________________
૨૩૩
અધિક છે. આથી આવાના વધમાં પણ આટલો કાળક્ષેપ ? આ પ્રમાણે ક્રોધથી સ્વયં લજ્જાને પામીને શ્રી લક્ષ્મણજીએ ક્ષણમાત્રમાં સુર, અસથી ખરતા મસ્તકને છેદી નાંખ્યું. ત્યાર બાદ ખરનો ભાઈ દૂષણ રાક્ષસો સહિત શ્રી લક્ષ્મણજીની સાથે યુદ્ધ કરવાને ઉઘત થયો. પરંતુ યુથસહિત હસ્તિનો દાવાનળ જેમ નાશ કરે તેમ શ્રી લક્ષ્મણજીએ તેનો પણ ક્ષણવારમાં સૈન્ય સહિત સંહાર ક્ય.
આ પછી વિરાધને સાથે લઈને શ્રી લક્ષ્મણજી પાછા વળ્યા. એ સમયે એમનું ડાબું નેત્ર ફ્રક્યું. આથી તેમને શ્રી રામચંદ્રજી અને શ્રીમતી સીતાદેવીના અશુભની શંકા થઈ.
વિરહશલ્યમાં પીડાતા શ્રી રામચંદ્રજી અશુભની શંકાવાળા બનેલા શ્રી લક્ષ્મણજીએ દૂર જઈને જોયું તો શ્રી રામચંદ્રજીને એક વૃક્ષની આગળ શ્રીમતી સીતાજી વિનાના બેઠેલા જોયા તેમને એ રીતે એકલા બેઠેલા જોઈને શ્રી લક્ષ્મણજી પરમ ખેદને પામ્યા અને તરત જ શ્રી રામચંદ્રજીની પાસે તેઓ આવી પહોંચ્યા. પરંતુ પાસે ઉભેલા શ્રી લક્ષ્મણજીને નહિ જોતાં અને શ્રીમતી સીતાદેવીના વિરહરૂપ શલ્યથી પીડાતા એવા શ્રી રામચંદ્રજી આકાશ સામે જોઈને તે વખતે પણ બોલ્યા કે, “હે વનદેવતા ! આ વનમાં હું ભમી વળ્યો છતાં પણ મેં સીતાને જોઈ નહિ, તો તમે કહો કે શું તમે તેને નથી જોઈ?"
આ પ્રમાણે બોલીને શ્રી રામચંદ્રજી પોતાની ભૂલોનો જાણે પશ્ચાત્તાપ કરતા હોય તેમ બોલે છે કે, “ભૂત અને શિકારી પ્રાણીઓથી વ્યાપ્ત એવા આ ભીષણ અરણ્યમાં એકાકિની સીતાને મૂકીને, હા ! લક્ષ્મણની પાસે ગયો અને વળી હજારો રાક્ષસ સુભટોની વચ્ચે સામે રણમાં લક્ષ્મણને એકલો મૂકીને ફરીથી હું અહીં આવ્યો. અહો ! દુર્બુદ્ધિવાળા એવા મારી આ બુદ્ધિ.'
મહાસતી સીતાદેવીનું અપહરણ...૯
