________________
૨૬
જીવનનુ ધ્યેય
૬-મહેશ્વરદત્તની કથા
-
ધનધાન્યથી સમૃદ્ધ વિજયપુર નામે નગર હતું. તેમાં મહેશ્વરદત્ત નામના ક્ષત્રિય રહેતા હતા. તેને ગાંગિલા નામે રૂપવતી પત્ની હતી. આ મહેશ્વરદત્તનાં માતાપિતા વૃદ્ધ થયાં હતાં અને ધારે તે ગાવિંદના ગુણ ગાઈ શકે તેમ હતાં, પણ તેમાં તેમનું ચિત્ત જરા પણ ચાટતું નહિ. લેાકેા કહે છે કે ‘ ઘડપણમાં ગોવિંદના ગુણ ગાઇશું, પણ જેમણે જીવાનીમાં ગાવિંદના ગુણ ગાયા નહિ કે તેમની જોડે સ્નેહ કેળવ્યા નહિ, તે ઘરડે ઘડપણ ગેાવિંદના ગુણુ શું ગાવાના ? મહેશ્વરદત્તના માતાપિતાએ આખી જીંદગી વ્યવહારમાં જ વ્યતીત કરી હતી અને અત્યારે પણ વ્યવહાર જ એમનાં ગળે વળગ્યા હતા. ૮ ધર્મ ” નામનેા અને એ બે શિોનો ચાર હજી સુધી તેમના કાનમાં પ્રવેશ્યા ન હતા અને કદાચ પ્રવેસ્યા હાય તા તે દિમાગ કે દિલ સુધી પહોંચ્યા ન હતા. એટલે તેમનાં કુટુખમાં માંસ અને મિરા જેવી સર્વથા અભક્ષ્ય અને અપેય વસ્તુને ઉપયાગ થતા હતા,
"
મહેશ્વરદત્ત મહેનતુ હતા, એટલે સવારથી સાંજ સુધી પરિશ્રમ કરીને સહુનુ' પૂરું કરતા હતા.
હવે એક વખત મહેશ્વરદત્તના પિતા બિમાર પડયો અને તેના અંત સમય નજીક આવ્યેા, એટલે મહેશ્વરદત્તે એ હાથ જોડીને પ્રણામ કરતાં કહ્યું કે ‘ પૂજ્ય પિતાજી! આપ કાઈ પણ જાતની ફ઼ીકર-ચિંતા કરશો નહિં. હું બધુ સંભાળી લઈશ. અત્યારે આપની જે કઈ ચ્છિા હોય તે
