNI paDatInAM kAraNe tapAsIne teone tyAga karo. mahesANAmAM hAla dazAdezAvADa vANiyAo che te pahelAM jaina hatA. vijApuramAM verAvAsaNamAM jeTalA vaNika vaiSNavo che te zrI rUpasuMdaranA upAzrayanA jaine hatA. dazAlADa vANiyAo pahelAM jene hatA. temanI paTTAvaliye vA hakIkate jaina granthamAMthI nIkaLI zake che. ajamera, jodhapura ane udepuramAM keTalAka ezavAlAe vaiSNava ane zaMkarane mata svIkAre che. kAThIyAvADamAM keTalAka dazAzrImAlI jainoe boTAda vageremAM lagabhaga paccAsa varSa pahelAM svAmInArAyaNa ne dharma svIkAryo che. Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (62 ). rAjagrahI ane baMgALA taraphanA keTalAka gAmomAM hAla keTalAka vRddha brAhmaNa kahe che ke amArA bApadAdAo namaskAramaMtra bhaNatA hatA. eka paMDite amane kahyuM hatuM ke adhyA tarapha hAla je vaiSNave che te traNacAra peDhI pahelAM na hatA. kAzImAM keTalAka viSNave che te traNacAra peDhI pahelAM jene hatA. jagatapati zeThanuM kuTuMba pUrve jainadharma pALatuM hatuM. hAlamAM ajImagaMjamAM tenA vaMzajee be peDhIthI prAya: vaiSNavadharma svIkAryo che. A pramANe dezo dezamAM jaine vaTalIne ghaNuM vaiSNava dharmamAM dAkhala thaelA che. A uparathI jainabaMdhuo joI zakaze ke ApaNuM AcAryoe ane sAdhuoe pramAdI banIne ghaNuM badhuM che. - akabara bAdazAhanA rAjyamAM jene keTalA hatA tene iti hAsa tapAsavAmAM Ave che te kahevuM paDe che ke te vakhate phakta akabara bAdazAhanA rAjyamAM sADAtraNa karoDa upara jene vasatA hatA. A bAbatane purA laMDanamAM gaelA daphataramAMthI maLI zake che. akabara bAdazAhanA vakhatamAM dakSiNanuM rAjya, rAjaputa sthAna rAjya, khAnadeza vagere dezomAM ghaNuM jaine vasatA hatA te sarve bhegA gaNavAmAM Ave te jainenI lagabhaga daza karoDa saMkhyA thAya. phakta eka tapAgacchamAM zrI hIravijayasUrinI sAthe vihAramAM eka vakhata pAMcaso sAdhu hatA. te uparathI khyAla karavAne che ke tapAgaccha, kharatara vagere anya gacchamAM hajAro sAdhuo haze, ane digaMbaremAM paNa seMkaDo bhaTTAra haze. pUrve jenee ghaNA saMdha kADhelA che ane temAM abajo rUpaiyA kharcA che. te hAlanAM jainenAM chatrIsa hajAra maMdira gaNI zakAya che. AryAvartamAM ATalAM lagabhaga jinamaMdira che te uparathI pUrve * jainenI keTalI badhI jAhejalAlI hatI tene khyAla Ave che. Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 63) zrI siddhasena divAkarasUrie pratibaMdhelA vikrama rAjAe zrI zatruMjaya tIrthane saMgha kahADa hato temAM ekasone agara suvarNanAM jinamandira hatAM. dAMta ane caMdananAM pAMcaseM jinamandira hatAM. zrI siddhasena divAkara vagere pAMca hajAra AcAryo hatA. A uparathI upAdhyAya, paMDita, sAdhuo ane sAdhvIo keTalAM haze tene vicAra karavAnI jarUra che. tenA saMdhamAM vaida mukuTabaddha rAjAo hatA, sAta lAkha te zrAvakanAM kuTuMba hatAM, eka karoDa daza lAkha ane nava hajAra zaka hatAM, aDhAra lAkha ghoDA hatA. vagere. . kumArapAla rAjAe siddhAcalane saMdha kADhayo temAM aDhArse cumetera adhika suvarNa ane ratnanAM jinamandira hatAM, Abhue siddhAcalana saMdha kahAthe temAM sAtaze jinamandira hatAM. e uparathI manuSyo vagerene khyAla karavAne che. tenI yAtrAmAM bAra koDa soneyAne kharca thayo hato. sAdhu pethaDe saMdha kahADa temAM agIyAra lAkha TaMkane vyaya thayuM. tenA saMghamAM bAvana jinamandira hatAM ane sAta lAkha manuSya hatAM. vastupAla ane tejapAle sADIbAra yAtrAo karI hatI ane temaNe karoDe rUpiyA kharyA hatA. pethaDazAhe chappana ghaDI suvarNa caDhAve lai giranAramAM idramAlA dhAraNa karI hatI ane yAcakone cAra ghaDI sonuM ApyuM hatuM. kumArapAla ane vastu pAle kADhelA saMdhamAM hajAre AcAryo, upAdhyAya, sAdhuo ane sAdhvIo hatI ane digaMbara AcAryo paNa siMdhamAM yAtrArthe AvyA hatA. zrI viraprabhu pazcAt siddhAcala vagerenA tIrthonA sane vicAra karIe te lAkho saMghe nikaLyA che ema anumAna karI zakAya che. motizAha zeThe siddhAcalapara TuMka baMdhAvI temAM hAlanA pramANe kharca gaNavAmAM Ave te karoDa rUpiyA kharcA che ema aDasaTe Ave che. zrI saMprati rAjA ke jemaNe vIrasaMvat 222 baseM bAvIsamI Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAlamAM dIkSA lIdhI. temaNe saMprati rAjAne pratibodha dIdhuM hatuMsaMprati rAjAne e niyama hatuM ke dararoja eka navA derAsaranI pratiSThA zravaNa karIne dAtaNa karavuM. prasenajitane putra zreNika rAjA ane zreNika rAjAne putra keNika ane keNikane putra udAyi ane udAyinI paTanAnagarImAM navanaMda rAjAo thayA. temanA pachI caMdragupta ane caMdragupta pachI tene putra azoka rAjA thA. azokane putra kuNAla ane kuNAlane putra saMprati rAjA the. saMprati rAjAe savAlAkha jinamaMdira karAvyAM ane savA karoDa navIna pratimAo bharAvI. chatrIsa hajAra jIrNoddhAra karAvyA. paMcANuM hajAra pitaLanI pratimAo karAvI ane eka lAkha dAnazALAo karAvI. hajAre pAMjarApiLe karAvI. . A uparathI joI zakAze ke pahelAM jainenI keTalI badhI caDatI dazA hatI. AbunA derAsaramAM ajo rUpiyAno kharca thayAM che. rANapuranA derAsaramAM dhannAparavADe lAkha rUpiyA kharcA che. siddhAcalanI navaTuMkamAM abajo rUpiyA kharcavAmAM AvyA che. pUrve jenI pAse karoDo rUpiyA hatA. rAjasthAnamAM ogaNuMsamA sikA sudhI ozavALa rAjAone tyAM pradhAnapada vagere bhogavatA hatA. hAla jemAM koI koI rAjAne tyAM pradhAnapada para paNa nathI te keTalI badhI dilagIrInI vAta. dhannAporavADanI pAse karaDe rUpaiyA hatA. te rANakapuranuM deruM karAvatA hatA te vakhate sAMbhaLavA pramANe kuMbhA rANue kahyuM hatuM ke hArA derAmAM mArIvatI eka thAMbhale karAvaje. dhannAparavADe rANuM taraphathI eka thAMbhale karAvyuM. temAM lAkha rUpiyA thayA, tethI kuMbhArANe vicAravA lAge ke ahe, ahe! dhanno paravADa te dhananI khANa che. vimalazAhanI pAse karaDe rUpaiyA hatA. vimalazAhanuM dhana gaNI zakAtuM nahotuM. teNe AbujInA parvata para senaiyA Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 6pa) pAtharIne derAsara banAvavA parvatanI jagyA lIdhI hatI. AbujInA derAsaromAM vastupAla ane tejapAle karoDo rUpaiyA kharcA che. AbujInA derAsaranI kAraNa dekhIne sAheba loko mAthuM dhuNAve che ane kahe che ke cAra khaMDamAM AvI keraNI kaI ThekANe nathI. zrI kumArapAle caudase gumAlIza derAsaro baMdhAvyAM hatAM paNa hAla te tAraMgAjInuM derAsara temanI yAdI karAve che. kumArapALa rAjAe abajo rUpiyA derAsaro-jJAna vageremAM kharyA hatA. zrI kumArapAla rAjAe zrI he macaMdrasUrinuM sAmaiyuM karyuM te vakhate sAmaiyAmAM prAyaH aDhAraso karoDAdhipati jene sAmA AvyA hatA. A uparathI anya zrAvake kevA haze tene khyAla kare joIe. mAMDavagaDhamAM kareDAdhipati jaine vasatA hatA. mAMDavagaDhamAM bheMsAzA nAmane zeTha rahetuM hatuM. tenI pAse pArasamaNi hato. eka vakhata tenI mA zrI zatruMjaya yAtrA karavA gaI hatI. zatruMjaya tIrthamAM teNe lAkho rUpiyA kharcA tethI teNe dhoLakAmAM AvI tyAMnA zeThIAo pAse huMDI svIkAravA kahyuM. dhoLakAnA zeThIyAo bheMsAzAnI mazkarI karavA lAgyA. bhesAzAnI mA mAMDavagaDhamAM gaI ane teNe dhoLakAmAM thaelI sarva