Tattvarthadhigam Sutra Part 02

SR No.: 022539
Original Sutra Author: N/A
Author: Ratnavallabhvijay
Publisher: Kamal Prakashan Trust
Publication Year: 2003
Total Pages: 604
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 16 MB

Page 122

સૂ૦ ૧]
स्वोपज्ञभाष्य-सिद्धसेनीयाटीकासहितम्
१०९ “= રોહિસિ તિર્થીયરો” વંતામિ નો વડલ્વી” રૂત્યાદ્રિ | H tવ હિ तैर्ज्ञानादिभिर्युक्त आश्रीयमाणो भावजीव इति भावः, प्रमत्तदोषमर्षणादेः, तथा -
"अन्नत्थ वंजणे निवडियंमि जो खलु मणोगओ भावो । તસ્થ ૩ પાપ ન પમાપ વંનચ્છના ” [વિશેષાવ. ર૬૪૧] ત્યાદ્રિા
આથી નં રોદિતિ તિય (જે તીર્થકરો ભવિષ્યમાં થશે...) એવા વચનથી ભાવી તીર્થકરોને વંદના કરી છે. અને “વંતામિ નિને વડલ્ટી’ (ચોવીસ જિનેશ્વર દેવોને નમસ્કાર કરું છું.)
ચંદ્રપ્રભા : આ વિ તે પરિવન્ને વંમ મ રૂ ૪ તે નH = રોદિ તિજો, અપછી તેના વંતા II [ આવ.નિર્યું ગ્લો. ૪૨૮] અર્થ : તમારા આ પરિવ્રાજકપણાને કે આ જન્મને વંદન કરતો નથી, પણ છેલ્લા તીર્થકર થશો તેથી વંદન કરુ છુ.
एवमहं आलोइअ निदिअ गरहिअ दुगंछिअं सम्मं । तिविहेण पडिक्कंतो वंदामि जिणे વડથ્વીરં વંદિત્ત-સૂત્રક ગા. ૫૦. શબ્દાર્થ ? આ પ્રમાણે તમારા અપરાધોની) આલોચના (પ્રકાશન) કરી, તેની આત્મસાક્ષીએ નિંદા કરી પર-સાક્ષીએ ગઈ કરી, જુગુપ્સા કરીને સમ્યમ્ રીતે મન, વચન, કાયા એ ત્રણેય પ્રકારે પ્રતિક્રાંત થયેલો (પાછો ફરેલો) ચોવીસ જિનેશ્વરોને વંદન કરું છું. એવા વચનથી ભૂતકાલીન પણ ભાવ-તીર્થકરોને વંદના કરી છે. કેમ કે, વર્તમાનમાં ભલે તેઓ અષ્ટ-પ્રાતિહાર્યથી પૂજાવું, તીર્થસ્થાપન, દેશનાદિ પ્રવૃત્તિમાં પોતાની અર્થક્રિયામાં) પ્રવર્તતા ન હોય પણ અતીત તેવી અવસ્થાની અપેક્ષાએ તેઓ વર્તમાનમાં પણ દ્રવ્યથી તીર્થકર કહેવાય છે. કેમ કે તેઓના, આત્માઓએ ભૂતકાળમાં તીર્થકરપણાની અનુભૂતિ કરેલી છે.
પ્રેમપ્રભા : (૪) ભાવ-જીવ : વળી આ જ જીવ જ્યારે તેઓ વડે જ્ઞાનાદિ ગુણોથી યુક્ત તરીકે સ્વીકારાય/જણાય, ત્યારે ભાવ-જીવ કહેવાય એમ ભાવ છે. કારણ કે ત્યારે જીવના પ્રમાદ વગેરે દોષ હોવા છતાં વિવક્ષા કરાતી નથી, ઉપેક્ષા કરાય છે. જેમ કે, (આગમમાં કહ્યું છે કે,) ઉન્નત્યવંનપો.
ભાવાર્થ મનના ભાવ કરતાં વ્યંજન/શબ્દનું અન્ય વિષયક ઉચ્ચારણ કરાયું હોય ત્યારે મનોગત ભાવ પ્રમાણ છે. અર્થાત્ પચ્ચખ્ખાણ કરનાર વ્યક્તિ મનમાં ધારેલ પચ્ચખ્ખાણ (પ્રતિજ્ઞા) સંબંધ અનેક સૂક્ષ્મ-વિવક્ષાથી યુક્ત જે મનોગત ભાવને સ્પર્યો હોય અર્થાત્ મનમાં જે પચ્ચખ્ખાણ નિશ્ચિત કરેલું હોય તે પ્રમાણ છે. આમ જીવનો પચ્ચખ્ખાણ
૨. પતિપુ ! પૂ. મધ્યે થયં સંપૂoff નાસ્તિ !