________________
૨૦૧
અર્થ : હે ભગવંત ! ચક્ષુઇંદ્રિયના નિગ્રહ વડે જીવ શું ઉત્પન્ન કરે ?
ઉત્તર : ચક્ષુઇંદ્રિયના નિગ્રહ વડે જીવ મનોજ્ઞ અને અમનોજ્ઞ એવા રૂપોને વિષે અનુક્રમે રાગ અને દ્વેષના નિગ્રહને ઉત્પન્ન કરે છે. તથા તે રાગદ્વેષના નિમિત્તવાળું નવું કર્મ બાંધતો નથી. તથા પૂર્વે બાંધેલા કર્મને નિજર છે–ખપાવે છે. ૬૩-૬૫.
___घाणिदियएणं एव चेव ॥६४॥६६॥ जिभिदिए वि ॥६५॥६७॥ फासिदिए वि ॥६६॥६८॥ नवरं गंधेसु रसेसु फासेसु વત્તવૃં છે
અર્થ : ધ્રાણેદ્રિય, જિલૈંદ્રિય અને સ્પર્શેન્દ્રિયના નિગ્રહને વિષે પણ એ જ પ્રમાણે જાણવું. વિશેષ એ કે ધ્રાણેદ્રયથી મનોજ્ઞામનોજ્ઞ ગંધ લેવો, જિહેંદ્રિયથી રસ લેવો અને સ્પર્શેન્દ્રિયથી સ્પર્શ લેવો. અને તેના નિગ્રહથી નવા કર્મ બાંધતો નથી અને પૂર્વકર્મને નિર્ભરે છે એમ સમજવું. ૬૪-૬૬. ૬૫-૬૭. ૬૬-૬૮.
कोहविजएणं भंते ! जीवे किं जणयइ ?
कोहविजएणं खंतिं जणयइ । कोहवेअणिज्जं कम्मं न बंधइ, पुव्वनिबद्धं च निज्जरेइ ॥६७॥६९॥
અર્થ : હે ભગવંત ! ક્રોધના વિજય-નિગ્રહ વડે જીવ શું ઉત્પન્ન કરે ?
ઉત્તર : ક્રોધના વિજય વડે જીવ ક્ષમાને ઉત્પન્ન કરે છે. ક્રોધવેદનીય એટલે ક્રોધના હેતુભૂત પદ્ગલરૂપ કર્મને બાંધતો નથી. તથા પૂર્વે બાંધેલા તે ક્રોધવેદનીય કર્મને ખપાવે છે. ૬૭-૬૯.
एवं माणेणं ॥६८॥७०॥ मायाए ॥६९॥७१॥ लोहेणं ॥७०॥७२॥ नवरं मद्दवं उज्जुभावं संतोसं च जणयइ त्ति वत्तव्वं ॥
