________________
સવિહિઆણં-સુવિહિત સાધુઓનો | અનિએચ-અનિયત કારો-ઉતાર
વાસો-રહેવું, વાસ સમુઆણ-સમુદાન આયારપરક્કમેણં-આચારને વિષે પરિક્રયા-પ્રતિરિક્તતા, એકાંત પરામવાળા
સ્થળમાં વાસ ચરિ-સમાધિને વિષે આચરણ કલકવિજયા-ક્લેશનો ત્યાગ નિયમાનનિયમો
ચરિઆ મર્યાદા દgવા-જાણવા યોગ્ય
પસથ્થા-વખાણવા લાયક
(ાથ દ્વિતીયા ચૂલિકા) ભાવાર્થઃ પૂર્વ ચૂલિકામાં સંયમમાર્ગમાં સીદાતા સાધુને સ્થિર કરવાનો ઉપાય બતાવ્યો. આ ચૂલિકામાં વિહાર સંબંધી હકીકત કહેવામાં આવશે. હું ચૂલિકાનું વ્યાખ્યાન કરીશ. આ ચૂલિકા શ્રુતજ્ઞાન છે અને કેવળી* ભગવાનની કહેલી છે; જેને સાંભળીને પુણ્યવાનું મનુષ્યોને ચારિત્ર ધર્મમાં શ્રદ્ધા ઉત્પન્ન થાય છે. ૧ ઘણા મનુષ્યો વિષય પ્રવાહના વેગથી અનુકૂળ સંસાર સમુદ્ર તરફ ગમન કરે છે પણ વિષય પ્રવાહથી વિપરીત સંયમ તરફ લક્ષ રાખીને મુક્ત થવાની ઈચ્છા રાખનારાએ તો પોતાના આત્માને વિષયપ્રવાહથી પ્રતિકૂળ જ પ્રવર્તાવવો જોઈએ. ૨ જેમ પાણી નીચાણવાળી જમીન તરફ જલ્દી ઉતરી શકે છે, તેવી જ રીતે આ જીવોને વિષયો
“આ ચૂલિકા કેવલજ્ઞાનીની કહેલી છે. આ વિશેષણ માટે વૃદ્ધ સંપ્રદાય એવો છે કે, સુધાને સહન નહિ કરી શકનાર એક સાધુને ચોમાસી આદિ કોઈ પર્વમાં કોઈ સાધ્વીએ આગ્રહથી ઉપવાસ કરાવ્યો. તે સાધુ આરાધના પૂર્વક રાત્રિમાં મરણ પામ્યા. સાધ્વીને ખબર પડવાથી પોતે પશ્ચાત્તાપ કરવા લાગી કે મારાથી સાધુનો ઘાત થયો આ હેતુથી ઉગ પામેલી તે સાધ્વીને એવો વિચાર થયો કે આ વાતનો નિર્ણય તીર્થંકરને પૂછીને કરું. સાધુની હત્યાનું પાપ મને લાગ્યું કે નહિ આવા તેના વિચારને અનુસરીને તેના ગુણને આધીન થએલા દેવે તે સાધ્વીને ઉપાડીને શ્રી સીમંધર સ્વામી નામના તીર્થંકર પાસે મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં મૂકી. ત્યાં તેના સંબંધમાં પૂછવાથી તીર્થંકર તરફથી જવાબ મળ્યો કે તમારા પરિણામ શુદ્ધ હોવાથી તે સાધુના મરણનું પાપ તમને લાગે નહિ. તમે શુદ્ધ છો એમ કહી બે ચૂલિકાઓ (સંભળાવી) આપી કે જે આ ચૂલિકાનું વ્યાખ્યાન ચાલે છે. તે જ છે આ હેતુથી કેવલજ્ઞાનીની કહેલી આ ચૂલિકા છે એ વિશેષણ અપાયું છે.
કાલિક
