________________
( ૧૭ )
એ રીતે નરક સ્વર્ગપણું પામવા આશ્રયી બે પ્રશ્નના ઉત્તર કા. હવે તિર્યંચ અને મનુષ્યપણું પામવા આશ્રયી બે પૃચ્છા કરી છે તેને ઉત્તર બે ગાથાએ કરી કહે છે.
कज्झत्थी जो सेवइ, मित्तं कजे एवि संवयई। कूरो गूढमईओ, तिरिऊं सो होइ मरिऊणं ॥ १९ ॥ अजवमद्दवजुत्तो, अकोहणो दोसवजिओ मज्झो। नय साहुगुणेसु ठिओ, मरिउं सो माणुसो होइ ॥ २० ॥
ભાવાર્થ – જે કે.) જે કજજથી એટલે પિતાના કાર્યને અથીર થકે મિત્રની સેવા કરે, તે કાર્ય (કવિ કેવ ) કૃતેડપિ એટલે સિદ્ધ થયા પછી મિત્રને (સંવયઈ-એટલે) વિહડેવિડે એ કૂર પરિણામને ધણું હાય, ગૂઢમઈઓ એટલે ગુઢ મતિવાળો હાય અર્થાત્ પોતાના હૃદયની વાત કોઈની આગળ કહે નહીં, તે જીવ મરીને તિર્યંચ થાય. જેમ અશોકકુમારે માયાએ કરી મિત્રદ્રોહ કર્યો તેથી વિમલવાહન કુલગરનો હાથી થયે. ૧૯ છે
તથા આર્જવ એટલે સરલ ચિત્તવાળે હય, માર્દવ એટલે માન રહિત-નિરહંકારી હાય, અક્રોધી-ક્ષમાવંત હોય, દોષવર્જિત એટલે જીવઘાતાદિ દેષ રહિત હોય, મધ્યસ્થ–મધ્યસ્થવૃત્તિવાળો હોય. “નયસાધુગુણેષુ સ્થિતઃ” એટલે સુપાત્રને દાન દેય, ન્યાયતંત હાય, મહાત્મા સાધુના ગુણનો વખાણનાર હોય તે જીવ મરણ પામીને મનુષ્ય થાય. જેમ સાગરચંદ્ર મરીને પહેલો કુલગર વિમલવાહન થયો. | ૨૦
હવે એ બે પૃચ્છા ઉપર સાગરચંદ્રશેઠ અને અશોકદતની મળી એક જ કથા કહે છે;–મહાવિદેહ ક્ષેત્રને વિષે અપરાજિતા નામની નગરીમાં ઈશાનચંદ્ર રાજા રાજ્ય કરે છે. ત્યાં ચંદનદાસ નામને શ્રેષ્ઠી વસે છે. તેને ગુણવંત એ સાગરચંદ્ર નામનો પુત્ર છે. તે સરલ ચિત્તવાલે, નિરંતર ધમી અને નિર્મળ આચારવાળો
