________________
૧૨૫ જયપતાકા મેળવી છે, અને સાભાગ્યનું ઘર છે, એવી રાજહંસી નામે પુત્રી છે. પિતાએ તેણને અનુરૂપ વર મેળવવા માટે સ્વયંવર મંડપ કરાવ્યો છે. તેમાં હજારો રાજકુમાર આવ્યા. ધાવમાતાની પુત્રીએ રાજહંસીને તે બધા કુમારે દેખાડયા. પણ કેઈ વર તેણીને ગમ્યું નહિ. તેથી પિતાએ કહ્યું કે હે પુત્ર! આમાંથી કેઈપણ કુમારને તું પસંદ કર. તેણુએ કહ્યું કે, મને કેઈ રાજકુમાર આમાંથી પસંદ પડતું નથી. માટે જે ઉચિત હોય તે કરે. આ વચન સાંભળી રાજાએ ખેદ પામી, વિચાર કર્યો, કે હવે હું શું કરું? અને આ પુત્રી હું તેને આપુ? અથવા કેઈને પણ ન આપુ? તે આ સર્વ સાથે વિરોધનું કારણ બને છે. આમ ચિંતાતુર બનેલા રાજાને સુરકાંત પુરોહિતે કહ્યું કે, હે દેવ ! વિષાદ ન કરે, મારા પાસે ગુરૂપરંપરાગત સત્ય આદર્શ વિદ્યા છે. માટે કાલે સર્વ રાજકુમાર સમક્ષ તે વિદ્યાથી ખાત્રી કરીને, પછી જે ઉચિત લાગે તે કરજે. રાજાએ આ સુંદર ઉપાય છે એમ જાણી તે વચન કબુલ કર્યું.
આ વાર્તા મારા મિત્ર સુવેગ પાસેથી મેં સાંભળી છે. તેથી હે રત્નચૂડ! ત્યાં આજે આદર્શ વિદ્યાને પૂછાશે. તે સ્વપ્ન સાચું પાડવા ત્યાં આપણે જઈએ. એમ પવનગતિએ કહ્યું. આ અવસરે કુમારનું જમણું નેત્ર ફરક્યું તેથી પ્રસન્ન થઈ કુમારે કહ્યું કે, હે મિત્ર! જે તને આ વાત પસંદ હોય તો ચાલે જઈએ. ત્યાંથી નીકળી તે બન્ને જણ અમરાવતી પહેચ્યા. રત્નસૂડકુમારે બટુકને વેષ ધારણ કર્યો. અને પવનગતિ સહિત સ્વયંવર મંડપમાં ગયા. જે મંડપ અનેક પ્રકારના રત્ન–મોતીઓએ રચેલ વિચિત્ર સાથીયાઓથી ભેંચતલીયાને ભાગ શોભિત કર્યો છે, વિચિત્ર-મેઘા ચંદરવાઓએ ઢાંકેલ
