________________
૯૧
શ્રીમાન હરિભદ્રસૂરિકૃત, - પંચમ પાડશ.
લકત્તર તત્વ સંપ્રાપ્તિ અથવા પરમાર્થ પંથની પ્રાપ્તિ.
૧ ઉપરના અધિકારમાં લેક-લકત્તર ધર્મની વહેંચણ કર્યા વગર સામાન્ય રીતે સમજાવ્યા પ્રમાણે ઉક્ત લક્ષણ યુક્ત ધર્મ સિદ્ધ થયે છતે સ્વશાસ્ત્ર વ્યવહારમાં કુશળ એવા અપુનબંધક અને સમ્યગ દષ્ટિ સહુ કોઈ ભવ્ય જિનેને લકત્તર તત્ત્વની એટલે પરમાર્થપંથની ખરેખર પ્રાપ્તિ થઈ શકે છે.
હવે એ લેકેત્તર તત્વને લાભ કેવા રૂપમાં અને ક્યારે પ્રાપ્ત થાય છે તે વાતને જણાવવા શાસ્ત્રકાર કહે છે.
૨ શરૂઆતમાં સમ્યકત્વની સ્પર્શનારૂપ ભાવઆરોગ્યની પ્રાપ્તિ થવી તે શાશ્વત શર્મ રૂપ મેક્ષ અથવા વીતરાગત્વાદિક પરમ ભાવઆરેગ્યનું આદ્ય બીજ છે, અને તે છેલ્લા પુલ પરાવર્તનમાં ક્ષીણપ્રાય સંસારવાળાને નિયમ પ્રાપ્ત થાય છે. - ઉક્ત પરમાર્થ પંથની પ્રાપ્તિ છેલ્લા પુદ્ગલ પરાવર્તનમાંજ કેમ થાય છે ? તેનું કારણ જણાવે છે –
૩ સુકૃત કર્મ, સ્વભાવ, પુરૂષાર્થ અને નિયતિ રૂપ અન્ય અપેક્ષિત કારણે વિદ્યમાન સતે જવર શમન-ઔષધ સમય વત કાળની પ્રધાનતા હોવાથી છેલ્લા પુગલ પરાવર્તનમાંજ તેની પ્રાપ્તિ થાય છે. જેમ ચઢતા તાવમાં તાવને શમાવવા આપેલું ઔષધ ગુણ કરે શકતું નથી પણ ઉલ અવગુણ કરે છે,