vAta kahI, tethI bheMsAzAne rIza caDhI. teNe hajAro gumAstAone mekalI amuka mudatanuM ghI kharIdavA gumAstAone kahyuM, ane zeThIyAone karoDo rUpiyA pahelAMthI ApI dIdhA. jyAre mudata AvI tyAre zeThIyAo pAse dhI bhAgyuM ane je je ghInAM kullAM AvyAM tene dhoLakAnA taLAvamAM kApavA mAMDayAM ane tethI dhIthI taLAva bharAI gayuM. dhoLakA vagere gujarAtanA vyApArI zeThIyAo thI puruM pADI zakayA nahIM tethI pitAnI AbarU na jAya te mATe AjIjI karavA lAgyA. bheMsAzAhe gujarAtanA zeThIyAonI kAchaDIne AgaLane cheDe choDAvyA. tyArathI gujarAtamAM Avo rIvAja thayo ema kiMvadanI saMbhaLAya che. A vAta Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uparathI ApaNe eTaluM samajavAnuM che ke bheMsAzA vagere zeThIyAonI pAse pahelAM karoDo abajo soneyA ane rUpiyA hatA. tenA AgaLa amerikA vagerenA karoDAdhipatiyo kaMI hisAbamAM nathI. cAMpAneramAM pUrve vIsahajAra upara zrAvakonAM ghara hatAM te zaheramAM keI navo zrAvaka vasavA AvatuM hatuM tene mATe evo TharAva hate ke dareka gharathI eka sonaiyA ane eka ITa ApavI A rIvAjathI mAM vAsa karanAra zrAvaka thoDA vakhatamAM dhanavAna banate hatA. sAMbhaLavA pramANe mAMDavagaDha vA anya koI prAcIna nagara ke jenI yAdI rahI nathI temAM kaI zrAvakane ghera putrane janma thatAM dareka zrAvakanA gherathI eka sone bheTaNA tarIke Avate. sarva gharothI AvelA sonaiyA te putranA nAme jame thatA hatA ane tethI te bhaviSyamAM dhanavAna tarIke rahI zakatA hatA. pUrvanA jaino ghaNuM dhanavAna hatA ane vivekI hatA tethI upara pramANe uttama TharAvo karI zakatA hatA. pratApa rANAnA rAjyamAM rahenAra bhAmAzA zrAvakanI pAse kereDa rUpaiyA hatA. pratApa rANo kaMTALIne sindha deza tarapha jatuM hatuM te vakhate bhAmAzAhe pratApa rANAne kahyuM ke tame pAchA vaLo ane himmatathI lazkarane bheguM kare. pratApa rANAe kahyuM ke sainikane pagAra ApavA mATe have mArI pAse dhana rahyuM nathI. bhAmAzAhe kahyuM ke tamArA lazkarane bAra varSa sudhI pagAra kharca vagere ApuM te paNa lakSmI khUTe nahIM eTalI lakSmI mArI pAse che. A pramANe kahIne teNe pratApa rANAne pAchuM vALyo ane chevaTe bhAmAzAnI lakSmI vaDe pratApa rANAe pAchuM rAjya meLavyuM. pUrve lAkha varSapara jene vahA vaDe anya dezonI sAthe vyApAra kheDatA hatA ane paradezamAMthI lakSmI lAvatA hatA. sauthI pahelAM AryAvartamAM vahANo banyAM hatAM ema jaina grothI siddha thAya che. gujarAtamAM chellAmAM chellA va Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hANanA vyApArI tarIke motizA zeTha prasiddha che. bhaviSyamAM zuM thaze te hAla jaNAya nahi. baMgAla dezamAM paTanA zaheramAM pUrve aneka karoDAdhipati jene thaI gayA che. rAjagRhI nagarImAM zAlIbhadranI pAse abajo saineyA hatA tenI gaNatarI thaI zakatI nahotI. eka vakhata nepAla dezamAMthI eka vaNajAre soLa ratna kaMbalo lAvyA hate. zreNika rAjA te ratna kaMbalo laI zakaze nahi. zAlibhadranI mAe te ratna kaMbalo lIdhI ane kakaDA karIne zAlIbhadranI batrIsa vadhuone vaheMcI dIdhI. batrIza vadhuoe te kakaDAone paga dhoIne vApImAM nAkhI dIdhA. A uparathI saheje sujJa baMdhuo samajI zakaze ke zrI vIraprabhunA vakhatamAM zrAvakene tyAM atula lakSmI hatI. 1 zrI viraprabhune Ananda zrAvaka vANijya gAmamAM rahetA hatA.' teNe cAra karoDa sonA mahere pRthvImAM dATI hatI. cAra kroDa senA mahore vepAramAM rokI hatI. cAra kroDa sonA mahera vyAje pheravatA hato. tenAM pAMcase gADAM vyApAra mATe paradezamAM pharatAM hatAM. tenAM pAMcase gADAM ghAsa ane lAkaDAM lAvavAmAM rokAyelAM rahetAM hatAM. tenAM cAra moTAM vahANe vyApAra mATe samudramAM pharatAM hatAM. dazahajAra ( gAyanuM eka gokuLa thAya evAM gAyanAM cAra gokula tenA ghera hatAM. - 2 kAmadeva zrAvaka-caMpA nagarImAM kAmadeva zrAvaka raheto hato. kAmadevane cha karoDa sonA mahoro gharamAM hatI. cha karoDa sonA mahera vyAje pharatI hatI. ane cha karoDa sonA mahoro pRthvImAM dATI hatI. dazahajAra gAyanuM eka gekula evAM cha gekuLa tenA ghera hatAM. 3 culapitA-vANurasI nagarImAM culapitA nAmane zrAvaka raheto hato. teNe ATha karoDa senaiyA nidhAna tarIke pRthvImo dATayA hatA. ATha karoDa senaiyA vyAje mUkelA hatA. ATha karoDa sonaiyA vyApAramAM rokyA hatA. tenA ghera gAyanAM ATha gokula hatAM. Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 sUrAdeva zrAvaka-vANurasI nagarImAM sUradeva zrAvaka rahete hatuM. teNe vyApAramAM cha kare sonaiyA (senA mahera) rokI hatI, pRthvImAM nidhAnarUpe cha karoDa sonA re dATI hatI, vagere pUrvanI peThe tenA ghera che gAyanAM gokula hatAM. vANArasIne jinazatrurAja zrI mahAvIra prabhune zrAvaka bhakta hatA. 5 cullakazataka zrAvaka-AlaMbikA nagarImAM cullakazataka - heto hato. teNe cha karoDa sonA mahera vyAjamAM rokI hatI. cha karoDa sonA mahere teNe vyApAramAM rekI hatI. tenA ghera gAyanAM che gokula hatAM. 6 kaMDolika kAMpilyapuramAM kaMDakAlika rahetuM hatuM. tenI cha karoDa sonAmhare vyAjamAM pharatI hatI. teNe cha karoDa soniyA vyApAramAM rokyA hatA ane cha karoDa sonAlherene nidhAnamAM dATI hatI. ane tenA ghera che gokule vagere ghaNI rUddhi hatI. 7 sAla putra-pilAsapuramAM sAla putra zrAvaka raheto hato. sadAlaputra kuMbhAra hato, te pUrve gozAlAnA matane hate. pazcAta vIra prabhune zrAvaka thayA hatA. te bahu dhanavAna hato. vyAje eka karoDa senaiyA, vyApAramAM eka karoDa sonaiyA te rokata hatA ane bhUmimAM nidhAna rUpe teNe eka karoDa senaiyA dATayA hatA. sadAlaputranI nagaranI bahAra pAMcase dukAne vAsaNanI hatI. * 8 mahAzataka rAjagRha nagarImAM zrI vIraprabhune mahAzataka nAmane dhanavAna zrAvaka raheto hato. teNe vyApAramAM sAta karoDa sonA re rokI hatI. vyAjamAM sAta karoDa nAhera ane nidhAnamAM sAta karoDa senAmhare rekI hatI. tene ghera gAyanAM ATha gokula hatAM. tenA ghera devIone chate evI revatI pramukha tera strIo hatI. revatI pitAnA pitAnA gherathI ATha karoDa sonAmaherenAM Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 6 ) gADAM bharIne mahAzatakane ghera lAvI hatI. temaja gAyAnAM ATha gAkula eTale ezI hajAra gAyA lAvI hatI. 9 nadinIpriya zrAvaka--sAvaththI nagarImAM zrI nadinIpriya zrAvaka rahetA hatA. teNe bhUmimAM cAra karADa seAnaiyA nidhAnarUpe dAyA hatA. vyAjamAM cAra karADa sAnAmhArA ane vyApAramAM cAra karoDa sAnAmhArA rAkI hatI. gAkula vagere bIjI paNa ghaNI samRddhi tenI pAse hatI. 10 tetalI pitA zrAvaka-sAvathI nagarImAM tetalI pitA nAmaneA zrAvaka rahetA hatA. tetalI zrAvake byAjamAM, vyApAramAM ane nidhAnamAM cAra cAra karADa sAnAmhArA rAkI hatI. tenA dhera cAra gAlA hatAM. tenI pAse bIjI paNa ghaNI samRddhi hatI. bhagavAnanA daza mukhya zrAvakonI A pramANe rUddhi hatI. eka lAkhane ogaNasATha hajAra zrAvakA hatA te paNa dhaNI rUddhivALA hatA. te pramANe anya avirati zrAvakonI pAse paNa kareADA sAnaiyA hAvA joie. zrI pArzva prabhunA zrAvako ane zrAvikAo karoDA kareADA sAmai yAnAM AsAmI hatAM. hAlamAM jaitAnI pAse tevA prakAranI rUddhi dekhAtI nathI ane AcAryAM ane sAdhuonI pAse tevA prakAranI camatkArazakti paNa dekhAtI nathI. zrI hIravijayajIsUrinA vakhatamAM jaineAnA tIrthamAM jeTalI vArSika AvatI hatI temAMnuM hAla kaI dekhAtuM nathI. zrI hIravijayasUrinA vakhatamAM mAryavazI caMdragupta rAjAnA vazamAM thaelA vimalazA ane tenA peDhISara mUlacaMchane akabara bAdazAhe je lekha lakhI ApyA che te lekhathI jaitAnI dhanADhayatAnA ane jainatIrthAMnI upajanA khyAla lAvavA mATe te lekha atra utAravAmAM Ave che. Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 600 ) pharamAna patranI nakala. From, Akbar Jallaoddin Mahomed, * MOGUL KING OF DELHT. To, Mukutband Chaterpati Maharaja * Dheeraj Bhai Mulchad Bhansali Kuchba Shahansa Puddunhazari. It has pleased me, by the grace of God, to enjoy peaceful possession of all my Kingdom and that your assistance to me given from time to time shall be ever remembered. It has pleased me before to give you that management of all my treasured throughout my possessions you being the fittest and the proper person for the management thereof. It has now pleased me to invest on you the office of Kazi and Dhokah, which offices you shall hence forth hold and perform in such sacred and proper manner as God shall be pleased to dictate to your conscience your generations will also hold the offices in the usual manner. Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 11 ) Be it known that I grant your prayer that rest will always be given to your religion and that you shall ever remain the Kazi of the same, and your decisions on your religions matters will be final. The estates dedicatece for your family temples vis., that of Abu built by your predecessor Bamalsha yielding an annual income of 45,00,000 lacs of rupees will not be taxed as also the estates dedicated to the Moinda of Seedhachal Paleetana the annual income of which is to 2,00,000 lacs of Rupees and the estate dedicated to the Greenar Raneepora Moonders the income of which is 56,00,000 lacs of Rupees. The estates will as hither to fore remain to your possession and supervission. No ones concerned in the state will have anything to do with them nor shall interfere theirwith. arthaH-- ravAnA-- joga. akabara jalAluddIna mahamada TvIlhInA mAgala pAdazAha sugaDhabaMdha chatrapati mahArAjAdhirAja bhAi mulacaDha bhaNasAlI kuMcama zahenazAhu pudana hajArI. prabhunI kRpAthI huM mArUM sadhaLuM rAjya zAMtithI bhAgavuM chuM. tamA Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( hara ) mane je vakhate vakhata madada Ape che te hamezane mATe kadI vismRta thaze nahi ja. tame saMpurNa rIte purA lAyaka ane pezya mANasa hevAthI tamone je mArA tAbAnI sadAlI trIjorI (khajAnA)nI vyavasthA soMpavAmAM AvelI che ne te mane saMpurNa rIte saMtoSakAraka che ne tethI huM bahuja nizcita chuM. kAjhI ane dekhA (Dhokha) nI padavI tamane enAyata karatAM mane khuzI upaje che. je padavIo tame have pachI dhAraNa karaze ane khudA rAjI rahe tevI yogya ane pavitra rIte kAma karaze. tevIja rIte tamArA vaMzajone paNa tevI ophIso (padavIo) ApavAmAM Avaze. huM tamArI prArthanAne svIkAra karuM chuM ane tamArA dharmane hamezAM vizrAma (Rest) maLaze. ane tame tenA haMmezane mATe kAjhInI padavI bhagavaze ane tamArA dharmanI bAbatanA phaDacAo (Divisions) saMpurNa rIte nirvivAda gaNaze. je esTeTa, devaLe tamArA pUrvajoe arpaNa karelAM che jevAM ke Abu tamArA vaDuA "vimaLazA" e baMdhAveluM jenI vArSika Avaka rU. 4500000) pIstAlIsa lAkhanI che tene karamAMthI mukta karavAmAM Ave che temaja vaLI siddhAcaLa pAlItANAne te saMbaMdhInI sTeTa ke jenI vArSika Avaka rU. pa00000) bAvana lAkhanI che ane gIranArane te sAthenI esTeTa ke jenI vArSika Avaka rU. 5600000) chappana lAkhanI che te paNa karamAMthI mukta karavAmAM Ave che. te esTeTa have pachI tamArA kabaje ane tamArI dekharekha nIce raheze te bAbatamAM koI vacamAM hAtha ghAlI zakaze nAha ane tenI vaccamAM koI AvI zakaze paNa nahi. . Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (73). A uparathI joI zakAya che ke upara pramANenAM tIrthonI vArSika upaja upara pramANe hatI. tethI anumAna karI zakAya che ke te vakhatamAM jainoma dhanathI pUrNa sukhI hevI joIe. ane karaDenI saMkhyAmAM jene hevA joIe. pUrve lakSmI te jaina komamAM hatI ema siddha thAya che. zeTha jagAbhAI dalapatabhAI taraphathI vimalazAhanA vaMzajane akabara bAdazAhe ApelA lekhomAM nIce pramANe tIrthonI vArsika Avaka hatI. sattaramA saikAmAM gujarAtamAM zAntidAsa zeTha vagere tathA ogaNIzamAM saikAmAM motizAha zeTha, hemAbhAI zeTha ane haThIbhAI zeTha vagere paisAdAra thayA hatA ane temaNe zubha mArgamAM dhanane vyaya karyo hato. baMgalAmAM jagata zeTha thayA teo karoDo rUpaiyAnI AsAmI hatA. temanA palaganA pAyAo lIlA pAnAnA hatA temaja palaMgamAM karoDo rUpiyAnA hIrAo jaDyA hatA. temane eka hako pAMca karoDa rUpiyAno hato ema kahevAya che. teo sarakArane karaDe rUpaiyA dhIratA hatA. temaNe kasavaTTInA pattharanuM meTuM jaina derAsara bAMdhyuM hatuM temAM abajo rU paiyA kharcavAmAM AvyA hatA. A pramANe jyAre pUrvanI sthiti avalokIe chIe tyAre jainonI pUrve jhAhejhalAlIne apAra hatI ema jaNAya che. vi. nA cidamA saikAmAM thaelA jaina jagaDuzAhanuM dAna nIce mujaba che. jagaDuzA. vikrama saMvata 14 codanA saikAmAM kaccha dezanA bhadrezvaramAM ja gaDuzA zeTha thaye hato. teNe jainadharmane sArI rIte dIpAvyuM hatuM. tenI pAse abajo rUpiyA hatA. te arbastAna irAna vagere dezanI sAthe dariyA mArge vyApAra karatA hatA. seLanA putra jagaDue hAthIo sahita moTA sainya sAthe ane caturvidha saMghanI sAthe siddhAcalane saMdha kahADa hatuM. teNe bhadrezvaramAM eka moTuM derAsara baM Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 4 ) dhAvyuM hatuM. zrImAla kula bhUSaNa jagaDuzAhe bhadrezvarane pharate koTa baMdhAvavAmAM lAkho rUpiyA kharcA hatA. vikrama saMvata 1315 terasaparamAM duSkALa paDayo te vakhate teNe hamIranAmanA siMdha dezanA rAjAne 12000 bArahajAra anAjanA muDA ApyA. teNe ujajyanInA rAjA madanavarmanane 18000 aDhAra hajAra anAjanA mUDA ApyA. teNe dilhInA bAdazAha mojaudinane 21000 ekavisa hajAra dhAnyanA maDA ApyA. teNe kAzInA rAjA pratApasiMhane 32000 batrIza hajAra anAjanA mUDA ApyA. cakravartirAjAnI khyAti pAmelA kaMdahAranA rAjAne teNe 12000 bArahajAra anAjanA mUDA ApyA. pATaNanA rAjA visaladevane teNe 8000 ATha hajAra mUDA dhAnyanA ApyA. teNe kaha000 navalAkha navANuM hajAra dhAnyanA maDAo ApyA. teNe 11ra ekasene bAra dAnazAlA mAMDI. temAM dararoja pAMca lAkha manuSyo jamatAM hatAM. arAddhakaroDa dAma teNe yAcakone dukALamAM ApyA. jagaDuzAhe 108 ekaso ATha jaina derAsare ane traNavAra zatruMjyanI saMghapUrvaka yAtrA karI. bhadrezvara kacchane pUrva kinAre hatuM. hAla te nAza pAmyuM che. tenAM kaMika khare rahyAM che. vizeSa hakIkata mATe jagaDu carita vAMcavuM. siddhAcalane uddhAra karanAra abajo rUpiyAnA