Page Text
________________
સમયસાર : આત્મખ્યાતિ
(ગાથા અંતર્ગત. કળશ. ૨૫) તથાદિ - જુઓ ! આ પ્રકારે -
કાર્યા - प्राकारकवलितांबरमुपवनराजीनिगीर्णभूमितलं ।
पिबतीव हि नगरमिदं परिखावलयेन पातालं ॥२५॥ इति नगरे वर्णितेपि राज्ञः तदधिष्ठातृत्वेपि प्राकारोपवनपरिखादिमत्त्वाभावावर्णनं न स्यात् ।
ગઢથી ગગનને ગળતું, બાગ બગીચાથી ભૂમિતલને ખાઈ જતું; નગર આ પરિખાવલયે, પાતાલને જાણે પી જ જતું. ૨૫
અમૃત પદ-૨૫
હું તો વારી પ્રભુ તુમ મુખની' - એ રાગ. અહો ! નગરની અનુપમ શોભા ! અહો ! નગરની અનુપમ શોભા ! દેખત નિત્ય રહે જન થોભા, દેખત નિત્ય રહે જન થોભા.. અહો ! ૧. ગઢથી ગગનને નગર ગળે આ, અવનિતલ ઉપવનથી; પી જાતું પાતાલ જ જાણે, પરિખાવલય ગહનથી... અહો ! ૨.
જ્યમ નગરવર્ણન તે નૃપનું, વર્ણન કરવા નહિ ખપનું;
ભગવાન જિન તન ગુણ ત્યાં ભણતાં, અમૃત આતમ ગુણ ન ગણતા.. અહો ! ૩. અર્થ : કિલ્લાથી જે આકાશને કોળીઓ કરી ગયું છે, ઉપવનરાજીથી (બગીચાઓની શ્રેણીથી) ભૂમિકલને ગળી ગયું છે, એવું આ નગર પરિખા-વલયથી (ગોળાકાર ખાઈથી) પાતાલને જાણે પીએ છે ! - એમ નગર વર્ણવ્યું પણ - રાજાનું તેનું અધિષ્ઠાતૃપણું છતાં, પ્રાકાર-ઉપવન-પરિખાદિમંતપણાના અભાવને લીધે - વર્ણન ન હોય. તેમજ
અમૃત જ્યોતિ” મહાભાષ્ય ઘણા પ્રકારે વિચાર કરવાથી તે જીવ આત્મારૂપ પુરુષ વિના જાણ્યો જાય એવો નથી, એવી નિશ્ચળ શ્રદ્ધા ઉત્પન્ન થઈ તે તીર્થંકરના માર્ગબોધને નમસ્કાર કરીએ હૈયે.”
- શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર, અં. (૩૫૮), ૪૩૬ “અંખડી અંબુજ પાંખડી, અષ્ટમી શશિ સમ ભાલ લાલ રે; વદન તે શારદ ચંદલો, વાણી અતિહિ રસાલ લાલ રે.” - શ્રી યશોવિજયજી “લક્ષણ અંગ વિરાજતા, અડ હિય સહસ ઉદાર લાલ રે; રેખા કર ચરણાદિ કે, અત્યંતર નહિ પાર લાલ રે." - શ્રી યશોવિજયજી आत्मभावना - તથrદ - જુઓ ! આ પ્રકારે પ્રજા વિકસિતાંવ - પ્રાકારથી - કિલ્લાથી અંબરને - આકાશને કવલિત કરતું - કોળીઓ કરી જતું, ૩પવનનીનિકોઈ પૂતd - ઉપવન રાજીથી - બગીચાઓની શ્રેણીથી ભૂમિકલને નિગી કરતું - ગળી જતું, પિવતી હિ નાદ્રિ પરવાવાયેન પતાસં - એવું આ નગર ખરેખર ! પરિબાવલયથી - પરિખા - ખાઈના વલયથી - વર્તુલથી જણે પાતાલને પીએ છે! - એમ ઉભેલા . તિ નકારે વળતર - એમ નગર વર્ણિત થયે - વર્ણવચમાં આવ્યું પણ, રાજ્ઞઃ તઠિતૃ વર્ષને ન ચાલૂ - રાજાનું, તેનું - નગરનું અધિષ્ઠાતાપણું છતાં, વર્ણન ન હોય. શાને લીધે? પ્રાછારોપવનપરિવવિ વામાવા - પ્રાકાર - ઉપવન - પરિખા આદિ મંતપણાના અભાવને લીધે. એ જ્ઞાતિ ‘આત્મતિ' વૈશ ગાભાવના (કસ્તુત જાથા ગંતવ શ (ર૯) //રૂની.
૨૬s
| SR No. | 022415 |
| Book Title | Samaysara Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhagwandas Mansukhbhai Mehta |
| Publisher | Shrimad Rajchandra Ashram |
| Publication Year | |
| Total Pages | 1016 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Book_Devnagari |
| File Size | 28 MB |