________________
श्लोकोवरं परमतत्त्वपथप्रकाशी
न ग्रन्थ कोटि पठनं जनरञ्जनाय । संजीवनीति वरमौषधमेकमेव, ___ व्यर्थश्रमप्रजननो न तु मूलभारः ॥
(હૃદયપ્રવીપ) અર્થ - પરમ તત્ત્વનો પંથ જે મોક્ષમાર્ગ, તેને બતાવનાર એવો એક શ્લોક પણ પરમ શ્રેષ્ઠ છે, પરંતુ જનરંજનને માટે કોટીગમે ગ્રંથનું અધ્યયન પણ શ્રેષ્ઠ નથી અર્થાત્ નિષ્ફળ છે. દૃષ્ટાન્તથી કહે છે કે
સંજીવિની ઔષધી કે જેનાવડે સર્વ વ્યાધિનો વિનાશ અને જીવનની વૃદ્ધિ થાય તેની પ્રાપ્તિજ શ્રેષ્ઠ છે. બાકી વ્યર્થ (નકામા) શ્રમ-પરિશ્રમ કરીને મોટા વનસ્પતિઓનો સમૂહ એકઠો કરવો તે નિષ્ફળ છે. કે જેના વડે વ્યાધિનો વિનાશ ન થાય અને જીવનની વૃદ્ધિ ન થાય. એજ પ્રમાણે જે શ્લોક માત્રવડે સંસારપરિભ્રમણરૂપ વ્યાધિનો વિનાશ થાય અને મોક્ષરૂપ સાદિ અનંત જીવનની પ્રાપ્તિ થાય તેજ શ્રેષ્ઠ સમજવો જોઈએ.
આ મોક્ષપ્રાપ્તિ કેવીરીતે થાય તે ક્રમ જાણવા જેવો છે. વૃ ક્ષો મોક્ષ: (શ્રીતત્ત્વાર્થમાંથી)
મોક્ષપ્રાપ્તિ ક્રમ સકલકર્મક્ષય લક્ષણ મોક્ષ છે. તેમ મોક્ષને અર્થે ચાર અઘાતી કર્મ ખપાવવાં. તે ચાર અઘાતી કર્મ શાથી ખપાવવા ? કેવલજ્ઞાનાદિ ચાર ગુણોથી ખપાવવાં. તે કેવલજ્ઞાનાદિ ગુણ શાથી ઉપજે છે ? ઘાતકર્મ ખપાવવાથી ઉપજે છે. તે ઘાતકર્મ શાથી ખપાવવાં ? યથાખ્યાત ચારિત્રથી ખપાવવા. યથાખ્યાત ચારિત્ર શાથી થાય ? લોભ મોહનીયના ક્ષયથી થાય. લોભ મોહનીય શાથી ખપાય ? સૂક્ષ્મસંપરાય ચારિત્રથી. સૂક્ષ્મ સંપરાય
