________________
૧૦૩
પંડિતોને નમ્ર વિનંતી
જ્યારે મહાવીર વીતરાગ હતા. નહતો એમને સંધ પ્રત્યે મેહ કે નહેતે જીવન પ્રત્યે મેહ–એ નીચેના પ્રસંગો ઉપરથી જાડી બુદ્ધિનો માણસ પણ સમજી શકે છે.
. (ક) અંતકાળે ઇન્દ્ર ભગવાનને પ્રાર્થના કરી કે “હે ભગવન !
આપ થોડી ક્ષણનું આયુષ્ય વધારે તો આપના નક્ષત્રને સ્પર્શતા ભસ્મગ્રહને કારણે આપના સંતાનિયા સુખી થશે.” પણ જેમણે મોહને જ નાશ કર્યો હતો એવા ભગવાને એને, ઇનકાર કર્યો એટલું જ નહીં–
स्वाम्यो चेन काप्यायुः शक्रः सन्धातुमीश्वरः
વિ વવં #િ તીર્થપ્રેમ માહિતઃ (ત્રિ. શ. પર્વ ૧૦, સ-૧૩, શ્લો. ૨૩૨ )
ઈન્દ્રના સંપ્રદાય—મોહની પણ ઉપરથી ટીકા કરી. (વ) તેમ જ એક વાર ભગવાન મહાવીર ૧૫૦૦ શિષ્યો સાથે સિંધુદેશમાં જતા હતા ત્યારે વચમાં ભયંકર રણ આવ્યું. વાટ લાંબી હતી. જેથી મુનિઓ સુધા પીડિત બન્યા હતા. અચાનક ત્યારે વચમાં તલના ગાડાઓ પસાર થઈ રહ્યા હોઈ માલિકોએ તલ વહોરાવવાની ઈચ્છા બતાવી. વળી તલ પણ નિર્જીવ હતા. પણ ભગવાને વિચાર્યું કે જે આજે રજા આપીશ તે પછી ભવિષ્યમાં સજીવ-નિર્જીવને વિવેક જ નહિ રહે. જેથી પરમ કાણિક હોવા છતાં કડક કઠોર થઈ એમણે એ લેવાનો જ ઇન્કાર કર્યો, કારણ કે સિદ્ધાંતની રક્ષા અથે, બાંધછોડમાં કે અપવાદિક છૂટમાં એ માનતા જ નહોતા.
સુધા તો સહન થઈ શકે પણ મુનિઓ હવે તરસે મરતા હતા, જેથી એ ચાલવા પણ અશક્ત બન્યા હતા. ત્યાં અચાનક એક અચિત (નવ) પાણીનું સરોવર આવ્યું. બધાએ એ પાણી પીવાની અનુમતિ માંગી પણ ભગવાને કહ્યું કે, “ભિક્ષામાં મળેલાં જ અન્નપાણી આપણુથી લઈ શકાય.” આમ જે એક વાર પાણુની રજા મળશે તો
