________________
૧૮૧
અર્થ : હે ભગવંત ! શ્રુતની આરાધના વડે જીવ શું ઉત્પન્ન કરે ?
ઉત્તર : શ્રુતની આરાધના વડે જીવ અજ્ઞાનને ખપાવે છે, તથા રાગાદિથી ઉત્પન્ન થતા ક્લેશને પામતો નથી. કેમકે વિશેષ જ્ઞાનને લીધે નવા નવા સંવેગની પ્રાપ્તિ થવાથી ક્લેશને પામતો નથી. ૨૪-૨૬.
શ્રુતની આરાધના મનની એકાગ્રતાથી થાય છે તેથી હવે મનની એકાગ્રતા કહે છે –
एगग्गमनसंनिवेसणयाए णं भंते ! जीवे किं जणयइ ? एगग्गमणसंनिवेसणयाए णं चित्तनिरोहं करेइ ॥२५॥२७॥
અર્થ : હે ભગવંત ! એકાગ્રતામાં મન સ્થાપવા વડે જીવ શું ઉત્પન્ન કરે ?
ઉત્તર : એકાગ્રતામાં મન સ્થાપવા વડે અર્થાત્ મનની એકાગ્રતા વડે જીવ કોઈ પ્રકારે ઉન્માર્ગે ગયેલા ચિત્તનો વિરોધ કરે છે. ૨૫-૨૭.
આ સર્વ સંયમવાળાને જ સફળ થાય છે, તેથી હવે સંયમને કહે છે –
संजमेणं भंते ! जीवे किं जणयइ ? संजमेणं अणण्हयत्तं जणयइ ॥२६॥२८॥ અર્થ : હે ભગવંત ! સંયમ વડે જીવ શું ઉત્પન્ન કરે ?
ઉત્તર : હિંસાદિ આશ્રવથી વિરમણ=અટકવારૂપ સંયમ વડે જીવ અનંતઋત્ત્વ–પાપરહિતપણાને ઉત્પન્ન કરે છે એટલે પાપરહિત થાય છે. ૨૬-૨૮.
સંયમ હોવા છતાં પણ તપ વિના કર્મક્ષય થતો નથી, તેથી હવે તપસંબંધી કહે છે –
तवेणं भंते ! जीवे किं जणयइ ? तवेणं वोदाणं जणयइ ॥२७॥२९॥
