________________
આઈ જમે તે ખરેખની આરોગ્ય સારવ થઈ વે
૧૭. વખતસર નિયમિત ભોજન કરવું–તેથી પાચન સારું બને છે. માટે જીભની લાલચે મૂકી, જઠરાગ્નિની મર્યાદાયે ભોજન કરવું. માપ વિનાનું ભોજન ઉલટી ઝાડો મરડો વગેરે વેદના કરે છે. હિ મિતં મુક વદુ મુડે જે ભૂખથી કાંઈક ઓછું જમે તે ખરેખર ઘણું ખાનાર છે. તેથી શક્તિ દેનાર લેહી વીર્ય અને ધાતુઓ નિર્દોષ બની આરોગ્ય સાથે બલીષ્ટ બને. વલી ભૂખ વિનાને પુષ્ટ અમૃત જે ખોરાક તે ઝેર જે થઈ વેદના અથવા મરણ કરે છે માટે સાચી ભૂખમાંજ ભોજન કરવું તથા ક્ષુધા લાગ્યા છતાં ભેજનને વિલંબ કરે તે પણ અન્નદ્વેષ અને નબળાઈ કરે છે. અગ્નિ બુઝાયા પછી લાકડાં કેમ સળગે? વૈદ્યક શાસ્ત્ર કહે છે કે શરીર ને અનુકુળ જેના ખાનપાન આદિ છે તે સુખને માટે છે. આરોગ્ય જીવન વડે કરાતું ભજન વિષ જેવું પણ અમૃત રૂપ પચ્ય બને છે. ઘણા પુષ્ટ સુખદાયી ખોરાક છતાં પણ શરીરને અનુકુળ લે, પરંતુ અપગ્ય ન લે. વલી બલવાનને બધું પથ્ય છે એમ જાણી ઝેર ન ખાવું. વિષ પ્રગને જાણનાર વિદ્વાન છતો પણ ઝેર ખાતાં કોઈ વખત મરે, તેથી રસ લોલુપી ન થતાં પથ્ય મિત ભેજી થવું.
૧૮. ધર્મ અર્થ કામ એ ત્રણે પુરૂષાર્થઅબાધક રીતે સાધવા. તેમાં સુખની ચડતી અને મોક્ષ આપે તે ધર્મ. જેથી સર્વ પ્રયજન સાધી શકાય તે અર્થ. અને કલ્પિત સુખની આશક્તિથી પરવશ થયેલ સવ ઇન્દ્રિયની લોલુપતા તે કામ. આ ત્રણે મહેમાંહે અવિરોધ રીતે સાધવા, પણ એક એક વિરોધ ભાવે નહિ. જે માટે શાસ્ત્ર આજ્ઞા છે કે જેના ત્રિવગ