mAlIka samarAzAha ane karamAzAha thaI gayA. temanA ghera akhUTa lakSmI hatI. paradezamAM dariyA mArge vahANa vaDe teo vyApAra kheDatA hatA. kumArapAla rAjanA vakhatamAM zrI hemacaMdrAcArye keTalAka brAhmaNone jainadharmane upadeza ApI jaina bhejaka tarIke banAvyA ane teone gAmegAma zrAvakane sAraMgI vagerethI jainadharma ane prabhunI stuti gAIne jainadharma phelAvavAnI ejanA karI. bhejake jyAM jAya tyAM teo Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 75 ) zrAvakAnA ghera jame ane prabhunA guNa gAya ane aneka rasamaya kathAe kahIne jenAne jainadharmamAM dRDha kare tathA anya darzanImmAne jainadharmanA upadeza ApI jaina banAve. teo jaina sAdhuo pAse abhyAsa karIne vidvAna banIne jainadharmanA upadeza Ape te mATe temanA jaina gRhastheApara keTalAka lAgA rAkhyA hatA. te ceAjanA bahu utama hatI, tenA keTalAka aMze lAbha thayeA che paNa hAla bhAjakA jainadharmanA paripUrNa abhyAsa karI vidvAna banatA nathI, temaja temanI vidvattAnA abhAve jaitAnA temanApara pUrvanI peThe bhAva rahyA nathI. bAjakA peAtAnA karAone nATakamAM mUke che tenA karatAM teo kAzI vagerenI jaina pAThazALAomAM mUke te temanI asalanI kIrti jaLavAi rahe ane te jainadharmanA phelAvavAmAM sArA bhAga lei zake. jenAe pAtAnA sAdharmAM badhu jaina bheAjakAne dhArmika keLavaNI vageremAM sArI rIte sAhAcya ApavI joIe. bhAjakAnI vasati gujarAtamAM ghaNI che. te jo punaH jainagurU pAse vAsaskRta pAThazALAomAM abhyAsa kare te asalanI sthitipara AvI zake. jaina kAransamAM bhAjaka vagere je je jAtA jainadharma pALatI hoya te te sarva jAtAne jena kAnpharansanA AgevAnAe AmatraNapatra mAkalavuM joie ane jo te AmatraNa na meAkale tA samajavuM ke teo jainadhamAbhimAnI cheja nahi. phakta uparanI vAhavAha karIne kIrtinA pUjArI ane dhAmadhumanA pUjArI banavAja AgevAnI bharyAM bhAga le che ema samajavuM. jaina bheAjakoe jainadharmanA phelAvA karavA peAtAnA asalanA vahuAenI peThe kamara kasavI joie. gujarAtamAM bhAvasAra lAkA jainadharma pALe che. bhAvasAra jAta e asalathI janadharma pALanArI vaizya jAta che. bhAvasAra jAtanI gujarAta dezamAM ghaNI vasati che. jainadharma pALanAra bhAvasAra jenA e bhAgamAM vhe Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAI gayA che. keTalAka bhAvasAra leka jana zvetAMbara mUrti pUjaka dharma pALe che ane keTalAka sthAnakavAsI jainadharma pALe che. jaina sAdhuenA paripUrNa upadezanA abhAve keTalAka bhAvasAro vaiSNava vagere dharmanA upadezakonA saMbadhe vaiSNava dharmamAM dAkhala thayA che. kapaDavaNaja vagere gAmomAM nemAvANiyAnI sArI saMkhyAmAM vasati che teo asalathI jainadharma pALatA AvyA che paNa hamaNAM keTalAMka varSathI keTalAMka gAmomAM keTalAka nemAvANiyA viSNava dharma pALavA lAgyA che jainAcAryoe A bAbata tarapha lakSa deI banatuM karavuM joIe ja. jodhapura-ajamera vagere tarapha keTalAka ozavALa loka vaiSNava dharma pALe che. ozavALa jAti asalathI jainadharma pALanArI che paNa jenA sAdhuone upadeza vagerenI yojanAonI zithilatAthI keTalAka eozavALa jaine anya dharmane anurAgI thayA che. dazAzrImALI, vizAzrImALI, dazAporavADa, dazAlADa, vizAlADa vagere jaina vaNika jAtemAMthI keTalAka lake vaiSNava vagere dharmanA anuyAyI thayA che tethI jainonI vasatimAM ghaNo ghaTADo thavA pAmyo che. mehasANAnA dazAdezAvADa vaNike pUrve jaina hatA ane teonA bApa dAdAoe siddhAcaLa vagere ThekANe jana derAsara baMdhAvyAM hatAM. hAla te loko vaiSNava dharmanA anuyAyI thayA che. vaDanagaramAM hAla je mesarI vANiyAo che te asala jaina dharma pALatA hatA. teone cAlIza varSa pUrve gesvAmIe nAta bahAra mUkavA hukama karyo te vakhate vaDanagaranA jaina vANiyAo amadAvAdamAM premAbhAI zeThanI AgaLa AvIne pokAra karyo ane teoe kahyuM ke tame amArI sAthe kanyA vyavahAra rAkhe, kAraNa ke ame jainadharma pALIe chIe te amArI jAtanA anya vaiSNava vANiyAe kanyA levA devAne vyavahAra baMdha kare che. mATe amane sahAya Ape, te vakhatamAM vidhamAna sAdhuo tathA zrAvakoe A bAbata Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (77) tarapha lakSa na ApyuM tethI hAla te lokee vaiSNava dharmanI kaMThI bAMdhI. AvI bAbatamAM AgevAna sAdhuoe ane zrAvake pUrva lakSa rAkhIne dharmAbhimAna dhAraNa karI Atmabhoga ApIne banatuM karavuM joIe. yatinA vakhatamAM zithilatA vadhavA mAMDI ane gAmogAma upadezane pracAra karavAnA kAryamAM pramAda thaye ane yati, saMghADA, gaccha kriyA vagerenI bAbatamAM khaTapaTamAM paDI sAmAsAmI kalezanindA vageremAM paDI gayA tethI vallabhAcArya vagerene anuyAyIo phAvavA lAgyA ane ghaNI vaNi jAtane pitAnA dharmamAM laI gayA topaNa teo asala jaina hatA ane kSatriyAmAMthI vaNika tarIke banAvanAra jainAcAryo che evuM jANavAnAM jainenI pAse sAdhana che. zrI hemacaMdrAcAryanA pitAnA vaMzanA moDha lake asala zrI siddhasenasUri ane bappabhaTTasUrinA vakhatamAM moDherAmAM jaina dharma hatA. tyAMthI teomAMnA keTalAka dhaMdhukAmAM vyApArArthe gayA ane tyAM paNa teo jaina dharma pALatA hatA ane hAlanuM tyAM raheluM jUnuM derAsara paNa maDha jainoe baMdhAveluM che paraMtu be zatakanA Azare moDha vANiye vaiSNava dharma pALatA thayA. hemacaMdra sUrinuM jyAM pAraNuM hatuM tyAM kumArapALa rAjAe kumAra vihAra derAsara baMdhAvyuM hatuM paNa musalamAnanA vakhatamAM musalamAnee tene majIdanA AkAramAM pheravI nAkhyuM. aMkalezvara pAsenA hAMsoTamAM je vANiyAo che te paccIsa varSa pUrva jaina hatA ane temanuM baMdhAveluM tyAM deruM che paNa sAdhuo ane zrAvakenA kharA dharmanA upadeza jussAnA abhAve tyAMnA vANiyAo jaina maTIne vaiSNava thayA che. dazAporavADa ane vizAporavADa bane jaina dharmamAM AgaLa paDato bhAga lenArA che. dazAporavADamAM uvArasada-vijApura vagere ThekANe keTalAka jaine prAyaH lagabhaga paccIza varSathI vaiSNava thayA che. dazAzrImALI nAta ke jenA AgevAne Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 7 ) vastupAla tejapAla jevA gujarAtanA pradhAne thayA che ane temanAthI dazAzrImALInI nAta jAheramAM AvI che. temanA vazamAM sadAya jainadharma paraparAe cAlatA AvatA hatA paNa jaina sAdhuA ane zrAvakonI dharma prati kharI lAgaNInA abhAve zAzrImALImAMthI keTalAka svAmInArAyaNu dharmamAM lagabhaga cAlIsa paccAsa varSathI dAkhala thayA che. keTalAMka dharA vaiSNava dharmamAM dAkhala thayAM che. mANusAnA dazAzrImAlInA khetAlIzanA gALamAM keTalAka vaiSNava dharma thoDA varSathI pALavA lAgyA che te pUrva paraMparAthI jeneA hatA temAM paNa AvI prasAdanA yeAge sthiti thai paDI che. DaramAM seAnI vagere lAka paccAza varSa pUrve jaina dharma pALatA hatA te hAla peAtAne vaiSNuva kahevarAve che; temAM jaina dharmanA sAdhuo ane zrAvakAnA pramAdaja kAraNabhUta che. agravAla, khaMDeravAla, haMbaDa, jazavAla, pUrva khAnadezamAM keTalAka AzavAla, bhAgeravAla, setavAla, paMcama, caturtha, karadavADa, padmAvatI poravADa, paravAra, narasiMhapurA, mevADA, gAlanArI, golasa gArI, gAlApurA vagere vig jAtA digaMbara jaitAmAM che. temAMthI pazu