Vardhaman Mahavir Ane Indrabhuti Gautam

SR No.: 022842
Original Sutra Author: N/A
Author: Jitendra B Shah
Publisher: Shrutratnakar
Publication Year: 2007
Total Pages: 218
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 16 MB

Page 38

૩૭
રાજય મેળવ્યું અને તે છ ખંડનો વિજય કરીને ચક્રવર્તી થયો.
બ્રહ્મદત્ત ચક્રવર્તી થયો એમ સાંભળી પેલો બ્રાહ્મણ કાંપીત્યપુર નગરમાં આવ્યો, પરંતુ તેને રાજાનાં દર્શન થઈ શક્યાં નહીં એટલે તે એક વાંસ પર જોડાને ધ્વજાની જેમ ગોઠવીને ગામમાં ફરવા લાગ્યો. એકદા ફરવા નીકળેલા રાજાએ તે બ્રાહ્મણને જોયો. તરત જ તેને ઓળખીને પોતાની પાસે બોલાવી ઓળખીને કુશળ પૂછીને કહ્યું કે-“હે બ્રાહ્મણ ! હું તમને શું આપું ? તમારી ઈચ્છા હોય તે માંગો.” બ્રાહ્મણે કહ્યું કે “મારી સ્ત્રીને પૂછીને પછી માગીશ.” એમ કહી ઘેર જઈ તેણે સ્ત્રીને કહ્યું કે– “ચક્રવર્તી મારા પર પ્રસન્ન થયો છે, તેની પાસે શું માગું?” સ્ત્રીએ વિચાર્યું કે
પુરુષને જો સમૃદ્ધિ પ્રાપ્ત થાય તો તે પૂર્વના મિત્ર, પૂર્વની સ્ત્રી અને પૂર્વનાં ઘરનો ત્યાગ કરી નવા મિત્ર, સ્ત્રી અને ઘર કરે છે.” એમ વિચારી સ્ત્રીએ તેને કહ્યું કે “ઘણો પરિગ્રહ રાખવાથી મનને સંતાપ થાય છે. તેથી આખા ભરતક્ષેત્રમાં હંમેશાં અનુક્રમે સર્વ ઘરે ભોજન તથા બે દીનાર (સોનામહાર) દક્ષિણામાં મળે, તેવું માંગો,” તે સાંભળી તે બ્રાહ્મણે રાજા પાસે આવી તે જ પ્રમાણે માંગ્યું. રાજાએ હસીને કહ્યું કે- “હે વિપ્ર ! એવી તુચ્છ માંગણી કેમ કરો છો ? કોઈ દેશ, ગામ અને ભંડાર વગેરે માંગો.” તે સાંભળીને પણ તેણે તો તે જ માંગ્યું, બીજું કાંઈ માંગ્યું નહીં. રાજાએ વિચાર્યું કે
જેને જે યોગ્ય હોય છે તેને તે જ મળે છે. જુઓ ! વરસાદ સર્વત્ર ઘણો વરસે છે, તો પણ પર્વત પર જળ જરાપણ રહેતું નથી.” એમ વિચારી રાજાએ તેની ઇચ્છાનો સ્વીકાર કર્યો. પહેલે દિવસે રાજાએ સહકુટુંબ તેને પોતાને ઘેર જમાડી બે દીનાર આપ્યા. પછી બીજે દિવસે પ્રધાને તેને જમાડીને દક્ષિણા આપી. એ રીતે નગર, દેશ વગેરે આખા ભરતક્ષેત્રના દરેક ઘેર ભોજન કરવા માટે ફરવા લાગ્યો. તેને ફરીથી ચક્રવર્તીને ઘેર ભોજન કરવાનો વખત ક્યારે આવે ? તે ભવમાં તો આવે જ નહીં. તો પણ કદાચ માનો કે દેવનાં પ્રભાવથી તેવો વખત આવે, પરંતુ મનુષ્ય અવતારથી ભ્રષ્ટ થયેલો પ્રાણી ફરીથી મનુષ્યભવ તો પામી શકે જ નહીં. તેની પ્રાપ્તિ થવી એવી મુશ્કેલ છે. આ રીતે મનુષ્યભવનની દુર્લભતા ઉપર આ ચોલ્લકનું દૃષ્ટાંત આપ્યું છે. ૧.