________________
૧૮૮
યોગનું પચ્ચક્ખાણ કરનારને શરીરનું પચ્ચક્ખાણ પણ કરવાનું હોય છે, તેથી તે કહે છે
सरीरपच्चक्खाणं भंते ! जीवे किं जणयइ ?
—
सरीरपच्चक्खाणेणं सिद्धाइसयगुणत्तणं निव्वत्तेड़, सिद्धाइસિદ્ધાજ્ઞसयगुणसंपन्ने अ णं जीवे लोगग्गभावमुवगए परमसुही भवइ ॥૮॥૪૦॥
અર્થ : હે ભગવંત ! શરીરના પચ્ચક્ખાણ વડે જીવ શું ઉત્પન્ન કરે ?
ઉત્તર : ઔદારિકાદિ સર્વ શરીરના ત્યાગ વડે જીવ સિદ્ધના અતિશય ગુણપણાને ઉત્પન્ન કરે છે. સિદ્ધના અતિશય ગુણને પામેલો લોકના અગ્રભાગને પામેલો—–મુક્તિશિલા ઉપર પહોંચેલો જીવ અત્યંત સુખી થાય છે. ૩૮-૪૦.
ઉપર કહેલાં સંભોગ આદિ પચ્ચક્ખાણો પ્રાયે સહાયનું પચ્ચક્ખાણ સુલભ છે, તેથી સહાયનું પચ્ચક્ખાણ કહે છે
--
सहायपच्चक्खाणं भंते ! जीवे किं जणयइ ? सहायपच्चक्खाणेणं एगीभावं जणयइ, एगीभावभूए अ जीवे एगग्गं भावेमाणे अप्पझंझे अप्पकसाए अप्पकलहे अप्पकसाए अप्पकलहे अप्पतुमतुमे संजमबहुले संवरबहुले समाहिए आवि भवइ ॥३९॥४१॥
અર્થ : હે ભગવંત ! શરીરના પચ્ચક્ખાણ વડે જીવ શું ઉત્પન્ન કરે ?
ઉત્તર : સહાય કરનારા મુનિઓનો ત્યાગ કરવા વડે—સહાયની અપેક્ષા તજવા વડે જીવ એકીભાવને એટલે એકત્વને ઉત્પન્ન કરે છે. એકત્વને પામેલો જીવ એકાગ્રતાને ભાવતો—અભ્યાસ કરતો વાણીના કલહ રહિત થાય છે, કષાય રહિત થાય છે, કલહ રહિત થાય છે, તું તું એવા શબ્દ રહિત થાય છે, એટલે કે ‘“તું જ આ કાર્ય કરતો હતો, તું જ કરે છે’
