________________
દશમું] સદ્ધર્મદેશના
૧૦૭ હશે. સંયોગને તપાસ્યા છતાં સાધ્યને તપાસો. સાધ્યને તપાસનાર મનુષ્ય કલ્યાણ સાધશે, પણ સંયોગને સાધનાર મનુષ્ય કલ્યાણે નહિ સાધી શકે. માટે સાધ્યની દૃષ્ટિવાળા સાધ્યને સાધી શકશે. તે ભગવાન મહાવીર મહારાજે દેખાડ્યું, છતાં શાસ્ત્રકારે કે કુદરતે તેને જમે ખાતે લીધું નહિ. માટે ત્રીસ વર્ષ ગૃહસ્થાવસ્થાનાં ગણ્યાં. તેવી રીતે કુદરતે પણ બે વર્ષ ન ગણ્યાં. એટલે ત્રીસમે વર્ષે મનઃપર્યવજ્ઞાન થયું. “ઘેર બેઠાં ધર્મ ક્યાં થતું નથી” આમ બોલનારે વિચારવું જોઈએ કે કુદરત અને શાસ્ત્રકાર ના પાડે છે. તે તું ક્યાં માનવા તૈયાર થયે? આ ભગવાન મહાવીરે આટલે ત્યાગ કર્યો, છતાં શાસ્ત્રકારે અને કુદરતે હિસાબમાં ન લીધે. મરીચિનું વૃત્તાંત
મરીચિનું એક જ વચન એને કેડાર્કોડ સાગરેપમ ભમાડનાર થયું. તે ખરાબ છતાં ચડતી દશા. કપિલ મરીચિ પાસે પ્રતિબોધ પામે છે. મરીચિ ઘા ખાઈ ગયો છે. તે વખતે વિચાર ફર્યો છે. મારા પ્રતિબોધેલા ધર્મગુરુ બની જાય પણ ચહાય જેવું થાય તે પણ તે મારી સેવા કરતા નથી. મરીચિની સેવા કેઈએ ન કરી. તે કરે તે વ્યાજબી નથી. મારે કરાવવી તે વ્યાજબી નથી. કેમ? હું અવિરતિ છું, તેઓ વિરતિવાળા છે. પેલા ધર્મ માર્ગ દેનારા છે તે હું નહિ. તેમને શાસ્ત્રની સરણું કામ લાગશે.
સાધુ સેવા કરતા નથી. મરીચિ આટલે માંદે હોવા છતાં પોતે કહે છે કે તેને કરવું લાયક નહિ. એણે પિતે હજારે
