________________
ઉપમિતિભવપ્રપંચા કથા ભાગ-૫ | ચતુર્થ પ્રસ્તાવ
શ્લોકાર્થ =
કેવલ વિષયરૂપી ઝેરની ઇચ્છાવાળા મુગ્ધ જીવોને અહીં=વિબુધાલયના સુખમાં, મોટી આસ્થા છે=અમે સુખી છીએ એ પ્રકારે મોટો વિશ્વાસ છે. તેથી મારા વડે=વિમર્શ વડે, હે વત્સ ! આ વર્ણન કરાયું=ત્યાં બધુ સુંદર છે એ વર્ણન કરાયું. II૧૦૦II
શ્લોક ઃ
શ્લોકાર્થ :
इतरथा
महामोहनरेन्द्रस्य, परिवारसमायुजः ।
વવ રાખ્યમ્? વવ ચ તોળાનાં, સુધવાર્તેતિ દુર્ઘટ? ।।૨૦।।
પરિવાર સમાયુક્ત એવા
ઈતરથા=વિષયાભિલાષવાળા જીવોને સુંદર જણાય એમ ન માનો તો, મહામોહ રાજાનું ક્યાં રાજ્ય છે ? અને લોકોને ક્યાં સુખની વાર્તા છે, એ દુર્ઘટ છે ? ||૧૦૧I શ્લોક ઃ
तदिदं ते समासेन, कथितं विबुधालयम् ।
અધુના પશુસંસ્થાન, થ્યમાન નિવોધતા ।।૦૨।।
૧૨૫
શ્લોકાર્થ :
તે આ વિબુધાલય તને સમાસથી મારા વડે કહેવાયું. હવે કહેવાતા પશુસંસ્થાનને=તિર્યંચગતિને તું સાંભળ. II૧૦૨૪ા
શ્લોક ઃ
बुभुक्षारतिसन्तापपिपासावेदनातुराः ।
दाहशोकभयोद्वेगबन्धताडनपीडिताः । । १०३ ।। सततं दुःखिता लोका, धार्यन्तेऽत्र पुरेऽखिलाः । મદામોદાતિમિર્વત્સ! વીનાઃ શરળનિતાઃ ||૪|| धर्माधर्मविवेकेन, विकलाः कलुषात्मकाः । તિષ્ઠત્ત્વનન્તનાતીયા:, પુરેત્ર પુરુષા: ત્તિ IIII
શ્લોકાર્થ :
ભૂખ, અરતિ, સંતાપ, પિપાસા, વેદનાથી આતુર, દાહ, શોક, ભય, ઉદ્વેગ, બંધ, તાડનથી પીડિત, સતત દુઃખિત બધા લોકો આ નગરમાં ધારણ કરાય છે. હે વત્સ ! મહામોહાદિથી દીન,
