________________
રાજા મિભિસાર
[૧૧૭]
આ આખું ય વિશ્વ માખણ જેવું છે. એને પીગળાવી દેવું એ તા અમારે મન બચ્ચાના ખેલ છે. અમારા રૂપસૌન્દર્ય અને કામશાસ્ત્રોક્ત સિદ્ધ કરેલી અમારી કળા તો ભલભલાને પીગળાવી નાખે! એટલુ તા અમને ગુમાન છે. વિશેષતઃ મને પરંતુ આજની રાત્રે મને સમજાયું કે જૈનસાધુ એ માખણ નથી પણ પૂર્ણ પાષાણ છે. એની એક કાંકરી પણ હલાવવાનુ` મારામાં તે નહિ, પણ સ્વ પ્લાકની શીને માટે પણ અશકય, સાવ જ
અશકય છે.
રાજાધિરાજ ! આપ એમ માને છે કે મેં મારા પ્રયત્નમાં કાંઈ ચાશ રાખી હશે? રે! મે મારું બધું જ સત્ત્વ આજની રાતે બતાવી દીધું છે! મારી બધી કળા મે* ઉતારી દીધી હતી. અહા! શુ એ છ્યા હતાં! પથ્થર હાત તા તે ય પાણી પાણી થઈ જાત ! અફસોસ કે એ સાધુને કાંઈ જ ન થયુ' ! એક જ મરદ જયા મે આ દુનિયામાં, જે સ્ત્રીના હાથે ન જ રગદોળાયા ! બાકી તા મરો કેટલા નામ હાય છે તે અમે કાં નથી જાણતાં ?’
“પણ તા સંન્યાસી શી રીતે બહાર નીકળ્યેા ? શું એણે સ્વધ ખચાવ ખાતર આ વેશપરિવર્તન કર્યુ ?” રાજાએ પૂછ્યું.
“જી, હા, રાજન ! મારી અગ્નિપરીક્ષામાંથી અણિશુદ્ધ પાર ઊતરેલા એ સાધુના પગમાં હું પડી અને જ્યારે મેં તેની માફી માગી ત્યારે ઉદાર દિલે તે ક્ષમાશ્રમણે મને ક્ષમા આપી.
એને આત્મા તો સદા શુદ્ધ હતો છતાં સવારે લેાકેા શી કલ્પના કરશે ? કે વેશ્યા સાથે જૈનમુનિ ! ત્રૂટકે થૂંકો એની ઉપર !” આવી ધનિદાની કલ્પનાએ એમને ધ્રુજાવી મૂકયા. જેટલે આત્મા એટલેા જ; રે! અપેક્ષાએ એથી પણ વધુ-માથ વ્યવહાર સાફ જોઈ એ; નહિ તો ઊંધું વટાઈ જાય એવી તેમની માન્યતા હોવી જોઈ એ. ત્રિ. મ-૮
