________________
૨૧
પહેન્રી ત્રણ લેફ્યા ૧ થી ૬ સુધી, તે પદ્મ લેશ્યા ૧ થી ૭ સુધી અને શુકલ લેશ્યા ૧ થી ૧૩ સુધી હાય દેવ નારક ગતિમાં ૧ થી ૪, તિયાઁચમાં ૧ થી ૫, મનુષ્યમા ૧ થી ૧૪ ત્રણ કષાયને ત્રણ લિંગવેદ ૧ થી ૯, લેાભ ૧ થી ૧૦, સુધી હાય અજીવમાં પણ ષારિમિક ભાવ ડાય છે,
સિદ્ધમાં ક્ષાયિકને પારીણામિક એ હાય છે ઉપશમ શ્રેણીએ વતા ક્ષાયિક સમિતીને જ પાંચે ભાવે। હાય છે. બાકીનાને ત્રણ અગર ચાર ભાવા હોય છે. કેવળીને ક્ષાયિક પારિણામિક અને ઔદયિક એ ત્રણ ભાવા હેાય છે.
ઉપયોગો લક્ષણમ્ (૮) સદ્ધિવિધાૠચતુભેદઃ (૯) ઉપયાગ એ જીવનુ લક્ષણ છે. આત્મ જ્ઞેય છે અને ઉપયાગએ જાણવાના ઉપાય છે. વિશ્વ એ જડ અને ચેતન એ બેનું મિશ્રણ છે, તેમાંથી જડ અને ચેતનને, વિવેકપૂર્વક નિશ્ચય કરવાનું સાધન એ ઉપયાગ છે. આવો અશે દરેક જીવમાં ઉપયાગ રહેલા છે.
જ્ઞાનદર્શનની ચેતના એ ઉપયાગ છે, તે ખાર પ્રકારના છે. તેમાં સાકાર ઉપયાગ આઠ પ્રકારના અને નિરાકાર ઉપયાગ ચાર પ્રકારના છે. પાંચ જ્ઞાનને ત્રણ અજ્ઞાન એ સાકાર છે. ચાર દર્શન નિરાકાર છે. સંસારી અને સિદ્ધ મન્નેમાં ઉપયાગ રહેલા હેાવાથી તે જીવના અસાધારણ ગુણ છે. બીજા ગુણા તે કેટલાંકમાં હોય છે, અને નથી પણ હેાતા.
