________________
૧૬૭
भवग्गहणं नाइक्कमइ ॥१॥३॥
અર્થ : હે ભગવંત ! સંવેગ વડે એટલે મોક્ષના અભિલાષ વડે જીવ શું ઉત્પન્ન કરે એટલે કયો ગુણ ઉપાર્જન કરે ?
સંવેગ વડે શ્રેષ્ઠ એવી ધર્મની શ્રદ્ધા ઉત્પન્ન કરે છે. શ્રેષ્ઠ એવી ધર્મની શ્રદ્ધાથી જીવ વિશેષ સંવેગને શીઘ્રપણે પામે છે. અનંતાનુબંધી ક્રોધ, માન, માયા અને લોભને ખપાવે છે—ક્ષય કરે છે, તથા નવા અશુભ કર્મને બાંધતો નથી. અને તેને આશ્રયીને એટલે કષાયના ક્ષયને આશ્રયીને મિથ્યાત્વની શુદ્ધિને એટલે સર્વથા મિથ્યાત્વનો ક્ષય કરીને દર્શનનો એટલે ક્ષાયિક સમ્યક્ત્વનો આરાધક થાય છે. નિર્મળ એવા દર્શનની શુદ્ધિ વડે કોઈ એક જીવ એવો છે કે જે તે જ ભવના ગ્રહણ વડે એટલે તે એક જ ભવ કરીને મરુદેવી માતાની જેમ સિદ્ધ થાય છે. અને જે જીવ તે જ ભવે સિદ્ધિપદને પામતો નથી તે પણ નિર્મળ એવી દર્શનશુદ્ધિથી વળી ત્રીજા ભવના ગ્રહણને ઉલ્લંઘન કરે નહીં. એટલે ત્રીજે ભવે તો અવશ્ય સિદ્ધિપદને પામે. આ ઉત્કૃષ્ટ દર્શનની આરાધનાને આશ્રયીને કહ્યું છે. ૧-૩.
સંવેગ વડે અવશ્ય નિર્વેદ થાય છે, તેથી હવે નિર્વેદ કહે છે - निव्वेएणं भंते ! जीवे किं जणयइ ?
निव्वेएणं दिव्वमाणुसतेरिच्छिएसु कामभोगेसु निव्वेअं हव्वमागच्छड़, सव्वविसएस विरज्जइ, सव्वविसएस विरज्जमाणे आरंभपरिग्गहपरिच्चायं करेइ, आरंभपरिग्गहपरिच्चायं करेमाणे संसारमग्गं वोच्छिंदइ, सिद्धिमग्गपडिवण्णे अ भवइ ॥२॥४॥
અર્થ : હે ભગવંત ! નિર્વેદ એટલે ‘‘આ સંસારનો હું ક્યારે ત્યાગ ’” એવો સામાન્યપણે સંસાર પરનો વૈરાગ્ય, તે વડે જીવ શું ઉત્પન્ન કરે ? ક્યો ગુણ ઉપાર્જન કરે ?
કરું.'
ઉત્તર : નિર્વેદથી દેવ, મનુષ્ય અને તિર્યંચ સંબંધી કામભોગમાં નિર્વેદ પામે છે. એટલે કે “આ અનર્થના હેતુરૂપ વિષયોથી સર્યું.” એવા