vaiSNava vagere dharmamAM keTalIka nAtAnA vANiyAe bhaLyA che ema saMbhaLAya che. sekA prati sakAe jainAnI vasatimAM ghaTADo, pUrvenA itihAsa joIe chIe tyAre mAluma paDe che ke prati saikAe jaitAnI vasati SaTatI jAya che. agiyAramA saikAmAM dakSiNa dezamAM jaina dharmamAM vedAntIenI sAthe dharma yuddhAthI ghaNAM parivartane thayAM. lAkhA jainA bhayanA mAryAM hindu dharmamAM vaTalAI gayA. tyAMthI nAsI chUTelA keTalAka jainAe gujarAtamAM iDara, brahmAnI kheDa vageremAM vAsa karyAM ane teo potAnI sAthe tAmIla bhASAnA tADapannApara lakhAyalA granthA paNa letA AvyA hatA. humaDa nAmanA Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( e ) vANiyAo pUrve keTalAka zvetAMbara hatA ane keTalAka digaMbara hatA. DuMgarapura, pratApagaDha, saluMbara, iDara, kezarIyAjI vagere ThekANe zvetAMbara DaMkhaDa jainAnAM dhara che. zvetAMbara huMbaDa vANiyAone vaDagaccha che. vihAra dezamAM pUrve jeneAnI apUrva jAheAjalAlI hatI, tyAM dharmayuddhathI aneka parivartanA thayAM ane tyAM jaina vasati rahI nahi. takSazilA arthAta aphagAnisthAnanA gIjhanImAM mAnadevasUrinA vakhatamAM jainanI puSkaLa vasati hatI ane tyAMnA zrAvakAne nirogI banAvavA mATe mAravADathI mAnadevasUrie nAnI zAnti banAvIne meAkalI hatI. tyAM musalamAnAnI caDhAithI jaina mi rAnI pAyamAlI thaI. keTalIka mUrtiyA anyatra gai ane keTalIka hindusthAnamAM lAvavAmAM AvI. te dezamAM jatAnI vasati rahI nahi. arabastAnanA makkAmAM mahamada pegambara janmyA te pahelAM jaina madirA hatAM. tyAMnA zAsana devatAoe eka jaina vyApArIne svapna ApI tyAM dharma viplava thavAnA che tema jaNAvyuM ane tyAMthI jina pratimAne khaseDavAmAM AvI. makkAmAM jIvaMta svAmInI pratimA hatI tene jaina vyApArI mahuvAmAM lAvyeA. hAla arabastAnamAM jaineAnI vasati nathI temaja janAnuM nAma nizAna paNa rahyuM nathI. sindha dezamAM pUrve hajAro jina maMdire hatAM ane jatAnI puSkaLa vasati hatI. hAla tyAM temAMnuM ka Mi nathI. kAzmIra dezamAM pUrve jaineAnI vasati hatI hAla dekhavAmAM AvatI nathI. nepAla bhUtAnamAM bhadrabAhu svAmInA vakhatamAM aneAnI vasati hatI ane tyAM jaina maMdi| hatAM. hAla te bAbata phakta yAdImAM rahI che. mahArASTra dezama pUrva tyAMnA lAkA jatA hatA, hAla te pramANe dekhavAmAM AvatuM nathI. hesuramAM pUrve jaitAnI puSkaLa vasati hatI. hAla sApa gayA ne lIseTA rahyA tenI peThe tyAM jaitA rahyA che, kAraNake tyAM ghaNA janAnAM kuTu anya dharmamAM vaTalAI gayAM che. pUrve jyAM cAvIza tIrthaMkarA janmyA hatA te pUrva dezamAM tyAMnA asala Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 80) vatanIo hAla jaina dharmanA sAdhuone dekhIne A koNa che evA prazna puche che evI sthiti hAla thaI che. miliA dezamAM pUrve cAre varNa jaina dharma pALatI hatI tyAM hAla jainenI bilakula vasati nathI. brahmadeza ane AsAmamAM pUrva jananI vasati hatI hAla tyAM asalane koI vatanI jaina rahyo nathI. hAlamAM gujarAta, kAThIyAvADa, mevADa, mAravADa, mALavA, kaccha, dakSiNa, baMgAla, paMjAba vagere dezamAM jenonI ghaNI vasatine samAveza thAya che. digaMbarenI hindusthAnamAM ghaNI vasati che. dakSiNa baMgAlA vageremAM hAla jananI je vasati che te mAravADa ane gujarAta vagere dezomAMthI vyApArArthe gaelA janenI vasati che. - hAlamAM digaMbara ane zvetAMbara vagere sarva jainanI 1334148 nI saMkhyA che temAMthI Azare cha lAkha digaMbarenI saMkhyA haze ane sAta lAkhanA Azare zvetAMbara jainonI saMkhyA hoya ema lAge che. zvetAMbaramAM mUrtipUjaka ane sthAnaka bannene vibhAga pADIne vasati gaNavAmAM Ave te zvetAMbara mUrtipUjakanI sADAtraNa lAkhanA Azare vasati gaNAya. bhinna bhinna dharmIonI saMkhyA. prIti . 41 karoDa baiddha . . 32 karoDa 50 paccAsa lAkha. hindu , , 22 kare. musalamAna , che17 karoDa 50 paccAsa lAkha. yAhudI che . eka karoDa ne viza lAkha. Arya samAjI. e ra418 brahma ane prArthanA samAja. 4050 zIkha . . 2185338 pArasI * , 84100 Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 81 ) yu , 18228 hindusthAnamAM khrastio. 2823241 jaina . . 1334148 kyAM pUrva saMbhaLAtA cAlIza karoDa jaine ane kyAM hAlanA teralAkha trIsa hajAra ekazane aDatAlIza jaina !!! keTalAka anubhavIo kahe che ke daza varSe jainonI ekalAkha vasati prAyaH ghaTe che. A pramANe vicAratAM jainonI keTalI badhI vasati ghaTI tene vAcakene saheje khyAla AvI zake tema che. carotaramAM pATIdAra vargamAM jainadharmane pracAra, vIzamA zatakanA prAraMbhamAM caloDAmAM saubhAgyavijayajI nAmanA geracha thayA. temanA manamAM evo saMkalpa thaye ke pATIdAra kemAM huM jainadharma phelAvuM. A pramANe daDha saMkalpa karIne teo nAra, sojItrA, bhAdaraNa, suNAva, kAvIThA, saMDesara ane naDIyAda vagere gAmamAM pharavA lAgyA ane pATIdAronA cerAmAM utaravA lAgyA. pATIdAronA ghera ane temanA khetaromAM-khaLAmAM jaI bhajana gAIne upadeza devA lAgyA. temanA pATIdAra bApujI bhagata nAmanA ziSya thayA. te banne gAme gAma bhajana vagere gAine dharmane upadeza phelAvA lAgyA. saubhAgyavijayajI ane bApujI bhagate sArAM sArAM bhajano racIne lokone pitAnI tarapha kheMcyA ane ghaNuM pATIdArone jaina banAvyA. sAbhAgyavijyajI yatie ane bApujI bhagate maLI Azare dazahajAra pATIdArone jaina banAvyA, paraMtu temanI pAchaLa sAdhuone satata upadeza na thavAthI keTalAka pATIdAre pAchA vaiSNava vagere dharma pALavA lAgyA. bhAdaraNamAM eka jaina upAzraya hatuM temAM eka sAdhujI gayA. temane jaine pATIdaree vaheravA vinaMti karI tyAre sAdhue kahyuM ke amAre tamAro AhAra kahyuM nahi. ema kahI vihAra karI gayA tenI pAchaLa keTalAka Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ divasa pachI sthAnakavAsI sAdhu AvyA. sthAnakavAsI sAdhune jaina pATIdAroe vaheravAnI vinaMti karI. temaNe pATIdAronA tyAMthI A hAra raheryo tyArathI bhAdaraNanA jaina pATIdAra sthAnaka saMpradAyamAM dAkhala thayA ane hAla te gAmanA lagabhaga daza pATIdAra sthAnaka vAsI sAdhuo thayA che. nAra gAmanA jaina pATIdArone tyAM jaina zvetAMbara mUrti mAnanArA sAdhue vahere che tethI teo zvetAMbara mUrtipUjaka rahyA. nAranA keTalAka jaina pATIdAroe amene kahyuM hatuM ke je sAdhu amAruM dAna grahaNa na kare te amArA gurU zI rIte hoI zake? alabatta teonI mAnyatA kharI che. naDiyAdamAM sutariyA pATIdAra leke jaina dharma pALe che. kAvIThA, suNAva, nAra, saMDesara ane bhAdaraNuM vagere gAmomAM amoe vihAra karyo che ane tyAMnA jaina dharmI pATIdAro amArA paricayamAM AvyA che. saubhAgyavijayajI yati amadAvAdamAM zeTha dalapatabhAI bhagubhAIne tyAM AvatA hatA ane zeThanA tyAMthI caMdaravA, rUmAla ane bhagavAnanI chabIo leI jatA hatA. zeTha dalapatabhAI bhagubhAI pite dharmAbhimAnI hatA ane jaina dharmane phelAvo karavA IcchatA hatA, tethI teo yatijI saubhAgyavijayajIne sArI rIte madada ApatA hatA. saubhAgyavijyajI ane bApujI bhagate banAvelAM bhajana ekaThAM karIne chapAvavAnI jarUra che. pATIdAra vargamAM jaina dharma dAkhala karanAra yatijI saubhAgyavijayajI ane bApujI bhagatane hajArevAra dhanyavAda