________________
૧૦૨
જૈનધર્મ અને માંસાહાર પરિહાર થાય એ એ યુગમાં સહજ હતું, પણ એથી પાડાનાં વાંકે પખાલીને ડામ ન દેવાય.
(૫) કૌશાંબીજી “ભ. બુદ્ધ", પાના ૧૪૩માં કહે છે કે કેઈ ભિક્ષુ ગુને કરે તે એને સંઘ બહાર કરવામાં આવતું. જૈનસંધમાં પણ સુધરવાની આશા ન રહે ત્યારે તેવી જ વ્યવસ્થા છે, એમ છતાં ઉદાર વલણ રાખી ગુરુઓએ એવાઓને સુધાર્યા તે બીચારા ગુરુઓ જ નિંદાયા. ગેળ-ખોળને એક કરી નાખે.
(૬) મહાત્મા ગાંધીજી કહેતા કે એક સંપ્રદાયની ગમે તેવી વિદ્વાન વ્યક્તિ પણ અન્ય સંપ્રદાયના રહસ્યને ઝટ પામી શકતી નથી. એ માટે તે એણે એ સંપ્રદાયને ધર્માચાર્યો પાસે બેસીને જ એનું રહસ્ય જાણવું જોઈએ. નહિ તો એ ઊંધું જ વેતરી નાખે. અહીં પણ તેવું જ થયું છે.
(૭) ભગવાન મહાવીરને છ માસથી લેહીના ઝાડા હતા. શરીર, છેક જ નંખાઈ ગયું હતું. એવી સ્થિતિમાં માંસ પચે ખરું ? અને તે પણ વાસી ? જૈનઆચાર પ્રમાણે વાસી વસ્તુ ખપે જ નહિ. સંભવ છે કે પંડિતએ ત્યારે રેફ્રિજરેટરની વ્યવસ્થા માની લીધી હશે. એથી એ માટે તો બીજે જ ઉત્તમ ઔષધ છે. સામાન્ય માનવી પણ સમજી શકે છે. એથી પંડિતોએ જે દર્દીને વિચાર કર્યો હોત તે એ માંસ અર્થ કરવાની ઉતાવળ ન કરત.
() ધર્માનંદ કૌશાંબીજી “બુદ્ધલીલાસારસંગ્રહ, પાના ૩૮૦માં લખે છે કે, “બિલ્વગ્રામના છેલ્લા ચાતુર્માસમાં ભ. બુદ્ધને ભયંકર વેદના થવાથી એમણે નિશ્ચય કર્યો કે મારા આયુષ્યમાં મારે બીજ કેટલાક દિવસે વધારવા જોઈએ, કારણ કે ભિક્ષુસંઘને જોયા વિના મારું પરિનિર્વાણ થાય એ ઠીક નથી.”
આમ ભગવાન બુદ્ધમાં ભિક્ષુસંધ પ્રત્યે કંઈક રાગદષ્ટિ હતી, અને તેથી જીવનનો મોહ પણ હતું એ સહેજે કલ્પી શકાય છે.
