________________
જૈન ઇતિહાસની ઝલક
ચાલુ રહ્યો તે જમ્મૂ મુનિના જ શિષ્યસમુદાયના ઉપદેશ અને આદેશનુ પરિણામ છે.
આગઞામાં સત્ર નિર્દેશ
ભગવાન મહાવીરના નિર્વાણ પછી બહુ જ ટૂંકા વખતમાં જૈનધર્મ મુખ્ય એ સંપ્રદાયામાં વહેંચાઈ ગયા——જેમાંના એક શ્વેતાંબર સંપ્રદાયના નામે પ્રસિદ્ધ થયા, અને બીજો દિગ ંબર સંપ્રદાયને નામે. પરંતુ આ બન્ને સંપ્રદાયામાં જમ્મૂ મુનિનું સ્થાન એકસરખુ જ માન્ય અને વંદનીય રહ્યું છે. બન્ને સંપ્રદાયના પૂર્વાચાયેŕએ જમ્મૂ મુનિની કથાની વિવિધ રૂપે રચના કરી છે. શ્વેતાંબર સંપ્રદાયને માન્ય પ્રાચીનતમ આગમ ગ્રંથામાં ઠેર ઠેર જમ્મૂ મુનિના નિર્દેશ મળે છે. જમ્મૂ મુનિએ ભગવાન મહાવીરની હયાતીમાં દીક્ષા નહેાતી લીધી; ભહાવીરના નિર્વાણ પછી એમણે સુધર્મસ્વામીની પાસે શ્રમધર્મની દીક્ષા લીધી હતી. ગણધર સુધમે ભગવાન મહાવીરના ઉપદેશ અને સિદ્ધાંતાના બધા સાર જ ખૂ મુનિને સંભળાવ્યા તેમ જ સમજાવ્યા હતા. અને તેથી જ પ્રાચીનતમ જૈન આગમેામાં ઠેર ઠેર સુધ અને જંબુ મુનિના નામેહ્લેખ સાથે જ બધા વિચારા અને સિદ્ધાંતાના નિર્દેશ કરવામાં આવેલ છે. વતન અને પિતા
ܡ
ભગવાન મહાવીરના મુખ્ય શિષ્યા ૧૧ હતા, જે ગણધર કહેવાતા હતા. આમાંથી ૯ તેા ભગવાનના જીવનકાળ દરમ્યાન જ નિર્વાણ પામ્યા હતા. સૌથી મેાટા શિષ્ય ઈંદ્રભૂતિ ગૌતમ અને પાંચમા શિષ્ય સુધ ભગવાનના નિર્વાણુ વખતે હયાત હતા. ઇંદ્રભૂતિ ગૌતમ ભગવાનના નિર્વાણુ પછી તરત કૈવલ્યદશામાં લીન થઈ ગયા; તેથી સમસ્ત ભ્રમણ-સમુદાયની રક્ષા, શિક્ષા અને દીક્ષાના ભાર સુધમ ગણધરને ઉપાડવા પડયો. આ સુધ'ની પાસે રાજગૃહનિવાસી, મેાટા સમૃદ્ધિશાળી ૠષભદત્ત શેઠના એકના એક પુત્ર જ. કુમારે, પેાતાના જીવનની યુવાનીની શરૂઆતમાં જ, શ્રમણધર્મની આકરામાં આકરી દીક્ષા લીધી હતી. જ. કુમારની દીક્ષાને
