________________
શકાસ્પદ પાઠો
૧૭
અભ્યાસને કારણે કાઈ ભિક્ષુ એવી સ્વાદલાલસામાં ન ફસાય એટલા ખાતર જ એને જાગ્રત રાખવાને આ પાઠના ઉદ્દેશ છે, કારણ કે એ કાળમાં સત્ર મદ્ય-માંસના પ્રચાર હોઈ ઘણા તા એવા કુટુ એમાંથી જ આવેલા હતા અને હજુ એમણે એવી ધસ્થિરતા પ્રાપ્ત કરી ન પણુ હાય.
આ પાઠમાં એક એ પણ મુદ્દો છે કે ખાવાની લાલસાને ત્યાગ કરવાનેા છે. એટલે શાસ્ત્રકારે તે આવી કેટલીક વસ્તુઓ ગણાવી છે એટલું જ. પણ એથી એ બધી જ સાથે લેવાની કોઈ વાત નથી. વળી એ કાળમાં તે એક જ પાત્ર રાખવાના આચાર હાઈ એમ કરવુ જ અશકય હતું. મુનિશ્રી કલ્યાણવિજયજી મહાવીર ’માં જણાવે છે કે મુનિ જે આન્નારમે
નાતા થા |
પાર્ટ ૩ જા : સે મિલ્લૂ વા (ર) સેખ્ખ बहु अठियं वा मंस मच्छ
श्रमण भगवान,
ી પાત્ર रखा
દુખ નાળુંન્ગા...
वा बहु कंटगं .... जावा पडिगाहेज्जा ।
( આચા. દ્વિ, ચુ. ૧., ઉ. ૯, સૂ. ૬૨૮-૬૨૯ ) પરંપરાગત અર્થ : મુનિએ શેલડીની ગાંઠે, શેલડીના છાલાં, શેરડીના કકડા કે બાફેલી મગફળી વગેરે જેમાં ખાવાનું થેાડુ અને છાંડવાનું ઘણું હાય તેવી ચીજ લેવી નહીં. તેમ જ બહુ ઠળિયાવાળેા ગર્ભ યા બહુ છાલકાંટાવાળી વનસ્પતિ કે જે લેવાથી ખાવાનું ઘેાડુ અને છાંડવાનુ ધણું અને તેવી ચીજો પણ લેવી નહીં.
પડિતાના અર્થ : ઉપરના અમાં બહુ ઠળિયાવાળા ગતે બદલે બહુ હાડકાવાળું માંસ યા બહુ છાલકાંટાવાળી વનસ્પતિને બદલે અહુ. કાંટાવાળી મચ્છી જાણવી.
સમીક્ષા : પ્રથમ પાઠમાં આપણે આની સવિસ્તર ચર્ચા કરી ગયા છીએ એટલે ફરી કહેવાની જરૂર નથી. પ્રથમ પાઠ પ્રમાણે જ એની સમીક્ષા સમજી લેવી.
૨