ApavAmAM Ave che. temanI pAchaLa jaina sAdhuone pATIdAra lekane jaina dharmane upadeza ApavAne satata prayatna heta te hAlamAM carottaramAM ghaNA gAmamAM jaina dharmane phelA thaye heta. mAravADamAM sevaka tarIke gaNAtA brAhmaNe che. teone jenAcAe jaina dharmI banAvyA hatA. hAla te leke jainadharmane paripUrNa pALatA hoya ema samajAtuM nathI. sevaka brAhmaNone bhaNAvI Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 83 ) gaNAvIne jaina dharmanA jJAtA banAvyA hota ane te lokone jaina dharmanA phelAvAnI yojanAmAM ceAjyA hota teA teo mULa brAhmaNa hovAthI jaina dharmanA sahelAIthI phelAveA karI zakata. jainAcAryAMnA mULa udde zane pAchaLanA sAdhuo-zrAvako prAyaH bhUlI gayA ane te jaina zAsananI sevA mATe samayane mAna ApI rAkyA nAha tethI hAla pUrvocAryanI ceAjanA ane mULa uddezA bhUlAi gayA ane jaina leAkAnI vasatimAM ghaTADA thatA gayA. parvatanuM eka mAtru zikhara hoya ane te paDavAthI gaDagaDatuM nIce paDe ane tenA khaDa khaDa thAya tevI jainonI unnatimAMthI avanati avaleAkAya che. jainAnI avanati thavAnAM ghaNAM kAraNeA che, temAMthI keTalAMka nIce mujaba jaNAvavAmAM Ave che. ajJAnatA, dveSa-kusaMpa-dharmakriyAnA matabhedeAthI uThatA kalezA, gacchanA matabhedA, khaMDanamaDana-jhaghaDA vagerethI sa`kucita dRSTi, je va khate je kSetranI paDatI dazA hoya tenI unnati tara' alakSa. nakAmAM kharyAM. paraspara sAdhuemAM aikayabhAvanI khAmI. sAmAnI unnatine na sahana karavI. samayane na oLakhavAnI zakti. sAdhuonI vaiyAvacce. bhaktimAM nyUnatA. dharmAbhimAnanI nyUnatA. jainanAM kartavya tarapha alakSa vagere kAraNeAthI jainAnI paDatInAM cinhA pragaTayAM che. ghaNA gacche ane teonA parasparanA khaMDanamaDanamAM jainAcAryae . Atmazaktine vAparI dIdhI che ane tethI gAnA zrAvakAmAM pAtapAtAnA gacchanI mAnyatAo vadhavA lAgI ane khIjAnI mAnyatAe paraspara virUddha lAgI ane tethI pariNAma e AvyuM ke dareka gacchavALAe potAnA rakSaNamAM ane anya gacchane haThAvavAmAM upadeza Adi zaktione vAparI dIdhI ane tethI anya dharmIoe lAga joine jainAmAM paga Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (84) pasAra karI ghaNuM jene potAnA dharmamAM dAkhala karyA. jene paripUrNa jena dharmanuM jJAna nahIM maLavAthI teo ajJAna rahyA ane temAMthI ghaNA anya darzanIonA upadeza vagerethI vaiSNava vagere dharmamAM pisI gayA. have paDatInAM kAraNone jANyA pachI jainonI caDatI thAya evA upAya AdaravA tarapha lakSa ApavAnI jarUra che. jainenI caDatInA upAye, 1. lAkha karoDa rUpiyA kharcane gItArtha sAdhuonI salAha ane yejanApUrvaka jyAM tyAM vyavasthApUrvaka jena gurUkule beDage, ane pAThazAlAo sthApavI. 2. gAmegAma, zahera zahera, khUNekhAMcare rahelA jainane jainadharmanuM jJAna thAya evA sAdhuo dvArA upadeza phelAvavA pejanA karavI. 3. cAre varNa vagere sarva dezanA lokomAM jainadharmane pracAra thAya evI janAo karIne te pramANe amala thAya evA upAyone AcAramAM mUkavA dareka jaine pUrNa Atmabhoga Apavo. 4. dareka gacchanA AgevAna sAdhuoe parasparamAM saMpa rahe ane kalezanI udIraNA na thAya tathA dareka gacchanA sAdhuo bhegA maLIne janonI unnati karI zake evI janA ghaDavI ane te pramANe vartAya te mATe lakSa devuM. dareka gacchanA AgevAnoe je je bAbate maLatI AvatI hoya temAM bhegA rahIne jainenI unnati thAya te mATe eka jaina mahAsaMdha varSe varSe bhare ane temAM saMpa pUrvaka jaina zAsananI unnati ane jainenI vRddhinA upAya saMbaMdhI carcAo karI sarvAnumate TharAva karI gaMbhIrapaNe yuktisara TharAvo pramANe vartavuM. pa. jaina sAdhuo AkhI duniyAmAM cAlatA dharma mATenuM jJAna karI zake ane jaina dharma tattvonuM sArI rIte adhyayana karI zake evAM Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (85) gurUkulene sAhA karavI ane jaina sAdhuone tathA sAdhvIone tathA yatine dharmazAstronuM adhyayana karavAmAM sarva prakAranI sagavaDatAo karI ApavI. 6. dareka gacchanA AcArya tapatAnA gacchanA sAdhuo tathA sAdhvI ene jJAnI banAvavA prayatna karavo ane anya gacchanA sAdhuo sAthe prema, saMpa ane bhAtabhAvathI vartavAne upadeza Apavo. 7. jaina sAdhuonI jAheramAM nindA na thAya ane sAdhuomAM para spara eka bIjAnI nindA na thAya ema sarva saMdhADAnA Age vAna sAdhuoe bhegA thaIne vyavasthA karavI. 8. sarva gacchanA AgevAna sAdhuonuM eka maMDala sthApavuM ane teomAM navA kaleza na thAya evA niyamo TharAvavA, ane koI bAbatamAM kaleza, nindA, ane kusaMpa vagere thavAno prasaMga banyo hoya te sarva gacchanA AgevAna sAdhuonA banelA maMDalakArA tenuM samAdhAna karavuM ane sudhArA vadhArA karavA mATe sarvagaccha sAdhu maMDale amuka varSe amuka tIrthomAM amuka vakhate maLavuM. 4. jaina sAdhuo ane sAdhvIonI saMkhyAmAM vadhAro thAya ane jainadharmanI vRddhi karavAmAM pUrvaparaMparAe sAdhuo atyaMta upa yegI thAya evA niyamo ghaDavA ane tene amalamAM mUkavA. 10. sAdhuo ane sAdhvIoe, svadharmIone ane anya dharmIone adhikAra bhede, dravya, kSetra, kAla ane bhAva pramANe kevI rIte upadeza de tenuM jJAna ApavAne AgevAna sAdhuoe prayatna kare ane upadeza devAnI zailImAM zAstranA AdhAre uttama tatva dAkhala thAya tevA upAya jaNAvavA. ' 11. dharmanA AgevAna sarva gacchanA sAdhu-sAdhvIo, zrAvake ane zrAvikAoe caturvidha saMgha koI tIrthamAM bhege thAya ane Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 8 ) jainadharmanA phelAvA mATe prayatna kare evI hIlacAla karavI ane asalanI sthiti punaH prApta thAya evI yeAjanA hAthamAM dharavI. 12. cAre varNanA manuSyAmAM jainadharmanA Adara thAya evA uSAceAne mahAsaMdhamAM carcavA ane te mATe moTuM krUDa karavuM, temAMthI jaina ane sAhAyya karavI. 13. gRhastha jAe karADeA rUpiyA jemAM thAya evuM kuMDa karavuM ane temAMthI garIba zrAvako ane zrAvikAone madada karavI. hindusthAnanA sarva jina madirA vagere dhArmika khAtAMonA eka sarakhI rIte kArabhAra thAya evI yAjanA hAtha dharavI. eka meATI sa'sthAnI hajArA peTA sasthAo hAya, paNa moTI ekaja saMsthA hoya ke jenA hukama pramANe sarva saMsthAe kAma karI zake ane deva dravya vagerenI dhaTatI vyavasthA karI zake evI yeAjanA amalamAM mUkavI. 14. jaina dharma gurU sAdhuone deza deza dharmanA upadeza detAM thatI agavaDA dUra karIne upadeza devAmAM sAnukula sayeAgAnI sAhAyya ApavI. jaina sAdhuonI helanA Adi thatI vArIne jainadharmanA pracAra thAya evI rIte jaina sAdhuone sAhAtmya ApavI. anya dharmanA lokone jainadharmamAM dAkhala thatAM je je agavaDA thatI hoya te dUra karavI ane teo jainadharmamAM sthira rahe evI vyavasthA karI ApavI; teone sAhAyya ApavAmAM AtmabhAga ApavAmAM kaMi paNa kamInA rAkhavI nahIM. 15. jainadharmanI uttamattA upayAgatA ane AdeyatA darzAvanArAM jainadharmanAM pustakonA aneka bhASAmAM phelAve karavA ane te garIkhamAM garIkha manuSyanA paNa hAthamAM jAya evI vyavasthA karavI. Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . ( 87 ) 16. jaina dharmanA upara AkSepa karanArA lekhene pratyuttara ApavA mATe jaina lekhakone taiyAra rAkhavA ane jainadharmanI mahattA thAya evA lekhe lakhanArA lekhakone uttejana ApavuM. 