________________
જૈનધર્મ અને માંસાહાર પરિહાર પાઠ ૪ થે : સે મિક્વ વા (૨) નાવ શિયાળ પરે વહુ ટ્ટિી મંળ છે....વાવ પમન્નચ પવિઝા આ
(આચા. દ્વિ, ચૂ-૧, ઉ. ૧૧, સૂ. ૬૩૦). પંડિતેને અર્થ : કદાચ કોઈ મુનિને નિમંત્રણ આપે છે “હે આયુષ્યમાન શ્રમણ! તમને બહુ હડકાવાળું માંસ તેમ જ બહુ કાંટાવાળી માછલી જઈએ છીએ?” તે આવું વાક્ય સાંભળીને મુનિએ તરત જ જવાબ દે કે “હે, આયુષ્યન અથવા બહેન ! મને બહુ હાડકાવાળું માંસ જોઈતું નથી. પણ તમે મને જે દેવા જ ઈચ્છતા હે તો તેની અંદર જેટલે ગર્ભ છે તે જ આપ, પણ હાડકાં આપશો નહીં. તેમ જ મચ્છી આપે પણ કાંટા આપશે નહીં.
આમ કહેવા છતાં પણ તે ગૃહસ્થ પિતાના વાસણમાંથી તેવું હાડકાવાળું માંસ લાવીને આપવા માંડે તે મુનિએ તેના હાથમાં કે વાસણમાં રહેવા દેવું પણ ગ્રહણ કરવું નહીં અને કદાચ તે ગૃહસ્થ ઊતાવળથી મુનિના પાત્રમાં ઝટ નાખી દે તે મુનિએ તેને કંઈ ન કહેવું પરંતુ તે આહાર લઈ જઈ એકાંત સ્થળમાં જીવજંતુ રહિત બાગ કે ઉપાશ્રયની અંદર બેસીને તે માંસ ખાઈ તેના હાડકાં અને કાંટાં નિજીવ Úડિલમાં પૂછ-પ્રભાઈ પરડવી આવવાં.
પરંપરાગત અર્થ : બહું હાડકાવાળા માંસને સ્થળે બહુ ઠળિયાવાળો ગર્ભ તેમ જ બહુ કાંટાવાળી મચ્છીને સ્થાને કાંટાછલવાળી વનસ્પતિ સમજી લેવી.
સમીક્ષા : મુનિઓને આજે શ્રાવકે ઠળિયાવાળાં ફળે યા છાલવાળી વનસ્પતિ વહેરાવે છે તે એ ઠળિયા યા છાલ કાઢીને જ વહોરાવે છે. માની લઈએ કે એ કાળના કેઈ ગૃહસ્થ ઊતાવળથી ઠળિયા કે છાલ કાઢ્યા વિના વહોરાવી દીધું તે મુનિ એ ખાઈ ઠળિયા કે છાલ પરઠવી શકતો હતો. પણ માંસાહાર અર્થ પ્રમાણે તે અહીં મુનિ કહે છે કે મચ્છી આપ પણ કાંટા ન આપ, એ
