________________
અષ, મૈત્રી અને નિર્વિષય મન
તત્વની પ્રાપ્તિમાં પાયાને ગુણ તત્ત્વવિષયક જિજ્ઞાસા પહેલાં અદ્વેષ અને જિજ્ઞાસા પછી શુશ્રષા હેય તે તે તાવિક બને છે.
ગનું અંગ અદ્વેષ છે પહેલું,
સાધન સવિ લહે તેહથી વહેલું.” એમ પૂ. શ્રી યશોવિજયજી મહારાજ હૈષ પાપસ્થાનકની. સજઝાયમાં કહે છે.
યોગની આઠ દષ્ટિએમાં પ્રથમ મિત્રા દષ્ટિમાં “અદ્વેષ ગુણ પ્રગટે છે.
પછી તારા, બલ, દીપ્રા વગેરે દષ્ટિએમાં અનુક્રમે જિજ્ઞાસા, શુશ્રષા, શ્રવણ વગેરે ગુણે પ્રગટે છે.
ચોગની પૂર્વસેવામાં પણ દેવપૂજા, સદાચાર અને. તપની સાથે એ “મુકત્યષ” (મુક્તિને અષ) ગુણ મુખ્ય માન્ય છે.
અભને અખંડ શ્રમણપણાના પાલનથી નવ વેયક પર્વતની પ્રાપ્તિ કહી છે, ત્યાં પણ મુક્તિને અદ્વેષ તત્કાલ પૂરતો તેઓને હોય છે. તેના બળથી જ તે કિયા તેમને પ્રવેયકની પ્રાપ્તિ કરાવે છે.
