________________
[૧૬]
ત્રિભુવનપ્રકાશ મહાવીરદેવ અત્યંતર સ્વરૂપનું જે વર્ણન કર્યું તે સાંભળતાં જ નૂતન મુનિને સમ્યગ્દર્શન પ્રાપ્ત થયું. પણ અસ! જ્યારે તેણે સાક્ષાત્ પ્રભુ વરનું દર્શન કર્યું ત્યારે તે વિવળ થઈ ગયું. તેણે ગણધર ભગવંતને પૂછયું, “શું આ જ તમારા ગુરુ છે? જે આ જ તમારા ગુરુ હોય તે મારે તમારી સાથે ય રહેવું નથી; અને આ દીક્ષા ય પાળવી નથી.” આટલું બેલીને રજોહરણ વગેરે ત્યાં જ મૂકીને હાલિક ત્યાંથી નાસી ગયો!
પૂર્વભવનું પ્રભુ વીર સાથે બંધાયેલું હાલિકના આત્માનું વેર આગળ આવી ગયું! એને પરમાત્મા પણ ન ગમ્યા.
પણ કેવી કમાલ કરી છે, કરુણાસાગર પરમાત્માએ? કે આ બધી ઊથલપાથલને કેવળ જ્ઞાનના પ્રકાશમાં તે કૃપાળુ જોતા હતા છતાં ગણધર ભગવંત ગૌતમસ્વામીજીને તેના પ્રતિબંધ માટે મોકલ્યા.
દીક્ષાથી પતન તે થયું જ; પણ પડે કેણ? જે ચડ્યો હોય તે જ ને? પ્રભુએ એને સમ્યગદર્શન પ્રાપ્ત કરાવી દઈને એક વાર પણ કેટલે ઊંચે ચડાવી દીધે? હવે ભલે કદાચ પડ્યો પણ તે ય એ આત્માને સંસાર અધપુદ્ગલ પરાવર્તકાળની અંદર તે નિશ્ચિતપણે થઈ જ ગયે ને?
વાહ....પ્રભુની કેવી વ્યુહાત્મક સહજ કરુણા!
અને પેલે હાલિક પણ કે નીકળે? પ્રભુના સ્વરૂપનું પરોક્ષ રીતે વર્ણન સાંભળતાં સમ્યકત્વ કમાઈ ગયે; અને તે સ્વરૂપે પ્રભુને પ્રત્યક્ષ જોતાં સર્વવિરતિ ગુમાવી બેઠો.
કર્મની પરિણતિઓ ખૂબ વિચિત્ર હોય છે. તે શાસ્ત્રવચન અહી કેટલું બધું યથાર્થ વરૂપે પ્રત્યક્ષ થાય છે?