17. zvetAMbara ane digaMbaramAM tIrthonI takarAremAM lAkha rUpiyAne ADA mArge nAza thAya che tene nAza na thAya te mATe mAMhe mahe samAdhAna karI levA mATe zvetAMbara ane digaMbara kemanA AgevAnoe upAya karavA ane kusaMpa, phleza ane parasparanI takarAromAM lAkho rUpiyAne vyaya na thAya evA paraspara sulehanA niyamo TharAvavA. jaina kemanA dhArmika matabhedanI takarAra thavA na pAme ane tevI dhArmika takarArathI nakAmA lAkha rUpiyAnA dhumADA na thAya ema jema AgevAnoe TharAva karavA ane te pramANe vartavA prayatna karavo. janadharmamAM deva dravyAdi kanI takarAre paDe tenuM mAMhomAMhe samAdhAna karI levuM ane mAhe mAhe sulehazAMti jaLavAya evA cAMpatA upAyo levA. jene patra mAha mAMhe kaleza, jhaghaDA na karAve tema jaina Age vAnoe vyavasthA karavI. 18. jenenI vasati dara aike ghaTe che tenA kAraNe tapAsIne tene dUra karavA prayatna kare. sAdhuo ane sAdhvIonI saMkhyA pUrvanI peThe vadhe ane sarvatra jaina sAdhuo upadeza ApI zake tevA upAya yojavA ane sarvatra sAdhuone bhaNavAnI vyavasthA karavI. 14. IMglIza bhASA vagere bhASAone abhyAsa karanArAomAM nA stikatA na vadhe ane teo jaina dharmamAM daDha zraddhALu rahe ane teone gurUgamapUrvaka dhArmika jJAna maLe evA jaina sAdhuoe tathA jaina zrAvakoe upAyo AdaravA. keLavAtA jainone dhArmika jJAna prApta karavAmAM skolarazIpa vagerethI sAhAya karavI. Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( << ) 20. dareka gacchanA AgevAna AcArya vageree potAnA gacchanA sAdhuo ane sAdhvIe gAmeAgAma vihAra karIne jainAne upadeza Ape te bAbatamAM lakSa devu ane paraspara gacchAmAM sadhADAemAM klezanI udAraNA thAya evA upadeza na devA te saMbadhI ghaTatI vyavasthA karavI. 21. zrAvakA ane zrAvikAone jana dharma pALavAmAM sAhAcya A pavI-ane kacchI gujarAtI vagerene navakArazI jamaNu vageremAM je bheda che te dUra karavA ane paraspara maitrI bhAvanA kAyama rahe evA upAyA ceAjavA. 22. jaina enI sthiti sudhare te mATe janakAnpharansa vagere saMsthAo kAma kare che teone sAhAya ApavI. vyAvahArika tathA dhArmika keLavaNInI vRddhi arthe vArSika pariSad bharavI ane keLavaNIne uttejana ApavuM, jainane koI kAryamAM jene prathama bhAga ApavA ane nAkarIvinA vyApAra vagerethI jene A bAda thAya evA jaina gRhasthAe prayatna karavA. 23. kanyAvikraya, bALalagna-nakAmA vivAha vagere prasagAmAM thanAra kharco vagere hAnikAraka rIvAjonA aTakAva thAya tevA upadeza deza ane tevAM pustakAnA pracAra karavA. phezananI phIziyArImAM taNAtA jainAne sAdAimAM pUrvajonI peThe rahetAM AvaDe evA upadeza deveza. 24. mIzanarIonI peThe jaina skulA udhADavI ane temAM anya dharmanA vidyArthiyAne dAkhala karavA ane tene jainadharmanuM kramAnusAre zikSaNu Apavu. AtmabhAga ApanArA gRhastha jainAe khrIstionI peThe jatAnI sakhyA vadhe evA je yAgya lAge te upAcA javA. vivekapUrvaka je Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 9 ) upara pramANe jenenI unnatinA ane jainadharmanI unnatinA upAyo darzAvyA che te pramANe jene khAsa lakSa rAkhIne varte te haLave haLave jainenI unnati thaI zake tema che. dareka dharmanA itihAsa vAM. catAM pitAnA dharmanI unnati karavAmAM upAyo sujI Ave che. AkhI duniyAmAM cAlatA dharmomAM jaina e prAcIna dharma che te satya dharma che chatAM jenonI saMkhyAmAM ghaTADe kema thAya che tenuM khAsa kAraNa haju bArIka dRSTithI tapAsavAnI jarUra che. dukAna calAvanAra AgevAne sujJa bAheza heya che te dukAnane ceDA vakhatamAM sArI sthiti para lAvI mUkI de che. jainadharmane pracAra karanArA AgevAna dharmagurUopara jainadharmanA phelAvAne bhAra che. je teo avasaraNuM, ugI, bAhoza ane saMpIlA heya che te teo jenI saMkhyAmAM vadhAro karavA samartha thAya che. janadharmanI pazcAta nIkaLelA musalamAna ane khristI jevA dharmone pALanArA lokonI saMkhyA upara pramANe vadhelI dekhADavAmAM AvI che. sarvajJa bhagavaMte jainadharma kahyA che, satyane ja thAya che e niyamane anusarI jatAM jainadharma pALanArAonI saMkhyA vadhavI joIe paNa hAla te ghaTe che te tarapha khAsa vicAra karavAnI jarUra che. jainadharmanA vyApArI gurUoe vicAravuM joIe ke amArI dharmadukAne AvanArA manuSya kema ghaTe che. dukAna sArI hoya, bhAla sAre haya, vecanAra sArA hoya, bhAva sasta hoya ane kene lAbha ghaNo thato hoya te dukAnanA grAhake ghaTavAM na joIe. A bAbatapara amArA baMdhu jana dharmagurUoe pUrNa vicAra kare joIe ane sAmAnya takarArI bAbatonA haTha kadAgraha kalezane dUra karIne dharmagurUonI eka mahA sabhA bharavI joIe, ane temAM jainenI saMkhyAmAM vRddhi thAya tatsaMbaMdhI kharA aMtaHkaraNathI dharmAbhimAna dhAraNa karI eka dilathI paraspara vicAronI Apa le karavI joIe. Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 9 ). gRhastha jainoe dharmagurUonI mahA sabhA thAya evI rIte vyavasthA karavI joIe ane paraspara jAti TIkA na karatAM janadharma ane jenA udayanI vAte carcavI joIe. je A pramANe vartavAmAM nahIM Ave ane paDatInA hetuone avalaMbavAmAM Avaze te temAM pitAne hAthe pitAno nAza thavAne ane pUrvAcAryonA bhagIratha prayatnamAM temanA vaMzajoe vina nAMkhyAM ema jagatamAM jaNAze. sAdhuo ane sAdhvIenAM gurUkalo, zrAvake ane zrAvikAonAM jaina gurUzkalo dezadeza sthapAvavAnI ghaNuM jarUra che. gurUkalonI prathama yejanA ghaDI kADhIne sarva sAkSaranI anumatipUrvaka vyavasthAnA uttama niyamo ghaDIne gurUka sthApavAnI jarUra svIkAravI joIe. sAmAnya jaina pAThazALAone gurUkulanAma ApI zakAya nahi. gurUkula sthAna gAmathI dUra hovAM joIe ane tyAM AryasamAjIonA gurUkanI peThe dhArmika jJAnanI vyAvahArika zikSaNanI janAo hevI joIe. gRhastha jainanA gurUkulemAM jaina zikSako ja hovA joIe. kalAsavAra jainadharmanuM zikSaNa ApavAnI dhArmika vidyAbhyAsa yojanA taiyAra karavI joIe. gRhastha jaina gurUkalamAM ATha varSathI te viza varSa paryata vidyAbhyAsa karavAno niyama TharAvo joIe. jainonI prAcIna ane arvAcIna sthitinuM saMkSepamAM vivecana karIne tenI samApti karavAmAM Ave che. zivamastu sarvajagataH parahitaniratA bhavantubhUtagaNAH doSAH prayAntunAzaM sarvatra sukhI bhavantulokAH sarva jagatanuM kalyANa thAo. prANuonA samUha paranuM hita karavAmAM Asakta thAo. dene nAza thAo ane sarvatra duniyAmAM loke sukhI thAo eja jainadharmanuM rahasya che. jainadharma sarva jagatanuM kalyANa icche che. bhale prANuM game te sthitimAM hoya te paNa tenuM kalyANa thAo ema janadharma Icche che. uparopa - Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 1 ) vAnAm jIvAne paraspara eka bIjAnA upakAra che ema tattvAtha sUtramAMja jaNAvyuM che. paravAnA hitamAM dareka jIvAnI pravrutti thAo. pApIone tAranAra dharma che. apavitra jIvAne dharma pavitra karI zake che. dharma sarva jIveAne tAranAra che. koInAthI dharma apavitra thatA nathI ema nizcaya nayataH avamedhavuM. jagatamAM durguNNAne nAza thAo ane sadgu* NeAnI vRddhi thAo. maitrI, pramAda, mAdhyasthya