________________
૨૩૨
૮૮-અાહરણ...ભ૮-૩
ખરનો ક્રોધ અને શ્રી લક્ષ્મણજીનો અને જવાબ પોતાના વિરોધી એવા તે વિરાધને શ્રી લક્ષ્મણજીની પાસે જોઈને ખર વિદ્યાધર અત્યંત ક્રોધિત થયો અને એથી ત્યાં આવી ધનુષ્યને પણછ ચડાવીને તેણે શ્રી લક્ષ્મણજીને કહ્યું કે, “અરે, વિશ્વાસ રાખનારનો ઘાત કરનાર ! મારો પુત્ર શંબૂક ક્યાં છે ? હવે રાંક એવા વિરાધની સહાય વડે તું તારી જાતને કેમ રહ્યું છે? આના ઉત્તરમાં પણ સ્મિત કરીને શ્રી લક્ષ્મણજીએ કહ્યું કે, પોતાના ભાઈના પુત્રની ઉત્કંઠાવાળો તારો નાનો ભાઈ ત્રિશિરા પણ મારા વડે શંબૂકની પાછળ મોકલાયો છે. અને જો પુત્ર તથા ભ્રાતાને માટેની તારી પણ ઉત્કંઠા બળવતી હોય તો ખરેખર તને પણ ત્યાં મોકલવાને માટે હું ધનુષ્યની સાથે સજ્જ છું. પગ મૂક્વાથી કુંથવો જેમ મરી જાય તેમ હે મૂઢ ! તારો પુત્ર મારા પ્રમાદઘાતથી હણાયો છે. એટલે એમાં કંઈ મારું પરાક્રમ નથી. હવે પોતાની જાતને સુભટ માનતો એવો તું જો મારા કૌતુકને પૂર્ણ કરીશ તો વનવાસમાં પણ ઘન આપનારો હું યમને તારા વડે પ્રસન્ન કરીશ.'
આ પ્રમાણે બોલતાં શ્રી લક્ષ્મણજી ઉપર ખર રાક્ષસ ગિરિશિખર ઉપર હાથીઓની જેમ તીણ પ્રહાર કરવા લાગ્યો એ જ વખતે સૂર્ય પોતાના કિરણોથી આકાશને ઢાંકી દે તેમ એક ક્ષણ માત્રમાં શ્રી લક્ષ્મણજીએ હજારો બાણોથી આકાશને ઢાંકી દીધું. આમ તેઓ વચ્ચે ખેચરોને માટે ભયંકર એવું મોટું યુદ્ધ ચાલ્યું અને એ યુદ્ધ યમરાજને તો જાણે કે એક મહોત્સવરૂપ જ બન્યું.
ખર અને દૂષણનો શિરચ્છેદ તે વખતે આકાશમાં એવી વાણી થઈ કે, “વાસુદેવની સાથે પણ રણમાં જેની આવી શક્તિ છે તે ખર, પ્રતિવાસુદેવથી પણ
.
