________________
૧૫૮
- ખાંડ બો-પ્રકરણ થયેલો), સર્વ અંગોપાંગના વ્યાપાર રહિત, એ પુરૂષ હોય તેને કોઈ તાડન પ્રમુખા કરે, તો તેથી સહન થાય નહિ પણ મુખાદિકના અભાવે કરી;. રડી અથવા નાશી શકે નહિ, પણ તેને વેદના તો થાય છે જ, તેમજ - વનસ્પતિ, પણ મુખાદિકના અભાવે કરી રહી. અથવા નાશી શકતી નથી
વનસ્પતિને માટે જેમ ઉપર જણાવવામાં આવે છે, તેમ દરેક જીવવાળી વસ્તુ માટે જન શાસ્ત્રમાં જણાવવામાં આવ્યું છે. જેના જૈન શાસ્ત્રોમાં બે ભેદ પાડવામાં આવ્યા છે
૧ મુકતરૂપ. ૨ સંસારી,
ન બને પ્રકારના જીવ અનાદિ અનછે. મુક્ત સ્વરૂપ આત્મા સર્વ એક સ્વભાવ છે, કલેશ વગેરેથી વરછત છે; તે અનંતજ્ઞાન, અનંતદર્શન, અનંતવીર્ય, અનંત આનંદમય સ્વરૂપમાં સ્થિત છે, અને નિર્વીકાર, નિરંજન જતિ સ્વરૂપ છે.
સંસારી જીવ બે પ્રકારના છે
( ૧ ) સ્થાવર
( ૨ ) ત્રસ, પાવરના પાંચ ભેદ છે –.
૧ પૃથ્વીક્રય. - ૨ અપકાય.
- ૩ તેજસ્કાય..
૪ વાયુકાય.
૫ વનસ્પતિકાય, વળી ત્રસના ચાર ભેદ છે
.
-
.
(૨) ગઢિય. (૩) ચતુરિટ્યિા . (૪) ચંદ્રિક
