________________
પહેલું ?
ત્રણ મહાન તકે જુવાની જોતજોતામાં વહી જાય છે અને ઘડપણના ઘંટાનાદ સંભળાવા લાગે છે. જે માણસને સાંભળવા માટે કાન હોય તો એ ઘંટનાદ જોર જોરથી કહે છે કે મનુષ્ય ચેત! ચેત!! ચેત!!! મૃત્યુની સવારી પ્રતિપળ નજીક આવી રહી છે, તેના દૂતે સમા અનેકવિધ વ્યાધિઓ તારા પર હુમલો કરવાની તૈયારી કરી ચૂક્યા છે અને તારું પોતાનું શરીર પણ પ્રતિદિન ઘસાતું ચાલ્યું છે. હવે તારી આંખો જોઈએ તેવું કામ આપતી નથી, હવે તારા કાને મહામહેનતે સાંભળી શકે છે અને હવે તારાં અવય જતાં ધ્રૂજતાં માંડ માંડ તારી કાયાને ટેકવી રાખે છે, પરંતુ સુંદરી, સુવર્ણ અને સત્તાને શેખીન મનુષ્ય જાણે સાવ બહેરે છે! તે એમાંની કઈ પણું ચેતવણી ધ્યાનમાં લેતું નથી અને પિતાના પુરાણું ઢંગે જ જીવનનું ગાડું ગબડાવ્યે જાય છે. આટલી ઉમરમાં તેણે ધન, યૌવન અને અધિકારની ચપળતા પૂરેપૂરી જોઈ લીધી છે, આટલી વયમાં તેણે શરીરની ક્ષણભંગુરતાને પૂરેપૂરો પરિચય કરી લીધો છે, છતાં તેની ધનલાલસા છૂટતી નથી, યૌવનની ઊર્મિ ફરી પ્રગટે તેવી આશા રાખી રહ્યો છે અને અધિકાર તથા પ્રતિષ્ઠાના કેફમાં ચકચૂર થઈને જાણે હવે પછી કાંઈ જ બનવાનું ન હોય તેમ છેક જ બેફીકરાઈ બતાવી રહ્યો છે ! આવા મનુબે પશ્ચાત્તાપ સિવાય બીજી કઈ વસ્તુઓના અધિકારી હોઈ શકે? અને બેવકુફાઈ તે જુઓ કે તેઓ મૃત્યુને ટાળવાનો પ્રયત્ન કરી રહ્યા છે ! તે માટે તેઓ અનેક જાતનાં ઔષધે અને રસાયણેનું સેવન કરે છે, અતિ ભારે કિંમતની ભસ્મ અને માત્રાઓનો આશ્રય લે છે, અથવા કાયાકલ્પ જેવા
