________________
(વનસ્પતિકાય જીવોના ભેદ કહે છે.) (અઝબીજ, મૂળબીજ, પોરબીજ , અંધબીજ, બીજરૂહ, સમૂર્ણિમ તૃણ લતાદિ વનસ્પતિના ભેદ છે.)
ભાવાર્થ : અગ્ર ભાગ ઉપર જેને બીજ હોય તે, અઝબીજ કોરંટાદિ. જેનાં મૂળમાં બીજ હોય તે મૂળબીજ, તે કમળાદિ. જેના ગાંઠામાં બીજ હોય તે પર્વબીજ, શેલડી આદિ. જેના સ્કંધમાં બીજ હોય તે સ્કંધબીજ, સાલ, વડાદિ બીજથી ઉગે તે બીજરૂહ સાલ પ્રમુખ. પ્રસિદ્ધ બીજના અભાવે ઉગે તે સમૃછિમ, તૃણ, વેલડી પ્રમુખ. આ અગ્રગીજ આદિ વનસ્પતિ, બીજ સહિત જીવવાળી હોય છે. તેમાં અનેક જીવ હોય છે, તેઓ સર્વ જુદા હોય છે. પણ શસ્ત્રોથી અચિત્ત થએલી વનસ્પત્તિમાં જીવ હોતા નથી (૫).
સે જે પણ મે અણગે બહવે તસા પાણા નં જહા અંશા પોરયા જરાઉઆ રસયાસંસેભા સંમુશ્કિમા ઉભિઆ ઉવવાઘઆ જેસિ કેસિંચિ પાણાણ અભિkત પડિકને સંકુચિ પારિ રૂ ભતું તાસિ પલાઇ આગઇગદવિન્નાયા જે અ કીડાયગા જય કપિપીલિઆસિબે બેઇંદિઆ સળે તે દિઆ સબે ચઉરિદિઆ સર્વે પંચિંદિઆ સબે તિરિખેજોલિઆ સબે નેરઇઆ સબે મણઆ સબે દેવા સવ્વ પાણા પરમાહમિઆ એસો ખq છઠ્ઠો જવનિકાઓ તસકાઉ રિ પલુચ્ચા II
છુટા શબદના અર્થ
સે-હવે
પુણ-વળી ઈમે-આ અમેગે-અનેક બહવે-ઘણા તસા-ત્રસ પાણા-જીવ તે જહા-તે કહે છે |
અંડયા-ઇંડાથી ઉત્પન્ન થએલા તે ચકલા ચકલી વિગેરે , પોયયા-પોતથી ઉત્પન્ન થનારા હાથી વિગેરે જરાઉઆ-જરાયુ-ગર્ભના વિંટણવાળા જેવા કે માણસ ભેંસ આદિ રસયા-રસમાં ઉત્પન્ન થનારા જેવા કે બેઈદ્રિય જીવ સંસેઇમા-પરસેવામાં ઉત્પન્ન થનારા જૂ લીખ વિગેરે સમુચ્છિમા-સમૂછિમ ઉભિયા-ભૂમિ ફોડીને ઉત્પન્ન થનારા ઉવવાઈઆ-એકદમ પેદા થનારા જેવા કે દેવ તથા નારકી જેસિકેસિચિ-જે કોઈ
૧૮
દશકાલિકત્ર