ane karUNA bhAvanAne jagatamAM pracAra thAe. game tevA pApI jIvApara dveSa na thA. sarvatra guNAnurAganI daSTi khIlA ane rAgadveSanA nAzapUrvaka pUrNAnanda padanI prApti thAo. itizrI tapAgacchasAgara saMvegIkriyoddhAraka zrI misAgarajI mahArAja tacchiSyaparamapUjyakriyApAtrazrI ravisAgarajI mahArAja tacchiSya zAntamUrtibhadraka kriyApAtra zrI sukhasAgarajI mahArAja tacchiSya yoganiSThamuni buddhisAgaraviracita jainonI prAcIna ane arvAcInasaMzaka pustakaM samAptam sa. 1969. AzAvavida 5 seAmavAra. jhaverIvADA--amadAvAda, ratyenuM OM zAntiH zAntiH zAntiH Page #103 -------------------------------------------------------------------------- Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (3) jaina baMdhuone khuzakhabara. sarva jaina bhAIone vinaMtI karavAmAM Ave che ke gujarAtanuM pATanagara ane jainapurInA nAmathI prasiddha evA rAjanagara urphe amadAvAdamAM jaina bhAIone sarva rIte anukuLa thaI paDe evuM eka paNa jaina dharmanAM pustako vecavAnuM khAtuM nahotuM jethI jaina dharmanAM pustaka kharIdanAra baMdhuone judI judI dukAne bhaTakavuM paDatuM, te chatAM paNa ghaNIvAra joItAM pustake nahi maLavAthI nirAza thavuM paDatuM. AthI ame amArA tathA amArA jaina baMdhuonA lAbhArthe jaina dharmanAM tathA tamAma jAtanAM pustako vecavAnuM khAtuM amadAvAda ratanapoLamAM kholyuM che. nIcenAM uttama pustaka avazya kharIde. bhajana pada saMgraha bhA. 1, 2, 3, 4, 7 (munizrI buddhisAgarajInA banAvelA) darekanA. bhajana saMgraha bhA. 5. (le. zrImad buddhisAgarajI.) 0-6-0 , bhA. 6 The. 0-12-0 adhyAtma bhajana saMgraha. 0-6-0 adhyAtma vyAkhyAnamALA. -4-0 paramAtma darzana 0-12-0 paramAtma jyoti. 0-12-0 Atma pradIpa. 0-8-0 aitihAsika jaina rAsamALA. 1-0-0 vacanAmRta. 0-14-0 yogadipaka. 0-14-0 0 Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (94:); gurUedha. gahuMlI saMgraha. tirtha yAtrAnuM vimAna. zrAvaka dharmasvarUpa bhA. 1. 2. darekanA. adhyAtma zAMti. Anadhana pada bhAvArtha saMgraha. ... prakaraNamALA. paMcapratikramaNa sutrArtha (u. rA. vALu) daivazI rAi pratikramaNa arthe sAthe. caityavaMdana cAvIzI. 22 navasmaraNa mULapAThe stavana saMgraha-sAnerI pAkuM puMchuM. ,, dr ' ciMtAmaNI. jInezvara stavana caturvizatikA (1-2),, prazna'dha ciMtAmaNI (jainI rAjAene itihAsa). jaina sajhAyamALA bhA. 1. 2. 3. darekanA. bhA. 4 thA. .. 4 0-4-0 0-3-2 devavaMdanamALA. AnaMdadhana cAvIzI (artha, bhAvArtha, paramArtha sAthe). O 0--1 -0 01310 2 O ra --- - O '' cAvIsI vIsI sa'graha. yogazAstra bhASAMtara. 1~~~ vividha pujA saMgraha bhA. 1-2-3-4 bhegA. caMdarAjAnA rAsa mATA, artha sAthe ekalI DhALeA. 2-8- deg 1-0-0 "" . zrIpAla rAjAnA rAsa meATA, artha tathA citrA sAthe. 2--0--0 1-8-0 0-12-0 ---. -0 O 1-1-0 - 010 1-40 -0 ra -. 013-0 -O 1010 1-0-0 Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 5 ) uttamottama rasIka, bedhakamananIya jaina novele, malayAsuMdarI. 0-10-0 rAjakumArI sudarzana yAne samaLI vihAra 0-8-0 zrI mahAvIra svAmI caritra. 0-8-0 zrIpAla nevela 0--0 samarAditya kevaLI bhA. 1 2 je darekanA 1-0-0 vidyAcaMdra ne sumati. 1-0-0 zrI neminAtha caritra. zrI zAMtinAtha caritra. * vidyAsAgara bhA. 1 le. (le. cu. va. zAha) -4-0 , bhA. 2 je. e A zivAya dareka jAtanAM pustako chuTaka tathA jathAbaMdha amAre tyAMthI vyAjabI kimate malaze. kAma pADI khAtrI karavA bhalAmaNa che. dareka jAtano sTezanarI sAmAna jevo ke kAgaLa, pensIla, helDara, sTIla, kArDa, kavara, neTapepara, phensI DAyarIo tathA dareka jAtanA paMcAMge amAre tyAMthI kiphAyate maLaze. bahAra gAmathI maMgAvanAre pitAnuM zIranAmuM pisTanA nAma sAthe cokhA akSarathI lakhI mokalavuM. amAre tyAM nahiM maLatAM pustake vyAjabI kamIzana laI maMda gAvI ApIe chIe. lakhe -IzvaralAla harajIvanadAsa zAha.. bukaselara enDa janarala maracara, ratanapola-amadAvAda, Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 96 ) taiyAra che. 800 pAnAnA mahAna graMtha!! taiyAra che ! ! ! Ananda ghanapada bhAvArtha saMgraha, vecANa mATe bahuja thoDI nakalA che ane grAhakAnI mAgaNI ekasarakhI cAluja che; mATe Ajeja kharIdeA. jo tame aihika temaja pAralaiAkika sukhanI icchA rAkhatA he, ane tamAre mahAtmA AnandvanajInAM banAvelAM adhyAtmajJAnanA umadA padonuM gupta rahasya samajavuM hoya teA uparanA grantha vAMceA. kAraNake-- A granthamAM zrImad AnadhanajInA adhyAtmika, vairAgyAdika uttama rahasyavALAM 108 paTTA ke jenA bhAvArtha samajavA aneka ma nuSyAnI tIvra jIjJAsA hatI te pA upara yAganiSTha munimahArAja zrImad buddhisAgarajIe vistArathI vivecana karI jIjJAsA pUrNa karI che. te sAthe zrImadbhu caritra paNa ghaNIja uttama rIte vIstArathI dAkhala kareluM che. mahAtmA AnandaghanajInAM pade ane zrImad buddhisAgarajI vivecanakAra eTale granthanI uttamatA mATe teA kahevuMja zuM ? arthAt A granthanI jeTalI prazaMsA karIe teTalI ochI che. vaLI lakhANanI uttamatA sAthe uMcA glejha kAgaLa, nirNayasA gara presanI suMdara chApa, manahara, AkarSaka, bAinDIMga pAkI tathA daLadAr kada vigere bahAranuM uttama kAma paNa grantha jotAMnI sAthe kharIda karavAne mATe manane lalacAve tevuM che. ATalI badhI uttamatA chatAM paNa jJAnanA arthe kiMmata mAtra rU. 2-0-0 rAkhavAmAM AvI che. } pra. ratanapALa amadAvAda. izvaralAla harajIvanadAsa zAha. bukaselara enDa janarala marcanTa Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI adhyAtma jJAnaprasAraka maMDaLa. cheA maMDaLanI sthApanA nIcenA zubha nimathI karavAmAM AvI che. tenA adhiSThAtA vidvAna yoganiSTha munimahArAja zrImad buddhisAgarajI che ke jeonI vidvatA, lekhanakaLA, kAvyazailI ane zAsana prati apratima sevAthI atyAre jaina kAmamAM temaja sAkSara virgamAM koI bhAgyeja ajANa haze. teozrInI kRtinAM pustaka saMbhAvita saMgrahasthAnI sahAyatA meLavI chapAvavAM ane te jaina kAmanA lAbhArthe tadana najIvI kIMmata rAkhI chuTathI teno phelAvo karavo ane adhyAtma jJAnamArgane jema bane tema vistRta karavA, temaja jaina dharmanAM to, maMtavyo, AcAravicAro, aitihAsika khyAna vigerethI jaina kemane vAkepha karavI, ane koI paNa dharmane bAdha Ave nahi evI sAdI ane sarala rIte dareka dharmanuM niSpakSapAta buddhithI satya rIte vivaraNa karI jana dharmanI uccatA siddha karavI temaja jaina vidvAnone temaja pUjyavarone agra lAvavA eja ucca uddeza A muMDeLanA che. Aja sudhImAM A maMDaLe ukta pUjyazrInI kRtinAM A sAthe 28 grantha prasiddha karyA che, ane jema jema sadgRhasthonI sahAya maLaze tema prasiddha karyA jaze eja tene aMtima uddeza che. A uparathI sarve baMdhuo joI zakyA haze ke A kevA uttama prakAranI A maMDaLa sevA bajAvI rahyuM che. tenA kAryavAhI lallubhAI karamacaMda dalAla vagere sagRhastha zrAvako che ke jeo vakhate jarUra paDe pustaka chapAvavA nimitte potAnA padaranA paisA kharacI maMDaLane madadarUpa thAya che. chevaTa vijJapti che ke dareka jaina baMdhuo A paramArtha parAyaNa khAtAne pustaka chapAvavA nimitta sAhATya thazo. upAsaka,