________________
૧૭૦ ડશક પ્રકરણ
[ વ્યાખ્યાન ઊભે થશે, કારણ કે તેને આગળ કંઈ નહિ. તે જ્યાં ગયે
ત્યાં ગયા; પછી તેને નીકળવાનું નહિ. તેનાં ઈશ્વર અને શાને ખોટાં પાડે તે તેને કેમ પાલવે? તેથી તે તમને કાફર ગણે તેમાં નવાઈ શી? ન્યાયાધીશ ચેરને સજા કરે ત્યારે ચાર ને ચોરનું કુટુંબ “હરામખેર' કહેવાયને ? તેમ તમે તેનાં શાસ્ત્ર અને દેવેની વિરુદ્ધ પિકાર કરે કે એક ભવથી બીજે ભવ, ત્રીજે ભવ, કર્મને ક્ષય કર્યા વગર ભમાં રખડ્યા કરવાને, આ તેનાથી કેમ સંભળાય? માટે તમને “કાફર' કહે છે. “હિંદુ શબ્દ વ્યાપક છે, પણ તેને અર્થ શો ? મીંડુ, સેમાં એક પણ જાણ નહિ હોય. પિતાને શબ્દ ગણાય, છતાં તેને અર્થ જે ન સમજે. હિંદુ-આર્યપણાના મૂળમાં જડ આ ગયે ભવ, આવતે ભવ વગેરે બધું માનવું જોઈએ. આ જે આત્મા તેનું નામ ‘હિંદુ. તેને માનનારા તે “હિંદુ બધા હિંદુએ કેમ કહેવાય છે? ચાહે વૈષ્ણવ હેય, શૈવ હોય પણ તે બધા મવા મા માનવાવાળા છે. જેમ મુસલમાનમાં બેસ્તમાં ગયાં હોય કે જહન્નમમાં ગયાં હોય ત્યાર પછી શું? મીંડુ. તેના જેવા કોઈ નથી. માટે “ભવાન્ ભવાંતર' માનનારા છે માટે તેઓ ‘હિંદુ. તેને અર્થ અર્થપણે વિચારે. તેમ ધર્મની જડ કઈ તે વિચારે. ગયા ભવમાં મેં મનુષ્યપણાને લાયકનાં કર્મ કર્યા છે માટે અત્યારે મનુષ્યપણું. વળી આયુષ્ય ભેગવું છું પણ અત્યારે ક્યાં કર્મો કરૂં છું કે જેથી કયે જન્મ મળશે આ જે વિચારે તે વિચારવા માટે શાસ્ત્રકારે તેને “સંજ્ઞી કહ્યો છે.
