________________
તેરમું] સદ્ધર્મદેશના
૧૩૯ - ઈન્દ્રિયની આસક્તિ અને કષાયને વેગ તે વગરના પરિણામ હોય તે કર્મબંધ થતા નથી. એક આંખ મીંચીને ઊઘાડીએ તેટલામાં અસંખ્યાતા સમયે વીતી જાય. એ ઉચ્ચારણને અસંખ્યાતમે ભાગ તે કેટલે બારીક? તેમાં બંધાયાં, ભગવ્યાં અને તૂટ્યાં. કેવાં? જેમાં કષાય અને ઈન્દ્રિયની પરિણતિ ન હોય અને આચાર, વિચાર, ઉચ્ચાર પ્રવર્તતાં હોય તેવાં. હિંસા પાપનું સ્થાનક છે, પાપ નહિ.
આ વાત વિચારશે તે તમે સમજી શકશે. પહેલા પાપસ્થાનકમાં પ્રાણાતિપાતનું સ્થાન. તમે અઢાર પાપસ્થાનક કેમ બોલે છે, પાપ બેલેને? માટે કહે છે કે ઈન્દ્રિય અને કષાય મળે તે હિંસાથી પાપ થાય. તે ન મળે તે આપઆપ રેકાય. એક માણસ સવારે સામાયિક કરવા બેઠે છે. તે વખતે કેઈ આચાર્ય મહારાજ આવે છે. તે વખતે એક માણસ કહે કે મારે સામાયિક છે, માટે હું જતો નથી, પણ જેને સામાયિક નથી થતું તે સામે જાય છે. તે તે બેમાં આરાધક કેણ? તેમજ મહાફળ કોને મળે ? મારા તમારા વા” ત્યારે કહે છે કે સામા જનારના ફળને પાર નહિ, તે તે ક્યાંથી આવ્યું? પૂજે તેટલી ક્રિયા થઈ તેમાં તે તમે શામાં વધશે? પડિલેહણ કરશે કે નહિ? શા માટે? ત્રસની જ્યણું અને સ્થાવરની થાય પણ તેની વિરાધના ન થાય તે બુદ્ધિથી પડિલેહણ. પાત્ર પડિલેહણ તે નિર્જરનું કારણ. આંખ મીંચીને ઊઘાડે તેટલામાં કાયિક, વાચિક ને માનસિક એ ત્રણ ક્રિયા લાગી
