________________
૧૫૧
અકાર્ય કરનારા હોય તેનું આ વચન ગણાય. સત્ય પુરૂષે તે રત્નભૂત પદારા હોય તે પણ તેના ઉપર વિકારવાળી દષ્ટિ પણ નાંખતા નથી. તે અભિલાષ કરવાની તો વાત જ શી હિય?, વળી મદનકેસરીએ કહ્યું કે-અરે હૂત, આ પરદા જ ક્યાં છે? કેમકે તેણીને બંધુ જેનેએ પરણાવી નથી, ચોરી કરી પરણું જવું તે તે અનિતિ છે, અને તે પ્રમાણ નથી દૂતે કહ્યું કે–વચન માગે વરને સ્વીકાર કરનારી રમણી પદારી છે. તે ચોરીએ પણ પરણેતર થયું હોય તે પરદારા કેમ નહિ? આ તિલકસુંદરી તે કુલદેવતાના આદેશથી પિતાએ ત્વચુડને આપેલી અને દેવે પરિણાવેલી છે, તે પદારા કેમ ન કહેવાય ?, વળી હે મદનકેસરી તમે કહે છો કે-ચેરીએ પરણી જવું તે નિતિ નથી, તો તમે પણ તેને પરણી શકે નહિ, કેમકે તમેને તેના પિતાએ આપેલ નથી. મદનકેસરીએ કહ્યું કે-નીચ સ્થાનમાંથી ઉત્તમસ્થાનમાં લઈ જવાય તે અન્યાય નથી, કેમકે હીરે ભૂષણ થકી વિખૂટે પડયે તેને ફેર ભૂષામાં જોડી દેવામાં આવે તેને કેણ અન્યાય કહે છે? એવી જ રેતે આ સ્ત્રીરત્નભૂમિગોચર મનુષ્યને જતું હતું, તે ખેચર રાજા સાથે જોડી દીધું, તેમાં નિતિ વીરૂદ્ધ શું છે ?, દૂતે કહ્યું કે–ભૂમિગોચર પુરૂષ હલકે અને ખેચર પુરૂષ શ્રેષ્ઠ એમ હોતું નથી, કેમકે જેણે દેવોને અને ખેચને દાસ બનાવેલા છે, તેવા ભૂચર ચક્રવર્તિ વિગેરે ઉત્તમ પુરૂષ બને છે, અને બીજું જે તમો માની રહ્યા છે કે-ભૂમિગોચર છે માટે હીન છે તે પણ સાચું નથી, કેમકે રત્નચુડ મહારાજા હાલ બેચર બન્યા છે; વળી તો તેને સામાન્ય પુરૂષ માને છે તે પણ ખોટું છે, કેમકે
