________________
સાધક પણ આત્મા છે. સિદ્ધ પણ આત્મા છે. આત્માની સરખામણી કેવળ આત્માથી જ થઈ શકે.. આત્માનું ઉપમેય આત્મા છે. જે આત્માને જાણે છે, તે આ વાત જાણે છે.
જેનું અજ્ઞાન હટી ગયું છે. જેની આંખ આગળથી મોહતમસુહર્યું છે- જે જ્ઞાનનો શુદ્ધ ઉપયોગ કરી શકે છે તેવો જ્ઞાની આ વાતને સારી રીતે સમજી શકે છે.
આત્માને સમજવો અઘરો છે પણ એની સમજણ મેળવ્યા પછી બીજી કોઈ સમજણની જરૂર નથી.
આત્મજ્ઞાન શ્રેષ્ઠ જ્ઞાન છે. વ્યક્તિ શક્તિથી સર્વસ્વ આત્મા છે.
માટે આત્માને ઓળખો. આત્માને સમજો. આત્માના જ્ઞાનને પ્રાપ્ત કરો.
કારણ કે- આત્માનો ગુરુ આત્મા છે. શિષ્ય પણ આત્મા છે. સાધક પણ આત્મા છે. ને સિદ્ધ પણ આત્મા જ છે. आत्मशुद्धोपयोगाय, ज्ञानिनां संगतिः सदा । अंतर्दष्ट्या प्रकर्तव्या, सर्वस्वार्पणभक्तितः ॥१४२ ॥ આત્મા. આત્માનો શુદ્ધોપયોગ. આત્માના શુદ્ધોપયોગ માટે જરૂરી છે સર્વસ્વનું અર્પણ. જરૂરી છે ભક્તિ. જરૂરી છે અંતર્દ્રષ્ટિ. આ શી રીતે બને? બને. જરૂર બને. જ્ઞાનીઓની સંગતિથી આ બધું સદૈવ શક્ય બને છે. જ્ઞાનીઓ આ વાત જાણે છે. આત્મજ્ઞાનીઓ આ વાત સમજે છે. આત્માની ગૂઢ વાતોને જાણવા માટે પૈર્ય જરૂરી છે. આત્મજ્ઞાન સર્વશ્રેષ્ઠ જ્ઞાન છે. જ્ઞાની આ વાત જાણે છે. સમજે છે. ને સમજાવી શકે છે. કોઈ કવિએ ગાયું છે : “આતમજ્ઞાન બિના સબ સૂન” આતમજ્ઞાન વિના જગ જાણો, જગમેં સઘળે અંધિયારા, સદ્ગુરુ સંગે આતમ ધ્યાને, ઘટ ભીતર મેં ઉજીઆરા,
૧૫૯
